Butimwaea Te Reirei Ni Kaetieti Mairoun Iehova N Taai Nako
“Tai riba kataeream n reireiaki iroun Iehova.”—TAEKA N RABAKAU 3:11.
1. E aera ngkai ti riai ni butimwaea reireiara mairoun te Atua?
E KAUNGAIRA ni kabane Uean Iteraera rimoa ae Toromon ibukin riaira ni butimwaea reireiara mairoun te Atua ni kangai: “Natiu, ko na tai riba kataeream n reireiaki iroun Iehova; ao tai botu ni boaam i Rouna: Ba ane E tangiria Iehova ao E boaia; n ai aron te tama ae boaa natina ae e tangiria.” (Taeka N Rabakau 3:11, 12) Eng, e reireiko Tamam are i karawa kioina ngkai e tangiriko.
2. Tera kabwarabwaran “te reirei ni kaetieti” ao e na kanga n reireiaki te aomata?
2 Nanon te taeka ae “kataereaki” [“te reirei ni kaetieti,” NW] bon te katuuaeaki, te kaetaki, te tuatuangaki ao te reireiaki. E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Akea te kataereaki teuana ae atongaki ngkai ba te bwai ni kimareirei, ba bon te bwai ni kamaraki: ao rimwi e karika te uaa n raoi ae te raoiroi ba aia bwai akana reireiaki iai.” (Ebera 12:11) E kona ni buokiko butimwaean ao maiuakinan te reirei ni kaetieti mairoun te Atua, bwa ko na ukoukora te aroaro ni maiu ae raoiroi ao ni kaaniko riki ma te Atua ae tabu ae Iehova. (Taian Areru 99:5) E kona n ae a kaetiko raom n onimaki ao rinanon naba baika ko reiakini ni bobotaki ni Kristian ao n reiakinan Ana Taeka te Atua ao ai booki aika aanaki n te Baibara aika katauraoaki iroun “te touati ae kakaonimaki ae wanawana.” (Ruka 12:42-44) Ai kakaitaura ngkoe ngkana e a kaotaki nakoim arom ae ko kainnanoa katamaroana! Ma tera te reirei ni kaetieti ae kainnanoaki ngkana e a kakaiaki te bure ae karaoaki?
Bukin Kabaneakia Tabeman Man te Ekaretia
3. E kanga n reke te kababane n te ekaretia?
3 A reiakina te Baibara ao booki ni Kristian ana toro te Atua. A maroroakinaki ana kaetieti Iehova n aia bobotaki, ruunga ao bwabwaro. Mangaia are a rangi n atatai Kristian ni baika e tangiri Iehova bwa a na karaoi. E reke te kababane n te ekaretia, tii ngkana iai ae e karaoa te bure ae kakaiaki ma n aki raraoma.
4, 5. Tera te katoto man te Baibara ni kaineti ma te kababane ae oti ikai, ao bukin tera bwa e kaumakaki te ekaretia bwa e na kaoka te aomata anne?
4 Iangoa te katoto man te Baibara ibukin te kababane. A kariaia kaaini Korinto bwa e na teimatoa n tiku n te ekaretia temanna te tia bure, e ngae ngke e karaoa ‘te wene ni bure teuana ae aki kaakaraoaki i buakoia Tientaire, ae e kona te aomata ni buna bun tamana.’ E kaumakia kaaini Korinto Bauro bwa a na “angan Tatan teuarei, ba e na reke kain rabatana, ba e aonga ni maiu tamneina.” (1 I-Korinto 5:1-5) Ngkana e kabaneaki te aomata man anganaki Tatan, e a riki ngkanne te tia bure anne bwa kaain ana aonnaba te Riaboro. (1 Ioane 5:19) Kabanean te aomata anne, titeboo ngkanne ma e a kanakoaki te tia kairiri nakon te kaibwabwaru man te ekaretia, bwa e aonga ni kateimatoaki aroaron te ekaretia ni mutiakina ‘nanon’ te Atua ma ni kaotiota aroarona ae riai.—2 Timoteo 4:22; 1 I-Korinto 5:11-13.
5 E kaumakiia Kristian ake i Korinto Bauro bwa a na kaoka te tia bure imwin te tai ae aki rangi ni maan. Bukin tera? E taku te abotoro, bwa a aonga n “aki burebureaki iroun Tatan.” E a tia n noraki bwa e raraoma te tia bure ao ni kaitiaka aroaroni maiuna. (2 I-Korinto 2:8-11) Ngkana a aki kariaia kaaini Korinto kaokan te aomata ae e a tia n raraoma, a a burebureaki ngkanne iroun Tatan, n te aro are a rangi n ribuaka ao n rawa ni kabwarai buure n aron ae e tangiria te Riaboro. Akea te nanououa bwa a boni “kabara ana bure ma ni kabebetea” nanon te aomata ae raraoma n te tai ae waekoa.—2 I-Korinto 2:5-7.
6. Tera ae kona ni kakororaoaki n te kababane?
6 Tera ae e kakororaoaki n te kababane? E a kateimatoaki iai itiakin aran Iehova ae tabu man kabuakakana ao e kamanoi aroaroia ana aomata aika raraoi. (1 Betero 1:14-16) Kabanean te aomata man te ekaretia ae aki raraomaeakin ana bure, e boutokaki iai ana kaetieti te Atua ao e kawakinaki aia onimaki kaain te ekaretia. E kona naba ni manga kawanawanaki iai te aomata are e aki raraoma ngkoa.
Kakawakin te Raraoma
7. Baikara baike a riki nakon Tawita ibukini kabwakana ni kaotii ana bure?
7 Angiia ake a karaoa te bure ae kakaiaki, a bon raraoma ni koaua ao a aki kabaneaki man te ekaretia. Ni koauana, e aki bebete te raraoma ni koaua irouia tabeman n taai nako. Iangoa Uean Iteraera are Tawita, are e otea Taian Areru 32. E kaotaki n te areru anne bwa i nanon tabeua te tai, ao e aki kaotii ana bure Tawita aika kakaiaki aika irekereke ma Bata-teba. Ibukin anne, e a kerikaki iai korakorana ibukin rawawatana, kaanga ai aron te kai ae urarake ibukin te riringa ae korakora. E rotaki buaka rabwatan Tawita ao ana iango, ma ngke e ‘kaotii ana bure, ao e kabwarai Iehova.’ (Taian Areru 32:3-5) Imwina e a manga anene Tawita ni kangai: “E a kabaia te aomata ane aki kabuakakaki iroun Iehova.” (Taian Areru 32:1, 2) Ai raoiroira norakin ana nanoanga te Atua!
8, 9. E na kanga ni kaotiotaki te raraoma, ao tera aroni kakawakina ibukin kaokan te aomata ae kabaneaki?
8 E teretere raoi bwa e riai n raraoma te tia bure ngkana e kan nanoangaki. Ma ngkana ko maamaa ke n ribaa ataakin am bure, tiaki anne ae nanonaki n te raraoma. “Te raraoma” boni “bitakin ana iango te aomata” ni kaineti ma aaro aika bubuaka, ibukin nanokawakina n ana bure. Te aomata ae raraoma e “nanomaraki ma n nanokawaki” ao e kani ‘kaetii ana kairua,’ ngkana e konaa.—Taian Areru 51:17, BK; 2 I-Korinto 7:11.
9 Bon te bwai ae rangi ni kakawaki te raraoma ibukini manga kaokan te aomata ae kabaneaki, nakon te ekaretia ni Kristian. E aki boto kaokan te aomata ae kabaneaki nakon te ekaretia man maanin ana tai ni kabaneaki. Imwain are e na kona ni kaokaki, e riai moa ni kaotia n aroarona bwa e a tia n rinanon te bitaki ae korakora. E riai n ataa rawawatan ana bure ao kabuakakan Iehova ao te ekaretia n ana bure. E riai n raraoma te tia bure, e na kakorakoraa n tataro ni bubutii kabwaraan ana bure ao ni kaboraoa maiuna ma ana kaetieti te Atua aika raraoi. Ngkana e bubutii kaokana, e riai ngkanne ni kaotia ni maiuna bwa e a tia n raraoma ao e a kaakaraoi “makuri aika bo raoi ma rairan te nano.”—Mwakuri 26:20.
E Aera Ngkai Ti Riai ni Kaotii Ara Bure?
10, 11. E aera ngkai ti riai n aki karabai ara bure?
10 A kona n iango ni kangai aomata ake a a tia ni bure: ‘Ngkana I kaongoa temanna au bure, ao tao N na bae ni kaekai titiraki aika N na bwainrang iai ao ni kona naba ni kabaneaki. Ma ngkana I kainabwabu ao a aikoa kona n tabekaki taeka aika N na bwainrang iai, ao e a aki kona n ataaki n te ekaretia.’ Aeka n iango aikai, e a tarariaoaki iai iangoan bwaai tabeua aika kakawaki. Baikara baikai?
11 Iehova bon ‘te Atua ae on n te atataiaomata, ae akoi, ae iremwe n un, ae e bati te nanoanga ma te koaua i Rouna; ae E kawakina te nanoanga i mwaia ngaa, ma ni kabara buakaka ma riaoan tuua ma buure.’ Ma e ngae n anne, ao e kaetiia ana aomata “n te motiki-taeka ae riai.” (Te Otinako 34:6, 7; Ieremia 30:11) Ngkana tao ko karaoa te bure ae kakaiaki, ko na kanga ni karekea nanoangam iroun te Atua ngkana ko karabai am bure? E ataia Iehova, ao e aki kona ni baka n aki nora te bure ae karaoaki.—Taeka N Rabakau 15:3; Abakuka 1:13.
12, 13. Tera ae kona n riki ngkana ti karabai ara bure?
12 Ngkana ko a tia ni karaoa te bure ae kakaiaki, e kona n oki marurungin mataniwin nanom ngkana ko kaotia. (1 Timoteo 1:18-20) Ma kabwakam ni kaota am bure, e kona ni kabuakakaa mataniwin nanom n te aro are e a kairiko bwa ko na karaoi buure aika mwaiti riki. Uringnga bwa am bure, e aki eka nako te aomata temanna ke te ekaretia, ma ko bon eka nako iai te Atua. E anene ni kangai te tia areru: “Iehova, e mena ana kaintokanuea i karawa; a tarataraiia natiia aomata matana, ao a kataiia buraeni matana. E kata te aomata ae raoiroi Iehova: Ma tamneina e riba te aomata ae buakaka ma ane tangira te tiritiri.”—Taian Areru 11:4, 5.
13 E na bon aki kakabwaiaia aomata ni kabane Iehova aika karabai aia bure aika kakaiaki ao ni kataia n tiku i nanon te ekaretia ni Kristian ae itiaki. (Iakobo 4:6) Mangaia are, ngkana ko a tia ni karaoa te bure ao ko kani karaoa ae eti, tai tabwara ni kaota am bure ma te kakaonimaki. Ba rimwi, ao e na aki rau mataniwin nanom, riki ngkana ko wareka ke n ongora n te reirei ae kaineti ma te bure ae titeboo ma am bure. Tera arom ngkana e a anaa taamneina Iehova mairoum n aron are e karaoia nakon te Uea are Tauro? (1 Tamuera 16:14) Ko kona ni karaoi buure aika kakaiaki riki ngkana e a kitaniko taamnein te Atua.
Onimakinia Taari Aika Kakaonimaki
14. E aera ngkai e riai te tia bure n toua mwin ana reirei Iakobo 5:14, 15?
14 Ma tera ae e riai ni karaoia te tia bure ae raraoma? “E na weteia unimwanen te ekaretia; ao a na tataro i aona, ao a na kabiria n te bwa n aran te Uea: ao ane e na kamaiua te aoraki te tataro n onimaki, ao te Uea E na manga kateirakea.” (Iakobo 5:14, 15) Kawaraia unimwaane bon te anga teuana are e a kona iai te aomata ni ‘kariki uaa aika bo raoi ma rairan nanona.’ (Mataio 3:8) “A na tataro i aona, ao a na kabiria n te bwa n aran [Iehova],” mwaane aika kakaonimaki ao n tatangira aikai. N aron ae e kabebetea te maraki te bwaa, aia reirei man te Baibara a na kabebetea te aomata ae raraoma ni koaua.—Ieremia 8:22.
15, 16. A na kanga unimwaanen te ekaretia n toua mwin te katoto mairoun te Atua ae koreaki n Etekiera 34:15, 16?
15 Ai raoiroira ana katoto ara tia-Kawakin tiibu ae Iehova ae tatangira, ni kainaaomataia I-Iutaia man tautoronakia i Baburon n 537 B.C.E., ao te Iteraera n taamnei man “Baburon ae Kakanato” n 1919 C.E.! (Te Kaotioti 17:3-5; I-Karatia 6:16) E a kakoroa iai bukin ana berita ae kangai: “N na kakaamarakeia au tiibu Ngai, ao N na kaweweneia Ngai, . . . N na ukoukora ae bua, ma ni manga kaoka ae kakioaki nako, ma ni bauta ae maoto, ma ni kakorakora ae aoraki.”—Etekiera 34:15, 16.
16 E kaamwarakeia ana tiibu n te aro ni kaikonaki Iehova, ao e kaweneia ni kamanoia raoi, ao e ukoukoriia akana bua. N aron anne, a taraia raoi naba taani kawakin-tiibu i buakoia Kristian, bwa a na kanuaaki raoi ana nanai te Atua ni kaineti ma aia onimaki, ao ni kamanoaki. A ukoukoriia naba tiibu ake a a betinako man te ekaretia unimwaane. N aron are e ‘bautiia ake a uruaki nanoia’ te Atua, mataniwi n te ekaretia a ‘bautiia’ naba tiibu aika rawawata ibukin oin aia mwakuri ke man aia taetae ni kawai aomata tabeman. Ao n aron ae e “kakorakora ae aoraki” te Atua, unimwaane naba a buokiia te koraki ake a a moanna ni mamaara aia onimaki imwin karaoan ae kairua.
Te Buoka Mairouia Taani Kawakin-Tiibu
17. E aera ngkai ti aki riai n tabwara n ukera buokan ara onimaki mairouia unimwaane?
17 A ira nanon te reirei ae kangai unimwaane: “Kam na nanoangaia . . . , ma ni makuia.” (Iuta 23, BK) A a tia ni bure kakaiaki Kristian tabeman aika wene ni bure. Ma ngkana a raraoma ni koaua, a a kaantaningaa ngkanne boaia ma te nanoanga ao te tatangira mairouia unimwaane aika ingainga nanoia ni kani buoka aia onimaki. E taku Bauro ni kaineti ma aeka n aomata akanne ao boni ngaia naba: “Tiaki ara bwai te ueana ami onimaki, ma taani buoki ami kimareirei ngaira.” (2 I-Korinto 1:24) Mangaia are, tai tabwara n ukera buokan am onimaki mairouia.
18. A na kanga unimwaane n rinanon aia bure raao n onimaki?
18 E aera bwa ko na onimakinia unimwaane bwa a na buokiko, ngkana ko a tia ni karaoa te bure ae kakaiaki? Ibukina bwa a mwiokoaki bwa taani kawakinia tiibun ana nanai te Atua. (1 Betero 5:1-4) Akea te tia kawakin-tiibu ae orea te man ae manana, ae tangitang ngkana e ikoaki i bon irouna. Mangaia are, ngkana a bairei taekaia raao n onimaki aika bure unimwaane, a aki kaatuua iangoan te bure ao katuuaeaia, ma a taraa riki te bure are e karaoaki ao aroni kamarurungan te tia bure ngkana a konaa. (Iakobo 5:13-20) A riai ni babaire unimwaane ma te eti ao n “akoa te nanai.” (Mwakuri 20:29, 30; Itaia 32:1, 2) N aroia Kristian ni kabane, a riai unimwaane ni ‘karaoa ae eti, ma te tangira, ao te nanoanga, ma n nakonako n nanorinano ma te Atua.’ (Mika 6:8) A kakawaki aroaro aikai ni karaoan babaire aika irekereke ma maiuiia ao aia beku “tiibun ana tawana n uteute [Iehova].”—Taian Areru 100:3.
19. Tera aroaroia unimwaane ngkana a kataia ni manga kaeta temanna?
19 A rineaki taani kawakin-tiibu iroun te taamnei are raoiroi ao a tangiria ni kairiraki iai. Ngkana “e ituaki te aomata temanna n te bure teuana” imwain ataakina irouna, bwa tao e a reketaati iai, a riai ngkanne mwaane aika korakora n te onimaki ni kataia ni ‘manga kaetia n te nano ae nimamannei.’ (I-Karatia 6:1; Mwakuri 20:28) A kataia unimwaane ni kaeta ana iango ma te nimamannei, ma a riai naba ni kamatoaia ibukin ana kaetieti te Atua n te tai anne. A katotonga te taokita ae mwamwannano ngkana e kaeta te rii ae mwaoto ao e aki kani kammaraka riki ana aoraki, ma e bon tabeakina te kangaanga anne. (I-Korote 3:12) Kioina ngkai e boto kaabwabwakan te nanoanga i aon te tataro ao ana kairiri te Baibara, e riai ngkanne ni kaotiotaki aron te Atua n iango n aia moti unimwaane.—Mataio 18:18.
20. Tao n ningai ae e riai ni katanoataki iai n te ekaretia, boaakin te aomata anne?
20 Ngkana a mwaiti aika ataa te bure aei, ke akea te nanououa bwa e na bae n ataaki rimwi riki, e bae ni katanoataki n te ekaretia ibukin kateimatoan itiakin te ekaretia. E riai naba ni katanoataki ngkana tao e riai n ataaki n te ekaretia. I nanon te tai are e tabe ni kamarurungaki iai te aomata ae boaaki ibukin ana bure, e kona ni kabotauaki ma te aomata ae kamarurungaki imwin ikoakina, ao e a tiatianaki moa ana konabwai ao ana mwakuri iai. I nanon tabeua te tai, tao e na kakabwaiaki riki te aomata anne ngkana e tii ongongora nakon are e a anga naba ana kaeka ni bobotakin te ekaretia. A kona ni bairea temanna unimwaane bwa e na reirei ma te aomata anne n te Baibara, ibukini kakorakorana riki n itera ake e mamaara iai, bwa e aonga ni manga ‘eti ana onimaki.’ (Tito 2:2) A bane ni karaoaki aaro aikai n te tangira ao tiaki ibukin katuuaean te tia bure.
21. A na kanga n rinanoaki buure tabeua?
21 A kona unimwaane ni katauraoa te ibuobuoki ni kaineti ma te onimaki n aaro aika kakaokoro nako. N te katoto, iangoia bwa aongkoa e a manga mooi n te aro ae riao tao n te taina ke uatai, te tari te mwaane are te tia manging rimoa, ngkana tii ngaia n ana auti. Ke tao temanna ae e a tia ni kamani kaaki te moko tao e a manga kakoroa ni moko n te taina ke uatai n ana tai ni mamaara. E ngae ngke e a tia n tataro ao ni kakoauaa bwa e a tia te Atua ni kabwaraa ana bure, ma e bon riai n ukoukora buokana mairoun te unimwaane bwa e aonga n aki manga okiokira karaoan anne. E kona n rinanoaki aei iroun temanna ke uoman unimwaane. Ma e ngae n anne, ao a riai unimwaane aikai ni kaongoa te mataniwi ae te tia babaire, ngkai e kona n irekereke ma bwaai riki tabeua.
Teimatoa ni Butimwaea Ana Reirei ni Kaetieti te Atua
22, 23. Bukin tera ngkai ti riai n teimatoa ni butimwaea ana reirei ni kaetieti te Atua?
22 Ibukini karekean akoara iroun te Atua, a riai Kristian ni kabane ni mutiakina ana reirei ni kaetieti Iehova. (1 Timoteo 5:20) Mangaia are, mutiakin reirei ni kaetieti ni kabane aika ko karekei ngkana ko reiakina te Baibara ao booki ni Kristian, ke ngkana ko kakauongo nakon kabwarabwara mai moa n tain bobotaki, ruunga ao bwabwaro aika karaoaki irouia ana aomata Iehova. Teimatoa n taratara raoi bwa ko na kaakaraoa ae boraoi ma nanon Iehova. Ao ngkanne, e na buokiko te reirei ni kaetieti mairoun te Atua n riki bwa te bwai ni kamanomano ae matoatoa ae na kawakiniko man te bure.
23 E kona ni kateimatoako i nanon ana tangira te Atua butimwaean ana reirei ni kaetieti. Te koaua bwa iai tabeman ake a a tia ni kabaneaki man te ekaretia ni Kristian, ma e aki riai n reke aei ngkana ko “kawakina nanom” ao n “nakonako, n ai aroia akana ataibwai.” (Taeka N Rabakau 4:23; I-Ebeto 5:15) Ngkana ko a kabaneaki ngkai, e aera bwa ko a aki karaoi mwakuri ake ko na manga kaokaki iai? E tangiriia aomata ni kabane ake a a tia ni katabui maiuiia nakoina te Atua, bwa a na kakaonimaki n taromauria ma ‘kukurein nanoia.’ (Te Tua-Kaua 28:47) Ko kona ni karaoa aei n aki toki ngkana ko teimatoa ni butimwaea ana reirei ni kaetieti Iehova.—Taian Areru 100:2.
Tera Am Kaeka?
• E aera ngkai a kabaneaki tabeman man te ekaretia ni Kristian?
• Tera ae irekereke ma te raraoma?
• Bukin tera bwa e riai ni kaotaki te bure ae kakaiaki?
• A kanga unimwaanen te ekaretia ni buokiia taani bure ake a raraoma?
[Taamnei n iteraniba 15]
A katotongia taani kawakin-tiibu rimoa unimwaanen te ekaretia, ni ‘bautiia’ ana tiibu te Atua aika karawawataki