Ti Kona ni Katoka te Buaka ao te Tiritiri?

KARIKIRAKEANI KAUBWAIN TE ABA

Te taakete: E na kanakoraoaki aroni maiuia aomata. E kona aei ni kakerikaaka ke ni katoka kaubwain te aba ae boni ngaia teuana bukin rikin te buaka.

Te kangaanga iai: A riai tautaeka ni bitii aroia ni kabongana aia mwane. N 2022, ao e katautauaki bwa e bane 34.1 te birion te taaraa (U.S.) ibukini karekean te rau ao kateimatoaani kanakoraoani maiuia aomata n taabo aika bati. Ma anne bon tii 0.4 te katebubua te mwaiti ni mwane, ni kabotauaki ma are kabaneaki ibukin te bwai ni buaka n te ririki naba anne.

“E korakora riki ara kabanemwane ao ara kabanebwai ibukini buokaia naake a rotaki n taiani buaka, nakon ae ti na kabanemwane i aoni baika a na kona n tuki rikin taiani buaka ao ni karekea te rau.”​—António Guterres, te tia koroboki ni kabuta n te UN.

Ana taeka te Baibara: A kona tautaeka ma botaki nako ni buokiia aomata aika maiu ni kainnano, ma a bon aki kona ni katoka te maiu ni kainnano.​—Te Tua-Kaua 15:11; Mataio 26:11.

TE BORARAOI

Te taakete: Totokoan ke raoiakinan te aki boraoi n iango n te aro ae rau rinanoni maroroakinan te bae riki, ao boraraoiakinani karaoani baika a na karekea te kabwaia.

Te kangaanga iai: E kona te bwaatei teuana ke ae bati riki n rawa nakon te maroro ke butimwaean te boraraoi. Ao a kai uruakaki boraraoi ni kaineti ma te rau.

“E aki nanakoraoi n taai nako te boraraoi i marenaia aaba. E kona te boraraoi ibukini katokan te buaka n aki nakoraoi n te aro are e a korakora riki iai te buaka imwina.”​—Raymond F. Smith, American Diplomacy.

Ana taeka te Baibara: A riai aomata n “ukoukora te rau.” (Taian Areru 34:14) Ma a bati aomata ni boong aikai aika “taan aki kakaonimaki nakoia raoia, . . . taani kakanneti, . . . taani kamwamwane.” (2 Timoteo 3:​1-4) A aki kona taani kairiri n te tautaeka aika karaoa raoi tabeia ni katoka te buaka ngkai e a rangi ni bwabwainaki aroaro aikai.

KAMAUNAANI BWAAI NI BUAKA

Te taakete: A na katokaki ke ni kamaunaaki matani bwaai ni buaka ao riki ake a mwaakaroiroi, ao ake a karaoaki man taiani kemiko ao man taiani mannaoraki aika kamamate.

Te kangaanga iai: A rarawa natannaomata ni kamaunai matan aia bwai ni buaka ibukina bwa a maaka ae e na bua mwaakaia ke a nang kai buakanaki. E ngae ngkana a kona ni kamauna matan aia bwai ni buaka, ma a aki kona n ataa raoi bukin aia buaka aomata.

“A bati tautaeka ake a berita bwa a na kamaunai matan aia bwai ni buaka imwin te buaka n 1991 ma e aki koro bukina, n ikotaki naba ma mwaneka ibukini kakerikaakan ruanikaini maiuia aomata, karekean te reitaki ae raoiroi i marenaia aaba, ao ae moamoa riki karekean te iraorao ae kaan ao ae mano riki ibukia kaain te aonnaba.”​—“Kateimatoaan Raoiroini Maiura Ibukin Taai Aika Imwaira: Maroroakinan Aroni Kamaunaani Matani Bwaai ni Buaka.”

Ana taeka te Baibara: A riai ni kanakoi aia bwai ni buaka aomata ao n “ororei aia kabaang ni bitii bwa bwaai ni kamarautano.” (Itaia 2:4) Ma e kainnanoaki riki ae bati ibukina bwa e bon nako te tiritiri mai nanon te aomata.​—Mataio 15:19.

TE IKAREKEBAI NI KAREKEAN TE MWERAOI

Te taakete: A boraraoia natannaomata bwa a na ikarekebai ni kaitaraa aiaia. Aongkoa a na aki kani kauekea te buaka aiaia, ngkana a noria bwa a na buaka ma aaba aika bati aika ikotaki.

Te kangaanga iai: E aki koaua te iango ae maakakini kaitaraani korakoran aaba aika mwaiti n te buaka teuana, e na karekea te rau. A aki kakaonimaki taian tautaeka n taui mwin aia boraraoi, ao a aki boraoi nanoia ni kaineti ma baike a na karaoi ni kaitaraa aiaia ao te tai are a na karaoia iai.

“E ngae ngke a kakorakoraia te League of Nations ao te United Nations . . . ni buokiia tautaeka bwa a na ikarekebai i marenaia, ma te waaki aio e bon aki totokoa te buaka.”​—“Encyclopedia Britannica.”

Ana taeka te Baibara: E raoiroi riki te uaia n ibuobuoki. (Te Minita 4:12) Ma a aki kona tautaeka ke aia botaki aomata ni karekea te rau ao te mweraoi ni koaua. “Tai onimakinia aomata aika taani kairiri. Akea te aomata ae kona ni kamaiuko. Ngkana a mate a na manga okira te tano; ao a na bane n toki aia babaire n te bong naba anne.”​—Taian Areru 146:​3, 4, Today’s English Version.