‘Ekãafeemɔ ni Ataoɔ Akɛle Nibii Amli yɛ Tsui kɛ Jwɛŋmɔ lɛ Mli’
“Wiemɔi nyɛŋ atsɔɔ mlifilimɔ kɛ miishɛɛ ni yaa nɔ edaa lɛ mli, yɛ be mli ni mikɛ miishɛɛ kaneɔ Is There a Creator Who Cares About You? (Ani Bɔlɔ ko Yɛ ni Susuɔ Ohe?) lɛ mli nibii lɛ fɛɛ lɛ. Nɔ ni eteeɔ lɛ shi yɛ mɔ mli kɛkɛ ji shwelɛ—dabi, bɔ ni ehe hiaa—koni ale babaoo. Miida nyɛ shi akɛ nyɛtée nibii ni ataoɔ akɛ ale mli lɛ he ekãafeemɔi ashi yɛ mitsui kɛ mijwɛŋmɔ mli.”
NAKAI ji bɔ ni Yehowa Odasefoi lɛ ateŋ mɔ kome ni jɛ North Carolina, U.S.A. lɛ nu he eha yɛ wolo ni Buu Mɔɔ Asafo lɛ jie lɛ kpo yɛ “Nyɔŋmɔ Shihilɛ Gbɛ” Kpokpaa Wulu nɔ Kpeei ni afee yɛ afi 1998 loo afi 1999 lɛ he. Kɛ obɛ wolo lɛ eko po lɛ, kwɛmɔ nɔ ni mɛi krokomɛi wie.
Beni nuu ko nine shɛ enɔ̃ nɔ yɛ San Diego, California, U.S.A. kpee ko shishi lɛ, eŋma akɛ: “Miina akɛ, wolo nɛɛ woɔ mɔ hemɔkɛyeli hewalɛ waa. Ehaa bɔ ni mihiɛ sɔɔ Yehowa adebɔɔ nitsumɔi lɛ waa lɛ yiɔ mitsui mli obɔ. Míshɛ baafa 98, ni eedɔ mi waa akɛ makane magbe naa gbi ko! Eji mlifilimɔ ko ni haa mɔ tsui nyɔɔ emli waa.”
Bokagbɛ yoo ko ŋma akɛ: “Kpee lɛ shishi wielɔ lɛ kɛ wiemɔ ni ji ‘wolo ni yɔɔ srɔto’ lɛ tsu nii, ni nakai wiemɔ lɛ kɛ emli saji lɛ kpãa gbee jogbaŋŋ. Nɔ ko ni gbalaa mɔ jwɛŋmɔ waa ji akɛ wolo lɛ enyɛɛɛ nikanelɔ lɛ nɔ koni ele akɛ Nyɔŋmɔ yɛ, ni kɛlɛ, ehaa aleɔ anɔkwa saji lɛ.”
Nɔ ni fata anɔkwa saji lɛ ahe ji jeŋ nilee mli nibii ni akpá shi ana ni yɔɔ miishɛɛ ni kɔɔ wɔ jeŋ muu lɛ, wala, kɛ wɔhe. Mɛi babaoo ná enɛ he miishɛɛ. Yoo ko ni jɛ California lɛ ŋma akɛ: “Mibɛ wiemɔi diɛŋtsɛ ni mikɛaatsɔɔ bɔ ni wolo fioo nɛɛ ená minɔ hewalɛ waa diɛŋtsɛ lɛ mli. Minyɛɛɛ ni maŋmɛɛ wolo lɛ he mafɔ̃ shi ejaakɛ baafa fɛɛ baafa tsɔɔ nibii babaoo ni akpá shi ana yɛ wɔ jeŋ muu lɛ kɛ wala diɛŋtsɛ he. Mikase nibii babaoo diɛŋtsɛ! Mabu wolo fioo nɛɛ akɛ jwetri ni mikɛ mɛi babaoo baagba he sane bɔ ni manyɛ.”
Nɔ ko ni sa kadimɔ ni mɛi babaoo ná he miishɛɛ ji bɔ ni wolo lɛ wieɔ Biblia lɛ mli saji lɛ ahe kuku, ní maa shihilɛ mli ni Bɔlɔ lɛ yɔɔ lɛ nɔ mi lɛ. Wiemɔ pɔtɛɛ ko ni awie ji, “jwɛŋmɔ ni ahiɛ yɛ Biblia lɛ he ni afee fɛɛ ekome, ni akɛha yɛ wolo lɛ sɛɛgbɛ lɛ, ji nɔ ni hi fe fɛɛ ni mikane.” Beni agbe kpee ko ni afee kɛtsɔ hiɛ lɛ naa nɔŋŋ yɛ New York, U.S.A. lɛ, mɔ kroko ŋma akɛ: “Wolo hee ni ajie lɛ kpo lɛ ebafee wolo ko ni gbalaa mɔ jwɛŋmɔ fe fɛɛ eko ni nyɛkala. Miná jeŋ nilee mli odaseyelii ni tsɔɔ akɛ Bɔlɔ ko yɛ lɛ he miishɛɛ waa. Biblia lɛ he saji ni ewieɔ he kuku ní sɛɛ kɛlɛɛɛ lɛ diɛŋtsɛ kɛkɛ fá ni ekɛaatsɔɔ saji otii ni ajie lɛ kpo lɛ koni etee mɔ lɛ akɔnɔ shi koni ekane babaoo.”
Jeŋ Nilee ni Anuɔ Shishi
Ekolɛ jeŋ nilee mli saji ni yɔɔ klɛŋklɛŋ saneyitsei lɛ amli lɛ baafee tamɔ nɔ ni ewa akɛ aaanu shishi, shi naa saji pɔtɛɛ komɛi ni awie yɛ he.
Nuu ko ni ji Canadanyo ŋma akɛ: “Kwɛ bɔ ni esoro enɛ yɛ woji wuji ni mɛi ni ŋma lɛ bɔɔ mɔdɛŋ koni amɛkɛ amɛwiemɔi wujiwuji lɛ asa wɔhiɛ lɛ he. Nilee ni nyɛkɛha lɛ nɔ bɛ yɛ be mli ni ehaa wɔnuɔ nikasemɔi ni tsɔɔ jeŋ nibii ahe mlai, tsofai afutumɔ he nilee, DNA, kpãai ni hewalɛ ni tsɔɔ sui ni akɛfɔɔ mɔ yɔɔ mli, kɛ ekrokomɛi lɛ shishi waa diɛŋtsɛ. Kulɛ esa akɛ nyɛfee mɛi ni ŋma univɛsiti woji ni mikase afii komɛi ni eho lɛ!”
Univɛsiti jeŋ nibii ahe mlai ahe nitsɔɔlɔ ko ŋma akɛ: “[Ekɛ] saji ni kɔɔ he lɛ haa faŋŋ yɛ be mli ni ekɛ wiemɔi wuji babaoo futuuu mli. Wolo lɛ kɛ nikanelɔ lɛ susuɔ nii ahe ni etsɛɔ saji asɛɛ kɛjɛɔ jeŋ nilelɔi kpanaai babaoo aŋɔɔ. Enɛ ji ‘wolo ni he yɔɔ sɛɛnamɔ ni esa akɛ akane’ kɛha mɔ fɛɛ mɔ ni yɔɔ jeŋ muu lɛ fɛɛ kɛ wala shishijee he miishɛɛ, kɛ́ mɔ lɛ ji jeŋ nilelɔ loo akɛ mɔ ni leee he nɔ ko.”
Oblayoo ko ni kaseɔ helatsɛmɛi akwɛlɔi anii wie akɛ: “Minyɛɛɛ mahe maye, beni migbele yitso 4 lɛ ni mikane sane ko ni atsɛ yisɛɛ kɛjɛ wolo ni wɔkaseɔ yɛ klas lɛ mli lɛ! Mikɛ wolo lɛ ha wɔnitsɔɔlɔ lɛ ni mikɛɛ lɛ akɛ mile akɛ ebaaná emli saji lɛ ahe miishɛɛ. Mikɛ baafa 54 ni kɔɔ aŋsɔ lɛ he lɛ tsɔɔ lɛ. Lɛ diɛŋtsɛ ekane ni ekɛɛ, ‘Enɛ yɛ miishɛɛ! Makwɛ bɔ ni emli saji lɛ yɔɔ.’ ”
Maŋ ajinafoi agwabɔɔ lɛ mlinyo ko ni yɔɔ Belgium lɛ ŋma akɛ: “Nɔ ni ná minɔ hewalɛ ni miná he miishɛɛ ji jeŋ nilee sane kuku ni maa nɔ mi akɛ, ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ jeŋ nilee eteee shi ewooo Biblia mli sane ni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ kome pɛ yɔɔ lɛ shishi ni esa akɛ anu waa lɛ, shi moŋ, efeɔ fɛɛ ekome. Enɛ ji jwɛŋmɔ ko ni sa kadimɔ waa diɛŋtsɛ.”
Ní Aaale Bɔlɔ lɛ Ojogbaŋŋ
Wolo lɛ ye ebua gbɔmɛi yɛ shikpɔji babaoo anɔ koni amɛle Nyɔŋmɔ ojogbaŋŋ ni amɛna akɛ amɛbɛŋkɛ lɛ kpaakpa. Nikanelɔ ko ni yɔɔ Fukuoka City, Japan kɛɛ akɛ: “Etamɔ nɔ ni klɛŋklɛŋ kwraa nɛ ni akɛ nikwɛmɔ glase lɛ ema Yehowa nɔ tɛ̃ɛ. Wolo lɛ kɔneɔ mɔ yiŋ yɛ naakpɛɛ gbɛ nɔ. Minyɛ mibale Yehowa yɛ shishinumɔ ko naa ni misusuko he pɛŋ aahu kɛbashi amrɔ nɛɛ.” Salvadornyo ko ŋma akɛ: “Nyɛtsɔɔ bɔ ni Nyɔŋmɔ yɔɔ mɔbɔnalɛ, musuŋtsɔlɔ, emli fuuu mra ni etoɔ tsui shi babaoo lɛ mli jogbaŋŋ. Lɛɛlɛŋ, enɛ ji nɔ̃ tuuntu ni he hiaa wɔ koni wɔbɛŋkɛ lɛ kɛ e-Bi lɛ. No ji klɛŋklɛŋ wolo ni tsɔɔ bɔ ni Yehowa henumɔi ji kɛ adesai ahenumɔi ni e-Bi Yesu yɔɔ lɛ mli.” Ni nikanelɔ ko ni yɔɔ Zambia lɛ wie akɛ: “Yehowa ebafee shishinumɔ hee kwraa kɛha mi.”
Shishinumɔ yɛ he akɛ, Yehowa Odasefoi náa he miishɛɛ akɛ amɛaagba mɛi krokomɛi Is There a Creator Who Cares About You? lɛ mli sane. Mɔ ko wie akɛ: “Beni migbe saneyitso 10 [“If the Creator Cares, Why So Much Suffering?” (Kɛ Bɔlɔ lɛ Susuɔ Mɔ He lɛ, Mɛni Hewɔ Piŋmɔ Efa Nɛkɛ?)] lɛ naa lɛ, nɔ ko kwraa bɛ ni manyɛ mafee akɛ ja mijaje akɛ, ‘Enɛ ji wolo diɛŋtsɛ ni he hiaa wɔ yɛ Japan!’ Masumɔ ni makai saneyitso nɛɛ mli saji lɛ ojogbaŋŋ ni mikɛtsu nii yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli babaoo diɛŋtsɛ.” Yoo kroko hu kɛ gbekɛ yoo ko ni atsɔse lɛ yɛ sɔlemɔtsu ko mli he ni etsɛ ji osɔfo yɛ lɛ miikase Biblia lɛ. “Etsɛ waa dani ekpɛlɛ susumɔ ni ji Bɔlɔ ni yɔɔ lɛ nɔ. Nɔ ko kwraa bɛ ni akɛtutuaa mɔ yɛ wolo lɛ sane mlitsɔɔmɔ mli, shi anɔkwa saji yɛ mli, no hewɔ lɛ misusuɔ akɛ Buddhafoi baanyɛ akane ni shishashaomɔ ko kwraa bɛ mli. Ehaa wɔnuɔ Yehowa suɔmɔ lɛ he babaoo hu.”
Sanemlipɛimɔ nɛɛ jɛ England: “Amrɔ nɛɛ nɔŋŋ migbe Creator wolo lɛ kanemɔ naa ni etsɛŋ ni maje ekanemɔ shishi ekoŋŋ. Mɛɛ wolo ni nɔ bɛ kwraa nɛ! Suɔmɔ nɔŋŋ ji nɔ ni mɔ ko baanyɛ aná aha Yehowa be mli ni ekaneɔ lɛ. Mikɛ ekome eha mikutsoŋnyo ko, mɔ ni beni ekane saneyitsei enyɔ egbe naa nɔŋŋ pɛ lɛ, ekɛɛ, ‘Minyɛŋ makpa kanemɔ, emli yɛ miishɛɛ tsɔ̃.’ Miheɔ miyeɔ akɛ enɛ baaye abua gbɔmɛi koni amɛná amɛle wɔ Bɔlɔ Kpeteŋkpele lɛ ni amɛsumɔ lɛ.”
Nuu ko ni yɔɔ Maryland, U.S.A. lɛ, kɛɛ akɛ: “Etsurɔ mimumɔŋ wui kɛ wuiaŋfɔ lɛ mli waa! Miito gbɛjianɔ akɛ mikɛ eko baaha gbɔmɛi fɛɛ ni mikɛtsuɔ nii lɛ. Ewaa kɛhaa mi bei komɛi akɛ maje shishi maye gbɔmɛi ni tamɔ nɛkɛ ni amɛbɛ dekã, ní le woloŋ nɛkɛ lɛ odase. Akɛni miyɔɔ wolo nɛɛ hewɔ lɛ agbɛnɛ maná gbɛ ni yɔɔ miishɛɛ ni mɔɔ shi.”
Eka shi faŋŋ akɛ, wolo ni ji Is There a Creator Who Cares About You? lɛ baaná gbɔmɛi ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ he fɛɛ he lɛ anɔ hewalɛ kpakpa.
[He ni Mfoniri ni yɔɔ baafa 25 lɛ Jɛ]
Cover photo above, Eagle Nebula: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA