Enoka E Nakonako ma te Atua Ibuakon te Botannaomata ae Riba te Atua

E TAKU te Riaboro bwa e kona ni katannakoia aomata ni kabane mairoun te Atua, ao tao n taai tabetai e taraa n ae e na boni koro bukin ana iango anne. I nanon ae e a kaani koro nimabubua te ririki imwin maten Abera, ao bon akea temanna ae e tanoata taekana ibukin te kakaonimaki ni bebeku iroun Iehova. Ma ni kaaitara ma anne, a taneiai ni kakaraoaki aroaro aika bure ao a bobuaka ma nanon te Atua.

Bon ibuakon te tai ane ro te aba iai anne ni kaineti ma bwaai n taamnei, are e a riki iai Enoka. Taiani ware n te Baibara a kotea te ririki ae 3404 B.C.E. bwa ana tai ni bungiaki. E kakoauaki bwa bon tii Enoka ae akoaki iroun te Atua mai buakoia rorona nako. Te abotoro Bauro e karina naba taekan teuaei ibuakoia ana toro Iehova aika a kakaraoa te banna ni katoto n aron te onimaki, ae a kona ni kakairi iai Kristian. Antai Enoka? Baikara kangaanga ake e kaaitara ma ngaai? E a kanga n tokanikai iai? Ao tera reireiara ae e kona n reke man arona ni kakaonimaki?

N ana bong Enoti are e maiu tao abubua te ririki imwain Enoka, ao “a a tiba moa n taboa aran Iehova” aomata. (Karikani Bwaai 4:26) E a kamani kabonganaki aran te Atua ma ngke a moan riki aomata. Ma te waaki are moanaki ngke e maiu Enoti, bon tiaki taboan aran Iehova n te onimaki ao n te aro n taromauri ae eti. Taan rabakau n te taetae n Ebera tabeman a taku bwa e eti riki rairan Karikani Bwaai 4:26 are, “a taetaebuakaa” ke a “moana te taetaebuaka.” Tao a kabongana aran Iehova aomata bwa araia, ke a arania iai aomata tabeman ake a aongkoa a buokiia, n taromaurian te Atua irouia. Ke tao a katokaa arana i aoia bouannanti.

‘E Nakonako Enoka ma te Atua ni Koaua’

E ngae ngke e taabangaki te buakaka n ana tai ni maiu, ma “e nakonako Enoka ma te Atua” ni koaua ae Iehova. E aki taekinaki bwa ana bakatibu​—aika Teta, Enoti, Kenan, Maararera ke Iareta​—a nakonako ma te Atua. Ke a aki karaoa te aro are e karaoia Enoka, ae e rangi ni kaokoro iai aroaroni maiuna ma angiia aomata.​—Karikani Bwaai 5:3-27.

Te nakonako ma Iehova e nanona te iraorao ae kaan ma te Atua, ae e reke iroun Enoka ibukina bwa e boraoi anuani maiuna ma nanon te Atua. E kukurei Iehova iroun Enoka. Ni koauana, e taku te Septuagint n te taetae n Erene bwa ‘Enoka e rangi ni kakukureia’ nanon te Atua, ae te iango ae taekinaki naba iroun te abotoro Bauro.​—Karikani Bwaai 5:22; Ebera 11:5.

Ana iraorao Enoka ma Iehova e boto i aon ana onimaki. E onimakina te “kariki” ae beritanaki ae e na riki iroun te “aine” mairoun te Atua. Ngkana e kinaaki Atam iroun Enoka ao tao e kona ni karekei mairouna rongorongo tabeua ibukin ana mwakuri te Atua nakoia te moan taanga ake a maiu i Eten. Ana atatai Enoka ibukin te Atua e karikia bwa te aomata ae ‘ingainga n ukoukora’ te Atua.​—Karikani Bwaai 3:15; Ebera 11:6, 13.

Ibukin Enoka, ao ibukira naba, karekean te iraorao ae raoiroi ma Iehova e nanona ae bati riki nakon te atatai ibukin te Atua. Ngkana ti taku bwa e kakawaki ara iraorao ma te aomata temanna, tiaki te koaua bwa ti na mutiakina naba nanon te aomata anne n ara iango ao ara mwakuri? Ti rawa ni karaoi mwakuri ke n taekin bwaai aika a na urua ara iraorao ma ngaia. Ao ngkana ti iangoa karaoan te bitaki i nanoni maiura, tiaki te koaua bwa ti riai naba n iangoia bwa tera aron rotakin ara iraorao iai?

Tangiran kateimatoan te iraorao ae kaan ma te Atua e irekereke ma bwaai aika ti tangiri ni kani karaoi. E riai moa ni karekeaki ataakin bwaai ake e tangiria ao bwaai ake e ribai. Ao ngkanne, ti riai ni kakairi n te atatai aei, ma ni kekeiaki ni kakukureia nanona n ara iango ao ara mwakuri nako.

Eng, te nakonako ma te Atua e nanonna bwa ti riai ni kakukureia nanona. Boni ngaia anne are e karaoia Enoka i nanon ririki aika bubua ma bubua mwaitiia. N etina, te weabe n te taetae n Ebera ae e kaotia bwa Enoka e “nakonako” ma te Atua, e taekina te mwakuri ae e reitakinako ni kakaraoaki. Noa, bon te aomata temanna riki ae kakaonimaki naba n ‘nakonako ma te Atua.’​—Karikani Bwaai 6:9.

Bon iai ana utu Enoka, bwa iai buna, ao e karikiia “naati mwane ma aine.” Natina temanna bon Metutera. (Karikani Bwaai 5:21, 22) E kabanea korakorana Enoka ni kaira raoi ana utu. Ma ibukin taabangakin te buakaka, e bon aki bebete irouna te beku iroun te Atua. Rameka ae taman Noa, ae kaain ana roro Enoka tao bon tii ngaia ae raonna n onimakina Iehova. (Karikani Bwaai 5:28, 29) Ma e ngae n anne, e ninikoria Enoka ni waakina te taromauri ae koaua.

Tera ae e buoka Enoka bwa e na teimatoa ni kakaonimaki nakon te Atua? Akea te nanououa bwa e aki iraorao ma taan taetaebuaka aran Iehova, ke ma aomata tabeman riki ake a aki tau n te iraorao ma te tia taromauria te Atua. Kakaaean te ibuobuoki mairoun Iehova n te tataro, e kakorakora nanon Enoka n rawa ni karaoa te bwai teuana ae na aki karaua nanon ana tia Karikiriki.

Taetae ni Burabeti Aika Kabuakakaia Akana A Aki Tangira te Atua

E kangaanga kateimatoan te aroaro ni maiu ae riai ngkana ti otabwaniniaki irouia aomata aika a aki-tangira te Atua. Ma irarikin anne, Enoka e uota rongorongon motikan taekaia aomata aika buakaka, ae rangi ni matoatoa. E kairaki n taamnein te Atua Enoka ngke e taetae ni burabeti ni kangai: “Noria, E nako mai te Uea ma ana koraki aika raoiroi aika reebu, ba E na motiki taekaia aomata ni kabaneia, ao E na kabuakakaia akana aki tangira te Atua ni kabaneia i bukin aia makuri aika bubuaka ni kabane, akana a karaoi n aki tangira te Atua, ao i bukin aia taeka aika kananomaraki aika a bukinna iai taani bure aika aki tangira te Atua.”​—Iuta 14, 15.

A kanga n rotaki n te rongorongo anne aomata aika aki onimakina te Atua? Tao taeka aika matoatoa aikai a bae ni karika riribaakin Enoka, ao tao e kakanikoaki, e kakaotinakoaki, ao ma ni kakamaakaki naba. Tao tabeman a tangiria ni kamatea. Ma e aki maaku Enoka iai. E ataa te bwai are e a tia n riki nakon te aomata are raoiroi are Abera, ao e matoatoa naba nanon Enoka n ai arona, ni kani beku iroun te Atua, ni kataui naba kangaanga ni kabane ake a na kona n riki mai iai.

“E Anaia te Atua”

Tao e nang kamateaki Enoka ngke “E anaia te Atua.” (Karikani Bwaai 5:24) Iehova e aki kariaia ana burabeti ae kakaonimaki bwa e na kammarakaki irouia aiana. N aron are e taekinna te abotoro Bauro, “e a uotaki rake Enoka iai ngke e maiu, ba e na aki nora te mate.” (Ebera 11:5) A mwaiti aomata aika taku bwa e aki mate Enoka​—bwa e uotaki nako karawa iroun te Atua, bwa e na teimatoa ni maiu iai. Ma e katereterea ae kangai Iesu: “Ao akea te aomata ae rierake nako karawa, ma bon ti Teuae ruo mai karawa, ae Natin te aomata.” Iesu bon ‘te tia rimoaia’ aomata ni kabane ake a na nako karawa.​—Ioane 3:13; Ebera 6:19, 20.

Mangaia are tera ae e a riki nakon Enoka? Te “uotaki rake . . . ngke e maiu, ba e na aki nora te mate,” e kona n nanonaki iai bwa te Atua e kamiia n te miitara ae korakora, ao ngkanne n arona anne e a katokaki iai maiuna. Ni karaoan anne nakoina ao e na aki namakina kammarakin te mate Enoka. “E aki manga noraki,” ibukina bwa Iehova e kabuaa rabwatana, n aron naba are e karaoia nakon rabwatan Mote.​—Te Tua-Kaua 34:5, 6.

E maiu Enoka i nanon 365 te ririki​—ae te tai ae aki maan, ni kabotauaki ma kaain ana roro. Ma te bwai ae kakawaki ibukia taan tangira Iehova, bwa a na kakaonimaki ni beku irouna ni karokoa tokini maiuia. Ti ataia bwa Enoka e boni karaoa anne, ibukina bwa “ngke e tuai n uotaki rake, ao e a kaotaki taekana ba e kakukureia te Atua.” Ma e aki kaotia te Baibara aron Iehova ni kaota taekan anne nakon Enoka. Ma imwain maten Enoka, e kakoauaki nakoina bwa e akoaki iroun te Atua, ao ti kona naba ni kakoauaa ae Iehova e na uringa taekana n te manga-uti.

Katotonga Aron Ana Onimaki Enoka

Ti kona naba ni katotonga aia onimaki aomata aika tangira te Atua. (Ebera 13:7) Bon te onimaki are e a kaira Enoka bwa e na riki bwa ana moan burabeti ae kakaonimaki te Atua. Bon tii te arona te botannaomata n ana bong Enoka ma ara tai aei​—ae iai te tiritiri, e taetaebuakaki te Atua iai, ao e ribaaki naba. Ma e kaokoro aroaron Enoka. E bon onimaki ni koaua, ao moan te raoiroi ana katoto n aron tangiran te Atua. Eng, Iehova e anganna te taeka ni motikitaeka ae matoatoa ae e na kaotiotia nakoia aomata, ao e kakorakoraa naba bwa e na kona n tataekinna. E ninikoria Enoka ni kakoroa bukin mwiokoana, ao e kawakinna te Atua e ngae ngke e riribaki irouia aomata.

Ngkana ti katotonga aron Enoka, Iehova e na kakorakoraira bwa ti na tataekina ana rongorongo i nanon naba boong aika kaitira aikai. E na buokira bwa ti na ninikoria ngkana ti kaaitara ma te kairiribai, ao tangiran te Atua iroura e na kaotira bwa aomata aika rangi ni kaokoro ma akana a aki tangira te Atua. Te onimaki e na kakorakoraira bwa ti na kona n nakonako ma te Atua ma ni karaoa aroarora ae na kakukureia nanona. (Taeka N Rabakau 27:11) Te onimaki e buoka te aomata ae raoiroi ae Enoka bwa e na tokanikai n nakonako ma Iehova ibuakon te botannaomata ae buakaka, ao ti kona naba ngaira ni karaoa anne.

[Te Bwaoki n te iteraniba 20]

E Mwanewea Taekan te Boki ae Enoka te Baibara?

Te Boki ae Enoka bon tiaki kanoan te Baibara ni koaua, ao e aki ataaki bwa antai ae e koreia. E kairua taekana are aongkoa e koreaki iroun Enoka. E koreaki i nanon te kauoua ke te moan tienture B.C.E., ao kanoana bon taian ototo n I-Iutaia aika tiaki rongorongon rimoa, aika a karakarakaa taekan Enoka, ae aongkoa kabwarabwaran rongorongona, are e mena ni Karikani Bwaai. Ibukin aei, taan tangira ana Taeka te Atua ni koaua a kakeaa bongan te boki aei.

Bon tii te boki ae Iuta n te Baibara ae kaota ana taetae ni burabeti Enoka: “Noria, E nako mai te Uea ma ana koraki aika raoiroi aika reebu, ba E na motiki taekaia aomata ni kabaneia, ao E na kabuakakaia akana aki tangira te Atua ni kabaneia i bukin aia makuri aika bubuaka ni kabane, akana a karaoi n aki tangira te Atua, ao i bukin aia taeka aika kananomaraki aika a bukinna iai taani bure aika aki tangira te Atua.” (Iuta 14, 15) A mwaiti taan rabakau aika a taku bwa ana taetae ni burabeti Enoka are e kabuakakaia rorona aika aki-tangira te Atua, a bon mwaneweaki man te Boki ae Enoka. Ma te koaua bwa Iuta e na aana ana rongorongo man te boki ae aki kona n onimakinaki raoi ae tiaki kanoan te Baibara ni koaua?

E aki kaotaki n te Baibara bwa e a kanga Iuta n ataa taekan ana taetae ni burabeti Enoka. Tao e mwanewea te rongorongo ae rangi n ataaki n te tai arei, ae te rongorongo ae koaua ae e taekinaki man te roro teuana nakon te roro are imwina. E teretere bwa Bauro e karaoa ae aron naba anne ngke e taekin araia Ianne ma Iambere bwa araia taan tabunea ake a mena iroun Barao, ake a kaitaraa Mote. Ngkana e kona ni kabonganai aeka n rongorongo aikai te tia korea te Boki ae Enoka, ao tiaki bwa e eti naba ngkana a kabonganaki iroun Iuta?a​—Te Otinako 7:11, 22; 2 Timoteo 3:8.

Tiaki te bwai ae kakawaki, ataakin ae e kanga ni karekeaki iroun Iuta rongorongon ana taeka Enoka ibukia aomata aika buakaka. Ma e kona n onimakinaki ngkai e ataaki ae e koroboki Iuta i aan kairana iroun te Atua. (2 Timoteo 3:16) Taamnein te Atua e kawakinna bwa e na aki taekina te bwai teuana ae aki koaua.

[Kabwarabwara ae nano]

[Taamnei n iteraniba 21]

E ninikoria Enoka n tataekina ana rongorongo Iehova