Rarawa Nakoni Bwaai ni Katabetabe ni “Bongin Rongorongo Aika Raraoi”
A IAIANGOI aia rinerine rebera aika aman. Akea temanna ae angania bwaai n tituaraoi ibukia kainnano ni mataroan te kaawa anne. E katokaki rokon te amwarake i Tamaria irouia I-Turia bwa a aonga n anga ngaiia bwa taenikai ke a na bora ni baki. Akea manenan te rin n te kaawa bwa e a rangi ni bobuaka boon te amwarake. E a tia n ribootinaki te bwai ae riki iai ae taekan te kang aomata.—2 Uea 6:24-29.
A iango rebera aikai ni kangai, ‘E aera bwa ti aki nakon aia kaembwa I-Turia? Bwa ti na aki kabanetai bwa akea riki te bwai ae ti kona ni karaoia.’ A moana mwanangaia n te tairiki anne ngke e a airoo ao akea ae kona n noriia. E bung te ariki n rokoia n aia kaembwa I-Turia ao akea taan tantani. A rooaki aoti ao aati ma ai bon akea tautia. A tirotiroa nanon te umwa n rianna rebera aika aman aikai ao akea kaaina. Ma a rangi ni bati amwarake ao moi aika a kona n noraki ao a amwarake ma ni moi iai. A nori naba koora ao tirewa ma kunnikai ao baika bobuaka iai. A uotii nako baike a tangiri ni karabai ao a a manga oki n anai riki bwaai. E a bon tia ni kitanaki te kaembwa irouia aomata ni kabane. E a tia Iehova ni kairiia I-Turia n te aro ni kakai bwa a na ongo kamwakaikaia te taanga ni buaka teuana. Ibukin anne ao a iangoia I-Turia bwa a buakanaki ao a birinako i aoni waeia n rawei maiuia. A bon tiku bwaai ni kabane ibukin ane e kan anaia.
A anai ao ni karabai baika bobuaka rebera aikai. A a manga iangoia ngkanne aomata ake i Tamaria aika bora ni baki ao e a moanna ni katabetabeaki iai mataniwin nanoia. A a moanna n taetae i marenaia ni kangai: “Ti aki karaoa ae riai: te bong aei boni bongin rongorongo aika raraoi”! A ientaka n oki nako Tamaria ao a ribootina te rongorongo ae raoiroi ni kaineti ma baike a a tia ni kunei.—2 Uea 7:1-11.
Ti maeka naba ngaira n taai aika atongaki bwa “bongin rongorongo aika raraoi.” Ni katuruturuan te bwai teuana ae na riki mai buakoni kanoani “kanikinaean . . . tokin aonaba [ae “te waaki ae ngkai,” NW]” e taku Iesu: “Ane e na tataekinaki euangkerion uean te Atua aei i aonaba ni bane ba te bwai ni kaotioti nakoia botanaomata ni kabaneia; ao ngkanne e na roko naba iai te toki.” (Mataio 24:3, 14) Tera aron rotakira ae ti riai n namakinna?
A Kona n Taonakinako Nanora n Tabeaiangara
Ibukina bwa a rangi ni kimwareirei rebera aikai ni baike a kunei ao a mwaninga taekaia I-Tamaria ibukin te tai ae uarereke. A kaatuui aia iango i aoni baika a kona ni karekei. E kona n riki ae ai aron anne nakoira? A na riki naba ‘roongo’ bwa kanoan teuana mai buakoni kanoan te kanikina ae kaota te tai aei bwa kabaneani bongin te waaki ae ngkai. (Ruka 21:7, 11) E kauringia taan rimwina Iesu ni kangai: “Kam na kawakiningkami, ba a kawa n taonaki ami iango n te buabeka, ma te mamanging, ma taian iango n raraomaeakini bwain te maiu aei.” (Ruka 21:34) Ngkai Kristian ngaira, ti riai n taratara raoi bwa ti na aki kariaia tabeaiangara n te bong teuana ma teuana bwa e na kamwaningaira te koaua are ti maiu ngkai ni “bongin rongorongo aika raraoi.”
E aki kariaia te Kristian temanna ae Nei Blessing bwa e na taonakinako nanona ni baika e kani karaoia. E beku bwa te bwaiania neienne, e kabanea ana tai n reirei ao teutana te tai imwina, e mare ma kaain te Betaera ao ni butimwaeaki bwa temanna kaain te utu ni Betaera i Benin. E taku: “Bon te tia kaitiaki ngai ao I a rangi ni kimwareirei ni mwiokoau aei.” E kona n namakina te kukurei ngkai Nei Blessing ngkana e tanrikaaki n tarai ririki aika 12 ake e kabwanina ana tai iai ni beku ibukin Iehova ao e kimwareirei bwa e a tia n teimatoa ni kaatuua ana iango i aoni “bongin rongorongo aika raraoi” aika ti a maiu iai ngkai.
Tarataraiko Mani Bwaai ni Katabetabe Aika Kabanea te Tai ae Bati
Ngke e kanakoia taan rimwina Iesu aika 70 ao e taku: “E boni karuonako te tai, ma a karako taani makuri: ma ngaia ae kam na butiia Uean te tai ba E na kanakoia taani makuri nakon ana tai.” (Ruka 10:2) Ngkana ko iremwe ni karaoa te mwakuri n tain te tai a kona ni bakataeaki iai uaa, n ai aron naba anne, aki mutiakinani karaoan te mwakuri n uarongorongo e a kona naba ni karika kabuaan te maiu. Mangaia are e reitia nako riki Iesu ni kangai: “Tai inga nakon te aomata i nanon te kawai.” (Ruka 10:4) E bati riki nanon raoi te taeka ae “inga” nakon ae tii “mauri” ke “te kamauri.” E kona n nanonaki naba iai te irabwati ao te taetaenikawai ae ananau ngkana ti kaitiboo ma raoraora. E tuangia taan rimwina ngkanne Iesu bwa a na rarawa nakoni bwaai ni katabetabe aika aki riai ao ni kamanenai aia tai ma te wanawana. E kaumakaki te rongorongo are a na tataekinna.
Iangoa mwaitin te tai ae kona ni kabanebuakaaki ni bwaai ni katabetabe. E a tia n riki matakuakinan te TV bwa te bwai ae kabanebuakaa te tai n taabo aika mwaiti, ni kabotauaki ma bwaai riki tabeua ibukin ririki aika bati. Tera ngkanne aron tareboon aika uouotaki ao kombiuta aika mena n aia auti aomata? E kuneaki n te kakaae teuana i Buritan ibukia aomata aika ikawai aika 1,000 mwaitiia bwa “a kabanea 88 te miniti ni katoa bong angia kaaini Buritan n tatareboon ao 62 riki te miniti ni kabonganaan te tareboon ae uouotaki, 53 te miniti n te e-mail ao 22 te miniti ni kanakoan rongorongo n te tareboon ae uouotaki, ae taian text message.” Mwaitin te tai ae kabaneaki n te aro aei, e raka riki nakon uoua te tai are e na kabanea ni katoa bong te auxiliary bwaiania n ana mwakuri ni minita! Mwaitira am tai ae ko kabanea n tatareboon, ni kabonganaan te e-mail ao ni kanakoan taian text message?
A taratarai aroia ni kamanenai aia tai Ernst ao Hildegard Seliger. Bootan te ririki i marenaia are a kainaki iai i nanon aia tabo ni kaikain Nazi ao aia matawariki Komuniti e raka i aon 40 te ririki. Imwini kainaomataia ao a beku bwa bwaiania ni karokoa tokini maiuia.
A a rangi ni mwaiti aomata aika a kani kororeta nakoia te taanga ae Ernst ao Hildegard Seliger. A kona ni kabanea angin aia tai ni warekan ao korean reeta ma a aki kariaia anne te taanga arei, bwa a boni moanibwaia aia beku ibukin Iehova ni maiuia.
E koaua bwa ti bane ni kukurei ni butimwaei reeta mairouia ara koraki aika tangiraki iroura ke n tatarebooni ma ngaiia ao akea buren anne. E manena babaireani bitaki aika raoiroi n ara waaki ni katoa bong. Ma e ngae n anne, ti a wanawana ngkana ti tiatiana te tai ae ti kabanebuakaa ni katabetabeira iai ni bongin tataekinan te rongorongo ae raoiroi ae ngkai.
Katereterea Raoi te Rongorongo ae Raoiroi
Ai kakabwaiara ngaira ngkai ti a maiu ni “bongin rongorongo aika raraoi.” Ti bia aki katabetabeaki n ai aroia rebera ake aman n te moan tai. Uringnga bwa a motinnanoia ni kangai: “Ti aki karaoa ae riai.” N ai aron anne, e aki riai bwa ti na kariaia uaiakinani bwaai i bon ibukira ke katabetabeara ake a kabanebuakai ara tai aika bati ake a na tukira mani kakororaoan ara mwakuri ni minita n aron ara kabanea ni kona.
N te aro naba anne, ti kona ni kakairi n te banna ni katoto ae rangi n tamaroa aei. E ururingi moanakin ana ririki aika 20 ibukin ana mwakuri ni minita te abotoro Bauro ao e korea ae kangai: “I a tia ni katereterea raoi te rongorongo ae raoiroi ibukin te Kristo.” (I-Rom 15:19, NW) E aki kariaia te bwai teuana Bauro bwa e na kauarerekea ingaingan nanona. Ti bia kaota te aeka n ingaingannano anne ngkana ti tataekina rongorongon te Tautaeka n Uea ni “bongin rongorongo aika raraoi.”
[Taamnei n iteraniba 28]
E aki kariaia baike e kani karaoi Nei Blessing bwa a na tuka kabwaninan ana tai ni beku ibukin Iehova
[Taamnei n iteraniba 29]
A tarataraa raoi aroia ni kamanena aia tai te taanga are Ernst ao Hildegard Seliger