NIKASEMƆ 6
LALA 18 Wɔhiɛ Sɔɔ Kpɔmɔnɔ Lɛ Waa
Yehowa Kɛ Eshai Keɔ—Nɔ Hewɔ Ni Wɔhiɛ Sɔɔ Enɛ Waa
“Nyɔŋmɔ sumɔɔ je lɛ aahu akɛ ekɛ e-Bi koome lɛ hã.”—YOH. 3:16.
NƆ NI WƆBAAKASE
Abaaye abua wɔ ni wɔnu nɔ ni Yehowa fee koni enyɛ ekɛ wɔhe eshai ake wɔ lɛ shishi jogbaŋŋ. Enɛ baahã wɔhiɛ asɔ Yehowa waa yɛ eshai ni ekɛkeɔ lɛ hewɔ.
1-2. Mɛɛ gbɛ nɔ adesai ashihilɛ tamɔ oblanyo lɛ ni awie ehe yɛ kuku 1 lɛ mli lɛ shihilɛ lɛ?
FEEMƆ shihilɛ nɛɛ he mfoniri okwɛ. Oblanyo ko ni fɔlɔi yɔɔ shika waa lɛ yɛ shĩa be ko ni ababɔ lɛ amaniɛ akɛ oshãra enina efɔlɔi lɛ ni amɛgboi. Sane lɛ gba enaa waa, ni ehã etsui kumɔ. Shi asomoaŋ, sane kroko hu nyiɛ sɛɛ kɛmiiba. Ená ele akɛ, efɔlɔi ekpãtã shika ni amɛyɔɔ lɛ fɛɛ hiɛ, ni amɛhiɛ nyɔji wujiwuji ni amɛnyɛko amɛwo. No hewɔ lɛ, nɔ najiaŋ ni ebaaná gboshinii kpakpa ko lɛ, nyɔji moŋ kamɔ shi ni esa akɛ ewo. Bianɛ lɛ, mɛi ni ahiɛ amɛ nyɔmɔ lɛ miihe amɛshika, ni nyɔmɔ ni kã shi lɛ jeee nɔ ko ni ebaanyɛ ewo kɔkɔɔkɔ.
2 Yɛ gbɛ ko nɔ lɛ, adesai ashihilɛ tamɔ oblanyo nɛɛ shihilɛ lɛ nɔŋŋ. No mli lɛ, wɔfɔlɔi, ni ji Adam kɛ Hawa lɛ yeɔ emuu, ni amɛyɛ paradeiso fɛfɛo ko mli. (1 Mo. 1:27; 2:7-9) Kulɛ, amɛbaahi shi kɛya naanɔ, ni amɛbaaná miishɛɛ waa. Shi nɔŋŋ kɛkɛ ni nibii fite; amɛyafee esha. Enɛ hewɔ lɛ, Yehowa shwie amɛ kɛje Paradeiso lɛ mli, ni naanɔ wala hu ŋmɛɛ amɛ. Naagbee lɛ, ani ole nɔ pɛ ni amɛnyɛ amɛshi amɛhã amɛbii lɛ akɛ gboshinii? Biblia lɛ kɛɛ: “Gbɔmɔ kome [Adam] nɔ esha tsɔ kɛba je lɛ mli, ni gbele tsɔ esha nɔ kɛba, ni no hã gbele tsɛŋe gbɔmɛi fɛɛ, ejaakɛ amɛ fɛɛ amɛfee esha.” (Rom. 5:12) Gboshinii ni Adam shi ehã wɔ ji esha, ni nɔ ni jɛɔ esha mli kɛbaa ji gbele. Esha nɛɛ ni wɔná akɛ gboshinii lɛ tamɔ nyɔmɔ wulu ko ni wɔteŋ mɔ ko mɔ ko nyɛŋ awo kɔkɔɔkɔ.—Lala 49:8.
3. Mɛni hewɔ abaanyɛ akɛ wɔhe eshai lɛ ato “nyɔji” ahe?
3 Yesu kɛ eshai to “nyɔji” ahe. (Mat. 6:12; Luka 11:4) Kɛ́ wɔfee esha lɛ, etamɔ nɔ ni wɔhiɛ Yehowa nyɔmɔ, ni esa akɛ wɔwo nakai esha lɛ he nyɔmɔ. Kɛ́ wɔwooo lɛ, no lɛ kɛ́ wɔgboi lɛ, no nɔŋŋ, etã; wɔbaŋ wala mli dɔŋŋ.—Rom. 6:7, 23.
4. (a) Kɛ́ ayeee abuaaa wɔ lɛ, mɛni baaba wɔ fɛɛ wɔnɔ? (Lala 49:7-9) (b) Kɛ́ akɛ wiemɔ ni ji “esha” tsu nii yɛ Biblia lɛ mli lɛ, te eshishi lɛ? (Kwɛmɔ akrabatsa ni ji, “Esha” lɛ.)
4 Ani wɔbaanyɛ wɔná nibii fɛɛ ni ŋmɛɛ Adam kɛ Hawa lɛ ekoŋŋ? Hɛɛ, shi jeee yɛ wɔ diɛŋtsɛ wɔhewalɛ naa. (Kanemɔ Lala 49:7-9.) Ja aye abua wɔ, kɛjeee nakai lɛ, kɛ́ wɔgboi lɛ, ateŋ wɔ shi, ni wɔnáŋ hiɛnɔkamɔ hu akɛ wɔsɛɛ lɛ, wɔbaanyɛ wɔhi shi kɛya naanɔ. Anɔkwa, bɔ ni kooloi gboiɔ ni amɛbaaa dɔŋŋ lɛ, nakai nɔŋŋ kulɛ wɔ hu kɛ́ wɔgboi lɛ, wɔbaŋ dɔŋŋ.—Jaj. 3:19; 2 Pet. 2:12.
5. Mɛni wɔ-Tsɛ ni sumɔɔ wɔ waa lɛ efee kɛye ebua wɔ koni wɔnyɛ wɔwo esha ni wɔná akɛ gboshinii lɛ he nyɔmɔ? (Kwɛmɔ mfoniri lɛ.)
5 Hã wɔsusu oblanyo lɛ ni awie ehe yɛ kuku 1 lɛ mli lɛ he ekoŋŋ wɔkwɛ. Te ebaanu he ehã tɛŋŋ kɛ́ nuu niiatsɛ ko kɛɛ ebaawo enyɔji lɛ fɛɛ ehã lɛ? Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, ebaamɔ mli bɔ, ni ehiɛ baasɔ waa. Yɛ gbɛ ni tamɔ nakai nɔŋŋ nɔ lɛ, Yehowa, wɔ-Tsɛ ni sumɔɔ wɔ waa lɛ, eke wɔ nɔ ko ni baanyɛ awo esha ni wɔná akɛ gboshinii kɛjɛ Adam ŋɔɔ lɛ he nyɔmɔ. Yesu wie akɛ: “Nyɔŋmɔ sumɔɔ je lɛ aahu akɛ ekɛ e-Bi koome lɛ hã, koni mɔ fɛɛ mɔ ni heɔ enɔ eyeɔ lɛ hiɛ akakpãtã shi moŋ ená naanɔ wala.” (Yoh. 3:16) Kɛfata he lɛ, nikeenii nɛɛ nɔŋŋ hewɔ lɛ, wekukpaa kpakpa baanyɛ abakã wɔ kɛ Yehowa teŋ.
Be ni Yesu shiɛɔ sane kpakpa lɛ, ehã mɛi le akɛ, kpɔmɔnɔ lɛ hewɔ lɛ, Yehowa kɛ eshai baake. (Yoh. 3:16) Sɛɛ mli lɛ, ejɛ esuɔmɔ mli ekɛ lɛ diɛŋtsɛ ewala hã akɛ kpɔmɔnɔ lɛ (Kwɛmɔ kuku 5)
6. Mɛɛ wiemɔi ahe wɔbaasusu yɛ nikasemɔ nɛɛ mli? Ni mɛni hewɔ?
6 Mɛɛ gbɛ nɔ wɔbaanyɛ wɔná nikeenii ni nɔ bɛ nɛɛ he sɛɛ koni akɛ wɔhe eshai loo “nyɔji” lɛ ake wɔ? Wiemɔi tamɔ asaa wɔ kɛ Nyɔŋmɔ teŋ, akpãtã wɔ kɛ Nyɔŋmɔ teŋ, kpɔmɔnɔ, kpɔ̃mɔ, kɛ abu wɔ jalɔi ni akɛtsu nii yɛ Biblia lɛ mli lɛ yeɔ ebuaa wɔ koni wɔnyɛ wɔhã sanebimɔ nɛɛ hetoo. Yɛ nikasemɔ nɛɛ mli lɛ, wɔbaakɔlɔ wiemɔi nɛɛ ekomekomei ni wɔsusu he. Kɛ́ wɔsusu nɔ ni wiemɔi nɛɛ ateŋ eko fɛɛ eko tsɔɔ lɛ he jogbaŋŋ lɛ, no baahã wɔhiɛ asɔ Yehowa waa yɛ eshai ni ekɛkeɔ lɛ hewɔ.
OTI NI MA NYƆŊMƆ HIƐ: ASAA WƆ KƐ LƐ TEŊ
7. (a) Be ni Adam kɛ Hawa tɔ̃ lɛ, mɛɛ nɔ kroko hu ŋmɛɛ amɛ? (b) Mɛni he hiaa wɔ, ni ji Adam kɛ Hawa bii lɛ, waa? (Romabii 5:10, 11)
7 Be ni Adam kɛ Hawa tɔ̃ lɛ, jeee naanɔ wala pɛ ŋmɛɛ amɛ. Wekukpaa kpakpa ni yɔɔ amɛ kɛ amɛ-Tsɛ, Yehowa, teŋ lɛ hu fite. Dani Adam kɛ Hawa baafee esha lɛ, no mli lɛ amɛyɛ Nyɔŋmɔ weku lɛ mli. (Luka 3:38) Shi be ni amɛgbo Yehowa nɔ toi lɛ, eshwie amɛ kɛje eweku lɛ mli. Enɛ sɛɛ dani amɛbɔi amɛbii lɛ fɔmɔ. (1 Mo. 3:23, 24; 4:1) Enɛ hewɔ lɛ, esa akɛ asaa wɔ, ni ji amɛbii lɛ, kɛ Yehowa teŋ. (Kanemɔ Romabii 5:10, 11.) Kɛ́ wɔɔwie yɛ gbɛ kroko nɔ lɛ, esa akɛ aye abua wɔ koni wekukpaa kpakpa abakã wɔ kɛ Yehowa teŋ. Niiamlitaomɔ wolo ko wie akɛ, Greek wiemɔ ni atsɔɔ shishi akɛ “asaa wɔ kɛ lɛ teŋ” lɛ, baanyɛ atsɔɔ ni “mɔ ko kɛ ehenyɛlɔ baabɔ naanyo.” Naakpɛɛ sane ji akɛ, Yehowa ji mɔ ni to gbɛjianɔ koni asaa wɔ kɛ lɛ teŋ. Mɛɛ gbɛ nɔ etsɔ efee nakai?
GBƐJIANƆ NI NYƆŊMƆ TO: AKƐ NƆ KO ABAKPÃTÃ LƐ
8. Kɛ́ akɛɛ akpãtã wɔ kɛ Nyɔŋmɔ teŋ lɛ, te etsɔɔ tɛŋŋ?
8 Yehowa eto gbɛjianɔ koni wekukpaa kpakpa abakã lɛ kɛ adesai ni yeee emuu lɛ ateŋ. Enɛ ji nɔ ni Biblia lɛ tsɔɔ kɛ́ ekɛɛ akpãtã wɔ kɛ Nyɔŋmɔ teŋ lɛ. Mɛni ebiɔ ni afee koni gbɛjianɔtoo nɛɛ aye omanye? Kɛ́ mɔ ko laaje mɔ ko nɔ ko loo efite mɔ ko nɔ ko lɛ, atoɔ gbɛjianɔ koni akɛ nɔ ko ni kɛ nɔ ni elaaje loo efite lɛ yeɔ egbɔ pɛpɛɛpɛ ayahã mɔ lɛ koni akɛkpãtã lɛ. Nakai nɔŋŋ eji yɛ Nyɔŋmɔ kɛ wɔ hu teŋ. (Rom. 3:25) Kɛ́ akpãtã Nyɔŋmɔ lɛ, no baahã toiŋjɔlɛ kɛ wekukpaa kpakpa abakã wɔ kɛ lɛ teŋ.
9. Mɛɛ gbɛjianɔ Yehowa to ehã Israelbii lɛ koni enyɛ ekɛ amɛhe eshai ake amɛ?
9 Yehowa to gbɛjianɔ ko ehã Israelbii lɛ koni enyɛ ekɛ amɛhe eshai ake amɛ ni wekukpaa kpakpa ahi lɛ kɛ amɛ teŋ. Yɛ gbɛjianɔtoo nɛɛ naa lɛ, daa afi shi kome lɛ, Israelbii lɛ baaye gbi jurɔ krɛdɛɛ ko ni atsɛɔ lɛ Kpatamɔ Gbi lɛ. Yɛ Kpatamɔ Gbi lɛ nɔ lɛ, osɔfonukpa lɛ kɛ kooloi baashã afɔle ehã maŋbii lɛ. Shi enɛ nyɛɛɛ akpãtã ahã amɛ kɛmɔ shi, ejaakɛ adesai ajara wa fe kooloi. Shi be fɛɛ be ni Israelbii lɛ baatsake amɛtsui ni amɛshã afɔlei ni Yehowa kpaa gbɛ akɛ amɛshã lɛ, ekɛ amɛhe eshai lɛ keɔ amɛ. (Heb. 10:1-4) Agbɛnɛ hu, afɔlei ni amɛshã yɛ Kpatamɔ Gbi lɛ nɔ lɛ kɛ esha afɔlei krokomɛi ni amɛshã lɛ kai amɛ akɛ, esha yɛ amɛhe ni ehe miihia ni amɛná nɔ ko ni baanyɛ ajie amɛhe eshai lɛ kɛya kwraa.
10. Mɛni Yehowa fee koni enyɛ ekɛ adesai ahe eshai ake amɛ kwraa?
10 Mɛni Yehowa fee koni enyɛ ekɛ adesai ahe eshai ake amɛ kwraa? Eto gbɛjianɔ koni ekɛ e-Bi ni esumɔɔ lɛ lɛ ahã “shi kome nyɔŋlo koni etere mɛi babaoo ahe eshai.” (Heb. 9:28) Yesu ‘kɛ ewala hã akɛ kpɔmɔnɔ kɛkpɔ̃ mɛi babaoo.’ (Mat. 20:28) Shi mɛni ji kpɔmɔnɔ?
NYƆMƆ NI NYƆŊMƆ WO: KPƆMƆNƆ LƐ
11. (a) Yɛ Biblia lɛ mli lɛ, kɛ́ akɛɛ kpɔmɔnɔ lɛ, mɛni ni? (b) Mɛni ehe baahia ni aná akɛ kpɔmɔnɔ kɛkpãtã ahã wɔ?
11 Biblia lɛ hãa wɔleɔ akɛ, kpɔmɔnɔ ji nyɔmɔ ni awoɔ akɛ kpatamɔnɔ koni akɛsaa mɔ ko kɛ mɔ ko teŋ.a Kpɔmɔnɔ lɛ ji nɔ ni baahã Yehowa anyɛ ekɛ nɔ ni ŋmɛɛ Adam kɛ Hawa lɛ ahã wɔ ekoŋŋ. Mɛni ehe baahia ni aná akɛ kpɔmɔnɔ kɛkpãtã ahã wɔ? Kaimɔ akɛ be ni Adam kɛ Hawa fee esha lɛ, emuu ni amɛye akɛ adesai lɛ ŋmɛɛ amɛ, ni hegbɛ ni amɛyɔɔ akɛ amɛhi shi kɛya naanɔ lɛ hu ŋmɛɛ amɛ. No hewɔ lɛ, esa akɛ aná nɔ ko ni kɛ nɔ ni ŋmɛɛ amɛ lɛ yeɔ egbɔ akɛ kpɔmɔnɔ. (1 Tim. 2:6) Esa akɛ mɔ ni abaanyɛ akɛ lɛ ahã akɛ kpɔmɔnɔ lɛ afee nuu ni eda ni (1) eyeɔ emuu; (2) ebaanyɛ ehi shi yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ kɛya naanɔ; kɛ (3) eesumɔ ni ekɛ ewala ashã afɔle ehã wɔ. Ja aná mɔ ko ni tamɔ nɛkɛ dani ebaanyɛ ekɛ ewala akpãtã ahã wɔ koni wɔnine ashɛ nɔ ni ŋmɛɛ Adam lɛ nɔ.
12. Mɛni hewɔ Yesu nyɛ ekɛ ewala fɔ̃ shi ehã wɔ akɛ kpɔmɔnɔ lɛ?
12 Yesu nyɛ ekɛ ewala fɔ̃ shi ehã wɔ akɛ kpɔmɔnɔ. Mɛni hewɔ? Naa yiŋtoi etɛ ahewɔ: (1) Eye emuu, ni tsɔɔ akɛ, “efeee esha ko.” (1 Pet. 2:22) (2) Akɛni eye emuu hewɔ lɛ, ebaanyɛ ehi shi yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ kɛya naanɔ. (3) Eesumɔ ni egbo koni ekɛ ewala ahã yɛ wɔnajiaŋ. (Heb. 10:9, 10) Akɛni Yesu yeɔ emuu hewɔ lɛ, etamɔ Adam pɛpɛɛpɛ be ni Adam efeko esha lɛ. (1 Kor. 15:45) Enɛ hewɔ lɛ, Yesu nyɛ ekɛ ewala kpãtã ehã wɔ koni wɔnine ashɛ nɔ ni ŋmɛɛ Adam lɛ nɔ. (Rom. 5:19) Kɛ́ wɔɔkɛɛ lɛ, Yesu batsɔ “naagbee Adam.” Ehe ehiaaa ni aná mɔ kroko ni eye emuu ni ebawo nɔ ni ŋmɛɛ Adam lɛ he nyɔmɔ ehã wɔ ekoŋŋ, ejaakɛ Yesu gbo “shi kome nyɔŋlo.”—Heb. 7:27; 10:12.
13. Mɛɛ srɔto yɔɔ kpatamɔ lɛ kɛ kpɔmɔnɔ lɛ teŋ?
13 No hewɔ lɛ, mɛɛ srɔto yɔɔ kpatamɔ lɛ kɛ kpɔmɔnɔ lɛ teŋ? Kpatamɔ lɛ ji gbɛjianɔ ni Nyɔŋmɔ to koni atsɔ no nɔ asaa wɔ kɛ lɛ teŋ loo wekukpaa kpakpa abakã wɔ kɛ lɛ teŋ. Kpɔmɔnɔ lɛ ji nyɔmɔ ni awo koni akɛkpãtã adesai ni yeee emuu lɛ kɛ Nyɔŋmɔ teŋ. Nyɔmɔ nɛɛ ji Yesu lá ni jara wa ni efɔse eshwie shi yɛ wɔ hewɔ lɛ.—Efe. 1:7; Heb. 9:14.
BƆ NI WƆNÁA HE SƐƐ WƆHÃA: AKPƆ̃ WƆ NI ABU WƆ JALƆI
14. Amrɔ nɛɛ, mɛni he wɔbaasusu? Ni mɛni hewɔ?
14 Mɛɛ gbɛ nɔ wɔnáa kpatamɔ gbɛjianɔtoo lɛ he sɛɛ? Biblia lɛ kɛ wiemɔi srɔtoi tsuɔ nii kɛyeɔ ebuaa wɔ koni wɔna bɔ ni wɔnáa he sɛɛ wɔhãa. Eyɛ mli akɛ wiemɔi nɛɛ je amɛhe waa moŋ, shi eko fɛɛ eko tsɔɔ wɔ nɔ ko pɔtɛɛ yɛ bɔ ni wɔnáa kpatamɔ gbɛjianɔtoo lɛ he sɛɛ lɛ he. Nyɛhãa wɔsusua wiemɔi nɛɛ ateŋ enyɔ ahe wɔkwɛa.
15-16. (a) Kɛ́ Biblia lɛ kɛɛ ‘akpɔ̃ wɔ’ lɛ, te etsɔɔ tɛŋŋ? (b) Kɛ́ wɔsusu kpɔ̃mɔ ni akpɔ̃ wɔ lɛ he lɛ, mɛni esa akɛ no atsirɛ wɔ ni wɔfee?
15 Klɛŋklɛŋ nɔ lɛ ji, akpɔ̃ wɔ. Kɛ́ Biblia lɛ kɛɛ akpɔ̃ wɔ lɛ, nɔ ni etsɔɔ ji, kpɔmɔnɔ lɛ hewɔ lɛ, wɔye wɔhe. Naa bɔ ni bɔfo Petro tsɔɔ mli ehã. Ewie akɛ: “Nyɛle akɛ jeee nibii ni fiteɔ, tamɔ jwiɛtɛi loo shika tsuru, akɛhã nyɛye nyɛhe [Greek sht. ŋm., “akɛkpɔ̃ nyɛ”] kɛjɛ nyɛyaka jeŋba ni nyɛná kɛjɛ nyɛtsɛmɛi lɛ aŋɔɔ lɛ mli. Shi moŋ akɛ Kristo lá ni jara wa lɛ, tamɔ gwantɛŋbi ni kpa ko kɛ muji ko hu bɛ ehe lɛ lá.”—1 Pet. 1:18, 19; shn.
16 Kpɔmɔnɔ lɛ hewɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔye wɔhe kɛje esha kɛ gbele kɛ haomɔi kɛ naagbai fɛɛ ni jɛɔ mli kɛbaa lɛ ahe. (Rom. 5:21) Esa akɛ wɔda Yehowa kɛ Yesu shi waa akɛ, kɛtsɔ Yesu lá loo ewala ni jara wa lɛ nɔ lɛ, akpɔ̃ wɔ.—1 Kor. 15:22.
17-18. (a) Kɛ́ akɛɛ abu wɔ jalɔi lɛ, te etsɔɔ tɛŋŋ? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ wɔnáa bu ni Yehowa buɔ wɔ akɛ jalɔi lɛ he sɛɛ?
17 Wiemɔ ni ji enyɔ lɛ ji, abu wɔ jalɔi. Kɛ́ Biblia lɛ kɛɛ Yehowa ebu wɔ jalɔi lɛ, etsɔɔ akɛ ebuuu wɔhe eshai lɛ ahe akɔntaa eshiii wɔ. Ani enɛ tsɔɔ akɛ, agbɛnɛ lɛ, Yehowa enaaa esha akɛ nɔ ko dɔŋŋ? Dabi, etsɔɔɔ nakai. Yehowa sumɔɔɔ esha kwraa. Kɛ̃lɛ, efee klalo akɛ ekɛ wɔhe eshai baake wɔ, ejaakɛ wɔyɛ hemɔkɛyeli akɛ nɔ ni lɛ kɛ Yesu efee amɛhã wɔ lɛ hewɔ lɛ, ekɛbaake wɔ.—Rom. 3:24; Gal. 2:16.
18 Mɛɛ gbɛ nɔ wɔnáa bu ni Yehowa buɔ wɔ akɛ jalɔi lɛ he sɛɛ? Yɛ Yehowa tsuji lɛ ateŋ mɛi komɛi agbɛfaŋ lɛ, bu ni ebu amɛ akɛ jalɔi lɛ hewɔ lɛ, Yehowa eŋɔ amɛ akɛ ebii ni amɛkɛ Yesu baaye maŋtsɛ yɛ ŋwɛi. (Tito 3:7; 1 Yoh. 3:1) Yehowa kɛ amɛhe eshai lɛ eke amɛ, ni yɛ ehiɛ lɛ, etamɔ nɔ ni amɛfeko esha dã. Enɛ hewɔ lɛ, ebuɔ amɛ akɛ mɛi ni abaanyɛ ahã amɛ hegbɛ akɛ amɛbote Maŋtsɛyeli lɛ mli. (Rom. 8:1, 2, 30) Yɛ Yehowa tsuji lɛ ateŋ mɛi komɛi hu agbɛfaŋ lɛ, bu ni ebu amɛ akɛ jalɔi lɛ hewɔ lɛ, ekɛ amɛhe eshai eke amɛ ni eŋɔ amɛ akɛ enanemɛi. Mɛi nɛɛ baahi shikpɔŋ lɛ nɔ kɛya naanɔ. (Yak. 2:21-23) Ekolɛ asafoku babaoo ni baafo Harmagedon lɛ esaŋ amɛnaa gbele kɔkɔɔkɔ. (Yoh. 11:26) “Abaatee jalɔi kɛ mɛi ni ejaaa” ni egboi lɛ ashi. (Bɔf. 24:15; Yoh. 5:28, 29) Yɛ naagbee mli lɛ, Yehowa tsuji fɛɛ ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ ni boɔ lɛ toi lɛ ‘baaná Nyɔŋmɔ bii lɛ anunyam heyeli lɛ.’ (Rom. 8:21) Wɔkɛ miishɛɛ miikpa be ni wɔbaatsɔmɔ wɔ-Tsɛ Yehowa bii ni eye emuu lɛ gbɛ waa!
19. Mɛɛ gbɛ nɔ wɔshihilɛ etsake kwraa yɛ nɔ ni Yehowa kɛ Yesu efee amɛhã wɔ lɛ hewɔ? (Kwɛmɔ akrabatsa ni ji “Yehowa Kɛ Eshai Keɔ” lɛ hu.)
19 Be ko ni eho lɛ, wɔsane lɛ tamɔ oblanyo ni atsĩ etã yɛ nikasemɔ nɛɛ shishijee lɛ nɔ lɛ. Nɔ fɛɛ nɔ ŋmɛɛ lɛ, ni ashi nyɔmɔ wulu ni enyɛŋ ewo kɔkɔɔkɔ ahã lɛ. Shi Yehowa eye ebua wɔ. Kpatamɔ lɛ he gbɛjianɔ ni eto lɛ kɛ kpɔmɔnɔ lɛ ni ewo lɛ hewɔ lɛ, wɔshihilɛ etsake kwraa. Akɛni wɔheɔ Yesu Kristo nɔ wɔyeɔ hewɔ lɛ, akpɔ̃ wɔ loo ahã wɔye wɔhe kɛje esha kɛ gbele dɛ̃. Agbɛnɛ hu, Yehowa ebuuu wɔhe eshai lɛ ahe akɔntaa eshiii wɔ. Nɔ ni fe fɛɛ lɛ, wekukpaa kpakpa ebakã wɔ kɛ Yehowa, wɔ-Tsɛ ni yɔɔ ŋwɛi ni sumɔɔ wɔ waa lɛ teŋ.
20. Mɛni he wɔbaasusu yɛ nikasemɔ ni nyiɛ sɛɛ lɛ mli?
20 Kɛ́ wɔjwɛŋ nɔ ni Yehowa kɛ Yesu efee amɛhã wɔ lɛ he lɛ, ehãa wɔtsui yiɔ obɔ kɛ hiɛsɔɔ. (2 Kor. 5:15) Eji amɛyeee amɛbuaaa wɔ kulɛ, wɔbɛ hiɛnɔkamɔ ko kwraa! Yɛ nikasemɔ ni nyiɛ sɛɛ lɛ mli lɛ, wɔbaana wiemɔi komɛi ni yɔɔ Biblia lɛ mli ni yeɔ ebuaa wɔ koni wɔfee bɔ ni Yehowa kɛ eshai keɔ lɛ he mfoniri. Enɛ baahã wɔna akɛ, kɛ́ Yehowa kɛ eshai ke lɛ, belɛ ekɛke kwraa.
LALA 10 Hã Wɔjie Yehowa Wɔ-Nyɔŋmɔ Lɛ Yi!
a Yɛ wiemɔi komɛi amli lɛ, wiemɔ ni akɛtsuɔ nii kɛ́ aawie kpɔmɔnɔ he lɛ shishitsɔɔmɔ ŋmiiŋmi ji, “jara ni akɛhéɔ wala” loo “nyɔmɔ ni awo.”