Ko a Tia ni Beku Ngkoa? Ko Kona ni Manga Beku?

KO A tia ngkoa ni beku n te ekaretia ni Kristian n te nakoa teuana are ko mwiokoaki iai? Tao ko riki bwa tabonibain te ekaretia ke te unimwaane. Tao ko a tia ni kabwanina am tai ni beku iroun Iehova n te aro teuana. Akea te nanououa bwa ko a tia ni karekea te kimwareirei ao te raunnano ni mwiokoam, ma e ngae n anne, ibukini bwaai tabeua ao ko a katoki karaoaia.

Tao ko kerikaaki mani mwiokoam bwa ko a aonga n tararuaa am utu. N te itera are teuana, tao ko tukaki ibukin te kara ke te mamaara. E aki nanonaki ni karaoani motinnano aikai bwa ko a kabwaka. (1 Timoteo 5:8) E beku bwa te mitinare Biribo n te moan tienture, ma imwina e a maeka i Kaitareia ibukin tararuaaia ana utu. (Mwakuri 21:8, 9) Ngke e a kara te Uea are Tawita, ae kaain Iteraera ngkoa, e baireia bwa e na uea natina are Toromon n ruamwina n te kaintokanuea. (1 Uea 1:1, 32-35) Ma e ngae n anne, a kaai n teimatoa n tangiraki Biribo ao Tawita iroun Iehova, bwa a kakukureia nanona ao a karineaki naba irouia aomata ni boong aikai.

E ngae n anne, tao e kona naba n anaaki te mwioko anne mairoum. Tao a kona n anaaki mwiokoam ibukina bwa ko irekereke ma te aroaro ae aki riai, ke tao iai kangaanga n am utu. (1 Timoteo 3:2, 4, 10, 12) Tao e aki boraoi am iango ma karaoan anne nakoim, ao e kona n teimatoa te marakinnano ni karokoa te bong aei.

Ko Kona n Uaiakina te Manga Beku

E koaua ae ko a aki kona ni manga beku ngkana ko a tia ni kerikaaki? E aki kona n riki anne nakoia angia aomata. Ma ko riai ni manga uaiakinna bwa ko aonga ni manga beku. (1 Timoteo 3:1) Ma bukin tera bwa ko kan uaiakinna? Bon titeboo bukina ma are ko a tia ni katabua iai maium nakon te Atua, ae ibukin tangiran Iehova ao te koraki ake a toro irouna. Ngkana ko kani kaota te tangira anne n arom ni manga kani beku, e kona Iehova ni kabongana mwaataim are ko a tia ni karekea mai imwaini buani mwiokoam ao imwina naba ni karokoa te tai aei.

Uringa te karaunano are e angania tibun Iteraera Iehova imwin te tai are a riai iai ni kabuaa mwiokoaia mairoun Iehova. E taekinaki n Ana Taeka te Atua ae kangai: “I aki bibitaki Ngai ae Iehova; ma ngaia ae kam aki kamaunaki, ngkami aika tibun Iakoba.” (Maraki 3:6) E tangiriia tibun Iteraera Iehova ao e kani kabonganaia riki. N ai aron anne, e kani kabonganako naba Iehova n taai aika a na roko. Tera ae ko kona ni karaoia ni kaineti ma aroaroni maium ngkai? E boto riki te kona ni beku n ana botaki Iehova, i aoni marurungim n te onimaki ni kabotauaki ma am konabwai. Ai ngaia are, ngkai ai akea mwiokoam n te ekaretia, kaatuua moa ngkanne am iango i aoni kakorakoraan am onimaki.

Kam na “ukoukora Iehova ma korakorana” bwa kam na “rikirake ni korakora” n te onimaki. (1 I-Korinto 16:13; NW; Taian Areru 105:4) Te anga teuana ae ko kona ni karaoia, bon rinanon te tataro ma nanom ni koaua. Ngkana ko taekina aroaroni maium nakon Iehova, kabwarabwaraa am namakin nakoina ao butiia taamneina. Ni karaoan aei, ko na kaaniaki riki ma Iehova ao ko na nene. (Taian Areru 62:8; I-Biribi 4:6, 13) Te anga teuana riki ibukini kakorakoraan am onimaki, boni mani karaoiroan riki am ukeuke n reirei man Ana Taeka te Atua. Ibukini karakoni mwiokoam ngkai, ko kona ngkanne ni karaoi aika mwaiti riki ni kaineti ma am ukeuke i bon iroum, te reirei n te utu ke tao manga kaokan te babaire are e kangaanga ngkoa kateimatoaana.

E boni koaua bwa ko bon teimatoa naba n tei ibukin Iehova ngkai ngkoe temanna mai buakoia taani Kakoauaa. (Itaia 43:10-12) Te mwioko ae te kabanea n rine ae kona n reke iroura n tatabemanira, bon te riki bwa temanna mai buakoia “raao ni mwakuri . . . i bukin te Atua.” (1 I-Korinto 3:9) Kabatiaan riki te mwakuri n uarongorongo bon te kawai ae te kabanea n tamaroa i bukini kakorakoraan am onimaki ao aia onimaki raom n te mwakuri ni minita.

Kekeiaki n Tokanikai i Aoni Kangaangan Am Namakin

Ni buan te mwakuri are ko mwiokoaki iai, e kona ni kauekea namakinan te maamaa ke tao te nanokawaki. Tao ko boni kona ni kabwarabwaraa bukini karaoani mwakuri akanne iroum. Ma tera am namakin ngkana a ongoraea kaekaani bukinakim taari mwaane aika a kairiri, ma a teimatoa n iangoia bwa ko aki riai ni kateimatoa nakoam anne? E kona n teimatoa am namakin aika bubuaka nakoia taari, ao ni katabeaiangako man uaiakinan te kani manga beku, ke tao e na kangaanga karekean reireiam mani baike a a tia n riki nakoim. Ti na iangoi moa baike a riki nakon Iobi, Manate ao Ioteba, bwa e kona ni buoka temanna n ana kekeiaki ni kaitaraa namakinan te bwarannano.

E a tia n tei Iobi ibukia aomata tabemwaang i matan Iehova, ao e a tia n tekateka bwa te unimwaane ao te tia moti i buakoia te botannaomata ae tautaekanaki iroun te baatua. (Iobi 1:5; 29:7-17, 21-25) N te tai ae kakawaki i nanoni maiun Iobi, e a bua kaubwaina, natina ao marurungina. Ni baika a riki aikai, e a kabuaa naba aroarona aika raraoi i mataia aomata tabemwaang.

E taku Iobi: “Akana ataei riki nako iu a kakanikoai.”​—Iobi 30:1.

E namakinna Iobi bwa akea kairuana ao e tangiria ni kani kaitiaka kabuakakaana i matan te Atua. (Iobi 13:15) Ma e ngae n anne, e kukurei Iobi n tataningaa Iehova ao aio are e a kariki uaa aika raraoi. E bon reiakinna bwa e kainnanoa kaetakina, e a moamoa riki i bukin aroarona ni kaineti ma kataakina. (Iobi 40:6-8; 42:3, 6) Teutana imwin teutana ao e a karekea uaan nanorinanona Iobi, bwa e a kamwaitaki kakabwaiaana iroun te Atua.​—Iobi 42:10-13.

Ngkana arona bwa e irekereke buani mwiokoam ma te kairua are ko a tia ni karaoia, tao ko na nanououa ngkana Iehova ao taari ni Kristian a na boni kabwaraa ao ni mwaninga am kairua ke a na aki. Ma iangoa te katoto are e riki nakon te Uea are Manate ae kaain Iuta. E “kabatia te buakaka i matan Iehova, ni kaunna.” (2 Uea 21:6) Ma e ngae n anne, e kakaonimaki Manate ngke e mate ao bon te uea naba n te tai anne. E kanga n riki aei?

E a butimwaea te kaetieti n tokina Manate. Imwin tinanikuan ana kauring Iehova, e a karokoia ana taanga Aturia Iehova ni kaitaraa Manate, ao a kabaea n te taurekereke ni kairia nako Baburon ae te tabo ae raroa. Ao ikanne are e a “butia Iehova are Atuana [Manate], ao e kabatia kananorinanoana i matan Atuaia ana bakatibu. Ao e tataro nako Ina.” E kairaki Manate n raraomana ni koaua, bwa e na karaoi mwakuri ni kaeta ana kairua ao e a kabwaraaki iai ana bure.​—2 Rongorongo 33:12, 13.

A boni burenibwai kaetakini mwioko aika bua ni kabane n te tai teuana. Ma imwin tabeua te tai, ko kona ni manga anganaki mwioko tabeua aika tianaki. Angin te tai, e na kairiri nakoni mwioko riki tabeua butimwaean mwioko aika tianaki aikai, ao karaoan am kabanea ni kona. E aki nanonaki n aio bwa e na bebete waakinani karaoana. Tao a na iai kangaanga. Ma e ngae n anne, a kariki uaa aika raraoi te nano ae tatauraoi ao te nanomwaaka.

Iangoa natin Iakoba ae Ioteba bwa te katoto teuana. Ngke ai 17 ana ririki Ioteba, ao e kabooakinako bwa te toro irouia tarina n te aro ae aki riai. (Karikani Bwaai 37:2, 26-28) Bon tiaki aei ae e kantaningaia mairouia natin tamana. E ngae n anne, e boni kukurei n rinanoi aroaroni maiuna aikai, ao man ana kakabwaia Iehova, e a riki bwa mataniwia “ana auti ana toka.” (Karikani Bwaai 39:2) Imwina, e a kaakaki Ioteba i nanon te auti ni kaikain. Ma e boni kakoauaaki bwa e kakaonimaki ao e memena Iehova irouna ao n tokina, e a mwiokoaki bwa e na tararuaia kain te auti ni kaikain.​—Karikani Bwaai 39:21-23.

E aki ataia Ioteba bwa iai bukin rikini baikai ni kabane, ae boni karaoan nanon te kantaninga teuana. E bon tii teimatoa ni karaoa ae e kona. Ai ngaia are, e a kabonganaaki Ioteba iroun Iehova ibukini kateimatoaan te utu are e na otinako iai te Kariki are e beritanaki. (Karikani Bwaai 3:15; 45:5-8) E oti n te rongorongo ae kairaki koreana rinanon te taamnei, bwa e irekereke Iehova ma mwioko ake a reke nakoia Ana toro, e ngae ngkai akea mai buakora ae e kona ni kantaningaa karaoani mwiokoana ae kakawaki n ai aron Ioteba. Teimatoa ni kauka nanom ni katotonga Ioteba.

Karekea Reireiam Mani Baika Riki Aika Kangaanga

A a tia n rinanon te karawawataaki Iobi, Manate ao Ioteba. A butimwaea are e kataua Iehova mwaane aika teniman aikai ni kabane, ao a reke reireiaia aika a rangi ni kakawaki. Tao tera ngkoe reireiam iai?

Ukeria bwa tera ae e kataia Iehova n reireiniko. Ngke e kabokorakora ma te bwarannano ae korakora Iobi, e a tii tabeakina oin nanona ike e a tarariaoi iai baika a kakawaki riki. Ma e a manga oki wanawanana mani kaetakina iroun Iehova ao e taku: “I atonga ae I babanga arona.” (Iobi 42:3) Ngkana ko namakina te rawawata ni buani mwiokoam ao ‘tai iangoiko i nanom ni kamoamoako i bon i roum ni kamwaitia riki nakon are e riai bwa ko na iangoia; ma ko na wanawana iai.’ (I-Rom 12:3) Tao e kataia ni bitii aroarom Iehova n te aro teuana, ma ko tuai n ota raoi iai.

Butimwaea te reirei ni kaetieti. N te moantai, tao e aki rangi ni kakoauaa raoi Manate ae e bon riai ni boaaki n te aro ae e a reke nakoina, ma tao e matoatoa n ana iango. Ma e ngae n anne, e boni butimwaeia, e raira nanona ao e kitan aroarona aika kairua. N aki ongeia bwa tera ae ko namakinna ibukin te reirei are ko a anganaki, ‘ko na nanorinano i matan Iehova, ao ane e na karietatako.’​—1 Betero 5:6; Iakobo 4:10.

Bwaina te taotaonakinnano ao te nano ni kani karaoia. E kona n rangi ni bebete iroun Ioteba iaiangoan te riribai ao te karekekai ni kaineti ma baike a a tia n riki nakoina. N oneani mwin anne, e a karikirakea te ataibwai ao te nanoanga. (Karikani Bwaai 50:15-21) Ngkana ko a tia n namakina te maneang, bwaina te taotaonakinnano. Bwaina te nano ae kani kataneiaaki iroun Iehova.

Ko a tia ngkoa ni beku n te ekaretia ni Kristian n te nakoa teuana are ko mwiokoaki iai? Angan Iehova te tai ae riai bwa e na anganiko mwiokoam n te tai ae imwaim. Kakorakoraa am onimaki. Kabebetea nanom ma te taotaonakinnano ao te nanorinano. Ingainga ni butimwaei aeka ni mwioko ake a kona ni katauraoaki ibukim. Kakoauaa raoi bwa “e na aki taua te bwai teuana ae raoiroi [Iehova] mairouia akana nakonako n te aro ae riai.”​—Taian Areru 84:11.

[Kabwarabwaraan n iteraniba 30]

Rikirake ni korakora n te onimaki rinanon te tataro ma nanom ni koaua

[Taamnei n iteraniba 31]

Te kawai ae te kabanea n tamaroa ibukini kakorakoraan am onimaki, boni kabatiaan riki am mwakuri n uarongorongo

[Taamnei n iteraniba 32]

Angan Iehova te tai ae riai bwa e na anganiko mwiokoam n taai aika a na roko