Karekea Kabwaiam Man te Reirei ae te Kabanea n Tamaroa!

E KAOTAKI n te Baibara bwa Iehova ae te Atua boni ngaia are Karikii bwaai ni kabane, ao aomata naba. (Karikani Bwaai 1:27; Te Kaotioti 4:11) Ngkai boni ngaia te tia Reirei ae Kakannato, e reireinia te moan taanga are Atam ma Nei Ewa, ao e katauraoia ibukin maekaia n te oo-n-aroka ae tikauarerei i Eten. Bon ana kaantaninga bwa e na reireinia ao n tabeakinia n aki toki. (Karikani Bwaai 1:28, 29; 2:15-17; Itaia 30:20, 21) Iangoa aron raoiroin ana kaantaninga anne!

Ma e ngae n anne, ao e kananokawaki bwa a kakeaa bongan te kaantaninga aei. Aroia n aki-ongeaba, e a moana kabuakakan rabwataia ao aroaroia aomata. (Karikani Bwaai 3:17-19; I-Rom 5:12) E taekinaki ae kangai n te Baibara ni kaineti ma te koraki ake a maiu n rooro ake imwin moani karikaia aomata: “Iehova E nori aia buakaka aomata ba a ababaki i aonaba, ao ba ti te buakaka nako naba iangoan aia taeka nanoia.”​—Karikani Bwaai 6:5.

E a kani koro 4,500 te ririki ngkai imwin te tai are e taku iai Iehova bwa a bon iaiangoa naba te buakaka aomata. Ao e a buakaka riki aron te botannaomata ngkai. A mwaiti aika a aki maamaa ni kewe, a kimoai bwaai, ke a un ma aomata. E a ririkirake te kangaanga ni katoa bong, ao e a kekerikaki tabeakinaia raoraoia. Tiaki te koaua bwa e kangaanga reken te nakoraoi irouia aomata, n ikotaki naba ma te iraorao n te utu? Ma e ngae n anne, e aki riai ni bukinaki te Atua ibukin baika bubuaka ni boong aikai, ao e teimatoa ni mutiakin kangaanga aika riiriki ngkai. E a kaman tabeakini mweraoia botannaomata Iehova n taai nako, ao e tatauraoi n reireinia te koraki ake a onimakinna ibukin kairiraia, bwa a aonga ni karekea te maiu ae kakukurei. E kanakomaia Natina ae Iesu Kristo tao 2,000 te ririki n nako, bwa e aonga ni kaotia iai ae E tabeakina reiakinaia aomata aika kani kanakoraoi aroni maiuiia. E katuka te banna ni katoto Iesu ibukin te aro n reirei ae kororaoi, ibukina bwa e a tia n reiakinaki iroun te tia Reirei ae Kakannato ma ngkoangkoa.

Te Aro ni Kristian ni Koaua​—Te Waaki n Reirei

E katea te aroaro ni Kristian ni koaua Iesu Kristo, ae te aroaro ni maiu ae boto i aon te tangira. N te aroaro aei, a bane ni boraoi iango ma mwakuri ni kabane ma nanon te Atua, bwa e aonga ni karineaki ao n neboaki arana. (Mataio 22:37-39; Ebera 10:7) A boutokaki ana reirei Iesu ibukin te aroaro ni maiu iroun Tamana ae Iehova. Ti wareka boutokan Iesu mairoun te Atua n Ioane 8:29: “E memena i Rou Teuare kanakomaiai: E aki kitanai te Tama n ti Ngai: ba I aki toki ni karaoi baike E kakatonga iai.” Eng, e boutokaki Iesu ao ni kairiraki iroun Tamana ni karaoan ana mwakuri ni minita ni kabane. Bon iai naba te reirei ni kairiri ae rereke irouia taan rimwin Iesu ake rimoa, ae buokia ni kaaitarai kangaangan te maiu. E bon reireinia Iehova rinanon Natina. A riki bwa aomata aika raoiroi riki, man touan mwin ana reirei ao ana katoto Iesu. E noraki koauan aei irouia taan rimwina ni boong aikai.​—Nora te bwaoki ae, “Ana Kairiri Iesu ao Ana Reirei.”

Te waaki ni Kristian ni koaua ae e kaokoro, bon te reirei ae riinga te iango ao te nano n te aro are a kona n oneaki iai nanoia aomata. (I-Ebeto 4:23, 24) N taekinan tii teuana te katoto, iangoa te bwai are e reireiia iai aomata Iesu ibukin te aro ni kakaonimaki nakoia buuia: “Kam ongo ba e atongaki ae kangai, Ko na tai wene ni bure: ao Ngai I taku nako imi, ba ane tarataraa te aine ba e na kaitaataan nako ina, ao e a tia ni wene ni bure ma ngaia i nanona.” (Mataio 5:27, 28) E reireinia taan rimwina Iesu iai, bwa e riai n teimatoa n itiaki te nano. E kaotia naba bwa iangoan ke tangiran bwaai aika a aki riai, a kona ni kariki uaa aika rangi ni bubuaka, e ngae naba ngkana a tuai ni karaoaki. Tiaki ngkanne te koaua bwa iango aika bubuaka a kona ni kairiri nakon karaoan mwakuri aika a na aki-kakukureia te Atua ao ni kammarakiia naba aomata?

Mangaia are e anga te reirei aei te Baibara: “Tai katotonga aron aon te aba: ma kam na onikaki n onean nanomi, ba kam na riki n ata Nanon te Atua, are raoiroi, are kakukurei, are koro-raoi.” (I-Rom 12:2) Tao ko kona n titiraki ni kangai, ‘E kona n oneaki te nano man te reirei?’ E irekereke onean te nano ao kairana nakon iango aika kakaokoro, ma karinan booto n reirei ao kaetieti ake a mena n Ana Taeka te Atua. E kona ni karaoaki nanon aei man butimwaean te reirei are e a tia ni katauraoia te Atua rinanon ana Taeka.

Kaungaki Nakon te Bitaki

“E maiu ana taeka te Atua, ao e maka.” (Ebera 4:12, BK) E teimatoa n rotii maiuiia aomata ngkai, mangaia are e a kakoauaki iai bwa e aki kona ni bane taina. E kona ni kaungaa nanon te aomata bwa e na bita aroni maiuna, ni maiuakina te waaki ni Kristian ni koaua, ao n rikirake bwa te aomata ae raoiroi riki. E oti kakawakin te reirei n te Baibara ni katoto aika mai nano aikai:

E taku Nei Emilia are e taekinaki rongorongona n te kaongora are imwain aei: “I aki tokanikai ni kanakoraoa riki aroni mwengau ngke I kekeiaki n tii ngai. Ngke I a moanna n reirei man te Baibara ma Ana tia Kakoaua Iehova, I a tibwa ataia bwa iai te kaantaninga ae raoiroi ao I a moanna ni bitii aroarou. Imwin reiakinau, I a rabakau n taotaona nanou riki ngkana I un. Tabeua te tai imwina, ai raou n reirei buu. E aki-bebete irouna bwa e na katoka moi mangingina, ma e a bon tokanikai iai. E a reke mai iai ara tai ni manga kanakoraoa tekatekara. Ti a riki ngkai bwa Kristian aika kukukurei, ao ti a reiakinia natira reirei aika raraoi man te Baibara.”​—Te Tua-Kaua 6:7.

Te reirei ae e waakinna te Aro ni Kristian ni koaua, e kona ni kainaaomataa te aomata man aroaro aika kona n urua mweeraoina, ao man te wene ni bure naba. E nora koauan aei Manuel.a Ngke ai 13 ana ririki teuaei, e kitana mwengana ao e a moana kamanenan te maruana. Imwin te tai ae e aki maan, e a manga kamanena te drug ae te heroin. E a kaakaraoa te wene ni bure ma mwaane ao aine tii ibukin karekean ana mwane ao kabooan nnena ni maeka. N taai tabetai, e karekea maiuna Manuel man kimoaan aia mwane aomata ma te iowawa. N angiin te tai e rotaki buaka ibukin kabonganan taian drug. E aki toki ni kabureaki ibukin aroarona ae te iowawa n tiritiri. E a tia naba n tiku i nanon te karabuti i nanon aua te ririki, ike e a moanna n irekereke iai ma kabutan bwaai ni buaka. Imwin marena, e a teimatoa n rotaki buaka n uaan ana mwakuri ake e kaakaraoi ngkoa. E taku: “N tokina, ti a maeka n te auti ae kabonganaki ngkoa bwa te auti ibukiia moaaine. I ururinga buu ae e kuuka i aon taiani buriki. Akea te mweeraoi ni koaua n tekatekara, ngaia are a kaungaa buu au koraki bwa e na raure ma ngai.”

Tera are e bita maiun teuaei? E kaeka ni kangai Manuel: “E roko raoraou n ara auti ni maroro ma ngaira n te Baibara. I butimwaea rokona tii ibukin ae I kani kaotia nakoina bwa bon akea te Atua ae tabeakinia aomata. N au iango, I taku bwa e kakoauaki anne n aroaroni maiuu. I kubanako bwa e taotaonakinnano ao e bwaina te aroaro ae riai te tia Kakoaua aei, ngaia are I a kariaia bwa N na iri taiani bobotaki n te Tabo n Taromauri. E ngae ngke iai aomata n te tabo anne aika a ataa aroarou rimoa, ma a kamaurai naba n te aro n iraorao. A karekea nakoiu te namakin ae I taku ngai bwa ai bon raou ngaiia. E korakora kabebetean nanou n te mwakuri aei. E anaaki nanou iai n te aro are I a motinnanoia bwa N na katoka kamanenan taian drug ao N nang karekea au mwakuri ae raoiroi ma n teimatoa. Aua te namwakaina imwin moanakin au reirei n te Baibara, ao I a katauaki n ira te mwakuri n uarongorongo, ao I a bwabetitoaki aua te namwakaina imwina, ike I a riki iai bwa Ana tia Kakoaua Iehova temanna.”

Tera uaan irakin te aroaro ni Kristian ni koaua iroun Manuel ao ana utu? “N na kaman tia ni mate, ngke arona bwa I aki reirei n te Baibara. Te aeka ni maiu are e reireiia aomata iai Iesu, e a karekea au tai ni manga iooki ma au utu. A na bon aki riai n rinanon te aeka ni maiu are I a tia n rinanona n au tai n ataei, natiu aika uoman. I namakina te kimwareirei ao te nano ni kakaitau nakon Iehova ibukin te iraorao ae raoiroi i marenau ma buu. A kamoamoai tabeman raoraou rimoa, ao a tuangai bwa bon te maiu ae te kabanea n tamaroa te aeka ni maiu ae I a maiuakinna ngkai.”

N te aroaro ni Kristian, e airiri te aroaro ni maiu ae itiaki ma itiakin te rabwata. E a ataa aei John, are e maeka ngkoa n te tabo ae atongaki bwa aia tabo raarikin i Aberika Maiaki. E kabwarabwaraa ni kangai: “N taai tabetai, ao e kona n aki tebotebo i nanon teuana te wiki natira ae te aine, ao akea mai buakora ae tabe iai.” E kaotia neiere buuna bwa e rangi ni mangaongao mwengaia. Ma imwin reiakinan te waaki ni Kristian, a raoiroi riki aroaroia. E a toki ana iraorao John ma te kaeng ni kimoa n te kaa ao e a moanna n tabe riki ma ana utu. “Ti reiakinna bwa ngkai Kristian ngaira, ti a riai ni kateimatoaa itiakin rabwatara ao kunnikaira. E riingaki nanou n taeka ake n te 1 Betero 1:16, ike ti a kaungaki iai bwa ti riai n itiaki ibukina bwa e itiaki Iehova ae te Atua. Ao ngkai ti boni kataia naba n tararuaa mwengara ae mangori aei bwa e na taraaraoi.”

E Kona n Reke Iroum te Reirei ae te Kabanea n Tamaroa

Rongorongo akana a a tia n taekinaki mai eta, boni bwaai aika ti a ngae n ongongo. Ngaa ma ngaa mwaitiia aomata ake a a tia ni karaoiroi riki aroni maiuia imwin te reirei ae boto i aon te Baibara. Ibukin aroia ni kakaonimaki ao aia mwakuri korakora, a a rangi n tatangiraki irouia aia tia kamwakuri. A a tia naba n riki bwa raao ni koaua nakoia kaain rarikia ao raoraoia, ibukin aroia ni mwannanoi riki marurungia raoia. A kakorakoraia ni kararoaia man te kaibwabwaru ao aroaro aika kona n urui mweeraoia, ao a tabeakina riki marurungin rabwataia, aia iango ao raoiroin aia namakin. N onean mwin are a na kabanebuakai korakoraia ni kaibwabwarun te aonnaba, a a kabonganai ibukin kamaiuraoan ao kanakoraoan aia utu. (1 I-Korinto 6:9-11; I-Korote 3:18-23) Akea te nanououa bwa touan mwin bwaai ake e a tia ni korei Iehova n te Baibara, e kaotiotaki iai ae maiuakinan te aroaro ni Kristian ni koaua, bon te maiu ae te kabanea n tamaroa ao te reirei ae te kabanea n raoiroi. E taekinaki ae kangai n te Baibara ni kaineti ma te aomata ae maiuakina ana tua te Atua: “A materaoi ana makuri ni kabane.”​—Taian Areru 1:3, BK.

E kaunganano ataakin ae e kukurei n reireinira te Atua ae Moan te Mwaaka ae Iehova. E taekina ae kangai ibukina: “Bon Iehova ae Atuam Ngai, ae I reireiko arom ae ko na kabaia iai, ae I kaiririko i nanon te kawai ae riai ba ko na nakonako iai.” (Itaia 48:17) Eng, e a tia ni kaota te kawai Iehova rinanon ana katoto ao ana reirei Natina ae Iesu Kristo. A a tia ni bitaki maiuiia aomata aika mwaiti ake a kinaa, ngke e maiu i aon te aba man ana reirei, ao a a bitaki naba maiuiia aomata aika mwaiti ake a maiuakini ana reirei ni boong aikai. E aera bwa ko aki karekea am tai ibukin reiakinan reirei aikai? A na rangi ni kukurei Ana tia Kakoaua Iehova akana n am tabo, ni buokiko ibukin karekean te reirei ae kakawaki aei iroum.

[Kabwarabwara ae nano]

[Te Bwaoki/Taamnei n iteraniba 6]

Rotakia Aomata Iroun Iesu ao n Ana Reirei

Ni kamanenan nakoana are mataniwia taan ikoikoti ana mwane te uea, e a rikirake ni kaubwai Takaio man anaakin aia mwane aomata n te aro n iowawa ao kimoaan aia bwai aomata aika mangori. Ma e bita maiuna ngke e a maiuakin ana reirei Iesu.​Ruka 19:1-10.

E toki ni bwainikirinia Kristian Tauro are kaain Tareto, ao e a riki bwa te Kristian ae te abotoro Bauro.​—Mwakuri 22:6-21; I-Biribi 3:4-9.

Tabeman mai buakoia Kristian ake i Korinto bon ‘taani wene ni bure, taan taromauri boua, ma taani kimoa buun te aomata, mwaane aika bo ma mwaane, taan ira, taan mataai ni kanibwaibwai, taan nim kamanging, taan taetaebuaka, ao taani babakanikawai.’ Ma imwin reiakinan te waaki ni Kristian ni koaua, a a ‘tebokaki, a kaitiakaki ao a karaoiroaki n aran te Uea are Iesu Kristo.’​—1 I-Korinto 6:9-11.

[Taamnei n iteraniba 7]

E kona te Baibara ni kaota te aro ae ko na tokanikai iai