Kerikakin te Aroaro ni Maiu ae Riai
“TE AEKAKI ni bwai anne e aki riiriki ngkoa,” e taku Helmut Schmidt, ae te mataniwi n te tautaeka n Tiaman rimoa. E kaota rawawatan nanona aei ibukin te babakanikawai ae korakora are e tibwa riki, are e karaoaki irouia aobitia n te tautaeka, ae e ribootinaki n rongorongon te aba. “Te aroaro ni maiu ae riai e a tia ni bua ngkai rinanon te mataai ni kanibwaibwai,” e taku.
A mwaiti aomata ake a boutokoa ana iango aio. Kaetieti ibukin te aroaro ni maiu ae riai ake a boto i aon ana Taeka te Atua ae te Baibara, ake a kamani butimwaeaki irouia aomata aika mwaiti bwa bwaai ni kairiri ibukin ataakin te raoiroi ma te buakaka, a bon tia ngkai ni katinanikuaki. E riki naba aio n aaba ake a atongaki bwa a kaainaki irouia Kristian.
A Manena Ana Kaetieti te Baibara Ibukin te Aroaron ni Maiu ae Riai?
Kaetieti ibukin te aroaro ni maiu ae riai ake a boto i aon ana reirei te Baibara, a taekina naba kakaraoan ae raoiroi, ao te kakaonimaki. Ma e ngae n anne, e taabangaki ngkai te aonikai, te babakanikawai, ao te ikamwamwane. E ribootinna te beeba ae The Times mai Ranran, bwa bureitiman aika taani kakae “a kanamakinaki bwa a anai mwane n te mwaiti ae nakon 100,000 te bwaun, bwa booia ni katoa te tai are a kimoai drug ake a anaaki irouia bureitiman ma ni manga kaboonakoi, ke ibukin kabuaan bwaai ni kakoaua ake a kona iai ni kabureaki mataniwi ni botaki ni kamarua.” E taekinaki bwa n te aba ae Austria, e tataneiai te aba ni babakanikawai nakon botaki aika a kabooi mwiin bwaai aika bua. Ao i Tiaman, a kuba nako taan rabakau ngke taani kakae a kunea iai “te mwakuri ni babakanikawai ae moan te kamangaongao ae e a tia ni karaoaki [irouia taan rabakau] i aon Tiaman.” Te professor temanna are “te aomata ae rangi n tanoata taekana ibuakoia taan rabakau n aron rikin bwaai aika a maiu, ae kaain Tiaman,” e bukinaki bwa e katanoatai rongorongo aika kewe ke a oteaki n akea kakoauaaia ni kataia ni boutokoa [ana] koaua iai.
Te aroaro ni maiu ae riai are aanaki man te Baibara, e nanona naba te kakaonimaki inanon te mare, are te aeka n iraorao ae e riai n teimatoa n aki tioki. Ma e a rikirake mwaitiia taanga ni mare aika a kakaboowi ni karekea aia buu-raure. E ribootinna aia nuutibeeba Katorika ae te Christ in der Gegenwart (Te Kristian ae Ngkai bwa “i Switzerland naba, ae aongkoa te aba ae ‘e taua te riai,’ e bon rikirake te raure irouia taanga i mare.” N te Netherlands, 33 te katebubua mai buakoia taani mare ake a roko n tokiia ae te buu-raure. Te aine temanna are e nora rikin te bitaki n aia katei aomata i Tiaman n ririki aika a tibwa nako, e korea taekan rawawatan nanona ni kangai: “Te mare e a taraaki ngkai irouia aomata bwa te bwai nikawai, ao ai akea uaana n taai aikai. Aomata a aikoa mare ibukin karekean raoia ae a na memena ma ngaia ni karokoa mateia.”
Ma n te itera are teuana, mirion ma mirion mwaitiia aomata ake a iangoi kaetieti ibukin te aroaro ni maiu ae riai aika a taekinaki n te Baibara, bwa kaetieti aika a kona n rangi n onimakinaki, ao mani bongana nakon te maiu inanon taai aikai. Te taanga ni mare teuana are a maeka n iaontia ma tian aaba aika Switzerland ao Tiaman, kunea bwa kataneiakin maiuia ni kaineti ma ana kaetieti te Baibara ibukin te aroaro ni maiu ae riai, e a tia ni karekea te kukurei nakoia. N aron are a a tia n noria, “bon tii teuana te bwai ni kairiri ae e riai ni kabonganaki n te maiu aei. Te bwai ni kairiri anne bon te Baibara.”
Tera am iango ngkoe? E kona te Baibara n riki bwa te bwai ni kairiri ae rangi ni bongana? E bongana n taai aikai, kamanenaan ana kaetieti te Baibara ibukin te aroaro ni maiu ae riai?