Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w95 11/1 bf. 16-21
  • Be ni Esa akɛ Wɔya nɔ Wɔshi Kpe

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Be ni Esa akɛ Wɔya nɔ Wɔshi Kpe
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1995
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • “Nyɛsaraa”!
  • “Yinɔ” ni Hoɔ Yaa Lɛ
  • “No Gbi lɛ kɛ No Ŋmɛlɛtswaa Lɛ”
  • Jalɛ “Ŋwɛi Hee kɛ Shikpɔŋ Hee”
  • Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1997
  • Ahere Amɛyiwala Kɛjɛ “Yinɔ Fɔŋ” ko Mli
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1995
  • Mɛni Ji Osusumɔ Yɛ Kristo Baa Be Lɛ He?
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2008
  • Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1995
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1995
w95 11/1 bf. 16-21

Be ni Esa akɛ Wɔya nɔ Wɔshi Kpe

“Ja ashiɛ sanekpakpa lɛ atsɔɔ jeŋmaji fɛɛ dã. . . . Shi mɔ ni hiɛɔ mli kɛyawulaa shi lɛ, aaahere eyiwala.”—MARKO 13:10, 13.

1. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔŋmɛ wɔtsui shi ni wɔna ekaa lɛ?

ESA akɛ wɔhiɛ mli aahu—yɛ yinɔbii ni heee yeee ni bɛ amɛŋɛlɛ nɔ ateŋ! Kɛjɛ 1914 kɛbaa nɛɛ, yinɔ nɛɛ efite waa, taakɛ eji yɛ Yesu gbii lɛ amli lɛ pɛpɛɛpɛ. Ni ŋmɛnɛ, fitemɔ lɛ mli elɛɛ kɛkpele je lɛŋ fɛɛ. “Jaramɔ bei” ni bɔfo Paulo wie he lɛ miihao adesai waa yɛ “naagbee gbii” nɛɛ amli. ‘Gbɔmɛi fɔji kɛ shishiulɔi miiwo wu waa yɛ efɔŋ mli.’ Eyɛ faŋŋ akɛ, “jeŋ muu lɛ fɛɛ kã mɔ fɔŋ lɛ, [ni ji Satan Abonsam] mli,” ni amrɔ nɛɛ eebɔ mɔdɛŋ fɛɛ ni eeenyɛ, nɔ ni ji naagbee nɔ kwraa, ni ekɛfite shikpɔŋ lɛ. Shi onijiaŋ akaje wui! “Amanehulu kpeteŋkpele” ko ni kɛ naanɔ heyeli baaha mɛi fɛɛ ni sumɔɔ jalɛ lɛ kã wɔhiɛ ni eeba.—2 Timoteo 3:1-5, 13; 1 Yohane 5:19; Kpojiemɔ 7:14.

2. Mɛɛ gbɛ nɔ aha gbalɛ ba mli yɛ 1914?

2 Miishɛɛ sane ji akɛ, amrɔ nɛɛ Yehowa kɛ Nuntsɔ Yesu Kristo eta maŋtsɛsɛi nɔ yɛ ŋwɛi, ni eesaa ehe kɛha adesai ahenyɛlɔi ni nyɛɔ amɛnɔ lɛ ajiemɔ kwraa. (Kpojiemɔ 11:15) Taakɛ eji yɛ Mesia lɛ klɛŋklɛŋ baa lɛ mli lɛ, nakai nɔŋŋ hu gbalɛ ko ni sa kadimɔ waa, ni Daniel gba efɔ shi lɛ eba mli yɛ afii oha nɛɛ hu mli. Yɛ Daniel 4:16, 17, 32 lɛ, akɛɔ wɔ bɔ ni abaatsĩ maŋtsɛyeli ni eja gbɛ akɛ eyeɔ shikpɔŋ nɛɛ nɔ lɛ naa, be sɛɛjekɛmɔ ni ji “bei kpawo.” Yɛ amɛmlibaa wulu mli lɛ, nɛkɛ bei kpawo nɛɛ feɔ Biblia mli afii kpawo, ni eko fɛɛ eko hiɛ ‘gbii’ 360, aloo fɛɛ feɔ afii 2,520.a Amɛjeɔ shishi kɛjɛɔ afi 607 D.Ŋ.B., beni Babilon bɔi Israel maŋtsɛyeli lɛ nɔnaamɔ yɛ enajiashi lɛ, kɛbashi 1914 Ŋ.B., ni ji afi nɔ ni akɛ Yesu ta maŋtsɛsɛi nɔ yɛ ŋwɛi akɛ adesai a-Maŋtsɛ yɛ gbɛ ni ja nɔ lɛ. Kɛkɛ ni “jeŋmaji abe lɛ” ba naagbee. (Luka 21:24) Shi jeŋmaji lɛ ekpɛlɛɛɛ ni amɛŋmɛɛɔ amɛhe amɛhaa Mesia Maŋtsɛyeli ni baa lɛ.—Lala 2:1-6, 10-12; 110:1, 2.

3, 4. (a) Wɔbaanyɛ wɔkɛ nibii ni ba yɛ klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli lɛ ato wɔbei nɛɛ amli nɔ̃ he yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? (b) Mɛɛ sanebimɔi ni he hiaa abaanyɛ abi?

3 Beni otsi ni gbeɔ yi feɔ 70, ni feɔ afii (29-36 Ŋ.B.) lɛ bɛŋkɛ, kɛ agbɛnɛ hu beni afi 1914 hu bɛŋkɛɔ lɛ, no mli lɛ gbɔmɛi ni sheɔ Nyɔŋmɔ gbeyei lɛ miikpa Mesia lɛ puemɔ gbɛ. Ni ebashɛ shi hu! Shi, yɛ shihilɛi lɛ eko fɛɛ eko mli lɛ, esoro gbɛ ni etsɔ nɔ epue lɛ yɛ gbɛkpamɔ lɛ he. Yɛ shihilɛi lɛ eko fɛɛ eko mli hu lɛ, yɛ be sɛɛjekɛmɔ fioo ko sɛɛ lɛ, yɛ naagbee lɛ, hiɛkpatamɔ ba “yinɔ” fɔŋ ko nɔ kɛtsɔ ŋwɛi akpɔ ko nɔ.—Mateo 24:34.

4 Yɛ nikasemɔ ni tsɔ enɛ hiɛ lɛ mli lɛ, wɔkadi bɔ ni Yudafoi ayinɔ fɔŋ ni bi ni agbe Yesu lɛ naagbee ba hã. Belɛ, adesai ayinɔ ni fiteɔ nii, ni amrɔ nɛɛ amɛteɔ shi amɛwoɔ lɛ loo amɛkuɔ amɛhiɛ amɛfɔ̃ɔ enɔ po lɛ hu? Mɛɛ be abaatsu kojomɔ he nii yɛ nɛkɛ yinɔ ni heee yeee nɛɛ nɔ?

“Nyɛsaraa”!

5. (a) Mɛɛ yiŋtoo kpakpa hewɔ ni ehe ehiaaa akɛ wɔle be ni Yehowa “gbi lɛ kɛ ŋmɛlɛtswaa lɛ” baaba lɛ? (b) Taakɛ Marko ŋma lɛ, mɛɛ ŋaawoo ni hi jogbaŋŋ Yesu kɛmu ebɛbua lɛ naa?

5 Beni egba nibii ni baatsɔ hiɛ kɛba kɛyashi “amanehulu babaoo” ko aaaba lɛ sɛɛ lɛ, Yesu kɛfata he akɛ: “Shi no gbi lɛ kɛ no ŋmɛlɛtswaa lɛ mɔ ko mɔ ko leee he eko, bɔfoi ni yɔɔ ŋwɛi lɛ tete leee, ni Bi lɛ tete leee, ja mi-Tsɛ kome kɛkɛ.” (Mateo 24:3-36; Marko 13:3-32) Ehe ehiaaa ni wɔle be pɔtɛɛ ni ato ni nibii baaba. Shi moŋ, esa akɛ wɔjwɛŋmɔ ahi saramɔ ni wɔɔsara, ni wɔna hemɔkɛyeli ni mli wa, ni wɔkɛ wɔdekã fɛɛ atsu nii yɛ Yehowa sɔɔmɔ mli lɛ nɔ—jeee be he akɔntaa ni wɔɔbu nɔ. Yesu wie kɛmu egbalɛ kpeteŋkpele lɛ naa akɛ: “Nyɛkwɛa jogbaŋŋ, nyɛshĩa kpe ni nyɛsɔlea, ejaakɛ nyɛleee beyinɔ ni be lɛ shɛɔ. . . . Nyɛsaraa . . . Nɔ ni mikɛɔ nyɛ nɛɛ, mɛi fɛɛ mikɛɔ: Nyɛsaraa!” (Marko 13:33-37) Oshara etee ehe yɛ ŋmɛnɛ je nɛɛ mli duŋ lɛ mli. No hewɔ lɛ esa akɛ wɔshi kpe!—Romabii 13:11-13.

6. (a) Mɛni nɔ esa akɛ wɔwo wɔhemɔkɛyeli lɛ sɛkɛ yɛ? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ wɔbaanyɛ ‘wɔkane wɔgbii’ yɛ? (d) Mɛni Yesu kɛ wiemɔ “yinɔ” lɛ tsɔɔ titri?

6 Jeee akɛ esa akɛ wɔbo gbalɛi ni jɛ mumɔŋ, ni kɔɔ nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ naagbee gbii nɛɛ ahe lɛ toi pɛ kɛkɛ, shi moŋ esa akɛ wɔŋmɛ wɔ hemɔkɛyeli lɛ sɛkɛ yɛ Kristo Yesu afɔleshaa ni jara wa lɛ kɛ Nyɔŋmɔ shiwoo ni yɔɔ nyam ni damɔ no nɔ lɛ anɔ titri. (Hebribii 6:17-19; 9:14; 1 Petro 1:18, 19; 2 Petro 1:16-19) Akɛni amɛmiishwe ni amɛna gbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ naagbee lɛ hewɔ lɛ, bei komɛi lɛ Yehowa webii kaa amɛhiɛ amɛtsɔɔ be mli ni “amanehulu kpeteŋkpele” lɛ baafɛ, ni amɛkɛ enɛ tsaa bɔ ni yinɔ sɛɛkɛlɛ ji, kɛjɛ 1914 kɛbaa nɛɛ, he akɔntaabuu nɔ. Shi kɛlɛ, “[wɔnáa] nilee tsui,” jeee kɛtsɔ wɔyiŋ ni wɔɔka wɔtsɔɔ afii loo gbii abɔ ni feɔ yinɔ kome lɛ nɔ, shi moŋ kɛtsɔ susumɔ ni wɔɔsusu bɔ ni ‘wɔkaneɔ wɔgbii’ ni ekɛ miishɛɛ yijiemɔ bahaa Yehowa lɛ nɔ. (Lala 90:12) Yɛ nɔ najiaŋ ni eeefee mla yɛ be kanemɔ he lɛ, wiemɔ “yinɔ” taakɛ Yesu kɛtsu nii lɛ, kɔɔ gbɔmɛi ni ji tipɛŋfoi ni hiɔ shi yɛ yinɔsane be pɔtɛɛ ko mli, ni amɛyɔɔ sui komɛi ni anyɛɔ akɛkadiɔ amɛ lɛ ahe titri.b

7. Mɛni yinɔsane he nilelɔ ko ŋma yɛ “1914 yinɔ” lɛ he, ni te enɛ kɛ Yesu gbalɛ lɛ nyiɛɔ pɛpɛɛpɛ ehaa tɛŋŋ?

7 Yɛ nɔ ni wɔsusu he kɛtsɔ hiɛ nɛɛ kɛ gbeekpamɔ naa lɛ, yinɔsane he nilelɔ Robert Wohl ŋma yɛ ewolo ni gbɛi ji The Generation of 1914 lɛ mli akɛ: “Atsɔɔɔ yinɔsane mli yinɔ shishi kɛ be he akɔntaabuu mli husui . . . Jeee be nɔ adamɔɔ atsɔɔ bɔ ni esɛɛkɛlɛ ji.” Shi ema nɔ mi akɛ Jeŋ Ta I ha abana “henumɔ ko ni haaa akɛ be ni eho lɛ ana nɔ ko feemɔ kwraa dɔŋŋ,” kɛkɛ ni ekɛfata he akɛ: “Mɛi ni yi na wala kɛtsɔ ta lɛ mli lɛ nyɛɛɛ ajie he ni amɛheɔ amɛyeɔ akɛ jeŋ kome ko ba enaagbee ni ekroko je shishi yɛ August 1914 mli lɛ kɛjɛ amɛjwɛŋmɔ mli.” Kwɛ bɔ ni eji anɔkwale hã! Egbalaa jwɛŋmɔ kɛyaa oti ni yɔɔ sane lɛ mli lɛ nɔ. Adesai ‘ayinɔ’ ni je shishi kɛjɛ 1914 kɛbaa nɛɛ ena tsakemɔi ni yɔɔ naakpɛɛ waa. Ena bɔ ni ashwie gbɔmɛi akpekpei abɔ ala shi yɛ shikpɔŋ nɛɛ nɔ. Ta, gbɔmɛi akuu muu fɛɛ gbee, hegbeyeiwoo, awuiyeli, kɛ mlakwamɔ efa yɛ je lɛŋ he fɛɛ he. Hɔmɔ, hela, kɛ jeŋba shara egbɛ eshwa wɔ shikpɔŋ nɛɛ nɔ fɛɛ. Yesu gba efɔ̃ shi akɛ: “Nakai nɔŋŋ hu, beni nyɛ [ekaselɔi lɛ] aaana akɛ nibii nɛɛ etsɔ̃ naa shi lɛ, nyɛnaa nyɛlea akɛ Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ eshɛ etã. Lɛlɛŋ, miikɛɛ nyɛ akɛ: Nɛkɛ yinɔ nɛɛ hoŋ, ja fɛɛ eba mli dã.”—Luka 21:31, 32.

8. Yehowa gbalɔi maa bɔ ni ehe hiaa ni wɔshi kpe lɛ nɔ mi yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

8 Hɛɛ, kunim ni Mesia Maŋtsɛyeli lɛ aaaye kwraa lɛ eshɛ eta! Belɛ, ani nɔ ko yɛ ni wɔbaana kɛjɛ bei pɔtɛɛ komɛi ataomɔ loo wɔhiɛ ni wɔɔka wɔtsɔɔ bɔ ni “yinɔ” sɛɛkɛlɛ ji yɛ shihilɛ diɛŋtsɛ mli lɛ mli? Eka shi faŋŋ akɛ dabi! Habakuk 2:3 jajeɔ yɛ faŋŋ mli akɛ: “Ninaa lɛ yɛ ha be ni ato lɛ kɛ̃, ni eeye oyai ni eshɛ enaagbee, ni emaleŋ; kɛ eshashao shi hu jiŋŋ, mɛɛ lɛ kɛ̃, ejaakɛ ebaaba lɛlɛŋ, ekpeŋ sɛɛ!” Yehowa gbi ni akɛbaabu akɔntaa lɛ miibɛŋkɛ wɔ oyayaayai.—Yeremia 25:31-33; Maleaki 3:19.

9. Mɛɛ nibii ni eba kɛjɛ 1914 kɛbaa nɛɛ tsɔɔ akɛ be lɛ faaa dɔŋŋ?

9 Beni Kristo Maŋtsɛyeli nɔyeli lɛ je shishi yɛ 1914 lɛ, ashɛ Satan afɔ̃ shikpɔŋ nɛɛ nɔ. Enɛ ebatsɔ “kpoo ha . . . shikpɔŋ lɛ . . . ejaakɛ Abonsam lɛ ekpeleke shi kɛba nyɛŋɔɔ, egiri naakpa, ni ele akɛ be fioo kɛkɛ eyɔɔ.” (Kpojiemɔ 12:12) Nakai be lɛ sɛɛ kɛɛɛ kwraa lɛlɛŋ, kɛ akɛto afii akpei abɔ ni Satan nɔyeli ehi shi aahu lɛ he. Maŋtsɛyeli lɛ eshɛ shi etã, ni nakai nɔŋŋ hu ji Yehowa gbi kɛ ŋmɛlɛtswaa ni ekɛbaatsu kojomɔ he nii yɛ nɛkɛ yinɔ fɔŋ nɛɛ nɔ lɛ!—Abɛi 3:25; 10:24, 25.

“Yinɔ” ni Hoɔ Yaa Lɛ

10. “Yinɔ nɛɛ” tamɔ Noa gbii lɛ amli nɔ lɛ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

10 Nyɛhaa wɔsusua Yesu wiemɔ ni yɔɔ Mateo 24:34, 35 lɛ he jogbaŋŋ wɔkwɛa: “Lɛlɛŋ, miikɛɛ nyɛ akɛ: Nɛkɛ yinɔ nɛɛ hoŋ, ja nii nɛɛ fɛɛ eba mli dã. Ŋwɛi kɛ shikpɔŋ baaho aya; shi miwiemɔi lɛ hoŋ eyaŋ.” Yesu wiemɔi ni nyiɛ sɛɛ lɛ tsɔɔ akɛ ‘mɔ ko mɔ ko leee gbi lɛ kɛ ŋmɛlɛtswaa lɛ.’ Nɔ ni he hiaa fe enɛ ji akɛ, etsɔɔ akɛ esa akɛ wɔtsi wɔhe kɛjɛ tsɔnei ni ebɔle wɔhe yɛ yinɔ nɛɛ mli lɛ ahe. Enɛ hewɔ lɛ, Yesu kɛfata he akɛ: “Shi bɔ ni Noa gbii lɛ fee lɛ, nakai gbɔmɔ Bi lɛ baa lɛ hu baatamɔ. Ejaakɛ bɔ ni yɔɔ yɛ gbii ni nyiɛ nu afua lɛ hiɛ lɛ amli, ni mɛi lɛ hiɛ niyeli kɛ ninumɔ kɛ yoowɛɛ kɛ gbalahamɔ mli aahu kɛyashi gbi ni Noa yabote adeka lɛ mli, ni amɛhiɛ bɛ amɛhe nɔ kɛyashi nu afua lɛ baloo amɛ fɛɛ kɛtee lɛ, nakai nɔŋŋ gbɔmɔ Bi lɛ baa lɛ aaatamɔ.” (Mateo 24:36-39) Yesu kɛ yinɔ ni hi shi yɛ egbii amli lɛ to nɔ ni hi shi yɛ Noa gbii lɛ amli lɛ he yɛ biɛ.—1 Mose 6:5, 9, NW; shishigbɛ niŋmaa.

11. Te Yesu kɛ ‘yinɔi’ komɛi to amɛhe eha tɛŋŋ, taakɛ Mateo kɛ Luka bɔ he amaniɛ lɛ?

11 Jeee enɛ ji klɛŋklɛŋ be ni bɔfoi lɛ nuɔ bɔ ni Yesu kɛ ‘yinɔi’ sɔrɔtoi toɔ amɛhe nɛɛ, ejaakɛ gbii fioo ko ni tsɔ̃ hiɛ lɛ mli lɛ, ewie lɛ diɛŋtsɛ ehe akɛ: “Gbɔmɔ Bi lɛ, . . . ja ena amanehulu babaoo, ni nɛkɛ yinɔbii nɛɛ kwa lɛ. Ni bɔ ni ba yɛ Noa gbii lɛ amli lɛ, nakai nɔŋŋ baaba yɛ gbɔmɔ Bi lɛ gbii lɛ amli hu.” (Luka 17:24-26) Enɛ hewɔ lɛ, Mateo yitso 24 kɛ Luka yitso 17 kɛ nibii nɛɛ toɔ amɛhe yɛ nakai gbɛ nɔŋŋ nɔ. Yɛ Noa gbii lɛ amli lɛ, “heloo fɛɛ [ni] efite egbɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ,” ni akpata amɛhiɛ yɛ Nu Afua lɛ mli lɛ ji “nɛkɛ yinɔ nɛɛ.” Yɛ Yesu gbii lɛ amli lɛ, Yudafoi ni ekwa hemɔkɛyeli lɛ, ni amɛkpoo Yesu lɛ ji mɛi ni fee “nɛkɛ yinɔ nɛɛ.”—1 Mose 6:11, 12; 7:1.

12, 13. (a) Mɛni ji “nɛkɛ yinɔ” ni sa akɛ eho eya nɛɛ ŋmɛnɛ? (b) Yehowa webii miikpee nɛkɛ “yinɔ kɔ̃ɔdɔ̃ŋ ni bɛ eŋɛlɛ nɔ” nɛɛ naa yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

12 No hewɔ lɛ, yɛ Yesu gbalɛ lɛ naagbee mlibaa lɛ mli ŋmɛnɛ lɛ, eka shi faŋŋ akɛ “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” kɔɔ gbɔmɛi ni yɔɔ shikpɔŋ nɛɛ nɔ, ni naa ba ni Kristo eba lɛ he okadi lɛ, shi amɛjajeee amɛgbɛ̀i lɛ ahe. Akɛ mɛi ni tamɔɔɔ nakai lɛ, wɔ ni ji Yesu kaselɔi lɛ ekpɛlɛɛɛ ni “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” mĩaa wɔ ewoɔ shihilɛ gbɛ ni ekɔ lɛ mli. Eyɛ mli akɛ wɔyɛ je lɛŋ moŋ, shi esaaa ni wɔfeɔ je lɛ fã, “ejaakɛ be lɛ eshɛ etã.” (Kpojiemɔ 1:3; Yohane 17:16) Bɔfo Paulo woɔ wɔ ŋaa akɛ: “Nyɛfea nyɛnii fɛɛ ni huhuuhu wiemɔi kɛ ŋwanejee akahi mli; koni nyɛhe akahi shwamɔ, ni nyɛfee mɛi krɔŋŋi, Nyɔŋmɔ bii ni he bɛ kpa ko yɛ yinɔ kɔ̃ɔdɔ̃ŋ ni bɛ eŋɛlɛ nɔ nɛɛ teŋ, mɛi ateŋ ni nyɛtsoɔ tamɔ kanei yɛ je nɛŋ [lɛ].”—Filipibii 2:14, 15; Kolosebii 3:5-10; 1 Yohane 2:15-17.

13 Jeee Kristofoi asu ni he tse ni wɔɔjie lɛ kpo lɛ pɛ fata ‘tso ni wɔɔtso tamɔ kanei’ lɛ he, shi moŋ nɔ ni he hiaa fe fɛɛ ji Yesu gbalɛ mli nitsumɔ ni eha wɔ lɛ ni wɔɔtsu he nii, akɛ: “Aaashiɛ maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa nɛɛ atsɔɔ je nɛŋ fɛɛ, ni akɛye jeŋmaji lɛ fɛɛ odase; ni no dani naagbee lɛ aaaba.” (Mateo 24:14) Adesa ko bɛ ni baanyɛ atsɔɔ be ni nakai naagbee lɛ baaba, shi wɔle akɛ kɛ aná aye odase lɛ bɔ ni Nyɔŋmɔ taoɔ, kɛyashɛ “shikpɔŋ lɛ naagbee hei lɛ,” nɛkɛ gbɔmɛi fɔji “[a]yinɔ nɛɛ” naagbee lɛ baaba.—Bɔfoi lɛ Asaji 1:8.

“No Gbi lɛ kɛ No Ŋmɛlɛtswaa Lɛ”

14. Mɛɛ ŋaawoo Yesu kɛ Paulo fɛɛ kɛha yɛ “bei lɛ kɛ yinɔi lɛ” ahe, ni te esa akɛ wɔfee wɔnii yɛ he wɔha tɛŋŋ?

14 Kɛ atsu jeŋ muu fɛɛ odaseyeli nitsumɔ lɛ kɛyashɛ he ni Yehowa eto eyiŋ akɛ eyashɛ lɛ, agbɛnɛ “[egbi] lɛ kɛ no ŋmɛlɛtswaa” lɛ baashɛ kɛha jeŋ gbɛjianɔtoo nɛɛ hiɛkpatamɔ. Ehe ehiaaa ni wɔle gbi lɛ kɛtsɔ hiɛ dã. Enɛ hewɔ lɛ, yɛ Yesu nɔkwɛmɔ nɔ lɛ sɛɛnyiɛmɔ mli lɛ, bɔfo Paulo wo ŋaa akɛ: “Shi bei lɛ kɛ yinɔi lɛ ahewɔ lɛ, anyɛmimɛi, ehiaaa nyɛ akɛ aŋma nyɛ. Ejaakɛ nyɛ diɛŋtsɛ nyɛle krɛdɛɛ akɛ Nuntsɔ [Yehowa] gbi lɛ baaba tamɔ julɔ baa nyɔɔŋ lɛ. Ejaakɛ be mli ni amɛaakɛɛ akɛ: ‘Hejɔlɛ yɛ ni wɔyɛ shweshweeshwe!’ lɛ, no mli nɔŋŋ hiɛkpatamɔ aaabatua amɛ trukaa, tamɔ kɔɔmɔ tuaa yoo ni musu eda lɛ, ni amɛjeŋ mli kɔkɔɔkɔ.” Kadimɔ nɔ ni Paulo gbalaa jwɛŋmɔ kɛyaa nɔ lɛ: ‘Be mli ni amɛaakɛɛ akɛ.’ Hɛɛ, be fɛɛ be ni aaawie “toiŋjɔlɛ kɛ shweshweeshwe” shihilɛ he, ni amɛkpaaa gbɛ kwraa lɛ, nakai beaŋ abaatsu Nyɔŋmɔ kojomɔi ahe nii trukaa. Kwɛ bɔ ni Paulo ŋaawoo nɛɛ sa jogbaŋŋ ha, akɛ: “Belɛ no hewɔ lɛ nyɛkahaa wɔmiiwɔa tamɔ mɛi ni eshwɛ lɛ, shi moŋ nyɛhaa wɔshĩa kpe ni wɔhiɛ akãa shi”!—1 Tesalonikabii 5:1-3, 6; kwɛmɔ kukuji 7-11 hu; Bɔfoi lɛ Asaji 1:7.

15, 16. (a) Mɛni hewɔ esaaa ni wɔsusuɔ akɛ Harmagedon yɛ shɔŋŋ fe bɔ ni ekolɛ wɔhe wɔye tsutsu ko lɛ? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ abaatsɔ awo Yehowa maŋtsɛyeli lɛ nɔ gojoo yɛ wɔsɛɛ be ni ebɛŋkɛ kpaakpa nɛɛ mli?

15 Ani wɔ susumɔ ni ja jogbaŋŋ yɛ “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” he lɛ tsɔɔ akɛ belɛ Harmagedon yɛ sɛɛ shɔŋŋ fe bɔ ni tsutsu ni wɔsusuɔ lɛ? Dabi, etsɔɔɔ nakai kwraa! Eyɛ mli akɛ be ko hoko ni wɔle “no gbi lɛ kɛ no ŋmɛlɛtswaa” lɛ moŋ, shi Yehowa Nyɔŋmɔ le be fɛɛ be, ni etsakeee. (Maleaki 3:6) Eka shi faŋŋ akɛ, je lɛ miiya nɔ eenyɔ vii be fɛɛ be, kɛmiibote fitemɔ ni baakpata ehiɛ kwraa mli. Bɔ ni ehe hiaa ni wɔshi kpe lɛ mli ebawa waa fe bei fɛɛ ni eho. Yehowa ejie “nii ni sa akɛ aba mli oya” lɛ kpo etsɔɔ wɔ, ni esa akɛ wɔtsu he nii kɛ hehiamɔ henumɔ fɛɛ ni heɔ wɔ nɔ fɛɛ nɔ.—Kpojiemɔ 1:1; 11:18; 16:14, 16.

16 Beni be lɛ bɛŋkɛɔ lɛ, yaa nɔ oshĩ kpe, ejaakɛ eshwɛ fioo ni Yehowa kɛ amanehulu baaba Satan gbɛjianɔtoo lɛ fɛɛ nɔ! (Yeremia 25:29-31) Yehowa kɛɔ akɛ: “Mafee mihe agbo, ni mafee mihe krɔŋkrɔŋ, ni maha ale mi yɛ jeŋmaji pii ahiɛ, ni amɛaana amɛle akɛ mi ji Yehowa lɛ.” (Ezekiel 38:23) Nakai “Yehowa gbi” ni ekpɛ eyiŋ yɛ he lɛ miibɛŋkɛ! —Yoel 1:15; 2:1, 2; Amos 5:18-20; Zefania 2:2, 3.

Jalɛ “Ŋwɛi Hee kɛ Shikpɔŋ Hee”

17, 18. (a) Taakɛ Yesu kɛ Petro tsɔɔ lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” baatsɔ aho aya? (b) Mɛni hewɔ esa akɛ wɔya nɔ wɔshi kpe yɛ jeŋba kɛ Nyɔŋmɔ jamɔ hetuu-kɛhamɔ nifeemɔi agbɛfaŋ lɛ?

17 Yesu wie ‘nɛkɛ nibii nɛɛ fɛɛ ni baaba mli dã’ nɛɛ he akɛ: “Ŋwɛi kɛ shikpɔŋ baaho aya, shi miwiemɔi lɛ hoŋ eyaŋ.” (Mateo 24:34, 35) Ekolɛ nɔ ni yɔɔ Yesu jwɛŋmɔ mli ji “ŋwɛi kɛ shikpɔŋ”—ni ji nɔyelɔi kɛ mɛi ni ayeɔ amɛ nɔ—ni yɔɔ “yinɔ nɛɛ” mli lɛ. Bɔfo Petro kɛ wiemɔi ni tamɔ nakai nɔŋŋ tsu nii beni ewieɔ “ŋwɛi kɛ shikpɔŋ ni yɔɔ amrɔ nɛɛ,” ni “akɛ amɛ eto kɛyashi kojomɔ kɛ gbɔmɛi ni kwa Nyɔŋmɔ lɛ ahiɛkpatamɔ gbi lɛ nɔ lɛ” he lɛ. No sɛɛ lɛ, etsɔɔ bɔ ni “Nuntsɔ [Yehowa] gbi lɛ baaba tamɔ julɔ baa nyɔɔŋ, ni no mli lɛ ŋwɛi [ni ji nɔyeli hegbɛi] lɛ aaaho aya,” kɛfata adesai ashihilɛ gbɛjianɔtoo ni efite, loo “shikpɔŋ” lɛ kɛ emli eshafeemɔ nitsumɔi lɛ ahe lɛ hu mli. Kɛkɛ ni no sɛɛ lɛ bɔfo lɛ wo wɔ ŋaa akɛ wɔna “jeŋbai krɔŋkrɔŋi kɛ [Nyɔŋmɔ jamɔ hetuu-kɛhamɔ, beni wɔkwɛɔ gbɛ ni wɔshweɔ Yehowa] Nyɔŋmɔ gbi lɛ baa lɛ, no mli ni ŋwɛi aaahere kɛ la ni eeeshã, ni jeŋ shishijee nii hu aaasere yɛ la mli!” Mɛni nyiɛ sɛɛ? Petro gbalaa wɔjwɛŋmɔ kɛyaa ‘ŋwɛi hee kɛ shikpɔŋ hee ni jalɛ hiɔ mli lɛ’ nɔ.—2 Petro 3:7, 10-13.c

18 Nakai “ŋwɛi hee,” ni ji Maŋtsɛyeli nɔyeli ni Kristo Yesu kɛ ehefatalɔi maŋtsɛmɛi lɛ yeɔ nɔ lɛ, baafɔse jɔɔmɔi ashwie adesai ajalɛ “shikpɔŋ hee” he gbɛjianɔtoo lɛ nɔ. Ani oji mɔ ko ni miikpa nakai shihilɛ gbɛjianɔtoo lɛ gbɛ? Kɛ nakai lɛ, no lɛ oyɛ yiŋtoo ni ooodamɔ nɔ omli afili bo yɛ wɔsɛɛ be ni yɔɔ nyam ni asaa ato lɛ he!—Yesaia 65:17-19; Kpojiemɔ 21:1-5.

19. Mɛɛ hegbɛ kpele wɔbaanyɛ wɔna mli ŋɔɔmɔ bianɛ?

19 Hɛɛ, amrɔ nɛɛ aabua adesai jalɔi “[a]yinɔ” ko naa po. Ŋmɛnɛ, “tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ” ni afɔ lɛ mu lɛ kɛ ŋwɛi tsɔsemɔ miiha, yɛ wiemɔi ni yɔɔ Lala 78:1, 4 lɛ kɛ gbeekpamɔ naa, akɛ: “Mimaŋ, nyɛboa mimla lɛ toi, nyɛfea toi nyɛhaa midaaŋ wiemɔi lɛ . . . , wɔɔjaje Yehowa yijiemɔ nii lɛ kɛ hewalɛ nitsumɔi kɛ enaakpɛɛ nitsumɔi ni etsu lɛ wɔtsɔɔ yinɔbii ni baaba yɛ sɛɛ lɛ.” (Mateo 24:45-47) Yɛ afi nɛɛ April 14 lɛ, mɛi fe 12,000,000 ni yɔɔ je lɛŋ he fɛɛ he tee Kristo gbele lɛ Kaimɔ lɛ eko, yɛ asafoi ni fa fe 75,500 mli, yɛ shikpɔji aaashɛ 230 nɔ. Ani ofata amɛhe? Eba akɛ okɛ ohemɔkɛyeli aaafɔ̃ Kristo Yesu nɔ, ni ‘obo otsɛ Yehowa gbɛi lɛ kɛha yiwalaheremɔ.’—Romabii 10:10-13.

20. Akɛni “be lɛ faaa dɔŋŋ” hewɔ lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ wɔɔtsɔ wɔshi kpe, ni kɛ mɛɛ gbɛkpamɔ ni kã wɔhiɛ?

20 “Be lɛ faaa dɔŋŋ,” taakɛ bɔfo Paulo kɛɛ lɛ. No hewɔ lɛ, be ni sa akɛ wɔshi kpe be fɛɛ be, ni wɔkɛ wɔdekã fɛɛ atsu nii yɛ Yehowa nitsumɔ lɛ mli nɛ, beni wɔkpeeɔ kaai kɛ hetsɛ ni adesai ayinɔ fɔŋ nɛɛ kɛbaa wɔnɔ lɛ anaa lɛ. (1 Korintobii 7:29; Mateo 10:22; 24:13, 14) Nyɛhaa wɔyaa nɔ wɔsaraa, ni wɔkwɛa nibii fɛɛ ni agba afɔ shi yɛ Biblia lɛ mli akɛ ebaaba “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” nɔ lɛ. (Luka 21:31-33) Kɛ wɔje nɛkɛ nibii nɛɛ fɛɛ mli ni wɔnyɛ wɔdamɔ gbɔmɔ Bi lɛ hiɛ kɛ Nyɔŋmɔ nɔkpɛlɛmɔ lɛ, no lɛ, naagbee lɛ wɔnine baanyɛ ashɛ nyɔmɔwoo ni ji naanɔ wala nɔ.

[Shishigbɛ niŋmai]

a Kɛ ootao “bei kpawo” lɛ he saji ni atsɔɔ mli fitsofitso lɛ, kwɛmɔ “Let Your Kingdom Come” wolo ni Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. fee lɛ, baafai 127-39, 186-9.

b Kwɛmɔ Insight on the Scriptures, ni Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. fee lɛ, Volume 1, baafa 918.

c Kwɛmɔ Our Incoming World Government—God’s Kingdom, ni Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. fee lɛ baafa 152-6 kɛ 180-1 hu.

Sanebimɔi Kɛha Emlitii:

◻ Akɛni wɔkadi Daniel 4:32 mlibaa hewɔ lɛ, te amrɔ nɛɛ esa akɛ ‘wɔsara’ wɔha tɛŋŋ?

◻ Te Mateo kɛ Luka Sanekpakpai lɛ tsɔɔ mɛi ni “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” ji lɛ mli amɛha tɛŋŋ?

◻ Beni wɔmɛɔ “no gbi lɛ kɛ no ŋmɛlɛtswaa lɛ,” mɛni wɔnaa, ni te esa akɛ wɔtsu he nii wɔha tɛŋŋ?

◻ Mɛni esa akɛ jalɛ “ŋwɛi hee kɛ shikpɔŋ hee” he gbɛkpamɔ lɛ awo wɔ hewalɛ ni wɔfee?

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 17]

Adesai ni naa amanehulu lɛ baana heyeli be mli ni nɛkɛ yiwalɛ, yinɔ fɔŋ nɛɛ hoɔ eyaa kwraa lɛ

[He ni Sane lɛ Jɛ]

Alexandra Boulat/Sipa Press

[He ni Sane lɛ Jɛ]

Abɛku kɛ shishigbɛ: Luc Delahaye/Sipa Press

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 18]

“Ŋwɛi hee kɛ shikpɔŋ hee” ni yɔɔ nyam kã wɔhiɛ kpaakpa kɛha adesai awekui sɔrɔtoi fɛɛ

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje