‘Naako Kakiritiania Botannaomata Ao Bwabetitoia’

“Ma ngaia ae kam na nako ni kakiritiania botanaomata ni kabaneia, ni babetitoiia . . . n reireiia ba a na kabane baike I tuangngkami n tauu.”—Mataio 28:19, 20.

1. Tera aia motinnano are a karaoia kaain te natannaomata ae Iteraera i rarikin te Maunga are Tinai?

A KARAOA aia berita nakon te Atua, kaain te natannaomata teuana ni kabane, 3,500 tabun te ririki n nako. A ikotaki i rarikin te Maunga are Tinai, ao a kangai tibun Iteraera: “Ti na tou mwin ana taeka Iehova ni kabane.” Man te tai anne ao a a riki I-Iteraera bwa “ana botanaomata” te Atua aika katabuaki nakoina. (Te Otinako 19:5, 8, BK; 24:3) A ingainga ni kani karekea kamanoaia mairouna, ao maekaia n “te aba ni mari” n rooro aika bati.​—Nakoaia Ibonga 20:24, BK.

2. Tera te iraorao ma te Atua ae a kona ni karekea aomata ni boong aikai?

² E kaotia te tia areru ae Ataba bwa tibun Iteraera “a aki kawakina ana berita te Atua, ao a rawa n toua mwin ana tua.” (Taian Areru 78:10) A kabwaka ni kawakina te taetae ni bau are a karaoia ngkoa aia bakatibu nakon Iehova. N tokina, kaain te botannaomata aei a a kabuaa te iraorao ae okoro ma te Atua. (Te Minita 5:4; Mataio 23:37, 38) Mangaia are te Atua e a mutiakinia “Tientaire ba E na anaa te botanaomata mai buakoia i bukin arana.” (Mwakuri 15:14) Ao ni boong aika kaitira aikai, e a ikotiia “te koraki ae uanao, ae e aki kona temanna ni warekia, mai buakoia botanaomata ni kabaneia, ma baronga ma natanaomata ma taian taetae ni bane,” ake a kimwareirei ni kaota ae kangai: “Ana bwai Atuara ae tekateka i aon te kaintokanuea te kamaiu, ao ana bwai naba te Tiibutetei.”​—Te Kaotioti 7:9, 10.

3. Baikara mwaneka ake e riai n toui te aomata ibukin karekean ana iraorao ma te Atua?

³ E riai ni katabua maiuna nakon Iehova ma ni bwabetitoaki n te ran i mataia aomata, te aomata ae kani karekea ana iraorao ane kakawaki anne ma te Atua. Karaoan aei bon te ongeaba nakon ana tua Iesu are e tuangia taan rimwina ni kangai: “Nako ni kakiritiania botanaomata ni kabaneia, ni babetitoiia nako nanon aran te Tama ma te Nati ma te Tamnei are Raoiroi; n reireiia ba a na kabane baike I tuangngkami n tauu.” (Mataio 28:19, 20) A ongongora tibun Iteraera ngke e warekaki “te boki ni berita.” (Te Otinako 24:3, 7, 8) Ibukin anne ao a a mataata ni baeia nakon Iehova. Ai bon arona naba ni boong aikai, e kakawaki iroun te aomata bwa e na karekea moa te atatai ae eti i aon ana kaantaninga te Atua ae kaotaki n Ana Taeka ae te Baibara, imwain ae e na bwabetitoaki.

4. Tera ae riai ni karaoia moa te aomata bwa e aonga n tau nakon te bwabetito? (Taekina naba te bwaoki ae i eta.)

⁴ E teretere bwa e tangiria Iesu bwa a na karekei moa aan aia onimaki ae matoatoa taan rimwina, imwain bwabetitoaia. E reireinia taan iriria bwa a na aki tii nako ni karekeia riki taan rimwina ma a na bon ‘reireinia naba bwa a na kabane baike e tuangia n tauu.’ (Mataio 7:24, 25; I-Ebeto 3:17-​19) Mangaia are, n angiin te tai te koraki ake a tau nakon te bwabetito, bon aomata aika a a tia n reirei n te Baibara i nanon namwakaina aika bati ke tao teuana ke uoua te ririki, ao a mataata raoi n ataa nanon aia motinnano iai. N te tai are a nang bwabetitoaki iai, a kaeka n eng nakon titiraki aika kakawaki aika uoua. Kioina ngkai e a tia ni kamataataa Iesu bwa ‘ara kaeka ae Eng e riai n nanonaki n Eng, ao ara kaeka n Tiaki, bon tiaki,’ e na rangi n ibuobuoki ngkanne nakoira ni kabane, bwa ti na iangoa raoi kakawakin titiraki ibukin te bwabetito aika uoua aikai.​—Mataio 5:37.

Te Raraoma ao te Katabu

5. Baikara mwaneka aika uoua aika kakawaki aika a katuruturuaki n te moan titiraki n tain te bwabetito?

⁵ Te moan titiraki n te bwabetito, e titirakinaki iai te aomata bwa e a tia n raraoma ibukin anuani maiuna rimoa ao ni katabua maiuna bwa e na karaoa nanon Iehova ke e tuai. A katuruturuaki mwaneka aika kakawaki aika uoua n te titiraki aei, ae baika a riai ni karaoaki imwain te bwabetito, ae te raraoma ao te katabu.

6, 7. (a) E aera ngkai e riai te raraoma irouia taani bwabetitoaki ni kabane? (b) Baikara bitaki aika riai ni karaoaki imwin te raraoma?

⁶ E aera ngkai e riai n raraoma te aomata imwain bwabetitoana? E kabwarabwara ni kangai te abotoro Bauro: “Arora naba anne rimoa, ngaira ni bane, ba ti iriri oin nanora n aomata.” (I-Ebeto 2:3, BK) Imwain ae ti karekea iroura te atatai ae eti i aon ana kaantaninga te Atua, ti waakina te aro ae boraoi ma nanoia aomata ni kaineti ma te maiu ae raoiroi ao ae riai. E tauaki maiura iai i aan ana babaire atuan te waaki ae ngkai are Tatan. (2 I-Korinto 4:4) Ma imwin ataakin ana kaantaninga te Atua, ti a maeka ngkanne n “irira nanon te Atua, ao tiaki nanon taiani kaibabaru n aomata.”​—1 Betero 4:2, BK.

⁷ A bati kakabwaia aika reke man te aroaro ni maiu ae boou aei. Ma ae moamoa riki, e a kauka te kawai nakon te iraorao ae kakawaki ma Iehova, are e kabotaua Tawita ma te kakao nakon ‘umwan’ te Atua ao ana “maunga are tabu” are bon te kakabwaia ae rine ni koaua. (Taian Areru 15:1) E mataata ngkanne bwa e aki kaoiia aomata aika aki tau nako iai Iehova, ma e tii kaoiia ake a “nakonako n aki bure, ma ni karaoa ae raoiroi, ma n atonga te koaua i [nanoia].” (Taian Areru 15:2) Tao, ibukin anuani maiura ngkoa imwain ae ti reiakina te koaua, e kona n nanona ae ti riai ni bita aroarora ao maiura moa bwa ti aonga ni boraoi ma ae taekinaki ikai. (1 I-Korinto 6:9-11; I-Korote 3:5-10) Ti kairaki ni karaoi bitaki aikai ibukin te raraoma, ae te uringaba ae korakora ni kaineti ma ara mwakuri rimoa, ao te motinnano ae matoa bwa ti na kakukureia Iehova. E kairira aei bwa ti na kitana te aeka ni maiu ae a bwainna kaain te aonnaba ike ti a moanibwaia iai oin nanora, ao ni botumwaaka n ukoukora moa kakukureian te Atua.​—Mwakuri 3:19.

8. Ti kanga ni katabua maiura, ao tera irekereken anne ma te bwabetito?

⁸ Kauouan iteran te moan titiraki ibukin te bwabetito, bon titirakinaia taani bwabetito bwa a a tia ni katabua maiuia nakon Iehova bwa a na karaoa nanona ke a tuai. Te katabu bon te mwaneka ae riai ni karaoaki imwain te bwabetito. E boni karaoaki n te tataro, ike ti a kaota iai nanora ni kan anga maiura nakon Iehova rinanon Kristo. (I-Rom 14:7, 8; 2 I-Korinto 5:15) E a riki iai Iehova bwa ara Mataniwi ao ara Toka, ao ti katotonga Iesu ni kukurei ni karaoa nanona. (Taian Areru 40:8; I-Ebeto 6:6) Te berita ae rangi ni kakawaki nakon Iehova aei, e karaoaki tii n te taina. Kioina ngkai a aki norira ni karaoa ara katabu nakon Tamara are i karawa aomata, e na ataaki irouia bwa ti a tia ni karaoa te berita ae kakawaki aei, n ara taeka i mataia aomata n te bong ni bwabetito.​—I-Rom 10:10.

9, 10. (a) Tera ae irekereke ma karaoan nanon te Atua? (b) Tera ae a karaoia taian Nazi ni kaotia bwa a a ataia ae ti boni katabui maiura nakon te Atua?

⁹ Tera ae irekereke ma touan mwin ana katoto Iesu ni karaoan nanon te Atua? E taku Iesu nakoia taan rimwina: ‘Ane kan ri mwiu ao ke e kakeaa n taona nanona, ao ke e tabeka ana kai ni kammaraki, ao ke e irirai.’ (Mataio 16:24) E kateretereaki ikai baika tenua aika ti riai ni karaoi. Te moan, ti riai ni ‘kakeaa n taona’ nanora. Are nanona, ti na rawa nakon moanibwaian oin nanora ae aki kororaoi ao ni kariaia kairakira n ana reirei te Atua. Te kauoua, ti ‘tabeka ara kai ni kammaraki.’ N ana bong Iesu ao te kai ni kammaraki bon te kabotau ibukin te kamaamaeaki ao te karawawataki. Kioina ngkai Kristian ngaira, ti kariaia karawawatakira ibukin te rongorongo ae raoiroi. (2 Timoteo 1:8) E ngae ngke ti kona n riribaaki ke ni kabuakakaki irouia kaain te aonnaba, ma ti katotonga Kristo n ‘aki mutiakina kamaamaeara,’ ma ti kukurei n ataakin ae ti kakukureia te Atua. (Ebera 12:2) Ao te katenua, ti toua mwin mwanekan Iesu n ‘iriria’ n aki totoki.​—Taian Areru 73:26; 119:44; 145:2.

¹⁰ E kakaongora naba bwa iai tabeman kairiribai ake a ataia naba ae Ana Tia Kakoaua Iehova a boni katabui maiuia nakon te Atua bwa a na beku irouna n tii ngaia. N te katoto, n aia tabo ni kaikain taian Nazi i Tiaman ae te Buchenwald, ao a tangiraki taani Kakoaua ake a rawa n urua aia onimaki bwa a na tiainaa te rongorongo ae boretiaki ni kangai: “I teimatoa n riki bwa te tia Reirei n te Baibara, ao N na bon aki urua te berita are I a tia ni karaoia nakon Iehova.” E kaotaki raoi iai nanoia ana toro te Atua ni kabane aika a a tia ni katabua maiuia nakoina bwa a kakaonimaki iai!​—Mwakuri 5:32.

Kinaaki Bwa Kaain Ana Tia Kakoaua Iehova

11. Tera te kakabwaia are e na reke iroun are e bwabetitoaki?

¹¹ Te kauoua n titiraki nakon te tia bwabetitoaki, e titirakinaki moa bwa e mataata ae bwabetitoakina e na kaotia bwa ngaia temanna Ana Tia Kakoaua Iehova. Imwin ana bwabetito, ao e a katauaki bwa te minita ae te tia uouota aran Iehova. Aio bon te kakabwaia ae rine, ao baera ae kakawaki. E a reke naba iai te kaantaninga ibukin te kamaiuaki n aki toki, ngkana e teimatoa are bwabetitoaki ni kakaonimaki nakon Iehova.​—Mataio 24:13.

12. Tera baera ae irian te kakabwaia ae rine ae uouotan aran Iehova?

¹² Uouotan aran te Atua ae moan te mwaaka ae Iehova bon te kakabwaia ae rine ae akea n ai arona. E taku te burabeti ae Mika: “Ane a na bane botanaomata n nakonako, temanna n aran antina, ao temanna n aran antina, ao ngaira ti na nakonako n aran Iehova ae Atuara n aki toki ao n aki toki.” (Mika 4:5) Ma e ngae n anne, iai naba baera ae irian te kakabwaia ae rine aei. Ti riai ni kakorakoraira ni maiuakina te aro ae e na karineaki iai te ara ae ti uouotia. N aron are e kauringia Kristian ake i Rom Bauro, e “taetaebuakaki aran te Atua,” ke e kabuakakaki, ngkana ti aki maiuakina ae boraoi ma are ti taekinna.​—I-Rom 2:21-24.

13. E aera ngkai boni baeia ana toro Iehova aika katabuaki nakoina bwa a na kaotiota taekan Atuaia?

¹³ Ngkana e a riki te aomata bwa kaain Ana Tia Kakoaua Iehova, e a butimwaea naba iai mwiokoana ae kaotiotan taekan Atuana. E kaoiia te natannaomata ae Iteraera ae katabuaki nakoina Iehova, bwa a na riki bwa ana tia kakoaua, bwa a aonga ni kaotiota arona n Atua ae akea tokina. (Itaia 43:10-12, 21) Ma a kabwaka ni kakororaoa te mwioko aei, ao a a kabuaa akoaia ni kabane mairoun Iehova. Ni boong aikai ao a kamoamoa Kristian ni koaua ibukin kakabwaiaaia ae rine ae kaotiotan taekan Iehova. Ti karaoa anne ibukina bwa ti tangiria ao ti ingainga ni kan nora katabuan arana. Ti na kanga ni kainabwabu ngkai ti a ataa te koaua ibukin Tamara are i karawa ao ana kaantaninga? Ti namakina naba are e taekinna te abotoro Bauro ni kangai: “I bon aki kona n aki tataekinna; ba I kawa, ngkana I aki tataekina te euangkerio.”​—1 I-Korinto 9:16.

14, 15. (a) E kanga ni buoka rikirakera n te onimaki ana botaki Iehova? (b) Tera ae e katauraoaki ibukin buokan ara onimaki?

¹⁴ Te titiraki ae te kauoua, e kauringa naba te tia bwabetitoaki taekan mwiokoana ae e riai ni mwakuri ma ana botaki Iehova are e kairaki iroun taamneina. Ti aki kona ni kaokoroira ni beku iroun te Atua, bwa ti kainnanoa te ibuobuoki, te boutoka ao te kaungaunga, mairouia “taian tari.” (1 Betero 2:17; 1 I-Korinto 12:12, 13) E rangi ni kakawaki te ibuobuoki man ana botaki te Atua ni kaineti ma rikirakera n te onimaki. A katauraoaki mai iai booki aika mwaiti aika aanaki n te Baibara aika a buokira ni karikirakea te atatai ae eti, ni bwaina te wanawana ngkana ti a kaaitara ma kangaanga, ao ni kaanira riki ma te Atua. N aron te tina ae taraia bwa e na nuai natina ao n tararuaki raoi, “te toro ae kakaonimaki ae wanawana,” e katauraoi naba amwarake n taamnei aika bati n te tai ae riai ibukin karikirakean ara onimaki.​—Mataio 24:45-47; 1 I-Tetaronike 2:7, 8.

¹⁵ Ni botaki ake a kaakaraoaki ni katoa wiki, ao a karekea iai reireia ao kaungakia ae a kainnanoia ana aomata Iehova, bwa a na kakaonimaki n riki bwa taani Kakoaua ibukin Iehova. (Ebera 10:24, 25) Ti reireiaki te taetae i mataia aomata n Te Kuura ni Kataneiai Ibukia Taan Uarongorongo, ao ti kataneiaki bwa ti na tataekina te rongorongo n te aro ae uaana, n Te Botaki Ibukin te Uarongorongo. N ara bobotaki ao n ara tai ni karaoa ara ukeuke n reirei i bon iroura ni booki ake aanaki n te Baibara, ti kona n nora iai aron ana mwakuri taamnein Iehova ni kaira ana botaki. Man baika a katoatai ni katauraoaki aikai, e kauringira iai te Atua taekani kangaanga aika a kona n riki, e kataneiaira bwa ti na riki bwa minita aika rabakau, ao e kamarurunga ara onimaki.​—Taian Areru 19:7, 8, 11; 1 I-Tetaronike 5:6, 11; 1 Timoteo 4:13.

Te Nano ae Aana te Motinnano

16. Tera ae kairira bwa ti na katabua maiura nakon Iehova?

¹⁶ Mangaia are titiraki ni kaineti ma te bwabetito aika uoua aikai, a kauringia taani bwabetito kakawakin te bwabetito n te ran, ao baera ake a reke iai. Tera ngkanne ae e riai ni kairiia bwa a na karaoa aia motinnano ae te bwabetito? Ti bwabetitoaki tiaki ibukin kairoroara iroun temanna, ma ibukina bwa e “katikira” Iehova. (Ioane 6:44, BK) Kioina ngkai “te Atua bon te tangira,” e aki taumatoaia kaain te iuniweeti bwa a na toro irouna, ma e kaotiota te itangitangiri n arona n tautaekania. (1 Ioane 4:8) Ti katikaki nakon Iehova ibukin aroarona aika raonaki n te akoi, ao arona n reitaki ma ngaira. E anga Natina ae te rikitemanna Iehova ibukira, ao te kaantaninga ibukin karekean te maiu ae te kabanea n tamaroa nakon taai aika imwaira. (Ioane 3:16) Ti a kairaki iai bwa ti na anga maiura nakoina n arora ni katabua maiura.​—Taeka N Rabakau 3:9; 2 I-Korinto 5:14, 15.

17. Tera ae ti aki katabua maiura nako iai?

¹⁷ Ti aki katabua maiura nakon te koaua teuana ke te mwakuri teuana, ma bon nakon Iehova. E na bitaki te mwakuri ae e baireia te Atua ibukia ana aomata, ma e na bon teimatoa aia katabu nakoina. N te katoto, te bwai are e tuanga Aberaam bwa e na karaoia, e rangi ni kaokoro ma are e tuanga Ieremia. (Karikani Bwaai 13:17, 18; Ieremia 1:6, 7) Ma a uaia ni kakororaoa mwiokoaia ae okoro mairoun te Atua, ibukina bwa a tangira Iehova ao a kani karaoa nanona ma te kakaonimaki. N tain te toki aei, a bane taan rimwin Kristo aika a a tia ni bwabetitoaki ni kakorakoraia n aantaeka nakon ana tua Kristo ibukin tataekinan rongorongon te Tautaeka n Uea ae raoiroi ao karekeaia taan rimwin Kristo. (Mataio 24:14; 28:19, 20) Karaoan te mwakuri anne ma te nano ni koaua, bon te aro ae raoiroi ibukin kaotan tangiran Tamara are i karawa, ao kakoauan ae ti bon nanona ara katabu nakoina.​—1 Ioane 5:3.

18, 19. (a) Tera ae ti kaotiotia i mataia aomata ngkana ti bwabetitoaki? (b) Tera ae e na rinanoaki n te kaongora ae imwina?

¹⁸ Akea te nanououa bwa e kauka te kawai te bwabetito nakon kakabwaia aika bati, ma tiaki te bwai ae riai ni karaoaki n akea moa te iango iai. (Ruka 14:26-33) E kaotaki iai te motinnano ae ti na moanibwaia i aoni mwioko ni kabane. (Ruka 9:62) Ngkana ti a bwabetitoaki ao ai aron ae ti a boni kangai: “Te Atua aei bon Atuara n aki totoki. E na kairirira ni karoko matera.”​—Taian Areru 48:14.

¹⁹ A na rinanoaki titiraki riki tabeua n te kaongora ae imwina, ake a kona n tabekaki ni kaineti ma te bwabetito n te ran. Iai bukina tabeua aika riai, ake a na kaira te aomata bwa e na aki bwabetitoaki moa? E riai anne ni kaineti ma ana ririki? A na kanga aomata ni boutokaa karinean te tai ni bwabetito?

Ko Kona ni Kabwarabwaraa?

• E aera ngkai a riai Kristian n tatabemania nako n raraoma imwain bwabetitoaia?

• Tera ae irekereke ma te katabu nakon te Atua?

• Baikara baera aika irekereke ma te kakabwaia ae rine ae uotan aran Iehova?

• Tera ae e riai ni kairira bwa ti na motika nanora bwa ti na bwabetitoaki?

[Te Bwaoki/​Taamnei n iteraniba 22]

TITIRAKI IBUKIN TE BWABETITO AIKA UOUA

Ibukina bwa ko onimakina ana karea Iesu Kristo, ko a tia ngkai n raraoma man am bure ma ni katabua maium nakon Iehova bwa ko na kaakaraoa nanona?

Ko ataia bwa katabuam ao bwabetitoakim e na kaotiko bwa temanna mai buakoia Ana Tia Kakoaua Iehova ao ko kaaina ana botaki te Atua ae kairaki iroun taamneina?

[Taamnei n iteraniba 21]

Te katabu bon te berita ae rangi ni kakawaki ae karaoaki nakon Iehova n te tataro

[Taamnei n iteraniba 23]

E kaotaki bwa ti a tia ni katabua maiura nakon te Atua, n ara mwakuri n tataekina te rongorongo