Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w94 5/1 bf. 21-26
  • Nɔ Hewɔ ni Yehowa Odasefoi Yaa nɔ Amɛsaraa

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Nɔ Hewɔ ni Yehowa Odasefoi Yaa nɔ Amɛsaraa
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1994
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Mra be Mli Kaselɔi lɛ Bɔ Mɔdɛŋ akɛ Amɛaasara
  • Mɛi ni Eyaaa nɔ Amɛsaraaa Dɔŋŋ Lɛ
  • Nɔ ni Jɛ Saramɔ ni Atee nɔ Asara lɛ Mli Ba
  • Bɔ ni Mɛnɛɛmɛi Tee nɔ Amɛsara Amɛha
  • Ani Ooya nɔ Oosara?
  • Nyɛsaa Nyɛhe Ŋyɛtoa!
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1985
  • Afɔ Maŋtsɛyeli lɛ yɛ Ŋwɛi
    Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ Ebɔi Nɔyeli!
  • Nyɛsaraa Taakɛ Yesu Fee Lɛ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2012
  • Sɛɛkuu Kɛmiiya Anɔkwa Nyɔŋmɔ lɛ Ŋɔɔ
    Nyɔŋmɔ Sɛɛ Gbɛ ni Adesai Taoɔ
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1994
w94 5/1 bf. 21-26

Nɔ Hewɔ ni Yehowa Odasefoi Yaa nɔ Amɛsaraa

“Nyɛsaraa, ejaakɛ nyɛleee nɔ ŋmɛlɛtswaa nɔ ni nyɛ-Nuŋtsɔ lɛ baa.”—MATEO 24:42.

1. Namɛi ŋaawoo ni akɛha akɛ “nyɛsaraa” lɛ kɔɔ amɛhe?

KƐHA Nyɔŋmɔ tsuji fɛɛ—gbekɛbii jio, onukpai jio, mɛi heei ni ejɔɔ amɛhe nɔ aloo mɛi ni kɛ afii babaoo esɔmɔ jio—Biblia ŋaawoo nɛɛ kɔɔ wɔ fɛɛ wɔhe, akɛ: “Nyɛsaraa”! (Mateo 24:42) Mɛni hewɔ enɛ he hiaa waa lɛ?

2, 3. (a) Mɛɛ okadi ko Yesu tsɔɔ mli faŋŋ, ni mɛni ji nɔ ni gbalɛ mlibaa eha ana? (b) Mɛɛ shihilɛi komɛi ni awie he yɛ Mateo 24:42 kaa bɔ ni wɔhemɔkɛyeli lɛ ji anɔkwale ha, ni yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

2 Kɛbaa eshikpɔŋ nɔ sɔɔmɔ lɛ naagbee gbɛ lɛ, Yesu gba ba ni eba yɛ Maŋtsɛyeli hewalɛ mli ni anaaa lɛ lɛ he okadi efɔ shi. (Mateo, yitsei 24 kɛ 25) Etsɔɔ mli faŋŋ akɛ nɛkɛ be ni eba akɛ odehe nɛɛ—kɛ nibii ni baa ni woɔ gbalɛ obɔ lɛ tsɔɔ akɛ akɛ lɛ ta sɛi nɔ akɛ Maŋtsɛ yɛ ŋwɛi yɛ afi 1914 mli. Egbala jwɛŋmɔ hu kɛtee shihilɛ ko ni baaka bɔ ni wɔhemɔkɛyeli lɛ ji anɔkwale ha lɛ hu nɔ. Yesu wie beni ebaaje shishi ni etsu nii akɛ Oweletɔlɔ koni ekpata amrɔ nɛɛ nibii agbɛjianɔtoo lɛ hiɛ yɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ mli lɛ he ni ekɛɛ: “Shi no gbi lɛ kɛ no ŋmɛlɛtswaa lɛ mɔ ko mɔ ko leee he eko, bɔfoi ni yɔɔ ŋwɛi lɛ tete leee, ni Bi lɛ tete leee, ja mi-Tsɛ kome kɛkɛ.” No ji nɔ ni yɔɔ ejwɛŋmɔ mli ni etee nɔ ekɛɛ: “No hewɔ lɛ nyɛsaraa, ejaakɛ nyɛleee nɔ ŋmɛlɛtswaa nɔ ni nyɛ-Nuŋtsɔ lɛ baa.”—Mateo 24:36, 42.

3 Gbi kɛ ŋmɛlɛtswaa pɔtɛɛ ni amanehulu kpeteŋkpele lɛ baaje shishi, ní wɔleee lɛ biɔ ni wɔhi shi daa gbi akɛ anɔkwa Kristofoi, kɛji wɔkɛɔ akɛ Kristofoi ji wɔ. Ani bɔ ni okɛ oshihilɛ tsuɔ nii ohaa lɛ baaha ona Nuŋtsɔ lɛ nɔkpɛlɛmɔ beni amanehulu kpeteŋkpele lɛ baaba lɛ? Aloo kɛji gbele ba klɛŋklɛŋ lɛ, ani ebaakai bo akɛ mɔ ko ni kɛ anɔkwayeli sɔmɔ Yehowa aahu kɛyashi wala ni oyɔɔ mli amrɔ nɛɛ naagbee?—Mateo 24:13; Kpojiemɔ 2:10.

Mra be Mli Kaselɔi lɛ Bɔ Mɔdɛŋ akɛ Amɛaasara

4. Mɛni wɔbaanyɛ wɔkase kɛjɛ mumɔŋ saramɔ he nɔkwɛmɔ nɔ ni Yesu fee efɔ shi lɛ mli?

4 Yesu Kristo diɛŋtsɛ fee nɔkwɛmɔ nɔ kpakpa ni fe fɛɛ efɔ shi akɛ mɔ ni saraa yɛ mumɔŋ. Esɔleɔ ehaa e-Tsɛ lɛ daa, kɛ ekaa hu. (Luka 6:12; 22:42-44) Kɛ ekɛ kaai kpe lɛ, ekɛ ehe fɔɔ gbɛtsɔɔmɔ ni yɔɔ Ŋmalɛi lɛ amli lɛ nɔ jogbaŋŋ kɛmɔɔ shi. (Mateo 4:3-10; 26:52-54) Eŋmɛɛɛ gbɛ ni nɔ ko agbala ejwɛŋmɔ kɛjɛ nitsumɔ ni Yehowa kɛha lɛ akɛ etsu lɛ nɔ. (Luka 4:40-44; Yohane 6:15) Ani mɛi ni buɔ amɛhe Yesu sɛɛnyiɛlɔi lɛ hu baasara nakai nɔŋŋ?

5. (a) Mɛni hewɔ ni Yesu bɔfoi lɛ na naagbai yɛ mumɔŋ pɛpɛɛpɛ-ŋmɛɛ mlihiɛmɔ mli lɛ? (b) Mɛɛ yelikɛbuamɔ Yesu kɛha ebɔfoi lɛ yɛ egbohiiashitee lɛ sɛɛ?

5 Bei komɛi lɛ, Yesu bɔfoi lɛ po tɔ̃ɔ. Nibii agbɛ ni amɛkpa fe nine kɛ susumɔi ni ejaaa hewɔ lɛ, amɛkɛ nijiaŋwujee kpe. (Luka 19:11; Bɔfoi lɛ Asaji 1:6) Dani amɛaale bɔ ni amɛkɛ amɛhe aaafɔ Yehowa nɔ kwraa lɛ, kaai ni ba trukaa lɛ ha amɛyiŋ futu. No hewɔ lɛ, beni amɔ Yesu lɛ, bɔfoi lɛ jo foi. Yɛ sɛɛ mli yɛ nakai gbɛkɛ lɛ, Petro tee nɔ ekpoo akɛ eleee Kristo lɛ, yɛ gbeyeishemɔ hewɔ. No mli lɛ, bɔfoi lɛ kɛ Yesu ŋaawoo nɛɛ etoko amɛtsuii amli, akɛ: “Nyɛshiã kpe ni nyɛsɔlea.” (Mateo 26:41, 55, 56, 69-75) Yɛ eshitee lɛ sɛɛ lɛ, Yesu kɛ Ŋmalɛi lɛ tsu nii ni ekɛwo amɛhemɔkɛyeli hewalɛ. (Luka 24:44-48) Ni beni ebafee tamɔ nɔ ni amɛteŋ mɛi komɛi kɛ sɔɔmɔ nitsumɔ ni ekɛwo amɛdɛŋ lɛ baawo gbɛhe ni ji enyɔ lɛ, Yesu wo amɛ kanyamɔ lɛ mli hewalɛ koni amɛha amɛjwɛŋmɔ ahi nitsumɔ ni he hiaa fe fɛɛ lɛ nɔ.—Yohane 21:15-17.

6. Mɛɛ tsɔnei enyɔ Yesu etsɔ hiɛ ebɔ ekaselɔi lɛ kɔkɔ yɛ he momo?

6 Mra mli lɛ, Yesu bɔ ekaselɔi lɛ kɔkɔ akɛ esaaa akɛ amɛfeɔ je lɛ fa. (Yohane 15:19) Ewo amɛ ŋaa hu ni amɛkaye mɛi anɔ nuŋtsɔmɛi asane, shi moŋ amɛfee ekome kɛsɔmɔ akɛ nyɛmimɛi. (Mateo 20:25-27; 23:8-12) Ani amɛbo eŋaawoo lɛ toi? Ani amɛha nitsumɔ ni ekɛwo amɛdɛŋ lɛ hi klɛŋklɛŋ gbɛhe?

7, 8. (a) Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ nibii ni klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli Kristofoi lɛ fee amɛfɔ shi lɛ tsɔɔ akɛ amɛkɛ Yesu ŋaawoo lɛ to amɛtsuii amli? (b) Mɛni hewɔ saramɔ ni aaaya nɔ asarɔ yɛ mumɔŋ daa lɛ he hiaa lɛ?

7 Bei abɔ ni bɔfoi lɛ yɔɔ wala mli fɛɛ lɛ, amɛbu asafo lɛ he. Yinɔsane yeɔ he odase akɛ mra be mli Kristofoi lɛ kɛ amɛhe wooo Roma Maŋtsɛyeli lɛ maŋkwramɔŋ saji amli, ni nakai nɔŋŋ amɛbɛ osɔfoi akuu ko ni amɛnɔ kwɔlɔ. Nɔ ni tamɔɔɔ enɛ lɛ, amɛji Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ jajelɔi ni yɔɔ ekaa. Beni shɛɔ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ naagbee gbɛ lɛ, no mli lɛ amɛye odase yɛ Roma Maŋtsɛyeli lɛ mli fɛɛ, ni amɛfee mɛi kaselɔi yɛ Asia, Europa, kɛ Afrika Kooyigbɛ.—Kolosebii 1:23.

8 Shi kɛlɛ, nakai nibii ni anyɛ atsu yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ etsɔɔɔ akɛ belɛ ehe ehiaaa ni aya nɔ asara dɔŋŋ yɛ mumɔŋ. Yesu baa ni agba yɛ he afɔ shi lɛ yɛ wɔsɛɛ be shɔŋŋ lolo. Ni beni asafo lɛ boteɔ Ŋ.B. afii ohai enyɔ lɛ mli lɛ, shihilɛi komɛi tetee shi ni kɛ Kristofoi lɛ amumɔŋ shihilɛ wo oshara mli. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

Mɛi ni Eyaaa nɔ Amɛsaraaa Dɔŋŋ Lɛ

9, 10. (a) Yɛ bɔfoi lɛ agbele sɛɛ lɛ, mɛɛ nibii komɛi ni tee nɔ tsɔɔ akɛ mɛi ni tsɛ amɛhe Kristofoi lɛ ateŋ mɛi pii esaraaa? (b) Mɛɛ ŋmalɛi ni atsɛ yɛ kuku lɛ mli kulɛ eeenyɛ eye ebua mɛi ni tsɛ amɛhe Kristofoi lɛ ni amɛya nɔ amɛhe awa yɛ mumɔŋ?

9 Mɛi ni ba asafo lɛ mli lɛ ateŋ mɛi komɛi bɔi amɛhemɔkɛyelii lɛ tsɔɔmɔ yɛ Hela jeŋ nilee shishinumɔ naa, bɔni afee ni no aha je lɛŋ bii akpɛlɛ nɔ ni amɛshiɛɔ lɛ nɔ babaoo. Fiofio lɛ, wɔŋjalɔi atsɔɔmɔi, tamɔ Triniti kɛ adesa susuma ni akɛɛ eyɔɔ emli ni egbooo lɛ batsɔ Kristojamɔ ni awo he muji lɛ fã. Nɔ ni jɛ mli ba ji afii akpe hiɛnɔkamɔ lɛ heŋmɛɛmɔ. Mɛni hewɔ? Mɛi ni kpɛlɛ susuma ni gbooo lɛ mli hemɔkɛyeli lɛ nɔ lɛ mu sane naa akɛ nine baashɛ Kristo nɔyeli lɛ mli jɔɔmɔi anɔ yɛ mumɔi ashihilɛ mli kɛtsɔ susuma ni baahi shi yɛ adesa gbɔmɔtso lɛ sɛɛ lɛ nɔ. No hewɔ lɛ amɛnaaa nɔ hewɔ ni ehe hiaa ni amɛsara kɛha ba ni Kristo eba yɛ Maŋtsɛyeli hewalɛ mli lɛ.—Okɛto Galatabii 5:7-9; Kolosebii 2:8; 1 Tesalonikabii 5:21 he.

10 Nibii komɛi ni nyiɛ sɛɛ ba lɛ hu wo shihilɛ nɛɛ mli hewalɛ. Mɛi ni tsɛɔ amɛhe nɔkwɛlɔi Kristofoi lɛ ateŋ mɛi komɛi kɛ amɛ asafoi lɛ bɔi nitsumɔ akɛ gbɛ ni amɛtsɔɔ nɔ amɛkɛnaa gbɛhe amɛhaa amɛhe. Amɛtsɔ ŋaa gbɛ ni yɔɔ nigii nɔ amɛkɛ bulɛ ni kɛ Ŋmalɛi lɛ anɔ́ yeɔ egbɔ ha amɛ diɛŋtsɛ amɛsusumɔi, aloo amɛkɛɔ akɛ efe no po. Beni hegbɛ ba nɔŋŋ lɛ, nɛkɛ hemɔkɛyeli kwamɔ sɔlemɔ nɛɛ kɛ ehe ha akɛ ebaatsu maŋkwramɔ maŋ lɛ sɛɛnamɔ he nii.—Bɔfoi lɛ Asaji 20:30; 2 Petro 2:1, 3.

Nɔ ni Jɛ Saramɔ ni Atee nɔ Asara lɛ Mli Ba

11, 12. Mɛni hewɔ ni Protestant Jamɔ Tsakemɔ lɛ kadiii sɛɛkuu kɛmiiya anɔkwa jamɔ he lɛ?

11 Beni Roma Katolik Sɔlemɔ lɛ kɛ afii ohai abɔ efee efɔŋ aahu sɛɛ lɛ, Jamɔ Tsakelɔi komɛi wie amɛshi lɛ yɛ afii ohai 16 lɛ mli. Shi enɛ kadiii sɛɛkuu kɛ anɔkwa jamɔ he baa ekoŋŋ. Mɛni hewɔ?

12 Eyɛ mli akɛ Protestant kui sɔrɔtoi tse amɛhe kwraa kɛjɛ Roma hewalɛ he moŋ, shi amɛkɛ shishijee hemɔkɛyeli kwamɔ tsɔɔmɔi kɛ nifeemɔi lɛ babaoo fata amɛhe kɛtee—osɔfoi kɛ sɔlemɔyalɔi asusumɔ lɛ, kɛ agbɛnɛ Triniti, susuma ni gbooo, kɛ naanɔ piŋmɔ yɛ gbele sɛɛ hemɔkɛyelii lɛ. Ni, taakɛ Roma Katolik Sɔlemɔ lɛ ji lɛ, amɛtee nɔ amɛfee je lɛ fa, ni amɛkɛ maŋkwramɔŋ kui ni yɔɔ lɛ na tsakpaa ni bɛŋkɛ kpaakpa. No hewɔ lɛ nakai feemɔ ha amɛkpoo gbɛkpamɔi ni kɔɔ Kristo baa akɛ Maŋtsɛ lɛ he lɛ kwraa.

13. (a) Mɛni tsɔɔ akɛ mɛi komɛi bu Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ lɛlɛŋ akɛ ejara wa? (b) Yɛ afii ohai 19 lɛ mli lɛ, mɛni ni ba bafee nii ni mɛi ni tsɛ amɛhe Kristofoi lɛ ateŋ mɛi komɛi na he miishɛɛ waa? (d) Mɛni hewɔ mɛi pii anijiaŋ je wui lɛ?

13 Shi kɛlɛ, Yesu egba efɔ shi akɛ yɛ bɔfoi lɛ agbele sɛɛ lɛ, Maŋtsɛyeli lɛ anɔkwa gboshiniyelɔi (ni ekɛ amɛ to ŋmaa he lɛ) baaya nɔ amɛkwɛ̃, kɛfata amale Kristofoi (loo, jwɛi) lɛ ahe kɛyashi nikpamɔ be lɛ mli tɔ̃ɔ. (Mateo 13:29, 30) Wɔnyɛŋ wɔkɛ nɔmimaa diɛŋtsɛ atsɔɔ mɛi fɛɛ ni Nuŋtsɔ lɛ baabu amɛ akɛ ŋmaa lɛ ŋmɛnɛ. Shi esa kadimɔ waa akɛ yɛ afii ohai 14, 15, kɛ 16 lɛ mli lɛ, hii komɛi hi shi ni kɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛwala kɛ amɛheyeli wo oshara mli, ni amɛtuu amɛhe amɛha Biblia lɛ ŋmaa yɛ gbɔmɛi foji lɛ awiemɔ mli. Jeee kpɛlɛmɔ folo kɛkɛ mɛi krokomɛi kpɛlɛ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ nɔ, shi moŋ amɛkpoo Triniti tsɔɔmɔ lɛ hu akɛ edamɔɔɔ ŋmalɛ nɔ. Mɛi komɛi hu kpoo susuma ni gbooo kɛ piŋmɔ yɛ hɛl la mli hemɔkɛyeli lɛ akɛ nɔ ni kɛ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kpaaa gbee kwraa. Agbɛnɛ, yɛ afii ohai 19 lɛ mli lɛ, yɛ Biblia kasemɔ ni tee nɔ waa lɛ hewɔ lɛ, kui ni yɔɔ United States, Amerika, Germany, England, kɛ Russia bɔi wiemɔ kɛ nɔmimaa akɛ be kɛha Kristo sɛɛkuu lɛ eshɛ shi eta. Shi amɛgbɛkpamɔi lɛ pii yagbe naa yɛ nijiaŋwujee mli. Mɛni hewɔ? Yɛ gbɛ ko nɔ lɛ, ebalɛ nakai ejaakɛ amɛkɛ amɛhe fɔ gbɔmɛi anɔ tsɔ fe nine, shi jeee Ŋmalɛi lɛ anɔ bɔ ni sa.

Bɔ ni Mɛnɛɛmɛi Tee nɔ Amɛsara Amɛha

14. Tsɔɔmɔ Biblia kasemɔ gbɛ ni C. T. Russell kɛ ehefatalɔi lɛ kɛ tsu nii lɛ mli.

14 Kɛkɛ ni yɛ 1870 mli lɛ, Charles Taze Russell kɛ ehefatalɔi lɛ ekomɛi tse kuu ko kɛha Biblia kasemɔ yɛ Allegheny, yɛ Pennsylvania. Jeee amɛ ji mɛi ni yoo Biblia mli anɔkwalei ni amɛkpɛlɛ nɔ lɛ klɛŋklɛŋ, shi beni amɛkaseɔ nii lɛ, amɛha efee amɛsu akɛ amɛbaapɛi ŋmalɛi fɛɛ ni kɔɔ sane ni amɛsusuɔ he lɛ he lɛ amli jogbaŋŋ.a Oti ni ma amɛhiɛ lɛ jeee ni amɛna ŋmalɛ ko ni baama jwɛŋmɔ ko ni amɛhiɛ momo nɔ mi, shi moŋ koni amɛna nɔmimaa akɛ bɔ ni amɛmuɔ saji anaa amɛhaa lɛ kɛ nɔ fɛɛ nɔ ni Biblia lɛ wieɔ yɛ sane lɛ he lɛ kpaa gbee.

15. (a) Yɛ Nyɛminuu Russell Sɛɛ lɛ, mɛni mɛi krokomɛi hu bayoo? (b) Mɛni kadi Biblia Kaselɔi lɛ akɛ esoro amɛ yɛ mɛnɛɛmɛi ahe?

15 Mɛi ni etsɔ amɛhiɛ momo lɛ ateŋ mɛi fioo ko eyoo akɛ Kristo baaku esɛɛ bɔ ni anaŋ lɛ, akɛ mumɔ. Mɛi komɛi ena akɛ yiŋtoo hewɔ ni Kristo kuɔ esɛɛ lɛ jeee ni ebashã shikpɔŋ lɛ ni ekpata adesai fɛɛ awala hiɛ, shi moŋ, koni ebajɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ wekui fɛɛ. Mɛi fioo komɛi po yɛ ni yoo akɛ afi 1914 baakadi Jeŋmaji Abe lɛ naagbee. Shi kɛha Biblia Kaselɔi ni kɛ Nyɛminuu Russell bɔɔ lɛ, enɛɛmɛi fe otii foji kɛha Nyɔŋmɔ jamɔ mli sanegbai kɛkɛ. Amɛtswa amɛshihilɛ amɛbɔle nɛkɛ anɔkwalei nɛɛ, ni amɛjaje amɛtsɔɔ yɛ majimaji fɛɛ mli, bɔ ni afeko nakai da yɛ nakai yinɔ lɛ mli.

16. Yɛ afi 1914 mli lɛ, mɛni hewɔ ni Nyɛminuu Russell ŋma akɛ: “Wɔyɛ kaa be ko mli” lɛ?

16 Kɛlɛ, ehe miihia ni amɛya nɔ amɛsara. Mɛni hewɔ? Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, eyɛ mli akɛ amɛle akɛ Biblia gbalɛ kadiɔ afi 1914 moŋ, shi amɛleee nɔ ni baaba yɛ nakai afi lɛ mli lɛ kɛ nɔmimaa. Enɛ kɛ kaa ko bafɔ amɛnɔ. Nyɛminuu Russell ŋma yɛ Buu-Mɔɔ ni je kpo yɛ November 1, 1914 lɛ mli akɛ: “Nyɛhaa wɔkaia akɛ wɔyɛ kaa be ko mli. . . . Kɛji mɔ ko yɛ yiŋtoo ko hewɔ ni eeeŋmɛɛ Nuŋtsɔ lɛ kɛ E-Nɔkwale lɛ mli hemɔkɛyeli he, ni ekpa afɔle ni ekɛ ehe aaasha koni Nuŋtsɔ lɛ Nibii Aya Hiɛ lɛ, no lɛ jeee suɔmɔ ni eyɔɔ kɛha Nyɔŋmɔ yɛ etsui mli ji nɔ ni tsirɛ lɛ ni ena Nuŋtsɔ lɛ he miishɛɛ lɛ, shi nɔ kroko kwraa; ekolɛ hiɛnɔkamɔ ni eyɔɔ akɛ be lɛ sɛɛ etsɛŋ kwraa; akɛ ehenɔjɔɔmɔ lɛ baahi shi yɛ be kukuoo ko pɛ mli lɛ ni.”

17. Mɛɛ gbɛ nɔ A. H. Macmillan, kɛ mɛi krokomɛi ni tamɔ lɛ, tee nɔ amɛhiɛ mumɔŋ pɛpɛɛpɛ-ŋmɛɛ mli yɛ?

17 Mɛi komɛi kpa Yehowa sɔɔmɔ kwraa yɛ nakai beaŋ. Shi A. H. Macmillan ji mɔ ko ni efeee nakai. Afii komɛi asɛɛ lɛ, ekɛ anɔkwayeli kpɛlɛ nɔ akɛ: “Bei komɛi lɛ wɔ gbɛkpamɔi yɛ gbi pɔtɛɛ ko he lɛ mli waa kwraa fe bɔ ni Ŋmalɛi lɛ tsɔɔ.” Belɛ, mɛni ye ebua lɛ ni enyɛ eŋmɛ pɛpɛɛpɛ yɛ mumɔŋ lɛ mɔ? Taakɛ ekɛɛ lɛ, eyoo akɛ “kɛ nakai gbɛkpamɔi lɛ baaa mli lɛ, no tsakeee Nyɔŋmɔ yiŋtoi.” Ni ekɛfata he hu akɛ: “Mikase akɛ, kɛ wɔtɔ̃ lɛ, esa akɛ wɔkpɛlɛ wɔtɔmɔi lɛ anɔ ni wɔya nɔ wɔpɛi Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli kɛha sɛɛyoomɔ babaoo.”b Nakai mra be mli Biblia Kaselɔi lɛ jɛ heshibaa mli amɛha Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ jaje amɛsusumɔi.—2 Timoteo 3:16, 17.

18. Saramɔ ni Kristofoi saraa lɛ he ba sɛɛnamɔ fiofio yɛ je lɛ fa ni amɛjeee lɛ hewɔ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

18 Yɛ afii ni nyiɛ sɛɛ lɛ amli lɛ, bɔ ni ehe hiaa ni amɛsara lɛ nɔ gbɔɔɔ. Eji anɔkwale akɛ amɛle akɛ esaaa ni Kristofoi feɔ je lɛ fa. (Yohane 17:14; Yakobo 4:4) Yɛ enɛ kɛ gbeekamɔ naa lɛ, amɛyafataaa Kristendom he yɛ Jeŋmaji Akpaŋmɔ lɛ nɔkpɛlɛmɔ mli akɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ kpojiemɔ yɛ maŋkwramɔ mli. Shi be shwie mli aahu kɛbashi 1939 mli dani amɛna sane ni tsɔɔ bɔ ni Kristofoi kɛ amɛhe wooo maŋ saji amli lɛ mli faŋŋ.—Kwɛmɔ The Watchtower, November 1, 1939.

19. Mɛɛ sɛɛnamɔi ba yɛ asafo lɛ nɔkwɛmɔ gbɛfaŋ yɛ saramɔ ni gbɛjianɔtoo lɛ tee nɔ esara lɛ hewɔ?

19 Amɛbɛ osɔfoi akuu, shi onukpai komɛi yɛ amɛteŋ ni ahala amɛ ni nu he akɛ shiɛmɔ ni amɛaashiɛ yɛ asafo lɛ mli lɛ pɛ esa akɛ akpa gbɛ yɛ amɛhe. Shi, akɛni amɛyɔɔ suɔmɔ ni mli wa akɛ amɛaanyiɛ Ŋmalɛi lɛ asɛɛ pɛpɛɛpɛ hewɔ lɛ, asafo lɛ gbála onukpai anitsumɔ lɛ mli ekoŋŋ yɛ Ŋmalɛi lɛ ashishinumɔ naa, ni etee nɔ efee nakai shii abɔ kɛtsɔ Buu-Mɔɔ lɛ mli baafai lɛ anɔ. Afee tsakemɔi yɛ asafo lɛ mli yɛ nɔ ni Ŋmalɛi lɛ tsɔɔ lɛ kɛ gbeekpamɔ naa.

20-22. Mɛɛ gbɛ nɔ ato asafo muu lɛ fɛɛ he gbɛjianɔ koni amɛtsu nitsumɔ ni agba afɔ shi, ni ji jeŋ muu fɛɛ Maŋtsɛyeli jajemɔ lɛ he nii jogbaŋŋ yɛ?

20 Asafo muu lɛ fɛɛ miisaa amɛhe koni amɛtsu nitsumɔ ni Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kɛwo amɛdɛŋ kɛha wɔgbii nɛɛ lɛ he nii jogbaŋŋ kɛmɔ shi agbɛnɛ. (Yesaia 61:1, 2) Nɛgbɛ abaajaje sanekpakpa lɛ kɛyashi yɛ wɔgbii nɛɛ amli? Yesu wie akɛ: “Ni ja ashiɛ sanekpakpa lɛ atsɔɔ jeŋmaji fɛɛ da.” (Marko 13:10) Yɛ adesai asusumɔ naa lɛ, bei pii lɛ efeɔ tamɔ nitsumɔ ni anyɛŋ atsu kɔkɔɔkɔ.

21 Shi, yɛ hekɛnɔfɔɔ ni amɛyɔɔ yɛ Kristo mli akɛ asafo lɛ Yitso hewɔ lɛ, tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ kuu lɛ etee nɔ etsu nitsumɔ nɛɛ aahu. (Mateo 24:45) Amɛkɛ anɔkwayeli kɛ shiŋŋ-feemɔ etsɔɔ Yehowa webii nitsumɔ ni yɔɔ ni esa akɛ atsu. Kɛjɛ 1919 mli kɛbaa lɛ, ama shiɛmɔ nitsumɔ lɛ nɔ mi waa. Ebɛ mlɛo kwraa kɛha mɛi pii akɛ amɛaaya shia kɛ shia ni amɛkɛ gbɔi awie. (Bɔfoi lɛ Asaji 20:20) Shi saji ni akase, tamɔ ‘Ajɔɔ Mɛi ni Sheee Gbeyei Lɛ’ (yɛ 1919 mli) kɛ ‘Na Ekaa’ (yɛ 1921 mli) lɛ ye ebua mɛi komɛi ni amɛnyɛ amɛje nitsumɔ lɛ shishi, kɛ hekɛnɔfɔɔ yɛ Yehowa mli.

22 Ninefɔɔ ni akɛha yɛ 1922 mli, akɛ “nyɛtswaa, nyɛtswaa, nyɛtswaa Maŋtsɛ lɛ kɛ emaŋtsɛyeli lɛ he adafi” lɛ kɛ ekaawoo ni he hiaa lɛ ha, koni nitsumɔ lɛ aná egbɛhe kɛ bulɛ ni sa lɛ. Kɛjɛ 1927 mli kɛbaa lɛ, ajie onukpai ni ekpɛlɛɛɛ nakai Ŋmalɛ naa gbɛnaa nitsumɔ nɔ lɛ. Aaafee nakai be lɛ mli nɔŋŋ lɛ, ahala Asafo lɛ najiaŋdamɔlɔi gbɛfalɔi, ni ji sanekpakpa shiɛlɔi, ni aha amɛ nitsumɔ akɛ sɔɔmɔ nɔkwɛlɔi, koni amɛkɛ gbɛtsɔɔmɔ aha shiɛlɔi lɛ aŋkroaŋkroi yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli. Jeee mɔ fɛɛ mɔ nyɛ efee gbɛgbalɔ, shi yɛ otsii lɛ anaagbee lɛ, mɛi babaoo tuɔ gbi muu fɛɛ amɛhaa sɔɔmɔ nitsumɔ lɛ, ni amɛjeɔ shishi kɛjɛɔ leebi maaŋkpa, ni amɛfoɔ mli be kukuoo pɛ kɛhaa niyeli, kɛkɛ lɛ amɛtsa nɔ ekoŋŋ yɛ sɔɔmɔ nitsumɔ lɛ mli aahu kɛyashi gbɛkɛnaashi. Nakai be lɛ bafee teokrase nɔyaa be ni sa kadimɔ waa, ni wɔnaa he sɛɛ waa akɛ wɔɔti gbɛ ni Yehowa tsɔɔ nɔ enyiɛɔ ewebii ahiɛ lɛ mli. Eeya nɔ eefee nakai lolo. Kɛtsɔ ejɔɔmɔ nɔ lɛ, akɛ nitsumɔ ni ji Maŋtsɛyeli ni ato ama shi lɛ he sanekpakpa lɛ shiɛmɔ lɛ baaba naagbee yɛ omanyeyeli mli.

Ani Ooya nɔ Oosara?

23. Yɛ Kristofoi asuɔmɔ kɛ amɛhe ni amɛtsi kɛjɛ je lɛ he lɛ gbɛfaŋ lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ wɔɔtsɔ wɔha ana wɔ aŋkroaŋkro akɛ wɔmiisara?

23 Akɛni ekpɛlɛɔ Yehowa gbɛtsɔɔmɔ nɔ hewɔ lɛ, egbɛjianɔtoo lɛ yaa nɔ ehɛleɔ wɔ shi yɛ nifeemɔi kɛ sui ni baaha atsɛ wɔ je lɛ fa, ni ekɛ wɔ awo oshara ni ji hiɛkpatamɔ ni wɔkɛ lɛ fɛɛ baana lɛ mli lɛ ahe. (1 Yohane 2:17) Ni wɔ hu, ehe miihia ni wɔya nɔ wɔsara aŋkroaŋkro, ni wɔkpɛlɛ gbɛtsɔɔmɔ ni Yehowa kɛhaa wɔ lɛ nɔ. Yehowa kɛ gbɛtsɔɔmɔ ni tsɔɔ bɔ ni wɔɔhi shi ni wɔfee ekome kɛtsu nii lɛ haa wɔ. Egbɛjianɔtoo lɛ eye ebua wɔ ni hiɛsɔɔ ni wɔyɔɔ kɛha nɔ ni Kristofoi asuɔmɔ tsɔɔ lɛ etee hiɛ babaoo. (1 Petro 4:7, 8) Saramɔ ni wɔɔya nɔ wɔsara daa lɛ biɔ ni wɔbɔ mɔdɛŋ waa ni wɔkɛ ŋaawoo nɛɛ atsu nii, yɛ emuu ni wɔyeee akɛ adesai lɛ fɛɛ sɛɛ.

24, 25. Mɛɛ nibii ni he hiaa mli esa akɛ wɔya nɔ wɔsara yɛ, kɛ mɛɛ gbɛkpamɔ ni ka wɔhiɛ?

24 Tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ etee nɔ ekai wɔ be fɛɛ be, akɛ: “Okɛ ohiɛ afɔ Yehowa nɔ kɛ otsui fɛɛ, ni okɛ ohe akakpasa bo diɛŋtsɛ ojwɛŋmɔ.” (Abɛi 3:5) “Nyɛsɔlea ni nyɛkafɔa.” (1 Tesalonikabii 5:17) Áwo wɔ ŋaa ni wɔkase bɔ ni wɔɔfee ni wɔha wɔyiŋkpɛi adamɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ nɔ, ni wɔha ewiemɔ lɛ afee ‘kane kɛha wɔnane kɛ la hu yɛ wɔtempɔŋ nɔ.’ (Lala 119:105) Ájɛ suɔmɔ mli hu awo wɔ hewalɛ ni wɔkɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa lɛ shiɛmɔ, ni ji nitsumɔ ni Yesu gba akɛ abaatsu yɛ wɔgbii nɛɛ amli lɛ aye klɛŋklɛŋ gbɛhe yɛ wɔshihilɛ mli.—Mateo 24:14.

25 Hɛɛ, tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ miisara waa lɛlɛŋ. Akɛ aŋkroaŋkroi lɛ, wɔ hu ehe miihia ni wɔsara. Yɛ nakai feemɔ mli lɛ, eba akɛ aaana wɔ akɛ wɔfata mɛi ni damɔ gbɔmɔ Bi lɛ hiɛ ni amɛyɔɔ enɔkpɛlɛmɔ lɛ ahe beni eeeba koni ebatsu fɔbuu kojomɔ he nii lɛ.—Mateo 24:30; Luka 21:34-36.

[Shishigbɛ niŋmai]

a Faith on the March, ni A. H. Macmillan ŋma, Prentice-Hall, Inc., 1957, baafai 19-22.

b Kwɛmɔ The Watchtower, August 15, 1966, baafai 504-10.

Emlitii

◻ Taakɛ atsɔɔ yɛ Mateo 24:42 lɛ, mɛni hewɔ ehe hiaa ni wɔya nɔ wɔsara lɛ?

◻ Yesu kɛ eklɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli sɛɛnyiɛlɔi lɛ tee nɔ amɛsara yɛ mumɔŋ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

◻ Kɛjɛ 1870 kɛbaa nɛɛ, mɛɛ nibii komɛi etee nɔ akɛni Yehowa tsuji yaa nɔ amɛsaraa be fɛɛ be lɛ hewɔ?

◻ Mɛni baaye odase akɛ wɔmiisara akɛ aŋkroaŋkroi?

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 23]

Yesu kɛ ebe fɛɛ tsu nitsumɔ ni e-Tsɛ kɛha lɛ lɛ. Esɔle hu kɛ ekaa

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 24]

Charles Taze Russell yɛ egbɔlɛ afii amli

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 25]

Maŋtsɛyeli jajelɔi ni fa fe 4,700,000 yɛ ekaa yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje