“Tai Mwiokoa Oin Am Ataibwai”

“Onimakina Iehova n nanom ni kabanea, Ao tai mwiokoa oin am ataibwai.”—TAEKA N RABAKAU 3:5, BG.

1, 2. (a) Baikara bwaai aika ti kona ni kaitaraaki iai? (b) Antai ae ti riai ni mwiokoia ngkana ti kaaitara ma karawawata, karaoan ara motinnano, ke n rarawa nakon te kariri, ao bukin tera?

E A TIA ana tia kammwakuri Cynthiaa ni kaini taabo tabeua n ana kambwana ao ni kamotirawaia taani mwakuri tabeman. E namakinna Cynthia bwa boni ngaia ae e na kamotirawaaki imwina. Tera ae e na karaoia neiei ngkana ai akea ana mwakuri? E na kanga ni kabooi mwin ana kabanemwane? E kani mwaing Pamela ae te tari te aine temanna nakon te tabo ae korakora riki iai kainnanoaia taan tataekina rongorongon te Tautaeka n Uea, ma e riai ni karaoa aei? E tabeaianga ibukin te bwai teuana te rorobuaka n ataei ae Samuel. E mamatakuakina te bwaitingako teuaei man uarerekena. Ai 20 tabun ngkai ana ririki Samuel ao e a korakora kaririana bwa e na manga okira anuana anne. E na kanga n rarawa nakon te kariri anne?

² Antai ae ko mwiokoia ngkana ko kaaitara ma karawawata, ngkana ko karaoi motinnano aika kakawaki, ke ngkana ko na rarawa nakoni kariri? Ko onimakiniko i bon iroum, ke ko “kaki i aon Iehova rawawatam”? (Taian Areru 55:22, BG) E taekinaki ae kangai n te Baibara: “A memena matan Iehova i aoia akana raoiroi ni kan akoiia, Ao a uki taningana nakon aia wewete.” (Taian Areru 34:15, BG) Ai kakawakira ngkanne bwa ti na onimakina Iehova ma nanora ni kabane ao n aki mwiokoa oin ara ataibwai!—Taeka N Rabakau 3:5.

3. (a) Tera ae irekereke ma onimakinan Iehova? (b) E aera ngkai a kona ni kairaki tabeman bwa a na mwiokoa oin aia ataibwai?

³ Onimakinan Iehova ma te nano ni kabane e nanonaki iai karaoani bwaai n aroarona nako ni kaineti ma nanona. Ni kaineti ma anne, e kakawaki naba teimatoara ni kakawaria n te tataro ao ni bubutii ma nanora ibukin ana kairiri. Ma e ngae n anne, e kangaanga irouia aomata aika bati bwa a na mwiokoa raoi Iehova. N te katoto, e taku Lynn ae te tari te aine temanna: “E teimatoa ni kangaanga irou reiakinan ae N na onimakina raoi Iehova.” Bukin tera? E taku, “I a aki reitaki ma tamau, ao e aki tabeakinai tinau ma baike I kainnanoi. Mangaia are I waekoa n rabakau n tararuaai i bon irou.” E kangaanga iroun Lynn bwa e na onimakina raoi temanna, ibukin aroni kaikawaana. E kona naba n onimakinna i bon irouna te aomata ngkana iai ana konabwai ao e nakoraoi ana waaki. E kona te unimwaane ni moanna n tabeakini baika irekereke ma te ekaretia ao e a aki tataro moa nakon te Atua, ibukina bwa e onimakina mwaataina.

4. Tera ae e na maroroakinaki n te kaongora aei?

⁴ E kantaningaira Iehova bwa ti na kakorakoraira ma nanora ni maiuakina ara tataro ao ni kaboraoi arora ma nanona. Ti na kanga ngkanne n ataia bwa n ningai ae ti na kaaki iai tabeaiangara n arora ni kakorakoraira ni kanakoraoi ara kangaanga aika rawawata? Tera ae ti riai n taraia raoi ngkana ti karaoi motinnano? E aera ngkai e kakawaki te tataro ngkana ti na rarawa nakon kariri? Ti na rinanon titiraki aikai ngkana ti iangoi katoto man te Baibara.

Ngkana Ko Rawawata

5, 6. Tera aron Etekia ngke e kakamaakaki iroun uean Aturia?

⁵ E taekinaki ae kangai n te Baibara ni kaineti ma Uean Iuta ae Etekia: “E nimnimta Iehova, e aki nako man iran nanona, ma e kakawakin ana tua, ake E tuanga Mote Iehova.” Eng, “e onimakina Iehova, ae Atuaia Iteraera.” (2 Uea 18:5, 6, BG) Tera aron Etekia ngke e kanakoia ana taan tei Uean Aturia ae Tennakeriba n ikotaki naba ma Rabetiake ao te taanga ni buaka ae korakora nako Ierutarem? E a tia ana taanga ni buaka Aturia ae korakora aei n taui kaawan Iuta aika bati aika nonoaki, ao e a katurua ngkai taraan Ierutarem Tennakeriba. E nakoni mwaneaban Iehova Etekia ao e tataro ni kangai: “Iehova ae Atuara, I butiko ba Ko na kamaiuira mai nanoni baina, ba a aonga ni bane n ataiko botanaomatan aonaba ba bon Iehova ae te Atua Ngkoe, ae bon ti Ngkoe.”—2 Uea 19:14-19, BG.

⁶ E karaoa ae boraoi Etekia ma ana tataro. Imwain nakona nakon te tembora n tataro, ao e tua nakoia aomata bwa a na aki kaekai ana taeka ni kakaniko Rabetiake. E kanakoia naba taan tei Etekia nakon Itaia are te burabeti bwa a na ongora n ana kaetieti. (2 Uea 18:36; 19:1, 2) E karaoi mwaneka Etekia ake e bon riai ni karaoi. N te tai aei, e aki kataia ni kakaaea katokan ana kangaanga n arona n ukera buokana mai Aikubita, ke mairouia botannaomata ake i rarikina are e aki boraoi ma nanon Iehova. E onimakina Iehova Etekia n oneani mwin are e na mwiokoa oin ana ataibwai. Imwini kamateaia ana aomata Tennakeriba aika 185,000 iroun ana anera Iehova, e “kitana” ikekei ao e okira Ninewe.—2 Uea 19:35, 36, BG.

7. Tera te karaunano ae ti kona ni karekea n aia tataro Anna ao Iona?

⁷ E mwiokoa naba Iehova Anna are buun Erekana are te I-Rewi ngke e taonaki n te rawawata bwa e kanoabo. (1 Tamuera 1:9-11, 18) E kamaiuaki te burabeti are Iona mai biroton te ika ae totoakaei imwin ana tataro ni kangai: “I wetea Iehova mai buakon rawawatau, Ao E kaekai; I onon mai nanoni biroton Tiore, Ao Ko ongo bwanau.” (Iona 2:1, 2, 10, BG) Ai karaunanora ataakin ae ti kona ni wetea Iehova ao ni “bubuti” nakoina, n aki ongei ara kangaanga aika kakaiaki!—Wareka Taian Areru 55:1, 16, BG.

8, 9. Baikara baike a taekinaki n aia tataro Etekia, Anna, ao Iona, ao tera reireiara iai?

⁸ E reke reireiara ae kakawaki man aia katoto Etekia, Anna, ao Iona, ni kaineti ma te bwai ae ti aki riai ni mwaninga n ara tai n tataro, ngkana ti taonaki n te rawawata ae korakora. A bane n namakina te rawawatannano naaka teniman aikai, ngke a taonaki ni kangaanga. Ma e ngae n anne, e kaotaki n aia tataro bwa a aki tii mutiakinia i bon irouia ao ni karekea kabebeteaia man aia kangaanga. E moanibaa ni kakawaki irouia naakai karinean aran te Atua, taromauriana, ao karaoan nanona. E nanokawaki Etekia ngke a kabuakakaa aran Iehova aomata. E berita Anna bwa e na anga natina te mwaane are e rangi n tangiria, bwa e na beku n te umwanrianna ae tabu i Tiro. Ao e taku Iona: “N na kakoroa bukin are I a tia n taetae ni bau iai.”—Iona 2:9, BG.

⁹ Ngkana ti tataroa buokara ibukin ara kangaanga, ti riai n iaiangoa raoi bukina. Ti ururinga Iehova ma ana kantaninga i nanon ara tataro, ke ti bon tii tabe ma kabebeteara man taiani kangaanga? Ngkana ti karawawataaki ti kai taonakinako n ara kangaanga ao e a kekerikaaki tabeakinani baika irekereke ma te onimaki. Ngkana ti tataro nakon te Atua ibukin te ibuobuoki, ti bia kaatuui ara iango i aon Iehova, katabuan arana, ao boutokaan riaina n tautaeka. E na buokira karaoan anne ni kateimatoa nanora ae riai, e ngae ngkana e aki reke te baere ti kantaningaia. N tabetai e kona ni kaekai ara tataro te Atua n arona n anganira te korakora bwa ti na nanomwaaka i aan ara kangaanga, ma e aki waekoa ni katoka ara kangaanga.—Wareka Itaia 40:31; I-Biribi 4:13.

Ni Karaoani Motinnano

10, 11. Tera are e karaoia Ieotiabata ngke e kaaitara ma te kangaanga ae e aki ataa arona n tokanikai iai?

¹⁰ Tera arom ni karaoi am motinnano aika kakawaki ni maium? Ko karaoa moa am motinnano ao imwina ko a tataro nakon Iehova bwa e na kakabwaiaa am motinnano anne? Iangoa te bwai are e karaoia Ieotiabata are uean Iuta ngke a botaki aia taanga ni buaka tibuni Moaba ma tibun Amon bwa a na buakanna. E bon aki kona te aba ae Iuta ni kaaitaraia. Tera ae e karaoia Ieotiabata?

¹¹ E taekinaki ae kangai n te Baibara: “E maku Ieotiabata, ao e anga ngaia ba e na ukoukora Iehova.” E tua te aki mamatam i aon Iuta ni kabutaa ao e botiia aomata bwa “a na ukoukora buokaia mairoun Iehova.” E teirake ngkanne Ieotiabata i buakon te botaki n aomata ake I-Iuta ma I-Ierutarem ao e tataro. E onnon ni kangai: “Atuara, Ko na aki motiki taekaia ni kareke kaiia? Ba akea korakorara ae ti kona iai n eka nako te koraki ae bati aei ae a roko n ekira nako; ao ti aki ata arora ae ti na karaoia: ma a mena matara i aom.” E ongo ana tataro Ieotiabata te Atua ae koaua ao e kamaiuia n te aro ni kakai. (2 Rongorongo 20:3-12, 17, BG) Ngkana ti na karaoi ara motinnano, ai moarara riki aika a na rotaki iai ara onimaki, tiaki e riai bwa ti na onimakina Iehova n oneani mwin ae ti na mwiokoa oin ara ataibwai?

12, 13. Tera ana katoto te Uea ae Tawita ni karaoani motinnano?

¹² Tera ae ti riai ni karaoia ngkana ti kaaitara ma kangaanga aika taraa ni bebete kanakoraoaia, bwa tao ti a tia n rinanon te aekaki anne ao ti a kona ni waekoa n iangoa angani katokana? Ti buokaki n ota n te itera aei man rongorongon te Uea ae Tawita. Ngke a ninia te kaawa ae Tikeraka tibun Amareka, ao a kairiia nako buun Tawita ma natina n ikotaki ma ana aomata. E titirakina Iehova Tawita ni kangai: “N na kaeea te taanga arei”? E kaeka ni kangai Iehova: “Kaeea ba ko na bon oia, ao ko na boni kabane am bwai ni manga kareke.” E ira nanon anne Tawita ao e a “manga anai konaia tibun Amareka ni kabane.”—1 Tamuera 30:7-9, 18-20, BG.

¹³ Teutana te tai imwin niniakia I-Iteraera irouia tibun Amareka, ao a a manga roko I-Biritia ni kaaitaraia. E a manga titirakina naba Iehova Tawita ao e anganaki te kaeka ae mataata. E taku te Atua: “Ko na aerake: ba N na bon anga I-Biritia nako nanoni baim.” (2 Tamuera 5:18, 19, BG) N te tai ae e aki maan imwin anne, a a manga roko naba I-Biritia ni kaitaraa Tawita. Tera ae e na karaoia n te tai aei? E kona n iango ni kangai teuaei: ‘Ai uoua au tai ni kaaitara ma te aekaki aei mai mwaina. N na nako ni kaaitaraia taan riribaa te Atua n aron ae I a tia ni kakaraoia.’ Ke e na ukera ana kaetieti Iehova Tawita? E aki onimakina te baere e a tia n rinanona Tawita. E a manga tataro naba nakon Iehova. Ai kimwareireira ngaia ngke e karaoa aei! E anganaki kaetieti aika kaokoro n te tai aei. (2 Tamuera 5:22, 23) Ngkana ti kaaitara ma te bwai ae riki ke te kangaanga ae ti ataa arora iai, ti riai n taratara raoi bwa ti na aki tii onimakina te baere ti a tia n rinanona.—Wareka Ieremia 10:23.

14. Tera reireiara ae ti kona ni karekea n aroia Iotua ao unimwaanen Iteraera nakoia kaaini Kibeon?

¹⁴ Ti riai n taratara raoi bwa ti na aki mwaninga n ukoukora ana kairiri Iehova ngkana ti na karaoi motinnano, kioina ngkai ti bane n aki kororaoi, ao ai aroia naba unimwaanen te ekaretia aika mwaatai. Iangoa aron te tia onea mwini Mote are Iotua ma unimwaanen Iteraera, ngke a kawaraki irouia kaaini Kibeon ake a nanowanawana ni bitii taraaia, ao a bakaaea te mwananga man te aba ae raroa. A biririmoa Iotua ma raona ni karekea te raoi ma kaaini Kibeon ao ni karaoa te berita ma ngaiia, ao a aki kakaaea buokaia iroun Iehova. E ngae ngke e boutokaa te boraraoi aei Iehova, ma e taraia raoi bwa e na boni koreaki taekani kabwakaia naakai n ukera ana kairiri n te Baibara, ibukini kakabwaiaara.—Iotua 9:3-6, 14, 15.

Ni Kakorakoraakim n Rarawa Nakoni Kariri

15. Kabwarabwaraa bwa e aera ngkai e kakawaki te tataro ibukin te rarawa nakon te kariri.

¹⁵ Ti riai ni kakorakoraira ni buakana arora ni kani kakaraoa ae bure, ngkai iai “ana tua te bure” i rabwatara. (I-Rom 7:21-25) Ti kona n tokanikai n te buaka aei. N te aro raa? E tuangia taan rimwina Iesu bwa e rangi ni kakawaki te tataro ibukin te rarawa nakon te kaririaki. (Wareka Ruka 22:40.) E ngae ngkana a okioki ara iango ke nanora aika bure imwin ara tataro nakon te Atua, ma ti riai n “teimatoa ni butiia” te wanawana bwa ti aonga n tokanikai i aon te kataaki aei. A karauaki nanora bwa “e tituaraoi n anga nakoia aomata ni kabane n aki ngurengure.” (Iakobo 1:5) E korea naba ae kangai Iakobo: “Iai ae aoraki [n ana onimaki] i buakomi? Ke e weteiia unimwaanen te ekaretia, ao a na tataro ibukina ao ni kabiria n te bwaa n aran Iehova. Ao e na marurung te aomata ae aoraki n te tataro ae nako man te onimaki.”—Iakobo 5:14, 15.

16, 17. N ningai te tai ae moan te tamaroa are ti na tataro iai, n ukoukora buokara n rarawa nakon te kariri?

¹⁶ E rangi ni kakawaki te tataro ibukin te rarawa nakon te kariri, ma ti riai n ataa raoi kainnanoan te tataro n te tai ae riai. Iangoa te baere riki iroun te rorobuaka n ataei are taekinaki n Taeka N Rabakau 7:6-23. Ngke e airoo ao e a toua te kawai teuaei ae ataaki bwa e maeka iai te aine ae kammaira aroarona. E anaaki nanona ni karauan te taetae iroun neiei, ao e irinako ibukini kamoamoaana irouna, e irianako n ai aron te kao ae nako ni nneni kamateana. E aera ngke e nako ikekei te rorobuaka n ataei aei? Kioina ngke e “aki wanawana” ae taekan ae e aki tau rabakauna, ao e bae ni kabokorakora ma kani karaoan ae bure. (Taeka N Rabakau 7:7, BG) N ningai ana tai n tataro teuaei ae e na kabwaia riki iai? E koaua ae e manena ana tataro n taai ake e kaaitara iai ma te kariri, bwa e aonga n rawa nako iai. Ma ana tai n tataro ae moan te tamaroa, boni ngke e moan reke ana iango bwa e na toua te kawai anne.

¹⁷ Ni boong aikai, tao e kona te mwaane temanna ni kakorakoraa n rawa nakoni matakuakinan te bwaitingako. Ma iangoia bwa aongkoa e kawari taabo aika kakawaraki n te Internet, ake e ataia bwa a kaokaoti iai taamnei aika bwaitingako. Tiaki e kuri n titeboo aron teuaei ma te rorobuaka n ataei are e taekinaki n Taeka N Rabakau mwakoro 7? Ai karuanikaira touan te kawai anne! E riai te aomata n tataro n ukoukora ana ibuobuoki Iehova imwaini kawaran taabo aika kakawaraki n te Internet, bwa e aonga n rarawa nakon te kariri ae matakuakinan te bwaitingako.

18, 19. (a) E aera ngkai e kona ni kangaanga te rarawa nakon te kariri, ma ko na kanga n tokanikai i aon te kangaanga anne? (b) Tera ae ko motinnanoia bwa ko na karaoia?

¹⁸ E aki bebete te rarawa nakon te kariri ke te tokanikai i aon anua aika buakaka. E korea ae kangai te abotoro Bauro: “E kan ekaanako te taamnei kaibwabwarun te rabwata, ao e kan ekaanako te rabwata te taamnei.” Mangaia are “[ti] aki karaoi iai baika [ti] kani karaoi.” (I-Karatia 5:17) Ngkana ti na kaitaraa te kangaanga aei, ti riai ni kakorakoraira n tataro ngkana a moan rio iango aika bure ke kariri n ara iango, ao ni maiuakina ae boraoi ma ara tataro. “Akea te kaririaki ae e a tia n roko iroumi ae a tuai n rinanona aomata tabemwaang,” ao man ana ibuobuoki Iehova, ti kona n teimatoa ni kakaonimaki nakoina.—1 I-Korinto 10:13.

¹⁹ N aki ongeia bwa tao ti aitara ma te kangaanga teuana, karaoan ara motinnano ae kakawaki, ke n rarawa nakon te kariri, ma e a tia Iehova n anganira te bwaintituaraoi ae moan te tamaroa ae te tataro. Ti kona ni kaotiota onimakinana iroura rinanon te tataro. Ti riai naba n teimatoa ni butiia te Atua taamneina ae raoiroi, are e kairira ao ni kakorakoraira. (Ruka 11:9-13) Mangaia are ti bia onimakina Iehova ao n aki mwiokoa oin ara ataibwai.

[Kabwarabwara ae nano]

Ko Uringnga?

• Tera reireiam ae reke iroun Etekia, Anna, ao Iona, ibukin onimakinan Iehova?

• E kanga aia katoto Tawita ao Iotua ni katuruturua riain te taratara raoi ni karaoani motinnano?

• N ningai te tai ae nakoraoi riki iai bwa ti na tataro ibukini kaririara?

[Taamnei n iteraniba 13]

N ningai te tai n tataro ae moan te tamaroa ngkana ti na rarawa nakon te kariri?