“Noria, Bon Atuara Aei”

Te rongorongo ae maroroakinaki n reirei aika uoua aikai, e boto i aon te boki ae Kaaniko Riki ma Iehova, are e tibwatibwaki n te bwabwaro ae karaoaki ni katobibia te aonnaba i nanon ririki aika 2002 ao 2003.​—Nora te kaongora ae “E Rauaki Raoi Nanou Iai,” n te iteraniba 30.

“Noria, bon Atuara aei; ti kaantaningaia, ao E na kamaiuira: bon Iehova aei.”​—ITAIA 25:9.

1, 2. (a) E kanga aron Iehova ni wetea te baatua ae Aberaam, ao bukin tera ngkai ti na mimi iai? (b) E kanga te Baibara ni karau nanora, ae ngaia ti boni kona n iraorao ma te Atua n te aro ae kaan?

“RAOU.” Aei aron wetean te baatua ae Aberaam iroun Iehova, ae te tia Karika karawa ma aonnaba. (Itaia 41:6) Iangoa moa te aomata ae ai arora ngkana e a reke ana tai n iraorao ma te Uea ae Moan te Rietata n te iuniweeti! Tao ko na boni mimi man taku, ‘I kona ni kaania te Atua n aron aei?’

² E karaui nanora te Baibara bwa ti boni kona naba n iraorao ma te Atua n te aro ae kaan. E “onimakina te Atua” Aberaam ao ibukin anne e a karekea te iraorao anne ma Iehova. (Iakobo 2:23) N aron naba anne, “E mena ana bwai [Iehova] ae raba irouia akana a eti aroia,” ni boong aikai. (Taeka N Rabakau 3:32) E kaungaira te Baibara n Iakobo 4:8 ni kangai: “Kam na kaania te Atua, ao ane E na kaaningkami.” E teretere raoi bwa ngkana ti tou mwaneka aika a na kaanira riki ma Iehova, ao e na boni buokira naba. Ni koauana, e na boni kaanira. Ma e nanonaki n taeka aika kairaki koreaia aikai bwa ngaira aika taani bure aika ti aki-kororaoi, ti na biririmoa ni karaoa aei? Tiaki ngaia anne. E kona n reke te iraorao ae kaan ma Iehova kioina ngkai e a tia Atuara ae tatangira ni karaoi mwaneka aika uoua aika kakawaki.​—Taian Areru 25:14.

3. Baikara mwaneka aika uoua ake e a tia ni katauraoi Iehova ibukira bwa ti aonga ni karekea iai ara iraorao ma ngaia?

³ Te moani bwai, e karaoa ana babaire Iehova ibukin Iesu bwa, “e na anga maiuna ba unoraia aomata aika bati.” (Mataio 20:28) E karekea angara ni kaanira ma te Atua te karea ni kaboomwi anne. E taekinaki ae kangai n te Baibara “Ti tangiria, ba E tangirira moa.” (1 Ioane 4:19) Eng, e karekea angara te Atua are ti na kona n iraorao iai ma ngaia kioina ngke “e tangirira moa.” Te kauoua, e a bon tia Iehova ni kaotia nakoira. Ni moanakin te iraorao, e na boto te itoman i aoni kinaakin te aomata, mataiakinan ao tarakin aroarona bwa a kakawaki. Iangoia bwa tera ae nanonaki n aei. Ngke arona bwa Iehova bon te Atua ae karabaa ao e aki ataaki aroarona, ti na bon aki kona ngkanne ni kaania. Ma n onean mwin anne, e bon aki karabaa mairoura Iehova ma e tangirira bwa ti na ataa taekana. (Itaia 45:19) E kaoti aroarona nakoira n ana Taeka ae te Baibara, bwa ti aonga n nora raoi koauana bwa e aki tii tangirira, ma e tangiria bwa ti na ataia ao n tangiria naba ngkai boni ngaia Tamara i karawa.

4. Tera aron ara namakin ibukin Iehova ngkana ti a moanna n atai riki aroarona?

⁴ Ko a tia n nora te tei ae uarereke ni kotokotea tamana nakoia raoraona ao imwina e mata ni kamoamoa ao ni kukurei nakoia raoraona, ao e kangai: “Bon tamau arei”! A kona n namakina naba te aro aei taan taromauria te Atua ni kaineti ma Iehova. E taetae ni burabetinaki n te Baibara te tai are a nang kangai iai aomata aika kakaonimaki: “Noria, bon Atuara aei.” (Itaia 25:8, 9) Ngkana e a nano riki ara atatai ibukin aroaron Iehova, ti na bon namakinna raoi ngkanne bwa e a reke ara Karo ae te kabanea n raoiroi ao Raoraora ae te kabanea ni kaan ma ngaira, ae akea n ai arona. Eng, ataakin aroaron Iehova e kona ni kaota bukin kaaniara ma ngaia aika mwaiti. Mangaia are ti na neneri raoi aroaron te Atua aika rangi ni kakawaki aika kaotaki n te Baibara n aron mwaakana, arona ni kaeti-taeka, rabakauna, ao ana tangira. Ti na maroroakini ngkai aroarona akana mai moa aika tenua n te kaongora aei.

“Moan te Raoiroi ni Mwakana”

5. Bukin tera ngkai bon tii Iehova ae riai n atongaki bwa “Moan te Mwaka,” ao e kamanenaa mwaakana ae kamimi n aaro raa?

⁵ “Moan te raoiroi ni mwakana” Iehova. (Iobi 37:23) E taekinaki ae kangai n Ieremia 10:6: “Bon akea temanna ae ai arom, Iehova; Ko kakanato, ao e kakanato naba aram n te mwaka.” E kaokoro Iehova ma aomata nako bwa akea tian mwaakana. Ao ibukin aei bon tii ngaia ae kona n atongaki bwa “Moan te Mwaka.” (Te Kaotioti 15:3) E kabongana mwaakana ae kamimi Iehova ni karikibwai, n ururu, ni kamanoia aomata ao ni kaoki bwaai nakon aroia rimoa. Iangoi uoua katoto aika mwaakana ni karikibwai, ao mwaakana ni kamanoia aomata.

6, 7. Tera aron korakoran taai, ao tera te koaua ae kakawaki ae kaotaki mai iai?

⁶ Ngkana ko tei i tinaniku n tain te riringa ae korakora, tera ae ko namakinna i aoni kunim? Boni kabuebuen taai. Ni koauana, ko a bon namakina ngkanne korakoran mwaakan Iehova ni karikibwai. Tera aron korakoran taai? Kabuebuen taai mai nukana raoi, bon 15 te mirion te tekurii tieutieti. Ngkana arona bwa ko anaa mwakoron rabwatan taai are mai nuka ae titeboo buburana ma tabon te neiran, ma ni katikua i aon te aba, ao ko bon aki kona ni katanaki man kabuebuena ngkana ko tei n te raroa ae uarereke nakon 140 te kiromita! Ni katoa teekan ao e kaananakoa te korakora taai ae titeboo ma te korakora ae nako ngkana a bane n rebwetaua boom aika mwaakaroiroi aika birion ma birion mwaitiia. Ma e ngae n anne, ao e buti te aonnaba ni katomimia taai n te raroa ae bon tau man nibwan te kabuebue ae korakora aei. Ngkana e rangi ni kaan te aonnaba ma taai, ao kabuebuena ngkanne e kona ni bita ranin te aonnaba nakon te buane, ma ngkana e a manga rangi n raroa ao e kona ni kabwanina te ran. Mangaia are ngkana e riki teuana mai buakon aikai ao e na bon aki kona ni maekanaki te aonnaba aei.

⁷ A aki tabeakina aron mwakurin taai aomata, e ngae ngke e reke maiuiia iai. N tokina, e a aikoa reke reireiaia iai. E taekinaki ae kangai n Taian Areru 74:16 ibukin Iehova: “Ko katauraoa te oota ma taai.” Eng, e neboa Iehova taai “are karaoa karawa ma aonaba.” (Taian Areru 146:6) Ma e ngae n anne, ao boni ngaia teuana mai buakon bwaai aika karikaki aika totoa, are e a reireinira taekan korakoran mwaakan Iehova. Ngkana e rikirake ara atatai ibukin korakoran Iehova ni karikibwai, ao e na korakora naba ara karinerine nakoina.

8, 9. (a) Tera te taeka ae kabwarabwaraa tauraoin Iehova ni kamanoia ao n tabeakinia taan taromauriia? (b) Tera aron te tia kawakin-tiibu n taai ake e koreaki iai te Baibara, n tabeakinia ana tiibu, ao tera reireiara man aei ibukin te tia Kawakin-Tiibu ae Kakannato?

⁸ E kabongana naba mwaakana ae korakora Iehova ni kamanoia ao n tabeakinia ana toro iai. A kabonganaki kaikonaki tabeua n te Baibara aika mataata ao n riinga te nano ibukin kabwarabwaran ana berita nako Iehova ni kaineti ma arona ni kamanomano. N te katoto, nora Itaia 40:11. E kabotaua arona iai Iehova ma te tia kawakin-tiibu ao e kabotauia ana aomata bwa tiibu. Ti wareka ae kangai: “Ane E na kakaamarakea ana nanai n ai aron te tia kawakin-tiibu, E na botiia tiibu aika ataei ni baina, ao E na uotiia ni babakoiia i nanoni banibanna, ao E na kairiia raoi akana mammaiia natiia.” Ko kona n iangoia bwa tera ae kabwarabwaraki n te kibu anne?

⁹ Iai maan tabeua aika a aki kona n tararuaia i bon irouia n aron te tiibu ae manana. N taai ake e koreaki iai te Baibara, ao e riai n ninikoria te tia kawakin-tiibu ni kawakinia ana tiibu mairouia kameanti, taiani bea, ao raian. (1 Tamuera 17:34-​36; Ioane 10:10-​13) Ma bon iai naba taai aika e kainnanoaki iai bwainakin te nimamannei n tain kawakinaia ao tabeakinaia tiibu. N te katoto, ngkana e bung te tiibu n te tabo ae raroa nako ma ana tabo are e kawakinaki iai, e na kanga ngkanne te tia kawakin-tiibu ni kawakina maiun te tiibu are e a tibwa bungiaki arei, are akea korakorana n totokoi mwakuri n iowawa? E na boni bae n uouotia tao i nanon tabebong, “i nanoni banibanna,” ke ni mwanokaia. Ao e nang kanga naba n roko i bwanibwanin te tia kawakin-tiibu bunin te tiibu arei? E na boni bae ni kawara te tia kawakin-tiibu te bungi-n-tiibu aei, ao e na notua waen te tia kawakin-tiibu. Ao e na bwatiku rikaaki ngkanne te tia kawakin tiibu ma n anaia n tabekia rake ma ni kamwaneauaa raoi i mwanokana. Ai raoiroi ra bannan te tia Kawakin-Tiibu ae Kakannato aei n tatauraoi ni kamanoia ao n tabeakinia ana toro!

10. Tera te bwai ni kamanomano ae katauraoia Iehova ni boong aikai, ao bukin tera ngkai e raka riki kakawakina?

¹⁰ A mwaiti riki bwaai ake e karaoi Iehova irarikin are e berita bwa e na kamanoira. N taai ake e koreaki iai te Baibara, e kaotiotia n aanga aika kamimi bwa e kona “ni kamaiuia akana a raoiroi man te rawawata.” (2 Betero 2:9, BK) Ao tera arona ni boong aikai? Ti ataia bwa e aki kabongana mwaakana n kamanoira man kabuanibwai ni kabane n taai aikai. Ma, e katauraoa te bwai teuana ae kakawaki riki ibukira ae te kamanomano n taamnei. E kamanoira Atuara ae tatangira man mwakuri aika ti na kona ni kabuanibwai iai n te itera n taamnei rinanon kataubobongakira ma bwaai aika ti kainnanoi bwa ti aonga n nanomwaaka ni kaaitarai kataaki ao ni kateimatoaa ara iraorao ma ngaia. N te katoto, e taekinaki ae kangai n Ruka 11:13: “Ngkai kam ata te angania natimi baika raraoi, ngkami akana kam buakaka, ao tiaki e maiti riki iroun Tamami are i karawa te kan anga te Tamnei are Raoiroi nakoia akana butiia?” E kona ni buokira te mwaaka ae korakora anne n anganira iango aika ti na kainnanoi ibukin kaaitarakin kataaki ke kangaanga aika ti kaitiboo ma ngaai. (2 I-Korinto 4:7) Mangaia are e mwamwakuri Iehova ibukin kateimatoan maiura n aki toki, ao tiaki tii i nanon te tai ae kimototo. Ngkana ti kaatuua iangoan te kaantaninga aei, ti a kona ngkanne n tarai kangaangan te waaki ae buakaka ae ngkai bwa bwaai aika ‘bebete, ao a kai toki.’ (2 I-Korinto 4:17) Ti aki kaaniaki ngkanne ma te Atua ae e a tia ni kamanena mwaakana ibukira ma te tatangira?

“E Tangira te Kaeti-taeka Iehova”

11, 12. (a) Bukin tera ngkai ti kaaniaki ma Iehova n ana kaeti-taeka? (b) Tera tokin ana iango Tawita ni kaineti ma ana kaeti-taeka Iehova, ao ti na kanga ni kabebeteaki man taeka aika kairaki koreaia aikai?

¹¹ E kaakaraoa ae eti ao ae raoiroi Iehova, ao e teimatoa n aki inanonano. E aki iowawa ao ni matoatoa ana kaetitaeka te Atua n te aro are ti na tannako mairouna iai, ma bon te aroaro ae tatangira are e a kaanira riki nakon Iehova. E kamaatataaki raoi n te Baibara aroarona aei. Ti na iangoi ngkanne aanga aika tenua are e kaotiota iai arona ni kaetitaeka Iehova.

¹² Te moanibwai, e kairaki Iehova n ana kaetitaeka bwa e na kaotiota te kakaonimaki nakoia ana toro. E bon namakina raoi aron ana kaeti-taeka Iehova te tia areru are Tawita. Tera tokin ana iango Tawita ni kaineti ma oin ana namakin ao man reiakinan kawain nako te Atua? E taku: “E tangira te kaeti-taeka Iehova, ao E aki kitania ana aomata aika itiaki. A kakawakinaki n aki toki.” (Taian Areru 37:28) Ai karaunano ra te taeka ni kabebetenano aei! Akea te tai ae e na kitania iai aomata aika kakaonimaki nakoina, Atuara. Mangaia are ti kona ni mwiokoa arona n iraorao ma ngaira ao ana mwamwannano. E kakoauaki aei man arona ni kaeti-taeka!​—Taeka N Rabakau 2:7, 8.

13. E kanga ni kaotaaki raoi aron Iehova n tabeakinia aika akea aia bwai n te tua are e angania I-Iteraera?

¹³ Te kauoua, e mwannanoi kainnanoia aomata aika akea aia bwai ana kaeti-taeka te Atua. E noraki koauan aei n tabeakinaia aika aki-konabwai iroun Iehova rinanon ana tua are e angania Iteraera. N te katoto, e karaoi ana babaire rinanon tuua aikai ibukia ataei aika akea tamaia ao aine aika a tia ni mate buia bwa a na mwannanoaki raoi. (Te Tua-Kaua 24:17-​21) E ataia Iehova bwa e bati te kangaanga ae a na rinanona utu aikai, ngaia are e riki iai bwa te tia Moti ae tatangira ao te tia Katania naba. (Te Tua-Kaua 10:17, 18) E kauringia I-Iteraera bwa e na bon ongo tangia aine ma ataei aika aki-konabwai ni kabane ngkana a karawawataia. E taku ana taeka ae koreaki n te Otinako 22:22-24: “E na ura unu.” Ibukina ngkai bon tiaki aroaron te Atua te un, ma e kona n un ngkana e karaoaki te ribuaka nakoia ana aomata aika raoiroi ao riki ngkana a aki konabwai.​—Taian Areru 103:6.

14. Tera kakoauan raoi aron Iehova n aki-inanonano?

¹⁴ Te katenua, e kona n noraki n Te Tua-Kaua 10:17, (BK), ike e karaui nanora iai te Baibara bwa “e aki nanonano ao e aki irarang n te baintangira,” Iehova. E kaokoro Iehova ma aomata aika iai mwaakaia ke aika kona ni kairiia aomata, bwa e aki kona n anaaki nanona n te kaubwai ke n tamaroan taraan tinanikun te bwai teuana. E aki kairiribai ke n inanonano. Aio arona ae noraki iai koauan ana aki-inanonano: Karekean te maiu are akea tokina irouia taan taromauria ni koaua, e aki kaonotaki tii nakoia aomata tabeman aika rineaki. Ma e taekinaki ae kangai ni Mwakuri 10:34, 35, (BK): “Akea okoroia aomata iroun te Atua, ma e kukurei irouia aomata nako mani botanaomata nako, ngkana a makua ma ni karaoa ae e raoiroi.” E kona n reke te kaantaninga aei irouia aomata ni kabane n aki ongeia bwa a kaubwai ke a aki, tera aia reeti ke te aba raa ae a maeka iai. E aki koaua ngkanne, bwa ngaia aei te motikitaeka ae te kabanea n tamaroa? Ni koauana, ti na kaaniaki riki ma Iehova ngkana ti ota raoi n aron ana kaeti-taeka!

‘Ai Nano ra . . . Rabakaun te Atua!’

15. Tera te rabakau, ao e kanga ni kaotiotia Iehova?

¹⁵ E kairaki te abotoro Bauro bwa e na taekina ae koreaki n I-Rom 11:33 ae kangai: ‘Ai nano ra . . . rabakaun te Atua ma atataina!’ Eng, ngkana ti iaiangoi rabakaun nako Iehova aika kakaokoro, ao a kaonaki nanora n te karinerine ao te maaku ae bati. Ma ti na kanga ngkanne ni kabwarabwaraa te aroaro aei? Te wanawana e karekea te ataibwai ma te oota ae tabwanin raoi ao e reke te uaa ae raoiroi mai iai. E kabonganaa rabakauna ae korakora ao ana atatai ae nano Iehova ni karaoi ana iango aika moan raraoi, nakon ana kabanea n raoiroi.

16, 17. E kanga ni kakoauaki korakoran rabakaun Iehova man ana karikibwai? Kaota te katoto i aon aei.

¹⁶ Baikara kakoaua tabeua aika a kaotiota korakoran rabakaun Iehova? E taekinaki ae kangai n Taian Areru 104:24: “Iehova, ai bati ra am makuri! Ko kabane baikai ni karaoi n te rabakau: A on aonaba n am bwai nako.” Bon te koaua, bwa ngkana ti karikirakea riki atakin ana mwakuri Iehova aika e a tia ni karaoi, ao e na rikirake riki karineana ibukin rabakauna. Iangoa moa are a a tia n ataia taan rabakau imwin ukeran ana karikibwai Iehova! Iai mwangan te rabakau n intinia teuana ae aranaki bwa biomimetics, ae kataan katotongan ana karikibwai te Atua.

¹⁷ N te katoto, tao ko a tia ni miakina tikiraoin ngaon ten takareau. E bon rangi ni kamimi aron karaoana. Karaina aika taraa ni kai uruaki, a matoatoa riki nakon te biti are karaoaki maiai te kunnikai ibukin tuukan kanoan te katii. Tera raoi ae nanonaki n anne? Iangoa ngaon ten takareau ae kabuburaki n aron buburan te karaun n akawa. E na bon rangi ni korakora ngaon ten takareau anne n te aro are e na kona ni katoka butin te waanikiba ni bwatintia ae bane butina! Eng, e a bon tia ni karaoi bwaai ni kabane Iehova, “n te rabakau.”

18. E kanga n noraki rabakaun Iehova man kabonganakia aomata bwa a na korea ana Taeka ae te Baibara?

¹⁸ E kona n noraki te bwai ni kakoaua ae moan te raoiroi ibukin rabakaun Iehova n ana Taeka ae te Baibara. Reirei aika raraoi aika a kuneaki iai, a kaota nakoira te kabanea n tamaroa ni kawai are ti riai ni maiuakinna. (Itaia 48:17) Ma e noraki naba rabakaun Iehova ae akea kabotauana n aron korean te Baibara. Ni kanga? E rineia aomata Iehova n rabakauna bwa a na korea ana Taeka. Ngke arona bwa e kabonganaia anera bwa a na korei Taeka aika kairaki koreaia aikai, e na kona ngkanne ni kakannongora te Baibara n arona ngkai? Ngke arona bwa a koreia anera, ao a na bon kaotiota aroaron Iehova man aia taratara aika kororaoi man rietata ao n taekina naba aroia ni kakaonimaki nakoina. Ma ti na kona ngkanne n oota raoi n aia iango anera aika kororaoi ao aika raka riki aia ataibwai, aia konabwai ao korakoraia nakoira?​—Ebera 2:6, 7.

19. Tera te katoto ae kaotia bwa kabonganakia aomata bwa a na koroboki, e karika te Baibara bwa e na kakannongora?

¹⁹ E rangi ni kakannongora te Baibara kioina ngkai a a tia ni mwiokoaki iai aomata bwa a na koreia. Taani korei rongorongo aikai bon aomata aika tii te arona aia namakin ma ngaira. Kioina ngkai a aki kororaoi, a kaaitarai naba kataaki ao kangaanga aika titeboo ma aika ti kaaitarai. N rongorongo tabeua, a boni korei aron aia namakin ma aroia ni kakorakoraia. (2 I-Korinto 12:7-​10) Mangaia are a korei rongorongo aika a aki kona ni kabwarabwaraki irouia anera. Iangoa te katoto n ana taeka Tawita are n Taian Areru 51. Ni kaineti ma ae koreaki n atun te areru aei, ao e oteia Tawita imwin karaoan te bure ae rangi n rawawata irouna. E bunra nanona ni koaua ni kaota nanokawakina ae korakora ao e onnonia te Atua bwa e na kabwaraa ana bure. E taekinaki ae kangai n te kibu 2 ao 3: “Tebokai raoi man au buakaka, ao kaitiakai man au bure. Ba I bon atai bwakau: Ao au bure e aki toki ni mena i matau.” Taraa kibuna ae 5: “Noria, I bungiaki i nanon te buakaka; ao e karikai tinau i nanon te bure.” E a manga raonna riki te kibu 17, ni kangai: “Karean nako te Atua bon te tamnei ae uruaki: Te Atua, Ko aki riba te nano ae uruaki ae raraoma.” Ko aki namakina ngkanne aron rawawatan te aomata are e korea te areru aei? E raoiroi riki iroun Iehova bwa e na kabonganaia aomata bwa a na korea te Baibara, nakon kabonganakia anera?

20, 21. (a) Bukin tera ngkai e kona n taekinaki bwa e ngae ngke e kabonganaia aomata Iehova ibukin korean te Baibara ma e ataaki bwa bon rabakaun te Atua ake a kaotaki iai? (b) Tera ae e na maroroakinaki n te kaongora ae imwin aei?

²⁰ Rinanon kabonganakia aomata aika aki-kororaoi, e a tia iai Iehova ni katauraoa te bwai ae ti kainnanoia, ae te rongorongo ae kairaki koreana “iroun Tamnein te Atua,” ae e koreaki n te aro ae mataata nakoia aomata. (2 Timoteo 3:16) Eng, a kairaki taani korea te Baibara aikai iroun te taamnei ae raoiroi. A korei ana iango Iehova ao tiaki oin aia iango. E onimakinaki raoi rabakauna anne. A riaon wanawanara ma ara konabwai mangaia are e kaumakira te Atua ni kangai: “Ko na onimakina Iehova n nanom ni kabanea, ao tai mwiokoa oin am ataibwai: Ko na ataia n nakonakom ni kabane, ao E na kaeti kawaim.” (Taeka N Rabakau 3:5, 6) Ngkana ti mutiakin reirei aikai, ao ti na kaan riki iai ma Atuara ae moan te wanawana.

²¹ Aroaron Iehova ae rangi n tatangiraki ao ae te kabanea n tamaroa mai buakon aroarona nako, bon te tangira. E na maroroakinaki aron Iehova ni kaotiota ana tangira n te kaongora ae imwin aei.

Ko Uringnga?

• Baikara mwaneka ake e a tia ni karaoi Iehova ibukira bwa ti aonga ni kona n iraorao ma ngaia iai?

• Baikara katoto tabeua ibukin mwaakan Iehova ni karikibwai ao mwaakana ni kamanomano?

• E karaoi ana kaetitaeka Iehova n aaro raa?

• E kanga n noraki rabakaun Iehova man ana karikibwai n ikotaki naba ma ae n te Baibara?

[Taamnei n iteraniba 20]

E mwannanoia Ana tiibu ma te akoi Iehova n aron te tia kawakin-tiibu ae uouota ana tiibu ni bwanibwanna

[Taamnei n iteraniba 23]

E noraki rabakaun Iehova n aron korean te Baibara