E Kokoro Bukin Ana Taeka Iehova
“A koro bukini bai ni kabane ake e taekini Iawe ae Atuami, nakoimi, n aki tiku teuana.”—IOTUA 23:14, BK.
1. Antai Iotua, ao tera are e karaoia ngke e nang toki maiuna?
BON te mwaane ae korakora Iotua ma n ingainga nanona, te mataniwi n te taanga ni buaka ae aki mamaaku, e korakora ana onimaki ao e kakaonimaki. E nakonako ma Mote ao e rineaki Iotua iroun Iehova bwa e na kairiia te natannaomata ae Iteraera man te rereua ae kakamaku, nakon te aba ae raanga mai iai te rannimamma ao aia karewe manniberu. E anga ana taeka ni karaure ae kaunganano nakoia unimwaanen Iteraera ngke e nang toki maiuna, te mwaane ae rangi ni korakora karineana aei ae Iotua. Akea te nanououa bwa a kakorakoraki aia onimaki te koraki ake a ongoraa nakoina ao ai uana naba ma ngkoe.
2, 3. Baikara baike a riki i aon Iteraera ngke e kataetaeia unimwaane Iotua, ao tera are e taekinna?
2 Katea taamnein te bwai ae kabwarabwaraki aei n te Baibara n am iango: “Ao imwini boong aika bati, ngke E a tia Iehova n angania Iteraera te motirawa mairouia aia kairiribai ni kabaneia ake a otabaninia, ngke e a kara Iotua ao a kabatiaki ana ririki; ao Iotua e weteia Iteraera ni kabaneia, ma aia unimwane ma aia toka, ma aia tia motiki-taeka ma mataniwiia, ao e taku nako ia, I a kara ao a bati au ririki.”—Iotua 23:1, 2.
3 E a kaani koro 110 ana ririki Iotua, imwin tiana ni maiu n te tai ae te kabanea ni kaunga iai rongorongoia ana aomata te Atua rimoa. E a tia n nori ana mwakuri te Atua aika korakora, ao kakoroan bukin ana berita Iehova aika bati. Ngaia are e a taetae ma nanona ni koaua, ni kakoauan raoi baike e nori ni kangai: “Kam bon ataia i nanomi ma tamneimi ba a koro bukini bwai ni kabane ake e taekini Iawe ae Atuami, nakoimi, n aki tiku teuana.”—Iotua 23:14, BK.
4. Baikara ana berita Iehova nakoia tibun Iteraera?
4 Baikara ana taeka Iehova ake a a tia ni korobukia i nanoni maiun Iotua? Ti na rinanoi ana berita Iehova nakoia tibun Iteraera aika tenua. Te moan, kamaiuaia man te tautoronaki. Te kauoua, kamanoaia. Te katenua, katauraoan baike a kainnanoi. E a tia naba Iehova n anga berita aika titeboo ma akanne nakoia ana aomata ni boong aikai, ao ti a tia n nori kakoroani bukia ni maiura. Ma imwain maroroakinan baike e a tia ni karaoi Iehova n taai aikai, ti na rinanon moa ana mwakuri n ana bong Iotua.
E Kamaiuia Ana Aomata Iehova
5, 6. E kanga Iehova ni kamaiuia tibun Iteraera mai Aikubita, ao tera ae kaotiotaki mai iai?
5 E mutiakina tangia tibun Iteraera Iehova ibukin tautoronakia i Aikubita. (Te Otinako 2:23-25) E kataetaea Mote rinanon te aroka ae urarake Iehova ni kangai: “I ruo ba N na kamaiuia [au aomata] mai nanoni baiia I-Aikubita, ma ni kairiia rake man te aba arei nakon te aba ae raoiroi ae ababaki, nakon te aba ae e ranga iai te rannimamma ma aia karewe maniberu.” (Te Otinako 3:8) Ai kakukureira noran Iehova ni karaoa aei! Ngke e rawa Barao ni kanakoia kaain Iteraera mai Aikubita, e a tuangaki iroun Mote bwa e nang oneaki ranin te Naire nakon te raraa iroun te Atua. E boni koro bukin ana taeka Iehova. E a oneaki ranin te Karaanga ae te Naire nakon te raraa. A mate iika ao e a aki kona n nimaki ranin te karaanga. (Te Otinako 7:14-21) E teimatoa n imanonoa ana eti Barao, ao e a karokoi rekenikai aika ruaiwa riki Iehova, ma e kabwarabwarai taekaia ni kabane imwain karaoaia. (Te Otinako, mwakoro 8-12) E a kanakoia tibun Iteraera Barao, imwin mateia moan nati i aon Aikubita n te katebwina n rekenikai, ngaia are a a nako iai!—Te Otinako 12:29-32.
6 E a uki te kawai man te mwakuri ni kakamaiu anne, ike a a natinaki iai kaain Iteraera iroun Iehova ao a a riki bwa te natannaomata ae rineaki. E neboaki Iehova bwa te tia Kakoroi bukin berita, ae a kokoro bukin ana taeka. E kaotiotaki naba iai mwaakan Iehova n tautaeka i aoia atuaia botannaomata. E kakorakoraki ara onimaki ni warekan te mwakuri ni kakamaiu anne. Iangoia bwa tera arom ngke arona bwa e riki aei nakoim! E ataia Iotua bwa akea nanououana bwa bon Iehova “Teuare Moan te Rietata i aonaba ni bane.”—Taian Areru 83:18.
E Kamanoia Ana Aomata Iehova
7. E kanga Iehova ni kamanoia tibun Iteraera mairouia ana taanga ni buaka Barao?
7 Tera ae nanonaki n te kauoua ni berita, are, E na kamanoia ana aomata Iehova? E teretere raoi aei, n ana berita Iehova ni kaineti ma kamaiuaia mai Aikubita ao rinia n te Aba ni Berita. Uringnga bwa e rangi n un ngkoa Barao ao e a manga taorimwia kaain Iteraera ma ana taanga ni buaka aika korakora, aika taubobonga ma ka ni buaka aika bubua ma bubua mwaitiia. Ai kakatiara te mwaane ae kainikatonga anne, ngke a a taraa ni mwane tibun Iteraera ngke a a mena i marenan maunga ao taari! Ma e a roko naba te Atua ni kamanoia ana aomata, ngke e katea te nang i marenaia koraki aika uabaronga aikai. E karooaki aia itera kaain Aikubita; ao e kaotaki aia itera tibun Iteraera. Ngke e a tukaki mwanangaia kaain Aikubita n te nang, e tabeka okona Mote ao e a bwenauaki ranin Taari ae Uraura, n te aro are e a reke kawaia tibun Iteraera n otinako ao e katauraoaki te bwai ni kamwane ibukia kaain Aikubita. E kamaunai ana taanga ni buaka Barao aika korakora ni kabane Iehova, ibukin kamanoaia Ana aomata man konakiia.—Te Otinako 14:19-28.
8. Tera kamanoaia tibun Iteraera are e karaoaki nakoia (a) n te rereua ao (b) n rinia n te Aba ni Berita?
8 Imwin riaoan Taari ae Uraura irouia tibun Iteraera, a a tiotio nako n te aba ae aranaki bwa “te rereua are ababaki are kakamaku, are a mena iai naeta aika tiritiri ma tikaobian, ma te tano ae kanimoi ae akea te ran iai.” (Te Tua-Kaua 8:15) E kamanoia ana aomata Iehova n te tabo anne naba. Ao tera ae riki n rinia n te Aba ni Berita? A kaitaraki irouia kaain Kanaan aika korakora. Ma e taku Iehova nakon Iotua: “Tei rake ngkai, ri aon Ioretan aei, ngkoe, ma te botanaomata aei ni kabanea, nakon te aba ae I angania, aika tibun Iteraera. Bon akea te aomata temanna ae kona n tei i matam ni kabane am bong ni maiu: arou ngke I memena irouni Mote, ao ai arou naba ni memena i roum: N na bon aki kakiko, ao N na bon aki kitaniko.” (Iotua 1:2, 5) A bane ni koro bukin ana taeka Iehova akanne. Tao i nanon onoua te ririki, ao e kataei aia kai uea aika 31 Iotua ao e tautaekan aono aika abwabwaki i aon te Aba ni Berita. (Iotua 12:7-24) A na bon aki tokanikai ngke arona bwa e aki kamanoia Iehova.
E Katauraoi Baike A Kainnanoi Ana Aomata Iehova
9, 10. E kanga Iehova ni katauraoi baike a kainnanoi ana aomata n te rereua?
9 Iangoa ngkai te katenua ni berita are, E katauraoi baike a kainnanoi ana aomata Iehova. E berita te Atua teutana te tai imwin kamaiuaia tibun Iteraera mai Aikubita ni kangai: “Noria, N na kabwaka te berena mai karawa ba kanami; ao a na oti nako aomata n rikorikoa tibangan te bong n te bong ae koraki.” Ao n aron are e taku te Atua bwa e na karaoia, E katauraoa te ‘bwerena mai karawa.’ “Ao tibun Iteraera, ngke a noria, ao a i kangai i rouia nako, ‘Tera na te baei?’ ” Bon te manna ae te berena are e beritanna Iehova nakoia.—Te Otinako 16:4, 13-15.
10 E teimatoa Iehova n tabeakinia tibun Iteraera i nanon 40 te ririki n te rereua rinanon katauraoan kanaia ma nimaia. E tararuai naba kunnikaia bwa a na aki mane ao waeia bwa a na aki tibu. (Te Tua-Kaua 8:3, 4) E nori baikai ni kabane Iotua. E kamaiuia ana aomata Iehova, e kamanoia ao e katauraoi baike a kainnanoi n aron are e a tia ni beritanna nakoia.
Te Kakamaiu n Taai Aikai
11. Tera are e riki i Brooklyn, New York, n 1914, ao tera are e a roko taina?
11 Tera ae riki n ara tai aikai? Ni moaningabongin te Kanimabong ae Okitobwa 2, 1914, ao e rin n te tabo n amwarake n te Betaera i Brooklyn i New York Charles Taze Russell, are e kaira te waaki n te tai anne irouia Taan Reirei n te Baibara ao e taetae ma te kimwareirei ni kangai: “Kam na bane ni mauri.” Imwain tekatekana, e katanoata ma te kukurei ni kangai: “E a toki aia tai Tientaire; e a bane aia bong aia uea.” E a manga roko naba ana tai Iehova ae te tia Tautaeka i aoni Bwaai ni Kabane, n irantaangaia ana aomata. Ao e boni kamaiuia!
12. Tera te kakamaiu are karaoaki n 1919, ao tera mwina?
12 Tii nimaua te ririki imwina, ao e a kamaiuia ana aomata Iehova mai nanoni bain “Baburon ae Kakanato,” ae te embwaea ae korakora ibukia Aaro aika kewe n te aonnaba. (Te Kaotioti 18:2) A aki mwaiti mai buakora aika a rangi ni kara, n te aro are a na kona n nora te tai ni kakamaiu ae kaunganano anne. Ma ti a nori raoi mwia. E a manga kaokaki te taromauri ae itiaki iroun Iehova ao e katiteuanaia te koraki ake a ingainga ni kan taromauria. E taetae ni burabetinaki aei rinanon te burabeti are Itaia ni kangai: “Ni boong aika kaitira ao e na kateimatoaki maungani maneaban Iehova i aon taubukini maunga, ao e na karietataki riki nakon tabuki; ao a na bane n ranga botanaomata nako nanona.”—Itaia 2:2.
13. Tera te rikirake ni kaineti ma ana aomata Iehova ae ko a tia n noria?
13 A bane ni koro bukin ana taeka Itaia. N 1919, a a moana aia mwakuri n uarongorongo ma te ninikoria nikiraia te koraki ake a kabiraki ni katobibia te aonnaba, ike e a karietataki iai taromaurian te Atua ae koaua. N 1930 tabun, e a noraki iai ikoikotakiia “tiibu tabemang.” (Ioane 10:16) N te moantai, bubua ma bubua mwaitiia ake a boutokaa te taromauri ae itiaki, imwina riki ngaa ma ngaa ao ngkai ai mirion ma mirion! A kabwarabwaraki aomata aikai n te miitara are e oti nakon te abotoro Ioane, bwa “te koraki ae uanao, ae e aki kona temanna ni warekia, mai buakoia botanaomata ni kabaneia, ma baronga ma natanaomata ma taian taetae ni bane.” (Te Kaotioti 7:9) Tera ae ko a tia n noria i nanoni maium? Iraman taani Kakoaua ibukin Iehova n te aonnaba ngke ko moan reiakina te koaua? Ni boong aikai, e a raka riki mwaitiia aomata aika beku ibukin Iehova nakon 6,700,000. Imwin kamaiuakia ana aomata Iehova mai nanoni bain Baburon ae Kakannato, e a reke iai te ungannano ae kakukurei n noran te rikirake ngkai n te aonnaba ni kabutaa.
14. Tera te mwakuri ni kakamaiu ae e na manga karaoaki?
14 Iai ana mwakuri ni kakamaiu Iehova ae e na manga karaoia riki, are a na irekereke iai aomata ni kabane aika i aon te aba. E na kamaunaia aomata ni kabane ake a karitei nakoina ni kaotiotan mwaakana ae kamimi, ao e na kamaiuia ana aomata bwa a na maeka n te waaki ae boou i aon te aba, ike e mena iai te raoiroi. Ai kakukureira noran tokin te buakaka ao moanakin te tai ae te kabanea n tamaroa n rongorongoia aomata ma rimoa!—Te Kaotioti 21:1-4.
Ana Kamanomano Iehova n Ara Bong Aikai
15. E aera ngkai e kakoauaki riain ana kamanomano Iehova n taai aikai?
15 N aron ae ti a tia n noria, a kainnanoa kamanoaia mairoun Iehova tibun Iteraera ake n ana bong Iotua. Iai kaokoroia ana aomata Iehova ni boong aikai? Bon akea! E kauringia taan rimwina Iesu ni kangai: “A na anga ngkami ba kam na karawawataki, ao ane a na kamateingkami: ao ane kam na ribaki irouia botanaomata ni kabaneia i bukin arau.” (Mataio 24:9) A a tia Ana Tia Kakoaua Iehova n aaba aika bati, n nanomwaaka i aani mwakuri n totoko aika kammaraki ao ni bwainikirinaki naba n te aro ae iowawa i nanon ririki aika bati. Ma e ngae n anne, ao e noraki bwa e boutokaia ana aomata Iehova. (I-Rom 8:31) E karau nanora ana Taeka bwa ‘akea te kai ni buaka teuana ae e na karaoaki n ekira nako,’ ae e na kona ni katokira n tataekina te Tautaeka n Uea ao te mwakuri n reirei.—Itaia 54:17.
16. Tera te bwai ni kakoaua ae ko a tia n noria ni kaineti ma aron Iehova ni kamanoia ana aomata?
16 E a tia n teimatoa rikiraken mwaitiia ana aomata Iehova n aki ongea te kairiribai man te aonnaba. A rikirake mwaitiia Ana Tia Kakoaua Iehova n aaba aika 236, ike e a oti iai ae e boutokaira Iehova ma ni kawakinira mairouia ake a kani kamaunaira ke ni kain wiira. Ko kona n uring araia aomata aika kakannato n te tautaeka ke mataniwi n Aaro ake a karawawataia ana aomata te Atua ni maium? Tera ae e a tia n riki nakoia? A mena iia ngkai? A a tia angiia mai buakoia ni kamaunaki, n aron naba Barao n ana bong Mote ao Iotua. Ma tera ae riki nakoia ana aomata te Atua ni boong aikai ake a a tia ni mate ibukin kakaonimakia? A na kawakinaki n ana ururing Iehova. Akea riki te tabo ae a mano raoi iai nakon aei. E teretere raoi koauan ana taeka Iehova man te aro ni kamanomano aei.
E Katauraoi Baika A Kainnanoi Ana Aomata Iehova ni Boong Aikai
17. Tera te karaunano are e anga Iehova ibukin karekean karara n taamnei?
17 E katauraoi baika a kainnanoi ana aomata Iehova n te rereua ao ni boong aikai naba. Ti a anganaki karara n taamnei iroun “te toro ae kakaonimaki ae wanawana.” (Mataio 24:45) E a tia n reke iroura ataakin te koaua ibukin te Atua, ake a karabaaki ngkoa i nanon tienture ma tienture. E tua ae kangai te anera nakon Taniera: “Karabai taeka akanne, kaina te boki ni karokoa tain te Toki. A na maiti aika a na tiotio nako, ao e na rikirake te ataibai.”—Taniera 12:4, BK.
18. E aera ngkai e kona n taekinaki ae e a rikirake te ataibwai ni boong aikai?
18 Ti a maeka ngkai n tain te toki, ao e a rikirake te ataibwai ibukin te Atua. E a tia te taamnei are raoiroi ni kairiia ake a tangira te koaua ni katobibia te aonnaba, bwa a na karekea te atatai ae eti ibukin te Atua ae koaua ao ana kaantaninga. A a rangi ni mwaiti Baibara n te aonnaba ni boong aikai, ao ai uana naba ma booki aika kabwarabwaraa te Baibara ake a na kona ni buoka kaotaaia aomata n ana koaua te Baibara aika rangi ni kakawaki. Iangoa te katoto n te kaetieti ae kaineti ma kanoan te boki n reirei ae Tera Ana Reirei ni Koaua te Baibara?a Iai mai buakon mwakorona aika atunaki n aikai: “Baikara Reirei Aika Koaua Ibukin te Atua?,” “A Mena Iia Maate?,” “Tera Uean te Atua?,” ao “E Aera Ngkai E a Aki Katoka te Rawawata te Atua?” A a tia n iaiangoi aeka n titiraki aikai aomata i nanon ngaa ma ngaa te ririki. Ao a a kai reke ngkai kaekaaia. N aki ongea nanoroia aomata ni kanoan te Baibara ao reireiaia baika bwaoua irouia Aaro ake aongkoa Kristian ngaiia i nanon tienture aika nako, ma e teimatoa n tokanikai Ana Taeka te Atua ni katauraoi baika a kainnanoi aomata ni kabane, ake a ingainga ni kan toro iroun Iehova.
19. Berita raa, aika ko a tia n nori kakoroan bukia, ao tera am motinnano iai?
19 N akean nanououara ni baika ti a tia n nori, ti a kona iai ni kangai: ‘A koro bukini bai ni kabane ake e taekini Iawe ae Atuara, nakoira, n aki tiku teuana.’ (Iotua 23:14, BK) E kamaiuia ana toro Iehova, e kamanoia ao e katauraoi baike a kainnanoi. Ko kona n taekina ana berita teuana are e kabwaka ni kakoroa bukina n te tai are e a tia ni baireia? E aki kona ni karaoaki anne. Ti wanawana ngkai ti onimakina Ana Taeka te Atua.
20. E aera ngkai ti kona n onimakini taai aika imwaira?
20 Ma tera ae e na riki n taai aika imwaira? E a tia n tuangira Iehova bwa a kona angiina mai buakora ni kaantaningaa te baretaiti i aon te aba ae kakukurei. Iai tabeman mai buakora aika kaantaningaa te tautaeka ma Kristo i karawa. Ngkana tao tera ara kaantaninga, ma ti riai n iangoia bwa ti na teimatoa ni kakaonimaki n aron Iotua. E na roko te bong are ti nang nora iai kakoroan bukin ara kaantaninga. Imwina riki, ane ti na uringi ana berita ni kabane Iehova ake e a tia ni karaoi ao ane ti na kangai: “A koro bukini bai ni kabane.”
[Kabwarabwara ae nano]
a Boretiaki Irouia Ana Tia Kakoaua Iehova.
Ko Kona ni Kabwarabwaraa?
• Baikara ana berita Iehova ake e nori kakoroan bukia Iotua?
• Baikara ana berita te Atua aika ko a tia nori kakoroan bukia?
• Tera ae ti kona ni kakoauaa raoi ni kaineti ma ana taeka te Atua?