Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w95 2/1 bf. 14-19
  • Asafo Babaoo ni kɛ Sɔɔmɔ Krɔŋŋ Miiha

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Asafo Babaoo ni kɛ Sɔɔmɔ Krɔŋŋ Miiha
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1995
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • “[Amɛ]damɔ Maŋtsɛsɛi lɛ Hiɛ”
  • “Amɛwo Atadei Yɛji”
  • “Blɛoi yɛ Amɛdɛŋ”
  • ‘Jamɔ Krɔŋŋ Nyɔɔŋ kɛ Shwane’
  • ‘Amɛjɛ Jeŋmaŋ fɛɛ Jeŋmaŋ, Akutsei, Maji, kɛ Majianɔ Wiemɔi Amli’
  • “[Amɛ]jɛ Amanehulu Kpeteŋkpele lɛ Mli”
  • Asafoi ni Amɛyi Fa Babaoo
    Kpojiemɔ—Enaagbee Kwraa lɛ Ebɛŋkɛ!
  • “Naa! Asafoku Babaoo”
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2019
  • Asafo Babaoo ko Damɔ Yehowa Maŋtsɛsɛi lɛ Hiɛ
    Ekome ni Afee Kɛmiija Anɔkwa Nyɔŋmɔ Kome Lɛ
  • Asafo Babaoo ko Damɔ Yehowa Maŋtsɛsɛi lɛ Hiɛ
    Já Anɔkwa Nyɔŋmɔ Kome Lɛ
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1995
w95 2/1 bf. 14-19

Asafo Babaoo ni kɛ Sɔɔmɔ Krɔŋŋ Miiha

“Amɛjaa lɛ nyɔɔŋ kɛ shwane yɛ esɔlemɔtsu lɛ mli.”—KPOJIEMƆ 7:15.

1. Mɛɛ mumɔŋ shishinumɔ mli hiɛyaa ko ni he hiaa ashɛ he yɛ 1935 mli?

YƐ MAY 31, 1935 lɛ, mɛi ni tee kpee wulu ni Yehowa Odasefoi fee yɛ Washington, D.C. lɛ na miishɛɛ waa. Jɛmɛ ji he ni abale mɛi ni feɔ gbɔmɛi babaoo (loo, asafo babaoo) ni yɔɔ Kpojiemɔ 7:9 lɛ yɛ klɛŋklɛŋ kwraa, yɛ Biblia lɛ fã ni eshwɛ lɛ kɛ agbɛnɛ nibii ni ebɔi mlibaa momo hu lɛ kɛ gbeekpamɔ naa.

2. Mɛni tsɔɔ akɛ mɛi babaoo yoo akɛ Nyɔŋmɔ tsɛko amɛ kɛhako ŋwɛi shihilɛ?

2 Aaafee otsii ekpaa ni etsɔ hiɛ lɛ mli, yɛ Nuntsɔ lɛ Gbɛkɛnaashi Niyenii gbijurɔ ni aye yɛ Yehowa Odasefoi asafoi lɛ amli lɛ shishi lɛ, mɛi ni ba lɛ ateŋ mɛi 10,681 (ni feɔ mɔ 1 yɛ mɛi 6 mli lɛ) yeee okadi aboloo lɛ eko ni amɛnuuu wein lɛ hu eko, ni nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ ateŋ mɛi 3,688 ji Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ jajelɔi ni yɔɔ ekaa. Mɛni hewɔ amɛkɛ amɛhe wooo okadi nibii lɛ yeli kɛ numɔ mli lɛ? Ejaakɛ amɛdamɔ nɔ ni amɛkase kɛjɛ Biblia lɛ mli lɛ nɔ amɛyoo akɛ Nyɔŋmɔ tsɛko amɛ kɛhako ŋwɛi wala, shi moŋ, amɛbaanyɛ amɛna nibii ni Yehowa ejɛ suɔmɔ mli eto he gbɛjianɔ lɛ amli gbɛfaŋnɔ yɛ gbɛ kroko nɔ. No hewɔ lɛ, beni wielɔ lɛ wie, yɛ nakai kpee lɛ shishi akɛ: “Mɛi fɛɛ ni yɔɔ hiɛnɔkamɔ akɛ amɛaahi shi kɛya naanɔ yɛ shikpɔŋ nɛɛ nɔ lɛ ate shi amɛdamɔ shi” lɛ, mɛni ba? Mɛi akpei abɔ te shi amɛdamɔ shi, kɛkɛ ni toibolɔi lɛ kɛ miishɛɛ babaoo nya amɛhe aahu be kakadaŋŋ.

3. Mɛni hewɔ mɛi ni ji asafo babaoo lɛ ni abana ale amɛ lɛ wo shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli hewalɛ hee lɛ, ni te Odasefoi lɛ nu enɛ he amɛha tɛŋŋ?

3 Nɔ ni mɛi ni tee kpee lɛ kase yɛ nakai kpee lɛ shishi lɛ wo amɛ sɔɔmɔ nitsumɔ lɛ mli hewalɛ hee. Amɛbanu shishi jogbaŋŋ akɛ, amrɔ nɛɛ, dani nibii agbɛjianɔtoo momo nɛɛ baaba naagbee lɛ, jeee mɛi akpei fioo ko kɛkɛ, shi moŋ abaaha gbɔmɛi asafoi babaoo hegbɛ ni amɛba Yehowa gbɛjianɔtoo kɛha wala yibaamɔ lɛ mli, kɛ yiŋtoo akɛ amɛbaahi shi kɛya naanɔ yɛ paradeiso shikpɔŋ nɔ. Mɛɛ shɛɛ sane ni kanyaa mɔ tsui akɛha mɛi ni sumɔɔ anɔkwale lɛ yɛ jɛmɛ nɛkɛ! Yehowa Odasefoi yoo akɛ nitsumɔ babaoo yɛ ni abaatsu—nitsumɔ ni haa mɔ miishɛɛ. Afii komɛi asɛɛ lɛ, John Booth, ni batsɔ Nɔyeli Kuu lɛ mlibii ateŋ mɔ kome lɛ, kaiɔ akɛ: “Nakai kpee lɛ ha wɔ nibii babaoo ni wɔmli fili wɔ yɛ he.”

4. (a) Kɛjɛ 1935 kɛbaa nɛɛ, nɛgbɛ abua asafo babaoo lɛ naa diɛŋtsɛ kɛyashɛ? (b) Asafo babaoo lɛ mlibii lɛ yeɔ odase akɛ amɛhemɔkɛyeli lɛ hiɛ kã yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

4 Yehowa Odasefoi ayifalɛ tee hiɛ waa yɛ naakpɛɛ gbɛ nɔ, yɛ afii ni nyiɛ sɛɛ lɛ amli. Yɛ yiwaai ni naa wa waa ni akɛba amɛnɔ yɛ be kɛ bei amli yɛ Jeŋ Ta II mli lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, beni shɛɔ afii nyɔŋma lɛ, no mli lɛ eshwɛ fioo ni amɛyifalɛ baaku abɔ he toi etɛ. Ni shiɛlɔi 56,153 ni yeɔ odase yɛ faŋŋ mli yɛ 1935 mli lɛ ayifalɛ tee hiɛ waa, beni shɛɔ 1994 lɛ, kɛyashɛ nɔ ni fe Maŋtsɛyeli jajelɔi 4,900,000 yɛ shikpɔji ni fa fe 230 nɔ. Mɛnɛɛmɛi ateŋ mɛi babaoo kɛ hiɛnɔkamɔ ni mli wa miikpa gbɛ akɛ, akɛ amɛ baafata mɛi ni Yehowa kɛ wala ni eye emuu baaduro amɛ yɛ paradeiso shikpɔŋ nɔ lɛ ahe. Kɛ akɛ amɛ to asafoku bibioo lɛ he lɛ, amɛbafee asafo babaoo lɛlɛŋ. Amɛjeee gbɔmɛi ni kɛɔ akɛ amɛyɛ hemɔkɛyeli, ni kɛlɛ amɛtsuuu nakai hemɔkɛyeli lɛ he nii. (Yakobo 1:22; 2:14-17) Amɛ fɛɛ amɛkɛ mɛi krokomɛi gbaa Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa lɛ he sane. Ani oji nakai mɛi babaoo ni yɔɔ miishɛɛ lɛ ateŋ mɔ ko? Odasefonyo ni yɔɔ ekaa ni ooofee lɛ ji kadimɔ nii ko ni he hiaa waa, shi babaoo he miihia lolo.

“[Amɛ]damɔ Maŋtsɛsɛi lɛ Hiɛ”

5. Anɔkwale ni eji akɛ asafo babaoo lɛ “damɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ” lɛ tsɔɔ mɛni?

5 Yɛ ninaa ni akɛha bɔfo Yohane lɛ mli lɛ, ena amɛ ni “[amɛ]damɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ kɛ Toobi lɛ hiɛ.” (Kpojiemɔ 7:9) Nyɔŋmɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ ni amɛdamɔ, taakɛ awie he yɛ emli sane nɛɛ mli lɛ, tsɔɔ akɛ amɛkpɛlɛɔ Yehowa maŋtsɛyeli lɛ nɔ kwraa kɛmɔɔ shi. Nibii babaoo fata enɛ he. Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ: (1) Amɛkpɛlɛɔ hegbɛ ni Yehowa yɔɔ akɛ ekpɛɔ yiŋ yɛ nɔ ni ja kɛ nɔ ni ejaaa he ehaa etsuji lɛ nɔ. (1 Mose 2:16, 17; Yesaia 5:20, 21) (2) Amɛboɔ Yehowa toi yɛ be mli ni ekɛ amɛ wieɔ kɛtsɔɔ e-Wiemɔ lɛ nɔ lɛ. (5 Mose 6:1-3; 2 Petro 1:19-21) (3) Amɛnaa bɔ ni ehe hiaa akɛ amɛba amɛhe shi amɛha mɛi ni Yehowa kɛ nɔkwɛmɔ nitsumɔ ewo amɛdɛŋ lɛ. (1 Korintobii 11:3; Efesobii 5:22, 23; 6:1-3; Hebribii 13:17) (4) Eyɛ mli akɛ amɛyeee emuu moŋ, shi amɛkɛ hiɛmiamɔ bɔɔ mɔdɛŋ akɛ amɛaanyiɛ teokrase gbɛtsɔɔmɔi asɛɛ, jeee kɛ ŋtsɔidɔɔmɔ, shi moŋ kɛ klalo-feemɔ, kɛjɛ amɛtsuiaŋ. (Abɛi 3:1; Yakobo 3:17, 18) Amɛdamɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ koni amɛkɛ sɔɔmɔ krɔŋŋ aha Yehowa, mɔ ni amɛbuɔ lɛ waa, ni amɛyɔɔ suɔmɔ ni mli kwɔ amɛha lɛ lɛ. Yɛ nɛkɛ asafo babaoo nɛɛ gbɛfaŋ lɛ, maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ ni “[amɛ]damɔ” lɛ tsɔɔ Mɔ ni ta maŋtsɛsɛi lɛ nɔ lɛ nɔkpɛlɛmɔ ni amɛyɔɔ. (Okɛto Kpojiemɔ 6:16, 17 he.) Mɛni nɔ nɔkpɛlɛmɔ nɛɛ damɔ?

“Amɛwo Atadei Yɛji”

6. (a) Mɛni asafo babaoo lɛ ‘atadei yɛji ni amɛwo’ lɛ tsɔɔ? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ asafo babaoo lɛ tsɔɔ amɛnaa jalɛ shidaamɔ yɛ Yehowa hiɛ? (d) Kristo la ni afɔse ashwie shi lɛ mli hemɔkɛyeli naa asafo babaoo lɛ mlibii lɛ ashihilɛ nɔ hewalɛ kɛyashɛɔ nɛgbɛ?

6 Bɔ ni bɔfo Yohane tsɔɔ nɔ ni ena lɛ mli eha lɛ kɛɔ akɛ nɛkɛ asafo babaoo nɛɛ mlibii lɛ “wo atadei yɛji.” Nakai atadei yɛji lɛ feɔ amɛ jalɛ shidaamɔ ni he tse yɛ Yehowa hiɛ lɛ he okadi. Te amɛfee tɛŋŋ amɛna shidaamɔ ni tamɔ nɛkɛ? Wɔna kɛtsɔ hiɛ momo akɛ yɛ Yohane ninaa lɛ mli lɛ, ana amɛ ni amɛdamɔ “Toobi lɛ hiɛ.” Amɛkpɛlɛɔ Yesu Kristo nɔ akɛ “Nyɔŋmɔ Toobi lɛ ni woɔ je lɛ he esha lɛ kɛyaa lɛ.” (Yohane 1:29) Yohane nu ni onukpai lɛ ateŋ mɔ kome, ni fata he yɛ Nyɔŋmɔ maŋtsɛsɛi lɛ masɛi, yɛ ninaa lɛ mli lɛ, miigbala mli eetsɔɔ lɛ akɛ: “Amɛfɔ amɛtadei lɛ ahe, ni amɛha eyɛ futaa yɛ Toobi lɛ la lɛ mli. No hewɔ ni amɛyɔɔ Nyɔŋmɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ [lɛ].” (Kpojiemɔ 7:14, 15) Yɛ mfoniri-feemɔŋ lɛ, amɛfɔ amɛtadei lɛ ahe kɛtsɔ Kristo la ni kpɔɔ mɔ lɛ mli hemɔkɛyeli ni amɛna lɛ nɔ. Jeee akɛ amɛkpɛlɛɔ Biblia mli tsɔɔmɔ ni kɔɔ kpɔmɔ nɔ lɛ he lɛ nɔ yɛ amɛjwɛŋmɔi amli kɛkɛ. Hiɛsɔɔ ni amɛyɔɔ kɛha enɛ lɛ saa gbɔmɛi ni amɛji yɛ amɛmligbɛ lɛ he; enɛ hewɔ lɛ, amɛ “tsui” ji nɔ ni amɛkɛtsɔɔ hemɔkɛyeli lɛ. (Romabii 10:9, 10) Enɛ naa nɔ ni amɛkɛ amɛwala feɔ lɛ nɔ hewalɛ kɛyashɛɔ shɔŋŋ. Amɛjɛɔ hemɔkɛyeli mli amɛjɔɔ amɛwala nɔ amɛhaa Yehowa kɛtsɔɔ Kristo afɔleshaa lɛ nɔ, ni amɛkɛ numiimɔ feɔ nakai henɔjɔɔmɔ lɛ he okadi, ni amɛhiɔ shi yɛ amɛ henɔjɔɔmɔ lɛ naa lɛlɛŋ, ni amɛtsɔɔ no nɔ amɛnaa amɛkɛ Nyɔŋmɔ teŋ wekukpaa ni ekpɛlɛɔ nɔ mli ŋɔɔmɔ. Mɛɛ hegbɛ fɛfɛo nɛ—hegbɛ ko ni sa akɛ abu he jogbaŋŋ!—2 Korintobii 5:14, 15.

7, 8. Mɛɛ gbɛ nɔ Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ eye ebua asafo babaoo lɛ ni amɛha amɛtadei lɛ ahe etse yɛ?

7 Akɛni ejɛɔ suɔmɔ mli esusuɔ amɛ naanɔ hilɛ he hewɔ lɛ, Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ egbala jwɛŋmɔ kɛtee sui kɛ jeŋba ni baanyɛ awo mɔ ko atadei ni akɛyooɔ lɛ lɛ muji, aloo ebaanyɛ ebule lɛ, ní no hewɔ lɛ, yɛ bɔ ni anaa lɛ ahaa yɛ kponɔgbɛ lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, mɔ lɛ efeŋ mɔ ni sa bɔ ni awie mɛi ahe yɛ Kpojiemɔ 7:9, 10 lɛlɛŋ lɛ nɔ. (1 Petro 1:15, 16) Beni esaa emaa nɔ ni aŋma kɛtsɔ hiɛ momo lɛ nɔ mi lɛ, Buu-Mɔɔ lɛ tsɔɔ shii abɔ, yɛ 1941 mli kɛ no sɛɛ hu akɛ ebaafee nɔ ni esaaa kwraa akɛ aaashiɛ atsɔɔ mɛi krokomɛi, kɛkɛ lɛ, yɛ be ni akɛyaaa shiɛmɔ lɛ mli lɛ, akɛ he aaawo jeŋbai tamɔ ajwamaŋbɔɔ kɛ gbalafitemɔ mli. (1 Tesalonikabii 4:3; Hebribii 13:4) Yɛ 1947 mli lɛ, ama nɔ mi akɛ Yehowa Kristofoi agbalashihilɛ shishitoo mlai lɛ tsuɔ nii yɛ shikpɔji fɛɛ nɔ; ekɔɔɔ he eko nɔ ni maŋ lɛ kusum kpɛlɛɔ nɔ, mɛi ni yaa nɔ amɛkɛ hefatalɔ fe ekome hiɔ gbalashihilɛ mli lɛ nyɛŋ afee Yehowa Odasefoi.—Mateo 19:4-6; Tito 1:5, 6.

8 Yɛ 1973 mli lɛ, atsɔɔ Yehowa Odasefoi yɛ je lɛŋ fɛɛ akɛ esa akɛ amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ atsi ehe kɛjɛ nɔ fɛɛ nɔ ni ji nifeemɔi ni ŋwanejee ko bɛ he akɛ ewoɔ mɔ he muji, tamɔ tawa shɛremɔ he, ni he fɛɛ he ni amɛyɔɔ lɛ kɔɔɔ he eko—jeee yɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ aloo yɛ shiɛmɔ mli pɛ kɛkɛ, shi moŋ, yɛ amɛ heloonaa nitsumɔ hei aloo yɛ he ko ni etse ehe banee ni mɛi enaaa amɛ lɛ hu fɛɛ. (2 Korintobii 7:1) Ni yɛ 1987 mli lɛ, awo Kristofoi obalahii kɛ obalayei bibii lɛ ŋaa yɛ kpokpai wuji anɔ kpeei ni Yehowa Odasefoi fee lɛ ashishi akɛ, kɛji amɛbaaya nɔ amɛhiɛ shidaamɔ ni he tse mli yɛ Nyɔŋmɔ hiɛ lɛ, no lɛ esa akɛ amɛtsi amɛhe kwraa kɛjɛ jeŋbai enyɔ shihilɛ he. (Lala 26:1, 4) Buu-Mɔɔ lɛ ebɔ kɔkɔ kɛtsara nɔ aahu yɛ je lɛ mumɔ lɛ fãi sɔrɔtoi lɛ hu he ejaakɛ nibii ni fata “Nyɔŋmɔ jamɔ ni he tse ni ehe bɛ muji ko yɛ Nyɔŋmɔ kɛ Tsɛ lɛ hiɛ” lɛ he ji ni mɔ “[a]to ehe kɛjɛ je nɛŋ koni ekawo ehe muji.”—Yakobo 1:27.

9. Namɛi baadamɔ Nyɔŋmɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ akɛ mɛi ni akpɛlɛɔ amɛ nɔ diɛŋtsɛ yɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ sɛɛ?

9 Mɛi ni amɛ hemɔkɛyeli tsirɛɔ amɛ ni amɛhiɔ shi bɔ ni ehaa amɛyaa nɔ amɛhe tseɔ daa yɛ mumɔŋ kɛ jeŋba mli lɛ, ji mɛi ni baaya nɔ “[a]damɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ” akɛ Nyɔŋmɔ tsuji ni ekpɛlɛɔ amɛnɔ, yɛ amanehulu kpeteŋkpele ni baa lɛ sɛɛ. Mɛnɛɛmɛi jeee gbɔmɛi ni jeɔ Kristofoi ashihilɛ shishi kɛkɛ, shi moŋ amɛkɛ anɔkwayeli miaa amɛhiɛ yɛ mli daa.—Efesobii 4:24.

“Blɛoi yɛ Amɛdɛŋ”

10. Te tɛŋ blɛoi ni Yohane na ni asafo babaoo lɛ mlibii lɛ hiɛ lɛ he hiaa ha tɛŋŋ?

10 Nɔ ni sa kadimɔ waa yɛ asafo babaoo lɛ he, taakɛ bɔfo Yohane na lɛ, ji akɛ, “amɛhiɛ blɛoi yɛ amɛdɛŋ.” Te enɛ he hiaa ha tɛŋŋ? Ŋwanejee ko bɛ he akɛ nakai blɛoi lɛ ha Yohane kai Yudafoi asesei agbijurɔ, ni ji gbijurɔ ni yɔɔ miishɛɛ fe fɛɛ yɛ Hebri kalanda lɛ nɔ, ni ayeɔ yɛ hulutsoo be nikpamɔ lɛ sɛɛ lɛ jogbaŋŋ. Yɛ Mla lɛ kɛ gbeekpamɔ naa lɛ, akɛ tɛŋ blɛoi, kɛ tsei krokomɛi aniji tsuɔ nii ni akɛfeɔ asesei ni ahiɔ mli yɛ gbijurɔyeli be lɛ mli. (3 Mose 23:39-40; Nehemia 8:14-18) Mɛi ni yaa sɔlemɔwe lɛ kɛha jamɔ lɛ hu fɔ̃ɔ beni amɛlaa Hallel lalai lɛ (Lalai 113-118). Ekolɛ tɛŋ blɛoi ni asafo babaoo lɛ fɔ̃ɔ lɛ ha Yohane kai be mli ni Yesu ta kooloo nɔ kɛbote Yerusalem lɛ hu, beni Nyɔŋmɔ jalɔi asafoi babaoo lɛ kɛ miishɛɛ fɔ̃ tɛŋ blɛoi, ní amɛkɛ miishɛɛ bolɔ waa akɛ: “Ajɔɔ mɔ ni baa yɛ Nuntsɔ [Yehowa] gbɛi anɔ lɛ, Israel maŋtsɛ lɛ!” (Yohane 12:12, 13) No hewɔ lɛ tɛŋ blɛoi ni amɛfɔ̃ɔ lɛ tsɔɔ akɛ asafo babaoo lɛ kɛ miishɛɛ nyaa Yehowa Maŋtsɛyeli lɛ kɛ e-Maŋtsɛ ni efɔ lɛ mu lɛ he.

11. Mɛni hewɔ Nyɔŋmɔ tsuji naa miishɛɛ lɛlɛŋ yɛ Yehowa sɔɔmɔ mli lɛ?

11 Nɛkɛ miishɛɛ mumɔ nɛɛ ji nɔ ni asafo babaoo lɛ jieɔ lɛ kpo bianɛ po beni amɛsɔmɔɔ Yehowa lɛ. Enɛ etsɔɔɔ akɛ amɛkɛ jaramɔ shihilɛ ko ekpeee, aloo awerɛho loo piŋmɔ shihilɛ ko baaa amɛnɔ. Shi tsui ni nyɔɔ mɔ mli, ni anaa kɛjɛɔ Yehowa sɔɔmɔ kɛ ehiɛ ni asaa mli lɛ yeɔ ebuaa kɛjieɔ nakai nibii lɛ kɛyaa. Enɛ hewɔ lɛ, maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ ko ni kɛ ewu sɔmɔ yɛ Guatemala afii 45 sɔŋŋ lɛ wie shihilɛi ni mli wa waa ni ebɔle amɛ kɛkpe, nitsumɔ ni wa kɛ gbɛfaa ni yɔɔ tɔlɛ kɛ oshara, ni ji daa gbi shihilɛ mli nibii ni amɛkɛkpeɔ beni amɛbɔɔ mɔdɛŋ ni amɛkɛ Maŋtsɛyeli shɛɛ sane lɛ aya Indiabii akrowai lɛ amli lɛ he. Emu sane naa akɛ: “No ji wɔwala shihilɛ mli be ni wɔna miishɛɛ fe fɛɛ yɛ mli.” Eyɛ mli akɛ nyɛmi yoo nɛɛ miinu nibii ni gbɔlɛ kɛ hela kɛbaa lɛ ahe moŋ, shi daa gbi shihilɛ mli nibii ni eŋmala ewo wolo mli lɛ mli naagbee wiemɔi lɛ eko kɛɔ akɛ: “Eji shihilɛ be kpakpa ni nyɔmɔwoo babaoo yɔɔ mli.” Yehowa Odasefoi nuɔ he nakai yɛ amɛ sɔɔmɔ nitsumɔ lɛ he, yɛ je lɛŋ fɛɛ.

‘Jamɔ Krɔŋŋ Nyɔɔŋ kɛ Shwane’

12. Mɛni Yehowa naa yɛ shikpɔŋ nɛɛ nɔ, yɛ nyɔɔŋ kɛ shwane fɛɛ?

12 Nɛkɛ jálɔi ni yɔɔ miishɛɛ nɛɛ “jaa [Yehowa] nyɔɔŋ kɛ shwane yɛ esɔlemɔtsu lɛ mli.” (Kpojiemɔ 7:15) Gbɔmɛi akpekpei abɔ miina nɛkɛ sɔɔmɔ krɔŋŋ nɛɛ mli gbɛfaŋnɔ yɛ je lɛŋ fɛɛ. Kɛ duŋ wo yɛ shikpɔji komɛi anɔ ni gbɔmɛi ewɔ yɛ jɛmɛ lɛ, no mli lɛ hulu miitso yɛ shikpɔji krokomɛi anɔ, ni Yehowa Odasefoi kɛ amɛdeka fɛɛ miitsu nii kɛmiiye odase. Beni shikpɔŋ lɛ yaa nɔ ebɔleɔ ehe be fɛɛ be, nyɔɔŋ kɛ shwane lɛ, belɛ amɛmiila Yehowa yijiemɔ lalai. (Lala 86:9) Shi nyɔɔŋ kɛ shwane sɔɔmɔ ni awieɔ he yɛ Kpojiemɔ 7:15 lɛ jɛɔ aŋkroaŋkroi aŋɔɔ po titri.

13. Te Ŋmalɛi lɛ tsɔɔ nɔ ni sɔɔmɔ “nyɔɔŋ kɛ shwane” lɛ damɔ shi kɛha lɛ mli ehaa tɛŋŋ?

13 Aŋkroaŋkroi ni feɔ asafo babaoo lɛ kɛ sɔɔmɔ krɔŋŋ haa nyɔɔŋ kɛ shwane. Ani enɛ tsɔɔ akɛ belɛ abuɔ nɔ fɛɛ nɔ ni amɛfeɔ lɛ akɛ eji sɔɔmɔ krɔŋŋ? Eji anɔkwale akɛ nɔ fɛɛ nɔ ni amɛfeɔ lɛ, amɛfeɔ yɛ gbɛ ni woɔ Yehowa hiɛ nyam nɔ. (1 Korintobii 10:31; Kolosebii 3:23) Shi, ‘sɔɔmɔ krɔŋŋ’ kɔɔ nibii ni ji jamɔ ni mɔ kɛhaa Nyɔŋmɔ tɛɛ lɛ pɛ he. Nifeemɔ ni akɛ he woɔ mli “nyɔɔŋ kɛ shwane” lɛ tsɔɔ akɛ afeɔ daa, aloo ayaa nɔ afeɔ be fɛɛ be kɛ mɔdɛŋbɔɔ kɛ hiɛmiamɔ.—Okɛto Yoshua 1:8; Luka 2:37; Bɔfoi lɛ Asaji 20:31; 2 Tesalonikabii 3:8 he.

14. Mɛni baaha wɔ aŋkroaŋkro shiɛmɔyaa asa bɔ ni awie “nyɔɔŋ kɛ shwane” sɔɔmɔ lɛ he aha lɛ jogbaŋŋ?

14 Be mli ni amɛsɔmɔɔ yɛ Yehowa mumɔŋ sɔlemɔtsu kpeteŋkpele lɛ shikpɔŋ nɔ kpo lɛ nɔ lɛ, mɛi ni feɔ asafo babaoo lɛ bɔɔ mɔdɛŋ akɛ amɛkɛ amɛhe baawo shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli daa nɛɛ kɛtsara nɔ. Mɛi pii kɛfee oti ni ma amɛhiɛ akɛ amɛbaana shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli gbɛfaŋnɔ daa otsi. Mɛi krokomɛi hu tsuɔ nii waa akɛ daa gbɛgbalɔi loo gbɛgbalɔi awalɔi. Bei pii lɛ, mɛnɛɛmɛi kɛ amɛbe tsuɔ nii kɛyeɔ odase yɛ gbɛjegbɛi anɔ kɛ shwapoi amli hu leebi maaŋkpa. Odasefoi komɛi feɔ Biblia mli nikasemɔ nyɔɔŋteŋ po, yɛ mɛi ni yɔɔ wiemɔ lɛ he miishɛɛ lɛ ahewɔ. Amɛyeɔ odase yɛ be mli ni amɛyeɔ jara, beni amɛmiifã gbɛ, yɛ shwane niyeli beaŋ, kɛ agbɛnɛ yɛ tɛlifon nɔ.

15. Yɛ wɔ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ sɛɛ lɛ, mɛni hu fata wɔ sɔɔmɔ krɔŋŋ lɛ he?

15 Wɔhe ni wɔkɛwoɔ asafoŋ kpeei amli lɛ hu ji wɔ sɔɔmɔ krɔŋŋ lɛ fã; nakai nɔŋŋ ji nitsumɔ ni atsuɔ yɛ Kristofoi akpee hei amaamɔ kɛ amɛ nɔkwɛmɔ mli lɛ hu. Mɔdɛŋ ni abɔɔ ni akɛwo Kristofoi nyɛmimɛi hii kɛ yei hewalɛ ni aye abua amɛ, yɛ mumɔŋ kɛ heloonaa fɛɛ, ni amɛya nɔ daa yɛ Yehowa sɔɔmɔ mli lɛ hu fata he. Nɔ ni fata enɛ he ji nitsumɔ ni wɔ Hospital Liaison Committee kui lɛ tsuɔ lɛ. Betel sɔɔmɔ nitsumɔi sɔrɔtoi lɛ fɛɛ, kɛ mɛi ni kɛ amɛhe haa ni amɛsɔmɔɔ yɛ wɔkpeei ashishi lɛ, fɛɛ fata sɔɔmɔ krɔŋŋ lɛ he. Lɛlɛŋ, kɛ wɔ shihilɛ fɛɛ bɔleɔ wekukpaa ni kã wɔkɛ Yehowa teŋ lɛ he lɛ, no lɛ amɛyi obɔ kɛ sɔɔmɔ krɔŋŋ. Taakɛ ŋmalɛi lɛ kɛɔ lɛ, Yehowa webii “jaa lɛ nyɔɔŋ kɛ shwane,” ni amɛnaa miishɛɛ babaoo yɛ nakai feemɔ mli.—Bɔfoi lɛ Asaji 20:35; 1 Timoteo 1:11.

‘Amɛjɛ Jeŋmaŋ fɛɛ Jeŋmaŋ, Akutsei, Maji, kɛ Majianɔ Wiemɔi Amli’

16. Mɛɛ gbɛ nɔ ebaa mli anɔkwale yɛ akɛ asafo babaoo lɛ jɛ “jeŋmaŋ fɛɛ jeŋmaŋ”?

16 Asafo babaoo lɛ mlibii lɛ miijɛ jeŋmaji fɛɛ mli. Nyɔŋmɔ jeee mɛi ahiɛaŋkwɛlɔ, ni kpɔmɔ nɔ gbɛjianɔtoo ni yɔɔ kɛtsɔ Yesu Kristo nɔ lɛ mli lɛɛ bɔ ni ehe baaba sɛɛnamɔ eha amɛ fɛɛ. Beni ayoo asafo babaoo lɛ yɛ Ŋmalɛ naa klɛŋklɛŋ kwraa yɛ 1935 mli lɛ, no mli lɛ Yehowa Odasefoi kɛ ekaa miitsu nii yɛ shikpɔji 115 nɔ. Beni shɛɔ 1990 afii lɛ amli lɛ, no mli lɛ mɛi ni tamɔ gwantɛŋi lɛ ataomɔ lɛ etee hiɛ kɛyashɛ shikpɔji ni fe nakai toi enyɔ nɔ.—Marko 13:10.

17. Mɛni afeɔ koni akɛye abua gbɔmɛi ni jɛ ‘akutsei, kɛ maji, kɛ majianɔ wiemɔi fɛɛ amli’ ni amɛbafata asafo babaoo lɛ he?

17 Jeee majimaji akui lɛ pɛ Yehowa Odasefoi egbala amɛjwɛŋmɔ kɛtee amɛnɔ, yɛ mɛi ni baatsɔmɔ asafo babaoo lɛ mlibii lɛ ataomɔ mli, shi moŋ kɛtee akutsei kɛ maji kɛ majianɔ wiemɔi ni yɔɔ nakai jeŋmaji lɛ amli lɛ hu nɔ. Odasefoi lɛ feɔ Biblia kasemɔ he woji yɛ wiemɔi fe 300 mli, bɔni afee ni enyɛ eshɛ gbɔmɛi nɛɛ aŋɔɔ. Enɛ biɔ wiemɔi ashishitsɔɔlɔi ni he esa atsɔsemɔ kɛ amɛ kwɛmɔ, kɛ kompiuta tsɔnei hu ni aaana ni baatsu nɛkɛ wiemɔi sɔrɔtoi nɛɛ ahe nii, kɛfata woji lɛ akalamɔ diɛŋtsɛ he. Yɛ afii enumɔ pɛ ni eho lɛ mli lɛ, akɛ wiemɔi 36, ni mɛi ni wieɔ lɛ ayifalɛ shɛɔ 98,000,000, fata wiemɔi ni atsuɔ he nii momo lɛ ahe. Kɛfata he lɛ, Odasefoi bɔɔ mɔdɛŋ hu akɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛaaya nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ aŋɔɔ ni amɛyaye amɛbua amɛ ni amɛnu Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ shishi.—Mateo 28:19, 20.

“[Amɛ]jɛ Amanehulu Kpeteŋkpele lɛ Mli”

18. (a) Kɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ fɛ lɛ, namɛi abaabaa amɛyi? (b) Mɛɛ miishɛɛ sane jajemɔi komɛi baaje kpo yɛ nakai beaŋ?

18 Kɛ ŋwɛibɔfoi lɛ ŋmɛɛ hiɛkpatamɔ kɔɔyɔi ni awie he yɛ Kpojiemɔ 7:1 lɛ ahe lɛ, jeee “wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ tsuji” lɛ kɛkɛ baana Yehowa hebuu ni suɔmɔ yɔɔ mli lɛ mli gbɛfaŋnɔ, shi moŋ asafo babaoo lɛ ni ebafata amɛhe yɛ anɔkwa jamɔ mli lɛ hu. Taakɛ akɛɛ bɔfo Yohane lɛ, asafo babaoo lɛ mlibii lɛ “[baa]jɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ mli” akɛ mɛi ni ena yibaamɔ kɛtsɔ mli. Mɛɛ shidaa kɛ yijiemɔ amɛkɛaabolɔ waa yɛ nakai beaŋ nɛkɛ, beni amɛjajeɔ akɛ: “Yiwalaheremɔ lɛ ji wɔ-Nyɔŋmɔ ni ta maŋtsɛsɛi lɛ nɔ lɛ, kɛ Toobi lɛ nɔ!” Ni Nyɔŋmɔ tsuji anɔkwafoi ni yɔɔ ŋwɛi lɛ fɛɛ kɛ amɛgbee baafata amɛnɔ lɛ he ni amɛaajaje akɛ: “Amen! Jɔɔmɔ kɛ anunyam kɛ nilee kɛ shidaa kɛ agbojee kɛ hewalɛ kɛ nyɛmɔ aha wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ kɛjɛ naanɔ kɛya naanɔ! Amen.”—Kpojiemɔ 7:10-14.

19. Mɛɛ nitsumɔ ni yɔɔ miishɛɛ mɛi ni baana yibaamɔ lɛ baashwe akɛ amɛaana mli gbɛfaŋnɔ?

19 Mɛɛ miishɛɛ be po eeeji nɛkɛ! Mɛi fɛɛ ni yɔɔ wala mli lɛ baafee anɔkwa Nyɔŋmɔ kome lɛ tsuji! Miishɛɛ kpele fe fɛɛ ni mɛnɛɛmɛi baana lɛ baajɛ Yehowa sɔɔmɔ mli. Nitsumɔ babaoo baahi shi ni abaatsu—nitsumɔ ni haa mɔ miishɛɛ! Abaatsake shikpɔŋ lɛ ni afee lɛ Paradeiso. Abaatee gbɔmɛi akpekpei akpei abɔ ni egboi lɛ ashi kɛba wala mli, ni abaatsɔse amɛ yɛ Yehowa gbɛi anɔ. Kwɛ hegbɛ ni miishɛɛ yɔɔ mli ni eeeji, akɛ wɔɔna mli gbɛfaŋnɔ!

Mɛni Ji Ohetoo?

◻ Mɛɛ hewalɛ nibii ni ba yɛ 1935 mli lɛ na yɛ Yehowa Odasefoi ashiɛmɔ nitsumɔ lɛ nɔ?

◻ Anɔkwale ni eji akɛ ana asafo babaoo lɛ “damɔ maŋtsɛsɛi lɛ hiɛ” lɛ tsɔɔ mɛni?

◻ Te esa akɛ hiɛsɔɔ ni wɔyɔɔ kɛha Toobi lɛ la lɛ asa wɔshihilɛ he aha tɛŋŋ?

◻ Mɛni tɛŋ blɛoi ni amɛfɔ̃ɔ lɛ tsɔɔ?

◻ Asafo babaoo lɛ kɛ sɔɔmɔ krɔŋŋ haa nyɔɔŋ kɛ shwane yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 16, 17]

Amɛ sɔɔmɔ krɔŋŋ lɛ jieɔ bɔ ni amɛtsuɔ nii daa, kɛ ekaa, kɛ hiɛmiamɔ lɛ kpo

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje