Ani Ooha Yehowa Miitsɔɔ Bo Nii Kɛmiimɔ Shi?
1. Te Yehowa naa tsɔsemɔ ehaa tɛŋŋ?
1 Yehowa, ‘wɔ-Tsɔɔlɔ Kpeteŋkple’ lɛ miisumɔ ni etsɔɔ wɔ nii. (Yes. 30:20, NW) Ebɔi nitsɔɔmɔ beni ebɔ ekromɔ Bi lɛ. (Yoh. 8:28) Yɛ Adam atuatsemɔ lɛ sɛɛ lɛ, Yehowa efɔ̃ɔɔ nitsɔɔmɔ, shi moŋ ejɛ suɔmɔ mli etsɔɔ adesai ni yeee emuu lɛ anii.—Yes. 48:17, 18; 2 Tim. 3:14, 15.
2. Mɛɛ tsɔsemɔ he gbɛjianɔtoo yaa nɔ amrɔ nɛɛ?
2 Ŋmɛnɛ lɛ, Yehowa miiya nɔ eekwɛ koni atsɔse mɛi bɔ ni anako enɔ dã yɛ yinɔsane fɛɛ mli. Taakɛ Yesaia gba lɛ, mɛi akpekpei abɔ miike yuu kɛmiiba “Yehowa” mfonirifeemɔŋ “we lɛ gɔŋ lɛ” nɔ yɛ jeŋ fɛɛ. (Yes. 2:2) Mɛni hewɔ amɛyaa jɛmɛ lɛ? Koni atsɔɔ amɛ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ, hɛɛ, koni Yehowa atsɔɔ amɛ nii! (Yes. 2:3) Yɛ afi 2010 sɔɔmɔ afi lɛ mli lɛ, Yehowa Odasefoi kɛ ŋmɛlɛtswai ni fa fe akpekpe toi akpe 1.6 tsu nii kɛye odase ni amɛtsɔɔ mɛi Biblia mli anɔkwale lɛ. Kɛfata he lɛ, daa otsi lɛ, akaseɔ Nyɔŋmɔ he nii yɛ asafoi ni fa fe 105,000 mli yɛ jeŋ fɛɛ, ni tsulɔ anɔkwafo lɛ nilelɔ lɛ feɔ Kristofoi awoji kɛ nibii krokomɛi yɛ wiemɔi ni fa fe 500 mli koni akɛtsɔse mɛi.
3. Te oná tsɔsemɔ ni Yehowa tsɔseɔ wɔ lɛ he sɛɛ tɛŋŋ?
3 Ná He Sɛɛ Kɛmɔ Shi: Ekã shi faŋŋ akɛ wɔná tsɔsemɔ ni Nyɔŋmɔ tsɔseɔ wɔ lɛ he sɛɛ! Wɔkase akɛ Nyɔŋmɔ yɛ gbɛ́i, ni akɛ ejwɛŋɔ wɔnɔ. (Lala 83:19; 1 Pet. 5:6, 7) Wɔná wɔle shihilɛ mli sanebimɔi komɛi ni he hiaa waa lɛ ahetoo: Mɛni hewɔ gbɔmɛi piŋɔ ni amɛgboiɔ? Te mafee tɛŋŋ maná anɔkwa miishɛɛ? Mɛni ji yiŋtoo ni yɔɔ shihilɛ sɛɛ? Kɛfata he lɛ, Yehowa eha wɔ jeŋba he mlai ni yeɔ kɛbuaa wɔ koni ‘wɔtsɔmɔ nɔbatsɛmɛi.’—Yosh. 1:8.
4. Mɛɛ skul srɔtoi Nyɔŋmɔ tsuji baanyɛ aya, ni mɛni hewɔ esa akɛ wɔha Yehowa atsɔɔ wɔ nii kɛmɔ shi lɛ?
4 Kɛfata he lɛ, Yehowa toɔ skul krɛdɛi ahe gbɛjianɔ koni ekɛye ebua etsuji lɛ ateŋ mɛi babaoo ni amɛlɛɛ amɛsɔɔmɔ lɛ mli. Atsĩ skul srɔtoi ni mɛi baanyɛ aya lɛ atã yɛ baafa 4-6 lɛ. Kɛ́ wɔshihilɛ eŋmɛɛɛ wɔ gbɛ ni wɔya skul ni atsɔɔ lɛ eko po lɛ, ani wɔmiiná tsɔsemɔ ni wɔshihilɛ ŋmɛɔ wɔ gbɛ ni wɔná kɛjɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ lɛ he sɛɛ kɛmiimɔ shi? Ani wɔmiiwo oblahii kɛ oblayei ni amɛskul tsɔɔlɔi kɛ mɛi krokomɛi woɔ amɛ ŋaa akɛ amɛtiu Yunivɛsiti wolokasemɔ sɛɛ lɛ hewalɛ koni amɛkɛ mumɔŋ otii moŋ amamɔ amɛhiɛ ni amɛtiu tsɔsemɔ ni hi fe fɛɛ ni Nyɔŋmɔ kɛhaa lɛ sɛɛ? Kɛ́ wɔha Yehowa tsɔɔ wɔ nii kɛmɔ shi lɛ, no baaye abua wɔ koni wɔná miishɛɛ yɛ shihilɛ mli amrɔ nɛɛ ni wɔná naanɔ wala hu wɔsɛɛ.—Lala 119:105; Yoh. 17:3.
Skul Srɔtoi ni Yehowa Asafo lɛ Toɔ He Gbɛjianɔ
Nikanemɔ kɛ Niŋmaa Skul
• Yiŋtoo: Koni akɛtsɔɔ mɛi nikanemɔ kɛ niŋmaa bɔni afee ni amɛ diɛŋtsɛ amɛnyɛ amɛkase Biblia lɛ ni amɛtsɔɔ mɛi krokomɛi hu anɔkwale lɛ.
• Be ni Eheɔ: Hiamɔ ni yɔɔ lɛ baatsɔɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ.
• Mɛi ni Baanyɛ Aya: Shiɛlɔi fɛɛ kɛ mɛi fɛɛ ni yɔɔ he miishɛɛ.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Asafoŋ onukpai lɛ toɔ nikanemɔ kɛ niŋmaa skul lɛ he gbɛjianɔ yɛ hiamɔ ni yɔɔ lɛ naa, ni amɛwoɔ mɛi fɛɛ ni baanyɛ aná he sɛɛ lɛ hewalɛ koni amɛya eko.
Teokrase Sɔɔmɔ Skul
• Yiŋtoo: Koni akɛtsɔse shiɛlɔi ni amɛnyɛ amɛshiɛ sanekpakpa lɛ ni amɛtsɔɔ mɛi anii jogbaŋŋ.
• Be ni Eheɔ: Agbeee naa.
• He ni Afeɔ Yɛ: Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ.
• Mɛi ni Baanyɛ Aya: Shiɛlɔi fɛɛ. Mɛi hu ni kɛ asafo lɛ bɔɔ daa ni amɛkpɛlɛɔ Biblia mli tsɔɔmɔi lɛ anɔ, ni amɛhiɔ shi yɛ Kristofoi ashishitoo mlai anaa lɛ baanyɛ amɛkɛ amɛhe awo mli.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Okɛ Teokrase Sɔɔmɔ Skul nɔkwɛlɔ lɛ agba he sane.
Maŋsɛɛ Wiemɔ Kasemɔ Skul
• Yiŋtoo: Koni akɛtsɔɔ shiɛlɔi bɔ ni amɛaafee amɛshiɛ sanekpakpa lɛ yɛ wiemɔ kroko mli.
• Be ni Eheɔ: Nyɔji ejwɛ loo enumɔ. Bei pii lɛ, afeɔ skul lɛ Hɔɔ leebi, ni akɛ ŋmɛlɛtswaa kome loo enyɔ feɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Bei pii lɛ, afeɔ yɛ Maŋtsɛyeli Asa ko ni bɛŋkɛ nɔ.
• Mɛi ni Baanyɛ Aya: Shiɛlɔi ni yɔɔ shidaamɔ kpakpa ni miisumɔ ni amɛshiɛ yɛ maŋsɛɛ wiemɔ mli.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Nitsumɔhe nine lɛ toɔ skul nɛɛ he gbɛjianɔ yɛ hiamɔ ni yɔɔ lɛ naa.
Maŋtsɛyeli Asai Amaamɔ
• Yiŋtoo: Koni akɛmamɔ Maŋtsɛyeli Asai, ni akɛsaa ekomɛi hu. Enɛ jeee skul, shi atsɔɔ gbɛjianɔtoo nɛɛ nɔ atsɔɔ mɛi ni kɛ amɛhe haa lɛ ŋaa nitsumɔi srɔtoi ni baaha amɛnyɛ amɛye amɛbua kɛmamɔ tsũi.
• Be ni Eheɔ: Mɔ ni kɛ ehe eha lɛ shihilɛ baatsɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: He fɛɛ he ni Ajinafoi Akuu ni Kwɛɔ Tsumaa nɔ yɛ Maji Srɔtoi Anɔ lɛ baakpɛlɛ nɔ. Abaanyɛ afɔ̃ mɛi ni kɛ amɛhe eha lɛ ekomɛi nine ni amɛyaye amɛbua yɛ he ko shɔŋŋ ni oshara ekpata nibii ahiɛ yɛ lɛ.
• Taomɔ Nii: Nyɛmimɛi hii kɛ yei ni abaptisi amɛ ni amɛsafoŋ onukpai akuu lɛ ekpɛlɛ amɛnɔ. Amɛbaanyɛ amɛfee mɛi ni ekase ŋaa nitsumɔ ko loo amɛkaseko eko kwraa.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Ŋmalamɔ wolo ni ji Kingdom Hall Volunteer Worker Questionnaire (S-82) ni asafoŋ onukpai kɛhaa lɛ eko nɔ nii.
Gbɛgbalɔi Asɔɔmɔ Skul
• Yiŋtoo: Koni akɛye abua gbɛgbalɔi ni ‘amɛgbe amɛsɔɔmɔ lɛ naa kwraa.’—2 Tim. 4:5.
• Be ni Eheɔ: Otsii enyɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Nitsumɔhe nine lɛ tsɔɔ; bei pii lɛ, afeɔ yɛ Maŋtsɛyeli Asa ko ni bɛŋkɛ nɔ.
• Taomɔ Nii: Mɛi ni esɔmɔ akɛ gbɛgbalɔi kɛ́ hooo kwraa lɛ afi kome.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Kpokpaa nɔkwɛlɔ lɛ fɔ̃ɔ gbɛgbalɔi ni yɔɔ ekpokpaa lɛ nɔ, ní amɛshɛ taomɔ nii lɛ ahe lɛ nine koni amɛba skul lɛ.
Skul Kɛha Mɛi ni Eje Betel Sɔɔmɔ Shishi
• Yiŋtoo: Afeɔ skul nɛɛ koni akɛye abua mɛi ni eje Betel sɔɔmɔ shishi lɛ ni amɛnyɛ amɛye omanye yɛ amɛsɔɔmɔ lɛ mli.
• Be ni Eheɔ: Daa otsi lɛ, akɛ ŋmɛlɛtswaa kome feɔ, ni eheɔ otsii nyɔŋma kɛ ekpaa.
• He ni Afeɔ Yɛ: Betel.
• Taomɔ Nii: Esa akɛ mɔ lɛ afee mɔ ni akpɛlɛ enɔ akɛ Betel weku lɛ mli nyo loo mɔ ni kɛ ehe eha akɛ ebaaye ebua be kplaŋŋ (afi kome loo nɔ ni fa fe nakai).
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Afɔ̃ɔ Betelbii ni shɛɔ taomɔ nii lɛ ahe lɛ nine ni amɛya.
Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ Skul
• Yiŋtoo: Koni akɛtsɔse asafoŋ onukpai kɛ asafoŋ sɔɔlɔi ni amɛnyɛ amɛtsu asafoŋ nitsumɔi ni akɛwo amɛdɛŋ lɛ jogbaŋŋ. (Bɔf. 20:28) Kɛ́ afee skul nɛɛ eko lɛ, afii fioo komɛi shwieɔ mli dani Nɔyeli Kuu lɛ tsɔɔ be ni esa akɛ afee ekroko.
• Be ni Eheɔ: Nyɛsɛɛ afii nɛɛ amli lɛ, asafoŋ onukpai lɛ kɛ gbi kome kɛ fã feɔ, ni asafoŋ sɔɔlɔi hu kɛ gbi kome feɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Bei pii lɛ, afeɔ yɛ Maŋtsɛyeli Asa ko ni bɛŋkɛ loo Kpee Asa ko nɔ.
• Taomɔ Nii: Esa akɛ mɛi lɛ afee asafoŋ onukpai loo asafoŋ sɔɔlɔi.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Kpokpaa nɔkwɛlɔ lɛ fɔ̃ɔ asafoŋ onukpai kɛ asafoŋ sɔɔlɔi ni shɛɔ taomɔ nii lɛ ahe lɛ nine ni amɛya.
Skul Kɛha Asafoŋ Onukpaia
• Yiŋtoo: Koni akɛye abua asafoŋ onukpai ni amɛnyɛ amɛtsu nitsumɔi ni akɛwo amɛdɛŋ yɛ asafo lɛ mli lɛ ahe nii.
• Be ni Eheɔ: Gbii enumɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Nitsumɔhe nine lɛ tsɔɔ; bei pii lɛ, afeɔ yɛ Maŋtsɛyeli Asa ko ni bɛŋkɛ loo Kpee Asa ko nɔ.
• Taomɔ Nii: Esa akɛ mɛfee asafoŋ onukpai.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Nitsumɔhe nine lɛ fɔ̃ɔ nine etsɛɔ asafoŋ onukpai ni sa lɛ.
Skul Kɛha Nɔkwɛlɔi Gbɛfalɔi kɛ Amɛŋamɛib
• Yiŋtoo: Koni akɛye abua kpokpaa nɔkwɛlɔi kɛ kpokpaa wulu nɔkwɛlɔi ni amɛnyɛ amɛsɔmɔ asafoi lɛ jogbaŋŋ, ‘amɛbɔ wiemɔ kɛ tsɔɔmɔ he mɔdɛŋ,’ ní amɛkwɛ mɛi ni atu awo amɛdɛŋ lɛ anɔ hu.—1 Tim. 5:17; 1 Pet. 5:2, 3.
• Be ni Eheɔ: Nyɔji enyɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Nitsumɔhe nine lɛ tsɔɔ.
• Taomɔ Nii: Esa akɛ mɔ lɛ afee kpokpaa nɔkwɛlɔ loo kpokpaa wulu nɔkwɛlɔ.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Nitsumɔhe nine lɛ fɔ̃ɔ nɔkwɛlɔi gbɛfalɔi kɛ amɛŋamɛi ni shɛɔ taomɔ nii lɛ ahe lɛ nine ni amɛya.
Biblia Skul Kɛha Nyɛmimɛi Hii Oshijafoic
• Yiŋtoo: Koni akɛtsɔse asafoŋ onukpai kɛ asafoŋ sɔɔlɔi ni boteko gbalashihilɛ mli lɛ kɛha sɔ̃i krokomɛi ahe nitsumɔ. Ahaa mɛi ni egbe skul lɛ naa ateŋ mɛi babaoo yasɔmɔɔ yɛ amɛmaŋ lɛ mli he ni hiamɔ lɛ da yɛ. Abaanyɛ aha amɛteŋ mɛi fioo hu ayasɔmɔ yɛ maŋ kroko nɔ kɛji amɛha ale akɛ amɛmiisumɔ ni amɛfee nakai.
• Be ni Eheɔ: Nyɔji enyɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Nitsumɔhe nine lɛ tsɔɔ; bei pii lɛ, afeɔ yɛ Maŋtsɛyeli Asa ko loo Kpee Asa ko nɔ.
• Taomɔ Nii: Nyɛmimɛi hii oshijafoi ni eye kɛjɛ afii 23 kɛyashi afii 62 ni yɔɔ gbɔmɔtsoŋ hewalɛ ni miisumɔ ni amɛsɔmɔ nyɛmimɛi lɛ, ni agbɛnɛ hu amɛtsu Maŋtsɛyeli shiɛmɔ nitsumɔ lɛ babaoo lɛ. (Mar. 10:29, 30) Esa akɛ mɔ lɛ afee mɔ ni miisɔmɔ kɛ́ hooo lɛ afii enyɔ nɛ kɛtsara nɔ akɛ asafoŋ sɔɔlɔ loo asafoŋ onukpa.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Kɛ́ ato skul nɛɛ eko he gbɛjianɔ yɛ nyɛmaŋ lɛ, afeɔ kpee ahaa mɛi ni miisumɔ ni amɛya eko lɛ yɛ kpokpaa nɔ kpee shishi. Akɛ skul lɛ he saji krokomɛi haa yɛ kpee nɛɛ shishi.
Biblia Skul Kɛha Kristofoi Gbalashihilɛ Mli Hefatalɔid
• Yiŋtoo: Koni akɛye abua gbalashihilɛ mli hefatalɔi ni amɛná tsɔsemɔ krɛdɛɛ ni baaha Yehowa kɛ esafo lɛ anyɛ ekɛ amɛ atsu nii babaoo. Abaaha mɛi ni egbe skul lɛ naa lɛ ateŋ mɛi babaoo ayasɔmɔ yɛ amɛmaŋ lɛŋ he ni hiamɔ lɛ da yɛ. Abaanyɛ aha amɛteŋ mɛi fioo hu ayasɔmɔ yɛ maŋ kroko nɔ kɛji amɛha ale akɛ amɛmiisumɔ ni amɛfee nakai.
• Be ni Eheɔ: Nyɔji enyɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Aje skul nɛɛ shishi kpaako yɛ Watchtower Educational Center yɛ Patterson, New York, U.S.A. No sɛɛ lɛ, abaafee skul nɛɛ yɛ hei ni nitsumɔhe nine lɛ baatsɔɔ, bei pii lɛ, yɛ Kpee Asa loo Maŋtsɛyeli Asa ko nɔ.
• Taomɔ Nii: Gbalashihilɛ mli hefatalɔi ni eye kɛjɛ afii 25 kɛyashi afii 50 ni yɔɔ gbɔmɔtsoŋ hewalɛ, ní shihilɛ baaŋmɛ amɛ gbɛ ni amɛyasɔmɔ yɛ he ni hiamɔ lɛ da yɛ, ni agbɛnɛ hu amɛyɛ hekɛhamɔ su, ni ji: “Naa mi, tsũ mi!” lɛ. (Yes. 6:8) Kɛfata he lɛ, esa akɛ amɛfee mɛi ni ebote gbalashihilɛ mli kɛ́ hooo lɛ afii enyɔ, ni amrɔ nɛɛ amɛmiisɔmɔ akɛ be fɛɛ sɔɔlɔi kɛ́ hooo lɛ afii enyɔ ní amɛfoko mli.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Kɛ́ ato skul nɛɛ eko he gbɛjianɔ yɛ nyɛmaŋ lɛ, afeɔ kpee ahaa mɛi ni miisumɔ ni amɛya eko lɛ yɛ gbi kome kpee krɛdɛɛ shishi. Akɛ skul lɛ he saji krokomɛi haa yɛ kpee nɛɛ shishi.
Buu-Mɔɔ Gilead Biblia Skul
• Yiŋtoo: Koni akɛtsɔse gbɛgbalɔi kɛ be fɛɛ sɔɔlɔi krokomɛi kɛha maŋsɛɛ sɔɔmɔ.
• Be ni Eheɔ: Nyɔji enumɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Watchtower Educational Center, yɛ Patterson, New York, U.S.A.
• Taomɔ Nii: Gbalashihilɛ mli hefatalɔi ni abaptisi amɛ kɛ́ hooo lɛ afii etɛ nɛ, ni dani amɛkɛ amɛ klɛŋklɛŋ gbɛbimɔ wolo baaha lɛ, amɛye kɛjɛ afii 21 kɛyashi afii 38. Esa akɛ amɛfee mɛi ni wieɔ Blɔfo, ni amɛbote gbalashihilɛ mli kɛ́ hooo lɛ afii enyɔ, ni amrɔ nɛɛ amɛmiisɔmɔ akɛ be fɛɛ sɔɔlɔi kɛ́ hooo lɛ afii enyɔ ní amɛfoko mli. Esa akɛ amɛfee mɛi ni yɔɔ gbɔmɔtsoŋ hewalɛ. Gbɛgbalɔi ni miisɔmɔ yɛ maŋsɛɛ (ni mɛi ni abuɔ amɛ ashiɔ maŋsɛɛ shiɛlɔi anɔ lɛ fata he); nɔkwɛlɔi gbɛfalɔi; Betel weku lɛ mlibii; mɛi ni etee Sɔɔmɔ Tsɔsemɔ Skul, Biblia Skul Kɛha Nyɛmimɛi Hii Oshijafoi, Biblia Skul Kɛha Kristofoi Gbalashihilɛ Mli Hefatalɔi lɛ eko lɛ hu baanyɛ abi ni aha amɛya eko kɛ́ amɛshɛɔ taomɔ nii lɛ ahe.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Ahala nitsumɔhe niji komɛi, ni ahaa amɛfeɔ kpee amɛhaa mɛi ni miisumɔ ni amɛya skul nɛɛ eko lɛ yɛ kpokpaa wulu nɔ kpee shishi. Akɛ skul lɛ he saji krokomɛi haa yɛ kpee nɛɛ shishi. Kɛ́ oosumɔ ni oya skul nɛɛ eko, shi afeee ehe kpee yɛ kpokpaa wulu nɔ kpee shishi yɛ omaŋ lɛ, obaanyɛ oŋma wolo kɛya nitsumɔhe nine ni yɔɔ omaŋ lɛ kɛbi he saji krokomɛi.
Skul Kɛha Nitsumɔhe Nine Ajinafoi Akuu Mlibii kɛ Amɛŋamɛi
• Yiŋtoo: Koni akɛye abua mɛi ni sɔmɔɔ akɛ Nitsumɔhe Nine Ajinafoi Akuu Mlibii lɛ ni amɛnyɛ amɛkwɛ Betel shĩai lɛ anɔ jogbaŋŋ, amɛtsu asafoi lɛ asɔɔmɔ nitsumɔ lɛ he saji ahe nii, amɛkwɛ kpokpai bibii kɛ kpokpai wuji ni yɔɔ amɛshishi lɛ anɔ, ni agbɛnɛ hu amɛkwɛ wiemɔi ashishitsɔɔmɔ, woji akalamɔ, woji kɛmajemɔ, kɛ nitsumɔi krokomɛi anɔ jogbaŋŋ.—Luka 12:48b.
• Be ni Eheɔ: Nyɔji enyɔ.
• He ni Afeɔ Yɛ: Watchtower Educational Center, yɛ Patterson, New York, U.S.A.
• Taomɔ Nii: Nitsumɔhe Nine Ajinafoi Akuu loo Maŋ Ajinafoi Akuu mlibii loo mɛi ni abaaha amɛsɔmɔ nakai.
• Bɔ ni Afeɔ Ayaa: Nɔyeli Kuu lɛ fɔ̃ɔ nine etsɛɔ nyɛmimɛi hii kɛ amɛŋamɛi ni esa akɛ amɛya lɛ.
[Shishigbɛ niŋmaa]
a Amrɔ nɛɛ jeee maŋ fɛɛ maŋ afeɔ skul nɛɛ eko yɛ.
b Amrɔ nɛɛ jeee maŋ fɛɛ maŋ afeɔ skul nɛɛ eko yɛ.
c Amrɔ nɛɛ jeee maŋ fɛɛ maŋ afeɔ skul nɛɛ eko yɛ.
d Amrɔ nɛɛ jeee maŋ fɛɛ maŋ afeɔ skul nɛɛ eko yɛ.