RONGORONGORA RIMOA

“Bon Titeboo Ngai ma te On ae Mena i Nanoni Borana”

A UAMAENAKO kaanga ai aron te ukeukennanti n te United States taan uarongorongo aika raka i aon 10,000 mwaitiia ni karaoa te mwakuri ae okoro i nanon ruaiwa te bong n Aokati/Tebetembwa n 1929. A katikui kuatan te mirion mwaitini booki ao boroutia irouia aomata. Bon iai naba bwaiania aika raka i aon teuana tenga mwaitiia mai buakoia taan tataekina te Tautaeka n Uea. Ai boni korakorara rikirakeia! E taekinaki n te Bulletina bwa e rangi ni kamimi aron te mwakuri ni bwaiania aei bwa e birirake n te mwaiti ae tenua te tai rakana man 1927 nakon 1929.

N raatokin 1929, iai te kangaanga ae kakaiaki ni kaineti ma kaubwain te aba. E kananokawaki te bong ae te Kauabong n Okitobwa 29, 1929 bwa e Korakora te Rawawatannano ibukini kerikaakini kaubwain te aba n te aro are a a bwaka booni bwaai n Taabo ni Bitineti i aon New York ike e a karika te kubanako. A ruuti bangke n te mwaiti ae nga ma nga te taraa. A a toki mwakurian taabo n ununiki. A kainaki taabo ni karaobwai aika bubura. A bua aia mwakuri mirion ma mirion aomata. N 1933, e a birirake mwaitiia taan tangomwane ibukin aia auti ake a tuai ni kabwakai aia taarau nakon 1,000 ni katoabong n te United States.

A na kanga taan tataekina te rongorongo ake a kabwanina aia tai ni kanakoraoa aia waaki n tain te kangaanga anne? Buokaia teuana boni kamanenaan te auti ae te kaa. A buokaki bwaiania aika bati bwa a na moanibwaia aia mwakuri ni minita n te aro ae karako iai te kabanemwane man te auti te kaa ke te auti are e kokokaki n te kaa bwa akea boon tangoana ao akea aia angabwai iai.b A riki auti ake a uouotaki bwa kaanga ruu ake ai akea booia n tain te bwabwaro. N te 1934, a kanakoaki kabwarabwaraan te babaire rinanon te Bulletin ibukin auti aika uarereke mani bobonga raoi bwain nanona n aron te ran, te titoobu, te kainiwene ae rurukumaki ao ai nangoan aia tiiring man te kamwaitoro.

A moana katean aia auti aika taiani kaa taan uarongorongo aika kaubwai ni katobibia te aonnaba. E ururing rikaaki Victor Blackwell ni kangai: “Bon akea mwaatain Noa ni kabaa te aake ao I aki rabakau naba ke ni mwaatai ni katea te auti ae te kaa.” Ma e bon tei naba ana auti.

Iai aia auti ae te kaa Avery ao Lovenia Bristow. E taku Avery: “Titeboo ngai ma te on ae mena i nanoni borana​—bon iriau n taai nako mwengau.” A bwaiania te utu ae te Bristow ma Harvey ao Anne Conrow ma aia auti ae te kaa ae kanimwaki n te korotaa oon nanona ae te beeba. A boni mrara mwakorokoroni beeba akanne ni katoaa te tai are a kamwainga iai aia auti. E ururing rikaaki Avery ni kangai: “Bon akea mwai mwaina ae e a tia n ataa te auti ae te kaa aei ao akea naba ae e a tia n nonoria mangkekei ni karokoa ngkai!” Ma e taku Avery bwa e noraki te taanga ae te Conrows ma natiia mwaane aika uoman bwa “te utu ae te kabanea ni kukukurei.” E korea ae kangai Harvey Conrow: “Ti bon aki tare n te bwai teuana, ao ti namakina kamanoara raoi ao akoara ngkai ti mwakuri ibukin Iehova.” A kaea te Kuura n Reirei i Kireata imwina riki te utu ae te Conrows aika aman ao ni mwiokoaki bwa mitinare i Peru.

A bwaiania naba kaain te utu ae Battaino. Ngke a ataia Guisto ao Vincenza bwa a nang kariki, a a bita aia turaki ae te Model A Ford ae bwain 1929 nakon te auti ae “kaanga ai aron te outero ae tamaroa” ni kaitaraan are a memena ngkoa i aan taian umwanrianna. A bon teimatoa ma natiia te aine ae uarereke ni waakinaanako mwiokoaia are a rangi n tangiria, ae te uarongorongo nakoia kaain Itare ake a maeka n te United States.

A bati ake a butimwaea te rongorongo ae raoiroi ma a burenibwai n anga aia bwaintangira ibukini booki aika aanaki man te Baibara, aomata aika maiu ni kainnano ao aika akea aia mwakuri. Ma a anganako aia bwai ake iai irouia bwa booni booki. A korei mwini bwaai aika 64 mwaitiia bwaiania aika uoman ake a anganaki mairouia aomata ake a kukurei n ongora. A uarerena “kaanga aroni mwin te warebwai man titooan te aba” ngkana a warekaki.

E kaitiboo Fred Anderson ma te tia ununiki temanna are e tangiri ara boki n aekaia nako ao e kukurei ni kabooi n ana kiraati ni wareware tinana. N te tabo n ununiki are teuana, e kaota kan ongorana te mwaane temanna n ara boki ma e taku: “Bon akea au kiraati ni wareware ibukini warekaia.” E ngae n anne, e a kona ni wareki ara boki n te aro ae ota iai man ana kiraati ni wareware teuare kaain rarikina ao e a kukurei n anga ana bwaintangira ibukini booki ao te kiraati ni wareware.

E katokaa i nanon ana kaa Herbert Abbott te ooni moa ae uouotaki. Ngkana a aikoa kabooaki mooa aika teniman ke aman, e a uotiia nakon te mwakete, e kabooinako ao ni karekea bwaan aia kaa iai. E korea ae kangai: “Bon tentai ara tai ake ti a kuri n tiku iai n akea ara mwane. Eng, ti bon aitara ma anne ma ti aki kariaia bwa e na toki ara mwakuri iai. Ngkana akea ara bwaa, ti bon teimatoa naba ni karaoa ara mwakuri, ti kantaningaa Iehova ao n onimakinna.”

A kateimatoaaki ana aomata Iehova rinanon ririki aika kangaanga akanne man onimakinana ma nanoia ae korakora. N te bong teuana ae rangi ni korakora iai te karau, a a birinako man aia auti ae te kaa Maxwell ao Emmy Lewis imwain raoi bwakarakin ao bwenauaakin aia auti n te aroka ae bubura. E korea ae kangai Maxwell: “Bon akea tukara mani baikai bwa bon tii kabuanibwai aika karina ma a aki roko n te bwara nanora iai. E boni bati te mwakuri ae riai ni karaoaki iai ao ti kukurei ni karaoia.” A bon aki maaku ao man aia ibuobuoki raoraoia ake a tatangira, a a manga katea aia auti ae te kaa Maxwell ao Emmy.

N taai ake a aitara iai ma kangaanga taani Kakoaua ibukin Iehova aika ingainga nanoia aika mirion ma mirion mwaitiia, a a boni kaotiota iai te nano ni kan anga boni ngaiia. Ni koauana, n aroia bwaiania ake n taai akekei, ti kakorakoraira naba ni waakinaanako te mwakuri n uarongorongo ni karokoa e taekinna Iehova bwa e a tia te mwakuri.

[Kabwarabwara mai nano]

[Taamnei n iteraniba 31]

[Taamnei n iteraniba 32]

Te auti ae te kaa are e nang katokaaki i aon te booti nakon iteran te karaanga n tain te kakarau ae rangi ni korakora i aon Inria