“Ai Bati Ra Tangiran Am Tua I Rou!”

“Ai bati ra tangiran am tua i rou! Bon au bwai n iango te baei ni kabongnga.”​—TAIAN ARERU 119:97.

1, 2. (a) Tera te bwai ae e kaaitara ma ngaia te tia korea te Areru 119 are kairaki iroun te Atua? (b) E kanga n rotaki iai, ao bukin tera?

E KAAITARA ma te kataaki ae korakora te tia korea te Areru 119. A otea te kewe ana kairiribai ake a kainikatonga ao a kakanikoa, ao a bwainingarea ana tua te Atua. E kaboowiaki kabuakakana ao bwainikirinana irouia naatinuea. Baikai ni kabane a karika “aki mamatuna ibukin rawawatana.” (Taian Areru 119:9, 23, 28, 51, 61, 69, 85, 87, 161) N aki ongea kaitaraana ni kataaki, e anene ni kangai te tia areru: “Ai bati ra tangiran am tua i rou! Bon au bwai n iango te baei ni kabongnga.”​—Taian Areru 119:97.

² Ko kona n titirakiniko ni kangai, “E kanga n riki ana tua te Atua bwa nibwan kabebetean nanon te tia areru?” E teimatoa ni bebete nanona n onimakinan ae e tabeakinaki iroun Iehova. E karika kukureina ataakin babaire aika a tatangira ma tuua, n aki ongea rekena ni kangaanga irouia taani kaitaraa. E ataia ae e bon akoia Iehova n taai aika nako. Ma maiuakinan te kairiri n ana tua te Atua, e karika te tia areru bwa e na wanawana riki nakoia ana kairiribai, ao e kateimatoa naba maiuna. E reke te rau ao raoiroin mataniwin nanona n ongeabana nakon tuua.​—Taian Areru 119:1, 9, 65, 93, 98, 165.

3. Bukin tera ngkai e kangaanga iroun te Kristian bwa e na maiuakina ana kaetieti te Atua ni boong aikai?

³ A rinanon naba te kataaki ae korakora n aia onimaki tabeman ana toro te Atua ni boong aikai. Ti maiu i nanon “tai aika kamamate,” ma tao ti aki kaaitara ma kangaanga ake a na ruanikai maiura iai n aron te tia areru. A mwaiti aomata aika otabwaninira ake a aki kakawaki irouia tangiran baika a reitaki ma te onimaki. Ma tiaia, tabeakinan oin nanoia, karekean bwaikorakin te maiu aei, ao anuani maiuia bon te kainikatonga ao te aki-karinerine. (2 Timoteo 3:1-5) A kataia rooro-n-rikirake aika Kristian n tokanikai i aoni kamwaraean aroaroia ni maiu ae riai. E kangaanga kateimatoan tangiran Iehova ao te eti ni waakin te maiu n te aonnaba. Ti na kanga ni kona ni katanira?

4. E kanga te tia areru ni kaota ana kakaitau ibukin ana tua te Atua, ao a kona ni karaoa aekan anne Kristian?

⁴ Te bwai ae buoka te tia areru bwa e na kaitaraa te kangaanga are e rinanona, boni kabanean ana tai n iaiangoa ana tua te Atua ma te kakaitau. Te aro anne are e a karikirakea iai tangiran ana tua te Atua. E taekin tabeua iteran ana tua Iehova angiin kibun Taian Areru 119.a A aikoa kabaeaki Kristian ni boong aikai n te Tua Rinanon Mote are e anga ngkoa te Atua nakon te botannaomata ae Iteraera. (I-Korote 2:14) Ma e ngae n anne, a teimatoa naba ni kakawaki booto-n-reirei aika reke man te Tua. Reirei aikai a kabebetea nanon te tia areru, ao ana toro te Atua ake a kekeiaki mwaaka n tokanikai i aoni kangaangan te maiu aei.

5. Baikara iteran te Tua Rinanon Mote aika ti na rinanona?

⁵ Ti na noria bwa tera kaungaan nanora ae kona n reke man iteran te Tua Rinanon Mote aika tenua, ae te Babaire ibukin te Taabati, te karemrem, ao te tua ibukin te mataai ni kanibwaibwai. Ti na noria bwa e rangi ni kakawaki ataakin booto–n-reirei ake a aani tuua aikai ibukin buokara ni kaaitarai kangaangan maiura n taai aikai.

Karekean ae Ti Kainnanoia Ibukin Ara Onimaki

6. Tera te bwai ae a rangi ni kainnanoia aomata?

⁶ E karikaki te botannaomata ma kainnanona tabeua. N te katoto, e rangi ni kakawaki te amwarake, te moi, ao te mwenga iroun te aomata, ibukin kateimatoan marurungin rabwatana. Ma e riai naba n tabeakina “kainnanona n te onimaki.” E aki kona ni kukurei ni koaua ngkana e aki tabe ma kainnanona n te onimaki. (Mataio 5:3, NW) E iangoia Iehova bwa katokan nanora iai a riai ni kaetietaki ni booto-n-reirei aika kakawaki, n te aro are e tua nakoia ana aomata bwa a na katoka aia mwakuri ake a taneiai iai, tii teuana te bong ni katoa wiiki bwa a aonga ni mutiakin riki baike a irekereke ma taromaurian Iehova.

7, 8. (a) E kanga te Atua ni karekea te kaokoro i marenan te Taabati ma boong ake tabeua? (b) Tera te kaantaninga ni kaineti ma te Taabati?

⁷ E kaota kakawakin kabanean te tai n iraorao ma te Atua te babaire ibukin te Taabati. E moan taekinaki te taeka ae “tabati” n te Baibara ni kaineti ma karekean te manna n te rereua. A tuangaki tibun Iteraera bwa a riai ni karekei kanaia te berena ae reke man te kakai i nanon onobong. A riai n rikoi ‘berena ibukin uabong’ n te kaonobong, bwa n te kaitibong e na akea iai. Te kaitibong bon “te tabati ae tabu ba ana bong Iehova,” ao e riai temanna ma temanna ni maeka n ana tabo n te bong anne. (Te Otinako 16:13-​30) Te tua teuana mai buakon Tuua Ake Tebwina, bwa e na akea te mwakuri ae na karaoaki n te Taabati bwa e tabu te bong anne. Te tuuaa ibukin riaoakin te tua anne, bon te kamateaki.​—Te Otinako 20:8-​11; Warekaia Iteraera 15:32-​36.

⁸ E kaota tabeakinan mweeraoin rabwataia ana aomata Iehova ao aia reitaki ma ngaia, te tua ibukin te Taabati. E taku Iesu: “E karaoaki te tabati i bukin te aomata.” (Mareko 2:27) E aki tii karekea aia tai tibun Iteraera bwa a na motirawa ma e angania aia tai bwa a na kaania riki aia tia Karikiriki, ao ni kaota naba aia tangira nakoina. (Te Tua-Kaua 5:12) Bon te bong ae e a tia namatia ni kaokoroa ibukin irakin te taromauri irouia utu, ao kananoan te iango i aon Ana Tua te Atua. E kamanoia tibun Iteraera te babaire aei bwa a na aki kabanei aia tai ni bwaikorakin te maiu aei. A kauringaki n te Taabati bwa reitakia ma Iehova bon te bwai ae te kabanea ni kakawaki i aoni maiuia. E kaokioka te boto-n-reirei ae aki kona ni bitaki aei Iesu ngke e kangai: “E koreaki ae kangai, E aki maiu te aomata n ti te berena, ma e maiu n taeka nako aika a oti nako mai win te Atua.”​—Mataio 4:4.

9. Tera te reirei ibukia Kristian ni kaineti ma te babaire ibukin te Taabati?

⁹ A aikoa kabaeaki ana aomata te Atua bwa a na ira te motirawa ae 24 te aoa ni kaineti ma te tua ibukin te taabati. Ma e ngae n anne, bon tiaki tii rongorongon rimoa ae kamimi, te babaire ibukin te Taabati. (I-Korote 2:16) Tiaki ti kauringaki naba ngaira iai bwa ti riai ni moanibwai mwakuri aika irekereke ma te onimaki? E aki riai bwa e na taonaki nako moanibwaian baika tabu ni kaatuuan iangoan te bwaikoraki ke aaro ni kakibotu. (Ebera 4:9,10) Ti kona n titirakinira ni kangai: “Tera te bwai ae I moanibwaia ni maiu? Te ukeuke n reirei i bon irou, te tataro, kaean bobotaki ni Kristian, ao n tataekina te rongorongo ae raoiroi ae taekan te Tautaeka n Uea? Ke tao iai bwaai tabeua aika a karibwai ara tai?” E karaui nanora Iehova bwa ti aki kona n tare ni baika a kainnanoaki n te maiu, ngkana ti moanibwai baika a irekereke ma te onimaki.​—Mataio 6:24-​33.

10. Ti na kanga ni kakabwaiaki ni kabanean riki ara tai ni baika a irekereke ma te onimaki?

¹⁰ Ti kona ni buokaki bwa ti na kaanira riki ma Iehova ngkana ti ukeuke n reirei i bon iroura ao ni kananoa ara iango i aon te Baibara ao booki tabeua ake a aanaki n te Baibara. (Iakobo 4:8) E kakoaua Nei Susan ae e a tia ni bairea ana tai n ukeuke n reirei n te Baibara ni katoatai 40 te ririki n nako, bwa n te moantai e aki rangi ni kakukurei, ao e kakua. Ma ngke e a kabatiaa te wawareware ao e a karikirakea riki tangirana. E a rangi n nanokawaki ngkai ngkana e aki karaoa ana reirei i bon irouna. E taku: “E buokai te reirei ibon irou bwa N na kinaa Iehova bwa tamau. I kona n onimakinna, au mwioko ngaia, ao I inaaomata ni kawaria n te tataro. Ai tamaroara norakin Iehova ngkai e tangira ana toro, e mwamwannanoai, ao e a tia ni buokai.” Ai kimwareireira ngaira ngkana ti katoatai n tabeakina kainnanora ni kaineti ma ara a onimaki!

Ana Tua te Atua Ibukin te Karemrem

11. E kanga ni waakinaki te babaire ibukin te karemrem?

¹¹ Te babaire ibukin te karemrem bon te kauoua n itera n te Tua Rinanon Mote are e kaota tabeakinan mweraoia ana aomata te Atua. E tua Iehova bwa ngkana e taia uaan ana tawaana te tia ununiki ae te I-Iteraera, e riai ni kariaia ane akea ana bwai bwa e na rikoa nikiran te tai bwa ana bwai. A na tai kababanea maninganingan aia tawaana ni kabane ke n anai nikirana kureebe ke te oriwa. A aki riai n okiraki bwabwati n uita ake a mwanuokinaki n te tawaana. Te babaire ae tatangira aio bon ibukia kainnano, iruwa, ataei aika a mate tamaia, ao aine aika a mate buia. E koaua bwa e matoatoa karaoan te karemrem ma a riai ni kakorakora, bwa ngkana a karaoa aei ni kaineti ma te karemrem, ao a na kona n totokoa te bubutii.​—Nakoaia Ibonga 19:9, 10; Te Tua-Kaua 24:19-​22; Taian Areru 37:25.

12. E karekea aia tai taan ununiki ibukin tera te babaire ibukin te karemrem?

¹² E aki katauaki te tua ni kaineti ma te karemrem bwa mwaitira ae e riai ni katikua te tia ununiki ibukin te kainnano. E a bon nakoia taan ununiki bwa raababara ke irarikira te tabo are e na katukaki ibukia taani karemrem n aia tawaana. A reiakinaki aomata te akoi man te babaire aei. E karekei aia tai taan ununiki bwa a na kaota aia kakaitau nakon te tia Katauraoa te tai bwa ane ‘akoa ae akea ana bwai, ao e karinea [te tia Karaoia].’ (Taeka N Rabakau 14:31) Temanna mai buakon ae karaoa aio, boni Boati. E akoa Ruta, ae te aine ae akea buuna are karemrem n ana tawaana, ngke e karaoa te babaire ae na kakoauaa bwa e tau mwaitin ana uita neiei. Ibukin ana tituaraoi Boati e a karekea kakabwaiana iroun Iehova.​—Ruta 2:15, 16; 4:21, 22; Taeka N Rabakau 19:17.

13. Tera reireiara ae reke man te tua rimoa ni kaineti ma te karemrem?

¹³ E aki bitaki te boto-n-reirei ae aana te tua ibukin te karemrem. E kaantaningaia ana toro Iehova bwa a na tituaraoi nakoia te koraki ake a kainnano. E na mwaiti riki kakabwaiara ngkana ti tituaraoi. E taku Iesu: “Kam na anganga, ao ane kam na manga anganaki; ane a na anga nakoni banibanimi aomata te baire ae raoiroi, ae ibe, ae takaruru, ae takaburinako. Ba e na manga baire te aba nako imi n te baire are kam babaire iai.”​—Ruka 6:38.

14, 15. Ti na kanga ni kaotiota te tituaraoi, ao baikara kakabwaia aika a na reke nakoira ao nakoia te koraki ake ti buokiia?

¹⁴ E kaungaunga te abotoro Bauro ni kangai: “Ti na kakaraoa ae raoiroi nakoia aomata ni kabaneia, . . . ao e na kamaitaki riki nakoia kaain te onimaki.” (I-Karatia 6:10) Mangaia are ti riai n ataia bwa e rereke buokaia Kristian ni kairaia man te Baibara ngkana e kataaki aia onimaki. Ma irarikin anne, tao a kainnanoa naba buokaia n itera tabeua n aron rorokoia n te Tabo n Taromauri ke n te bobwai. Iai kaara n am Ekaretia, aoraki, ke mwauku aika a kukurei ao ni kaungaaki nanoia ngkana ko nakoia ke ko buokiia? Ngkana ti tabeakina kainnanoia naake a kainnanoa te ibuobuoki, e kona naba ni kabonganaira Iehova tao ni kaekai aia tataro. A buoka naba te tia tararua Kristian ngkana a a karaoa baeia ae te mwamwannano i marenaia. Kaotiotan te tangira ni koaua nakoia raora n taromauri, bon te anga teuana ae ti na karekea iai te kimwareirei ao te raunnano ae korakora, ao ti na akoaki naba iai iroun Iehova.​—Taeka N Rabakau 15:29.

¹⁵ Kamanenan aia tai ao korakoraia n tataekina ana kaantaninga te Atua bon te kawai teuana ibukin kaotan te nano ae akea te bangaaomata iai. (Mataio 28:19, 20) E reke te kimwareirei iroun ane e buoka temanna bwa e na katabua maiuna nakon Iehova ao e namakina koauan ana taeka Iesu ae: “E kakabaia [“kakukurei,” NW] riki te anga nakon te anganaki.”​—Mwakuri 20:35.

Kakawakiniko Man te Mataai ni Kanibwaibwai

16, 17. Tera ae katabuakaki n te katebwina n tua ao bukin tera?

¹⁶ Te katenua n itera mai buakon ana Tua te Atua nakon Iteraera are ti na rinanona ngkai bon te katebwina n tua, are e katabuaki iai te mataai ni kanibwaibwai. E taekina ae kangai te Tua: “Ko na tai mataiakina ana auti raom, ko na tai mataiakina bun raom, ao ana toro te mwane, ao ana toro te aine, ao ana kao, ao ana aati, ao te bwai teuana ae ana bwai raom.” (Te Otinako 20:17) Akea te aomata ae kona ni bairea taekan raona temanna n te tua aei, kioina ngkai akea ae nora nanon temanna. Ma te kaetieti ae te katebwina aei, e karietata riki te Tua ae tabwanin nakon aia kaetitaeka aomata. A mwiokoaki iai I-Iteraera n tatabemania nako bwa a na bon angan Iehova ae kona n nori nanoia, taekan aroia. (1 Tamuera 16:7) Irarikin anne, te tua aei e katereterea bwa tera ae aana mwakuri aika bure aika mwaiti.​—Iakoba 1:14.

¹⁷ Te tua ibukin katabuakin te mataai ni kanibwaibwai e kaungaia ana aomata te Atua bwa a na rarawa nakon te kanibwaibwai, te mwangainrang, ao te ngurengure ibukin kangaanga aika a kakaaitarai ni maiuia. E kamanoia naba man kaririakia n te iraa ao te wene ni bure. E bae n iai n taai nako aomata aika kaubwai aika ti na mataaiakinia n te aro teuana ma teuana ke e taraa n nakoraoi riki waakin maiuia nakoira. Ngkana ti aki kawakina raoi ara iango ngkana e riki anne, ao ti kona n aki kukurei ao ni bakantang irouia. E kabwarabwaraa te mataai ni kanibwaibwai te Baibara bwa “kairuan aia iango” aomata. E raoiroi riki bwa ti na kararoaira mai iai.​—I-Rom 1:28-​30, BK.

18. Te aeka n nano raa ae a tatangiria aomata ao baikara karuanikai aika a kona n reke mai iai?

¹⁸ E taabangaki n te aonnaba karikirakean te nano ni kanibwaibwai ao ni kaiangatoa. A karikirakei tangirani baika boou katanoata mairouia taani bitineti, ao a aki toki n anga te iango are aongkoa ti aki kona ni kukurei ngkana ti aki kamanenai. E kabuakakaa te aeka n nano aio Iehova n Ana Tua, n reitaki ma te kani kakannato n aki ongei kangaanga ao kabatiaan te kaubwai. E kauring ni kangai te abotoro Bauro: “Ma akana kani bwaibwai a bwaka n te kaririaki ma te ao-ni-katatai ma taiani kaibabaru aika bati aika nanobaba aika kamaraki, aika kaiinakoia aomata n te tiringaki ma te kamateaki. Ba wakaani baika bubuaka ni kabane tangiran te mane; ae a kani karekea tabemang, ao a kitana te onimaki iai, ao a ewariia i bon i rouia ni maraki aika bati.”​—1 Timoteo 6:9, 10.

19, 20. (a) Baikara bwaai aika rangi ni manena irouia te koraki ake a tangira ana tua Iehova? (b) Tera ae e na rinanoaki n te kaongora ae imwina?

¹⁹ A ataa karuanikain te kanibwaibwai te koraki ake a tangira ana tua te Atua ao a kamanoaki iai. N te katoto, e tataro te tia areru nakon Iehova ni kangai: “Ko na raira nanou nakon am taeka, Ao tiaki nakon te matai ni kanibwaibwai. E manena riki i rou ana tua wim Nakoni koora ma tirewa aika ngaa.” (Taian Areru 119:36, 72) E buokira ataakin raoi te koaua n taeka aikai ni kateimatoaira n rarawa nakoni bwaai ni kamwane aika te kanibwaibwai, te mwangainrang ao te aki kukurei ni maiura aio. Karekean te kaubwai ae bati bon tiaki kiingin “tangiran te Atua.”​—1 Timoteo 6:6.

²⁰ A manena booto-n-reirei ake a aanaki n tuua ake e anga Iehova nakoia tibun Iteraera rinanon Mote, nakoira naba ngaira aika ti maiu n taai aika kangaanga aikai. Ngkana ti maiuakin booto–n-reirei aikai i aoni maiura, ti na rangi n ota, ti na tangiria, ao ti na kukurei. E karekei reireiara aika kakawaki aika bati tuua aikai, ao e kamataatai kauring rinanon rongorongoia aomata ake a taekinaki n te Baibara. E na maroroakinaki tabeua mai iai n te kaongora ae imwina.

[Kabwarabwara ae nano]

Tera Am Kaeka?

• Tera bukina ngkai e tangira ana tua Iehova, te tia korea te Areru 119?

• Tera ae a kona n reiakinna Kristian man te babaire ibukin te Taabati?

• E aera ngkai e aki toki ni kakawaki ana tua te Atua ibukin te karemrem?

• E kanga ni kamanoira te tua ibukin te mataai ni kanibwaibwai?

[Taamnei n iteraniba 9]

Tera ae katuruturuaki n te tua i ibukin te Taabati?

[Taamnei n iteraniba 11]

Tera reireiara ae reke man te tua ibukin te karemrem?