TE KAONGORA IBUKIN TE REIREI 42
ANENE 44 Ana Tataro Ane Mangori
Arom ni Kanakoraoa Am Tataro
“I wewete ma nanou ni kabane. Kaekaai ngkoe ae Iehova.”—TAIARE. 119:145.
TE BOTO N IANGO
Iaiangoan tataro ake a koreaki n te Baibara a kona ni buokira ni kanakoraoi ara tataro.
1-2. (a) Tera ae kona n tukira mani bunran raoi nanora nakon Iehova? (b) Ti kangaa n ataia ae e kakauongo raoi Iehova n ara tataro?
KO NAMAKINNA n tabetai ae a a moanna n okioki am tataro ao a aikoa nako raoi mai nanom? Ngkana eng, ao tiaki tii ngkoe. Ibukina bwa ti tatabetabe ni maiura, ti a kona n tatataro ni katawe. Ke ti kona naba n noria ae e a kangaanga bunran raoi nanora nakon Iehova ibukina bwa ti iangoia ae ti aki tau ni kawaria.
2 E karaui nanora te Baibara bwa te bwai ae kakawaki iroun Iehova, tiaki ara tataro ae rangi ni bwarabwara raoi ma e na nako raoi mai nanora. E ongo “aia bubutii aomata aika nimamannei.” (TaiAre. 10:17) E kakauongo raoi nakon ara taeka ni kabane ibukina bwa e rangi n tabeakinira.—TaiAre. 139:1-3.
3. Baibara titiraki aika ti na rinanoi n te kaongora aei?
3 Ti kona ngkanne n titiraki ni kangai: Bukin tera ngkai ti kona n tataro nakon Iehova ma te aki nanokokoraki? Ti na kangaa n tataro n te aro ae ti na kaaniaki riki iai ma Iehova? Ti na kangaa ni buokaki ni kanakoraoa ara tataro ngkana ti iaiangoi tataro ake a koreaki n te Baibara? Ao tera ae ti kona ni karaoia ngkana ti a rangi n rawawata ao ti a aki kona n taekina raoi ara namakin? Ti na rinanoi kaekaan titiraki aikai.
TAI MAAKU N TATARO NAKON IEHOVA
4. Tera ae kona ni buokira bwa ti na aki maaku ni kawara Iehova n te tataro? (Taian Areru 119:145)
4 Ngkana ti ataia ae Iehova bon raoraora ae kakaonimaki ni koaua ae e tangirira bwa ti na kukurei, ane ti na ataia ae ti aki riai ni maaku ni kawaria n te tataro. E kataia te tia korea te Areru 119 ni karekea te aeka n iraorao ae kaan anne ma Iehova. E boni kaaitara naba ma kangaanga. A iowawa nakoina aomata aika mwamwanaa te aba. (TaiAre. 119:23, 69, 78) E kabokorakora naba ma aki kororaoina. (TaiAre. 119:5) Ma e ngae n anne e bon aki maaku ni bunra nanona nakon Iehova.—Wareka Taian Areru 119:145.
5. Bukin tera ngkai ti aki riai ni kariaia ara namakin aika aki raoiroi bwa a na tukira n tataro? Taekina te katoto.
5 E kaoia naba Iehova te koraki ake a karaoi buure aika kakaiaki bwa a na tataro nakoina. (Ita. 55:6, 7) Ngaia are ti aki riai ni kariaia ara namakin aika aki raoiroi bwa a na tukira n tataro. N te katoto, e ataia te bwairati n te wanikiba ae e kona n reitaki ma taani kairi kawaini wanikiba ngkana e kainnanoa buokana. E na tabwarabwara n reitaki nakoia ibukini maamaana ngkana e bua kawaina ke ngkana e bure te bwai ae karaoia? E na bon aki! N aron anne, ngkana ti namakinna n tabetai bwa ti a bua ke ti karaoa ae bure, ti kona ni kawara Iehova n te tataro ma te aki maaku.—TaiAre. 119:25, 176.
AROM N TATARO N TE ARO AE KO NA KAANIAKI RIKI IAI MA IEHOVA
6-7. E kangaa iaiangoan aroaron Iehova ni buokira bwa ti na tataro mai nanora? Taekina te katoto. (Nora naba te kabwarabwara mai nano.)
6 Ngkana ti taetae ma Iehova ma te aki wimakiki n arora ni bunrii nanora ao ara namakin nakoina, ane ti na kaaniaki riki ma ngaia. Ngaia are tera ae ti kona ni karaoia ni kanakoraoa riki ara tataro?
7 Iaiangoi aroaron Iehova.a Ngkana ti kabatiaa riki iaiangoan aroarona, ane ti na kona riki ni kaotii raoi ara namakin nakoina. (TaiAre. 145:8, 9, 18) Iangoa ana katoto te tari te aine ae Kristine ae iowawa tamana. E taku neiei: “E kangaanga irou ae N na taetae nakon Iehova bwa kaanga Tamau. I iangoia ae e kona ni kitanai ibukin aki kororaoiu.” Tera aroaron Iehova ae buoka neiei? E taku: “I namakina te mano raoi n ana tangira ae koaua Iehova. I ataia ae e na aki kaaki baiu. E ngae ngkana I bwaka ma e na manga kateirakeai. I buokaki n aei bwa N na kaotii nakoina baika I rangi ni kimwareirei iai ao baika I rangi ni karawawataaki iai.”
8-9. Baikara kakabwaia tabeua ngkana ko iaiangoa te bae ko na taekinna imwain am tataro? Taekina te katoto.
8 Iaiangoa te bae ko na taekinna. Imwain am tataro, ko kona n titirakiniko titiraki tabeua. N te katoto: ‘Baikara kangaanga aika I kabokorakora ma ngaai ngkai? Iai temanna ae I riai ni kabwaraa ana bure? Iai te kangaanga ae boou ae I kaitaraa ae I kainnanoa iai ana ibuobuoki Iehova bwa I aonga n tokanikai i aona?’ (2Uea 19:15-19) Ti kona naba ni katotonga aron te tataro are e a tia ni karaoia Iesu ibukira ao n arora n iaiangoi baika ti kona ni bubutiia Iehova ni kaineti ma Arana, Ana Tautaeka n Uea, ao Nanona.—Mat. 6:9, 10.
9 Ngke e a ataia te tari te aine ae Aliska bwa e a reke irouni buuna te kaentia n te kaburoro, ao e a kangaanga irouna bwa e na tataro. E ururing rikaaki ni kangai neiei: “I rangi n rawawata n te aro are I a aki kona n iaiangoa raoi au tataro.” Tera are buoka neiei? E kabwarabwaraa ni kangai: “I kakabanea tabeua te miniti imwain ae I tataro ni barongaa raoi au iango ao I buokaki iai bwa N na aki tii kaatuua iaiangoau n au tataro. E ibuobuoki arou aei bwa N na namakina riki te rau n au iango ngkana I tataro.”
10. Bukin tera ngkai ti riai ni kaananaua ara tataro? (Nori naba taamnei.)
10 Kaananaua am tataro. E ngae ngke ti kona ni kaaniaki naba ma Iehova n ara tataro aika kimototo, ma ti na kona riki ni kaotii ara iango ngkana ti kaananaua ara tataro.b E kangai buun Aliska ae Elijah: “I kataia ni kabatiaa au tai n tataro i nanon tebongina ao I a kaaniaki riki ma Iehova n arou ni kaananaua au tataro. E taotaona nanona Iehova n tataningaai n uaa motin au tataro bwa I aonga n aki katawea au tataro.” Kataa aei: Kakaaea te tai ao te tabo ae ko kona n tataro iai ni kabaibati bwanaam ae ko na aki kamangaoaki iai, ao karekea bwa anuam ae ko na kaananaua am tataro.
Kakaaea am tai ao te tabo ae ko na aki iai katabetabeaki ngkana ko tataro (Nora barakirabe 10)
IAIANGOI TATARO AKE A KOREAKI N TE BAIBARA
11. Ti kangaa ni buokaki man iaiangoan tataro ake a koreaki n te Baibara? (Nora naba te bwaoki ae “Titeboo Arom ma Ngaiia?”)
11 Ko bae n noria ae e ibuobuoki iaiangoan tataro, anene n taromauri, ke taian areru ake a koreaki n te Baibara. Ngkana ko nora aroia ana toro te Atua ni kaotii aia iango aika raba, ane ko na kairaki iai bwa ko na bunra nanom nakon Iehova. Ko bae ni kunei taeka n nebonebo aika boou aika ko kona ni karini n am tataro. Ao ko boni bae ni kunei tataro aika titeboo raoi ma baika ko rinanoi.
12. Baikara titiraki aika ti kona n titirakinira iai ngkana ti iaiangoa kanoan te tataro teuana?
12 Ngkana ko iaiangoa kanoan te tataro teuana ae koreaki n te Baibara, titirakiniko aei: ‘Antai aika taekini taeka aikai ao tera are riki nakoia? Titeboo au iango ma ake a taekinaki n te tataro aei? Baikara reireiau mai iai?’ Ko bae ni kainnanoa karaoan riki am kakaae ibukini kaekaan titiraki aikai ma e na boni materaoi karaoana. Iangoi katoto tabeua.
13. Tera reireiara teuana ibukin te tataro mairoun Anna? (1 Tamuera 1:10, 11) (Nora naba te taamnei ni te maekatin.)
13 Wareka 1 Tamuera 1:10, 11. Ngke e taekina ana tataro aei Anna, e boni kaaitara ma kangaanga aika bubura aika uoua. E kanoabo neiei ao e aki toki ni karawawataaki maiuna irouni buuni kainnabana are temanna. (1Tam. 1:4-7) Ngkana ko kaaitara ma te kangaanga ae okioki n riki, tera reireiam man ana tataro Anna? E karekea kabebeteana ngke e kaananaua ana tataro ao ni bunra nanona nakon te Atua. (1Tam. 1:12, 18) Ti kona ni karekea kabebeteara ngkana ti “kaaki [rawawatara] i aon Iehova” n arora ni kabwarabwaraa nakoina ara namakin i aoni kangaanga tabeua.—TaiAre. 55:22.
E bunra nanona Anna nakon Iehova ibukin ae e kanoabo ao e aki toki ni karawawataaki irouni buuni kainnabana are temanna (Nora barakirabe 13)
14. (a) Tera riki reireiara man ana katoto Anna? (b) Ti na kangaa ni katamaroaa riki ara tataro ngkana ti kananoa ara iango n te Baibara? (Nora te kabwarabwara mai nano.)
14 Tabeua te ririki imwini bungiakin natina te mwaane are Tamuera ao e a kairia Anna nakon te Ibonga ae Rietata are Eeri. (1Tam. 1:24-28) N ana tataro ae nako raoi mai nanora, e kaota neiei ana kakaitau n aron Iehova ni kamanoia ao n tabeakinia ana toro aika kakaonimaki ni koaua.c (1Tam. 2:1, 8, 9) A aki toki ana kangaanga ni mwengana ma e kaatuua ana iango Anna i aon aron Iehova ni kakabwaiaa. Tera reireiara? E na bebete riki kaitaraani kangaanga aika reitinako ngkana ti kaatuua ara iango i aon aron Iehova ni boutokaira ni karokoa ngkai.
15. Tera reireiara man ana tataro te burabeti are Ieremia ngkana e karaoaki ae ribuaka nakoira? (Ieremia 12:1)
15 Wareka Ieremia 12:1. N te tai teuana ao e a rangi n tabeaianga te burabeti are Ieremia n noran rikiraken te buakaka. E rangi n rotaki naba n te baere a karaoia nakoina raona n I-Iteraera. (Ier. 20:7, 8) Ti kona n ota n te baere e rinanona ngkana ti noria bwa a toronibwai aomata aika bwabwaina te kewe ke ngkana ti bwainingareaki. E ngae e kaota marakin nanona Ieremia ma e aki kabuakakaa ana kaetitaeka ae riai te Atua. Ngke e nora aron Iehova n reireinia ni kaetiia Ana aomata aika karitei, e a kakorakoraaki riki iai onimakinan ana kaetitaeka ae riai te Atua irouna. (Ier. 32:19) Ti kona naba n tataro ni kaota marakin nanora ao n onimakinna ae e na boni kaetii Iehova aeka n ribuaka nako aika ti kaaitarai ngkai, n taina ae riai.
16. Tera reireiara mairoun tibun Rewi are te taenikai ngkana e tiatianaki te bae ti kona ni karaoia ibukini baika riki nakoira? (Taian Areru 42:1-4) (Nori naba taamnei.)
16 Wareka Taian Areru 42:1-4. E koreaki te anene aei iroun tibun Rewi are te taenikai are e a aki kona ni bobotaki ma raona n te onimaki. E oti ana namakin n ana areru. Ti bae n ota n ana namakin ngkana ti a aki kona n otinako mani mwengara ke ti kabureaki ibukin ara onimaki. A kona ni bibitaki ara namakin ma ti kona ni kaotii raoi n te tataro. Ti kona ni buokaki iai bwa ti na tuoi ara iango ao n iangoi bwaai n te aro ae riai. N te katoto, e a ataia tibun Rewi arei ae e na riai ni kakaaei aanga aika boou ake e na karaoiroa iai Iehova. (TaiAre. 42:5) E iaiangoa naba aron Iehova n tabeakinna. (TaiAre. 42:8) E kona ara kakorakora n tataro nakon te Atua ni buokira bwa ti na atai ara namakin, ni kaoka raun nanora, ao ni karekea korakorara bwa ti aonga n nanomwaaka.
E bunra nanona nakon te Atua tibun Rewi are korea Taian Areru 42. Ngkana ti kaota ara namakin n te tataro, ti kona n iangoi bwaai n te aro ae riai (Nora barakirabe 16)
17. (a) Tera reireiara man ana tataro te burabeti are Iona? (Iona 2:1, 2) (b) A kangaa ni kona ni buokira tabeua kanoan Taian Areru ngkana ti kaaitara ma kangaanga? (Nora te kabwarabwara mai nano.)
17 Wareka Iona 2:1, 2. E tataro te burabeti ae Iona mai nanoni biroton te ika ae bubura. E ngae ngke e aki ongeaba iroun Iehova ma e kakoauaa Iona ae e na ongora te Atua n ana tataro. N ana tataro ni bubutii Iona ao e kabonganai taeka aika bati ake n Taian Areru.d E bae n taneiai ma rongorongo aikai. N iaiangoan rongorongo aikai, e karauaki iai nanona bwa e na boni buokia Iehova. N aron anne, ngkana ti kataia ni kamatenikunai kiibu tabeua man te Baibara, ti kona n ururingi ao ni kabebeteaki iai ngkana ti tataro nakon Iehova n taai aika kangaanga.
TEIMATOA NI KAANIA IEHOVA N TE TATARO
18-19. Tera te karaunano n I-Rom 8:26, 27 ngkana ti kabokorakora n tabetai n taekini ara namakin n ara tataro? Taekina te katoto.
18 Wareka I-Rom 8:26, 27. Ti kona n taai tabetai n taonakinako n te raraoma ao ti a aki kona ni kabwarabwaraa ara namakin. Ma ti kona ni buokaki. N taai akanne ao e “bubutii” taamnein te Atua ibukira. N te aro raa? E a tia Iehova rinanon taamneina ni kawakini tataro aika bati n ana Taeka. Ngkana ti a aki kona ni kaotii raoi ara iango, e kona Iehova ni butimwaei taeka tabeua ake n tataro akanne bwa ai ara bubutii naba ao e kona ni kaekai.
19 E buokaki n aei te tari te aine mai Rutia ae Yelena. E kabureaki ibukin ae e tataro ao e wareware n te Baibara. E korakora te tabeaianga iroun Yelena ao e a kangaanga irouna te tataro. E taku: “I a uringnga ae ngkana I taonakinako n au namakin ao n aki ataa te bae N na tataroia, e na boni butimwaei Iehova aia tataro ana toro rimoa . . . bwa kaanga ai au bubutii naba. . . . Ao anne ae I rangi ni kabebeteaki iai n au tai n rawawata.”
20. Ti na kangaa ni katauraoa ara iango imwain te tataro ngkana ti a taonakinako n te tabeaianga?
20 Ngkana ti taonakinako n te tabeaianga e kona ni kangaanga kaatuuan ara iango n ara tataro. Ti kona ni katauraoa ara iango ngkana ti ongongora nakoni bwanaa aika raweaki aika kanoan Taian Areru. Ti kona naba ni kataia ni korei ara namakin n aron are e karaoia te Uea are Tawita. (TaiAre. 18, 34, 142; atun te areru.) Ni koauana, akea taian tua i aon arora ni katauraoira ngkana ti tataro. (TaiAre. 141:2) Karaoa ae nakoraoi iroum.
21. Bukin tera ngkai ti kona n tataro ma nanora ni kabane?
21 E rotaki nanora n ataakin ae e ota Iehova n ara namakin imwain naba ae ti taekina te bwai teuana. (TaiAre. 139:4) Ma e kukurei n ongoraei ara taeka aika kaotia bwa ti onimakinna. Ngaia are tai baenikai n tataro nakon Tamam are i karawa. Karekei am taeka n taian tataro ake a koreaki n ana Taeka. Tataro ma nanom ni kabane. Taekina kimwareireim ao rawawatam nakoina. E na boni buokiko n taai nako ngkai bon Raoraom ni koaua Iehova!
ANENE 45 Baika I iaiangoi Aika Memena i Nanou
a Nora “Some of Jehovah’s outstanding qualities” n te boki ae Scriptures for Christian Living i aan te atu n reirei ae “Jehovah.”
b N angiin te tai e kimototo te tataro are karaoaki i mataia aomata ibukia kaain te ekaretia.
c N ana tataro Anna ao e kamanenai taeka aika titeboo ma ake n ana koroboki Mote. E oti iai bwa e karekea ana tai ae maan teutana ni kananoa ana iango i aon te Koroboki ae Tabu. (TuaKau. 4:35; 8:18; 32:4, 39; 1Tam. 2:2, 6, 7) Irabubua te ririki imwina ao e kabonganai taeka n nebonebo Maria are tinan Iesu aika titeboo ma ake e mwanewei Anna.—Ruka 1:46-55.
d N te katoto, kabotaua Iona 2:3-9 ma Taian Areru 69:1; 16:10; 30:3; 142:2, 3; 143:4, 5; 18:6; ao 3:8, n te aro ae karinanaki raoi iroun Iona.