E Kona N Toki Te Iowawa N Te Aonnaba Aei?

TE IOWAWA N TE MWENGA AO MWAKURI N TANGAKO: E ribootinna te United Nations ni kangai: “Kaka temanna te aine mai buakoia teniman, ae e a tia ni karaoaki te mwakuri n iowawa ke n tangako nakoina iroun temanna ae rangi ni kinaa.” E kananokawaki bwa “n te aonnaba ao e katautauaki bwa iai kaka temanna te aine mai buakoia niman ae e a tia ni karaoaki te mwakuri n tautau nakoina n akea ana kariaia ke e kuri n tauaki.”

TE MWAKURI NI KAKAMWARUA: E ribootinaki bwa e raka i aon 30,000 taiani kaeng aika kakamwarua n te United States. E nakoni kaka 1 te aomata mai buakoia 3 i Latin Amerika ae e ribootinaki bwa e a tia ni kamwaruaaki.

TE TIRITIRI: E katautauaki bwa e kaania te itera ni mirion aomata ake a tiringaki i nanon te ririki ae e a tibwa nako, ae te mwaiti ae raka i aoni mwaitiia ake a mate n taiani buaka. Aberika Maiaki ao Amerika Nuka, bon aaba aika te kabanea ni korakora iai te tiritiri, ae riaon 4 te tai okiokini mwaitin te tiritiri n te aonnaba. E raka i aon 100,000 aomata aika tiringaki i Latin Amerika n teuana te ririki, ao 50,000 tabun i Brazil. E kona n reke katokan te iowawa?

E KONA NI KATOKAKI TE IOWAWA?

E aera ngkai e a rangi n taabangaki te iowawa? A bati bukina aika noraki, n ikotaki naba ma aikai: te kairiribai ae ueke man te kakaokoroaki i marenaia aomata ao te kaubwai, kamangoraia tabemwaang, kabonganaakin te arekooro ao te drug n te aro ae aki riai, nonoran aia mwakuri n iowawa ikawai irouia ataei, ao teuana riki bon te iowawa irouia taani kakeru aika taraa n aki kona ni katuuaaeaki.

E a bon tia ni kataaki n totokoaki te iowawa n aaba tabeua n te aonnaba. E ribootinaki bwa i nanon tebwina te ririki n nako, ao iai te kerikaaki ni mwaitin te tiritiri nakon tao 80 te katebubua n te kaawa ae a ibetutu kaaina ae São Paulo i Brazil. Ma a bon teimatoa naba ni korakora aeka ni mwakuri n iowawa nako n te kaawa anne, ao mwaitin te tiritiri e bon tiku naba i aon tao 10 ni kaka 100,000 mwaitiia kaaina. Tera ngkanne ae e na karaoaki bwa e aonga n toki te mwakuri n iowawa?

Bon iai irekerekeni katokan te mwakuri n iowawa ma aomata, ae nanonaki iai anuaia ao aroaroia. Ngkana a na bitaki aomata aika iowawa, a riai ni biti aroaroia n aron te nanorieta, te nanonrang, ao te bangaomata ao ni bwaina te tangira, te karinerine, ao tabeakinaia tabemwaang.

Tera ae e kona ni kaira te aomata bwa e na karaoi bitaki aika bubura aikai? Iangoa ana reirei te Baibara:

• “Bon aei tangiran te Atua, ae ti na kakairi n ana tua.”​—1 Ioane 5:3.

• “Maakakin Iehova nanona ribaan ae buakaka.”a​—Taeka N Rabakau 8:13.

Tangiran te Atua ao maakakini karaoani baika e na aki kukurei iai, boni bwaai ni kaungaunga aika kona ni buokaki naba iai aomata aika iowawa bwa a na bitii maiuia, tiaki n ae tii teutana ma a boni bita maiuia ni kabane. E a bon tia n riki aei?

Iangoa Alexb are kabanea 19 te ririki n te karabuuti i Brazil ibukin ana mwakuri ni kakamwarua tabeua. E riki bwa Ana tia Kakoaua Iehova n 2000 imwin reiakinan te Baibara ma taani Kakoaua. Te koaua bwa e boni bita aroarona ae iowawa? Eng, ao e korakora uringaaban Alex ibukini baika buakaka ake e karaoi. E taku: “I a tangira te Atua kioina ngkai e anganai namakinan ae e kabwaraaki raoi au bure. I buokaki man te kakaitau nakon Iehova ao tangirana bwa N na bitii arou.”

E mena naba César i Brazil ao e irekereke ma ninian taabo ao te kimoa ma te katii. Anne maiuna i nanon 15 tabun te ririki. Tera ae e bita maiuna? Ni menana n te karabuuti ao e kawaraki irouia Ana tia Kakoaua Iehova, ao n reirei naba n te Baibara. E kabwarabwaraa César ni kangai: “I a tibwa kunea te kantaninga ibukin te maiu. I a reiakina tangiran te Atua. I reiakina naba maakakina, ae maakakin okirani karaoan ae buakaka ao karawawataan nanon Iehova. I kani kaota au kakaitau ibukin ana akoi. I kairaki n te tangira ao n te maaku anne bwa N na bita maiuu.”

Tera ae kaotaki nakoira n rongorongo akanne? E oti iai bwa iai mwaakan te Baibara ni bitii maiuia aomata n te aro ae rianako, ae kaineti ma bitakin aroia n iaiango. (I-Ebeto 4:23) E reitia Alex are taekinaki mai mwaina, ni kangai: “Te bwai are I reiakinna man te Baibara, kaanga ai aron te ran ae itiaki ae kabwaroaki i nanou, ao e kaitiakai teutana imwin teutana, bwa e uotiinako iango aika bubuaka. Aikai ngkoa bwaai ake a kangaanga irou iangoia ae I kona ni kanakoi.” Eng, ngkana ti kaon ara iango n ana rongorongo te Baibara aika itiaki, e kona ni kanakoi ke ni kaitiaka te buakaka. Iai mwaakan ana Taeka te Atua ni kaitiaka te aomata. (I-Ebeto 5:26) Ao a kona iai ni bitaki aroia aomata aika iowawa ma ni bangaomata, ao n riki bwa aomata aika akoi ma n rau. (I-Rom 12:18) A namakina te rau ni maiuia mani maiuakinan ana boto n reirei te Baibara.​—Itaia 48:18.

E raka i aon wanua te mirion Ana tia Kakoaua Iehova n aaba aika 240, ake a tia ni kunea kiingini katokan te iowawa. A a tia aomata man reeti ni kabane ao mani baronga nako ao mani katei aika kakaokoro n reiakina tangiran ao maakakin te Atua, ao n itangitangiri i marenaia, ao a a maeka ma te rau bwa kaanga te utu ae tii teuana ni katobibia te aonnaba. (1 Betero 4:8) Boni bwaai ni kakoaua ngaiia, aika kaotia bwa e boni kona n toki te iowawa n te aonnaba.

E A KAAN TOKI TE IOWAWA N TE AONNABA!

E berita te Baibara bwa te Atua e nang katoka te iowawa n te aonnaba aei. Mwakuri n iowawa n te aonnaba aei, a a kaaitara ma ana “bong ni motikitaeka [te Atua] ao bongini kamaunaaia aomata ake a aki karinea te Atua.” (2 Betero 3:5-7) A nang aki manga karawawataaki tabemwaang irouia aomata aika iowawa. Ti na kangaa ni koaua raoi bwa e na boni karaoa te bwai teuana te Atua ao ni katoka te iowawa?

E taku te Baibara: E “riribaa ane e tangira te iowawa” te Atua. (Taian Areru 11:5) E tangira te rau ao te kaetitaeka ae riai te tia Karikiriki. (Taian Areru 33:5; 37:28) Ngaia anne bukina ae E na aki katikuia aomata aika iowawa n aki toki.

Eng, e a kaan roko te aonnaba ae boou ae mena iai te rau. (Taian Areru 37:11; 72:14) E aera ngkai ko aki reiakina riki arom ae ko na tau iai ni maeka n te aonnaba ae akea iai te iowawa?