Bon Iehova ‘Te Tia Kamaiuira’

“E buokiia Iehova, ao E kamaiuia.”​—TAIAN ARERU 37:40.

1, 2. Tera te koaua ae kakawaki ibukin Iehova ae riki bwa nibwani kabebetean nanora ao kakorakorakira?

A TEIMATOA ni mwainging nuuia bwaai ao aomata aika riki man taai. Ngkana e kammwakuri te aonnaba ao taian nuu a boni mwaing naba ao ni bitaki. Ma e aki bibitaki te tia Karika aon te aba ao taai. (Maraki 3:6) E taku te Baibara: “Akea bitana, ao kaanga akea naba nuna ae riki n rairana.” (Iakobo 1:17) Te koaua ae kakawaki ibukin Iehova aei, bon nibwan raoi kabebetean nanora ao kakorakorakira, n taai ake ti aitara ma kataaki aika kokorakora ao kangaanga. Bukin tera?

² N aron ae ti noria n te kaongora are imwain aei, e noraki bwa Iehova bon ‘te tia Kakamaiu’ n taai ake e koreaki iai te Baibara. (Taian Areru 70:5) E bon aki bibitaki ao e kaakakoroi bukin ana taeka; ngaia are a mwaiti bukina ngkai a onimakinna raoi taan taromauriia ni boong aikai bwa e na boni ‘buokiia ao ni kamaiuiia.’ (Taian Areru 37:40) E kanga Iehova ni kamaiuia ana toro n taai aikai? E na kanga ni kona ni karaoia nakoira n tatabemanira nako?

Te Kamaiuaki Mairouia Taani Kakaitara

3. E aera ngkai ti kakoauaa raoi bwa a aki kona taani kakaitara n tukia ana aomata Iehova man tataekinan te rongorongo ae raoiroi ?

³ Bon akea ana bwai n tutuki Tatan ae kona n tukia Ana Tia Kakoaua Iehova man taromaurian Iehova ma nanoia ni kabane ae te bwai ae bon tau n anganaki. E karau nanora Ana Taeka te Atua ni kangai: “Bon akea te kai-ni-buaka teuana ae karaoaki n ekiko nako ae na tokanikai; ao ane ko na kabuakakai neewe ni kabane aika tei rake n ekiko nako ngkana e kaetaki taekam.” (Itaia 54:17) A a tia taani kakaitara ni kataia n tukia ana aomata te Atua mani waakinakoani mwiokoaia ae tataekinan te rongorongo ae raoiroi, ma a kabwaka iai. Iangoi katoto aika uoua.

4, 5. Tera te kakaitara are a rinanona ana aomata Iehova n 1918, ao tera mwina?

⁴ N 1918, ao a aitara ana aomata Iehova ma te bwainikirinaki ae korakora ae kairaki irouia mataniwi n Aaro, ake a kakorakoraia ni katoka te mwakuri n tataekina te rongorongo. Ni Mei 7, ao e a karaoaki te beeba ni kariaia man te tautaeka n te United States bwa e na kabureaki J. F. Rutherford, ae te mataniwi n te mwakuri n tataekina te rongorongo ni katobibia te aonnaba n te tai anne, ao aika mwaiti riki mani kautun mwaangan aobiti n tararua nako. E aki koro uoua namwakaina, ao a a bukinaki n te aro ae kairua Brother Rutherford ma raona bwa a irekereke ma te waaki ni karitei ao a a kabureaki i nanon te tai ae maan. A a tia n tokanikai taani kakaitara ni kabonganakin te kaboowi ibukini katokan te mwakuri n uarongorongo? A bon aki!

⁵ Uringa ana berita Iehova ae kangai: “Bon akea te kai-ni-buaka . . . ae karaoaki n ekiko nako ae na tokanikai.” Ni Maati 26, 1919 ao a a karina n riki bitaki aika aki kaantaningaki bwa ruaiwa namwakaina imwini kabureaia Brother Rutherford ma raona, ao a a kainaomataki taari aikai imwini kabwakaan te mwane. Ni Mei 5, 1920 n te ririki are imwina ao e a kaetaki te bukibuki ni kewe ibukiia. A kamanena inaomataia taari mwaane aikai ni waakina nako te mwakuri ibukin te Tautaeka n Uea. Tera mwina? Ai tamaroara te rikirake ae noraki ni moa man te tai anne! E kamoamoaki ‘te tia Kakamaiu’ ni mwini baikai ni kabane.​—1 I-Korinto 3:7.

6, 7. (a) Tera aia waaki n totoko taian Nazi i Tiaman nakoia Ana Tia Kakoaua Iehova, ao tera mwina? (b) Tera ae kakoauaki man rongorongoia ana aomata Iehova n taai aika tibwa nako?

⁶ Iangoa ngkai te kauoua ni katoto. E taetae ni bau Hitler n 1934, bwa e na kamaunaia Ana Tia Kakoaua Iehova ake i Tiaman. E boni karaoa nanon ana taeka anne. Imwin taekinan aei, ao e a taabangaki katikaia ao kamatawarikaia aomata. Nga ma nga taani Kakoaua aika bwainikirinaki n te aro ae iowawa ao bubua ma bubua aika tiringaki n taabo ni kaikain. E tokanikai Hitler n ana waaki are e na kamaunaia taani Kakoaua? E toki irouna te mwakuri n uarongorongo ni kabane i Tiaman? E aki! N taai ake a a bwainikirinaki iai taari, a boni waaki naba n uarongorongo n te aro ae raba. Imwini bwakan te tautaeka n Nazi, a a kamanenai inaomataia ni waakina nako te uarongorongo. Ni boong aikai, ai 165,000 mwaitiia taan uarongorongoa te Tautaeka n Uea i Tiaman. E a tia ‘te tia Kakamaiu’ ni manga kakoroa nanon are e beritanna bwa e na karaoia ngke e kangai: “Bon akea te kai-ni-buaka . . . ae karaoaki n ekiko nako ae na tokanikai.”

⁷ N rongorongoia Ana Tia Kakoaua Iehova n taai aika tibwa nako ao e a noraki iai koauan ae e aki kona ni kariaia Iehova kamaunan ana aomata aika botaki. (Taian Areru 116:15) Ma tera arora n tatabemanira nako? E na kanga Iehova ni kamaiua temanna ma temanna iroura?

Tera Aron te Kamanomano n te Itera n Rabwata?

8, 9. (a) Ti na kanga n ataia bwa e aki beritanaki kamanoara n te itera n rabwata? (b) Tera ae ti riai ni kakoauaa raoi?

⁸ Ti ataia n tatabemanira nako bwa e aki berita Iehova bwa e na kamanoira n te itera n rabwata n taai nako. Titeboo arora ma I-Ebera ake teniman aika kakaonimaki ake a rawa ni bobaraki nakon ana boua te Uea ae Nebukaneta are te koora. A aki iangoia rorobuaka aika teniman aika mamaaka te Atua aikai bwa e na kamanoia Iehova n te itera n rabwata n te aro ni kakai. (Wareka Taniera 3:17, 18.) E koaua bwa e boni kamaiuia Iehova n te itera n rabwata man uran te ai ae uramwaaka. (Taniera 3:21-​27) E burenibwai naba karaoan te kakamaiu n te aro ni kakai n taai ake e koreaki iai te Baibara. A boni bati ana toro Iehova aika kakaonimaki ake a mate i nanoni baia taani kakaitara.​—Ebera 11:35-37.

⁹ Tera ae karaoaki ni boong aikai? Ngkai Iehova ‘te tia Kakamaiu,’ e boni kona ni kamaiuia aomata n tatabemania nako man aaro aika karuanikai. Ti kona n taekinna ma te koaua bwa e ibuobuoki Iehova ke e aki n taai aika okoro? Ti bon aki. Ma e kona n namakinna raoi te aomata ae e a tia ni kamaiuaki man te aro teuana ae karuanikai, bwa e bon ibuobuoki Iehova. Boni kaotan te kainikatonga ngkana a kauntaba aia iango aomata ma ana iango teuaei. N te tai naba anne, ti riai ni kakoauaa raoi bwa a mwaiti Kristian aika kakaonimaki ake a a tia ni mate imwini bwainikirinaia, n aron are e riki n aia tai taian Nazi. A a tia naba ni mate tabeman n aaro aika karuanikai. (Te Minita 9:11) Tao ti kona n titiraki ni kangai, ‘e kabwaka Iehova ni “kamaiuia” aomata aika kakaonimaki ake a a mate naba n aki ooa karaia?’ Tao e bon aki kona n riki anne.

10, 11. Bukin tera bwa e aki kona n totokoa matena te aomata, ma tera ae e kona ni karaoia iai Iehova?

¹⁰ Iangoa aei: E aki kona te aomata n totokoa matena bwa akea ae kona ni “kamaiua tamneina mai nanoni bain Tiore,” ke Eriti, ae ruanimateia botannaomata. (Taian Areru 89:48) Ma tera aron Iehova? E ururing rikaaki temanna te tari te aine are maiu imwin aia tai taian Nazi ae rangi ni kakamaaku, ngke e kabebeteaki nanona ngkoa iroun tinana ae te tia Kakoaua ni maten ae tangiraki irouna n te tabo ni kaikain: “Ngkana a na teimatoa ni mamate aomata, e a taraa ngkanne ni korakora riki te mate nakon te Atua ke e aki?” Ni koauana, e aki korakora riki te mate nakon Nibwan te maiu ae moan te mwaaka! (Taian Areru 36:9) E na kamaiuia maate ni kabane ake i Tiore, ke Eriti, ake e uringia Iehova.​—Ruka 20:37, 38; Te Kaotioti 20:11-14.

¹¹ Ma e irekereke Iehova ma maiuia taan taromauriia aika kakaonimaki n taai aikai. Ti na iangoi ngkai aanga aika tenua ake e kona n riki iai bwa ‘te tia Kamaiuira.’

Kamanoakira n te Itera n Taamnei

12, 13. Bukin tera bwa moan te kakawaki te kamanomano n te itera n taamnei, ao e kanga Iehova ni katauraoi baikai ibukira?

¹² E kamanoira n te itera n taamnei Iehova, ae te bwai ae moan te kakawaki. Ngkai Kristian ni koaua ngaira, ti ota raoi bwa iai te bwai ae moan te kakawaki riki nakoni maiura ae ngkai. Ara iraorao ma Iehova bon te bwai ae moan te kakawaki iroura. (Taian Areru 25:14; 63:3) N akean te iraorao anne, e na karako iai manenani maiura ao e na bua ara kaantaninga ibukin taai aika imwaira.

¹³ Ti rangi ni karabwarabwa ngkai e bane n anganira Iehova buokara aika ti kainnanoi ibukini kateimatoan ara iraorao ae kaani ma ngaia. Iai iroura ana Taeka, taamneina ae raoiroi ao ana ekaretia ni katobibia te aonnaba aika kona n reke buokara mai iai. Tera arora ae ti na kona ni kamanenai iai baika katauraoaki aikai ma nanora ni kabane? Ngkana ti katoa tai ao n taningamarau n reiakina ana Taeka, ti na kakorakoraa iai ara onimaki ao ni karakaa riki kimwareireira n ara kaantaninga. (I-Rom 15:4) Ngkana ti bubutii ma nanora ni koaua ibukin taamneina, e na reke iai buokara n rarawa nakon te kariri ao karaoan ae aki riai. (Ruka 11:13) Ngkana ti teimatoa n ota n ana kairiri te koraki n toro rinanoni booki ake aanaki n te Baibara, ni bobotaki nako, ruunga ao bwabwaro, ti na bon nuai raoi iai n ‘amwarake n taamnei n taai aika riai.’ (Mataio 24:45) Ti a kamanoaki raoi n te itera n taamnei mani baikai ao ni buokaki naba ni kaaniaki riki ma te Atua.​—Iakobo 4:8.

14. Taekina te rongorongo ae katuruturuaki iai te kamanomano n te itera n taamnei.

¹⁴ Ibukini katuruturuan te kamanomano n te itera n taamnei, ti na kaoki ara iango nakoia kaaro ake a taekinaki ni moan te kaongora are imwain aei. Tabebong imwin ribootinakini buan natiia te aine ae Theresa, ao a a karekea te rongorongo ae rangi ni karawawata bwa e a tia n tiringaki.a E ururing rikaaki te karo aei ao e taku: “I a tia n tataro nakon Iehova bwa e na kawakinna. Ma ngke e a kuneaki bwa e tiringaki, I bon riai ni kaota te koaua bwa n te moantai ao I boni mimi bwa e aera ngkai a aki kaekaaki au tataro. Ni koauana, I ataia ae e aki berita Iehova bwa e na kawakinia ana aomata n tatabemania nako, ngaia are I teimatoa n tataro bwa N na ota iai. I a kabebeteaki man ataan ae e boni kamanoia ana aomata Iehova n te itera n taamnei. E katauraoi naba baika ti kainnanoi ibukini kamanoan ara iraorao ma ngaia. Moan te kakawaki te aeka ni kamanomano anne bwa e kona n rota maiura n aki toki n te tai ae imwaira. N te aro naba anne, e boni kamanoa Theresa Iehova bwa e kakaonimaki n toro irouna n te tai are e nangi mate iai. E a tia n reke raunnanou n ataan ae e mena i nanoni bain te Atua maiun natiu aei nakon te tai ae imwaira.”

Kakorakoraki n Tain te Aoraki

15. Aaro raa ake e kona iai Iehova ni buokira ngkana ti a taonakinako n te aoraki?

¹⁵ E kona ni kakorakoraira Iehova ni ‘mamaarara i aoni nnera ni wene,’ n aron are e karaoia nakon Tawita. (Taian Areru 41:3) E ngae ngke e aki kamaiuira Iehova ngkai n te aro ni kakai, ma e boni kona ni buokira naba. N te aro raa? A kona ni kairira booto n reirei aika n ana Taeka nakoni karaoani motinnano aika kaotira bwa ti wanawana n rinei ara bwainnaoraki ke bwaai riki tabeua. (Taeka N Rabakau 2:6) Ti kona ni karekei rongorongo aika rangi n ibuobuoki ao ni manena ni kaongora man Te Taua-n-Tantani ao Awake! aika maroroakini aoraki aika ti ituaki iai. E kona Iehova n anganira ‘mwaakana ae moan te korakora’ rinanon taamneina bwa ti aonga ni kona ni kaaitarai baika ti aitara ma ngaai ao n teimatoa ni kakaonimaki n aki ongea te bwai ae kona n riki nakoira. (2 I-Korinto 4:7) Man te aeka n ibuobuoki anne, ti a kona iai n totokoa taonakinakoara n te aoraki are e kona ni kairira bwa ti na aki kaatuua iangoan ara iraorao ma Iehova.

16. E kanga te tari te mwaane temanna n tokanikai ribuakon rawawatana n aorakina?

¹⁶ Iangoa te tari te mwaane ae te roro n rikirake are e karakinaki ni moan te kaongora ae imwain aei. E kuneaki n 1998 bwa e reke iroun teuaei te aoraki ae te ALS ae te amyotrophic lateral sclerosis are n tokina ao e na riki iai bwa te nakibaina.b E kanga teuaei n tokanikai ribuakon rawawatana n aorakina? E taku: “Iai taai ake I namakina te maraki ao te bwarannano ngke I a ataia ae te anga ae N na kabebeteaki iai bon tii te mate. Ngkana I namakinna bwa I taonakinako iai, I tataro nakon Iehova bwa e na anganai bwaai aika tenua aika, te nano ae rau, te taotaonakinnano ao te nanomwaaka. I namakinna raoi bwa e a tia ni kaekai au tataro akanne Iehova, bwa I a kona n iaiangoi baika kabebeteai man nanou ae rau, n aron iangoan arou n te waaki ae boou i aon te aba ngkana I a kona n nakonako ao ni kimwareirei ngkana I a kana te amwarake ae kangkang ao ni manga taetae ma kaain au utu. E buokai te taotaonakinnano bwa N na kaaitarai baika I mwengabuaka iai ao kangaanga ni kaineti ma aorakiu aei. I buokaki man te nanomwaaka bwa N na teimatoa ni kakaonimaki ao n aki kariaia bwaai tabeua bwa a na kakawaki riki nakon au iraorao ma Iehova. I a kona n ota raoi n aron te tia areru ae Tawita, bwa I namakinna raoi bwa e a tia Iehova ni kakorakoraai ni mamaarau i aoni nneu ni wene.”​—Itaia 35:5, 6.

Anganakira Baika Ti Kainnanoi

17. Tera ae e a tia ni beritanna Iehova bwa e na karaoia ibukira, ao tera ae nanonaki n te berita aei?

¹⁷ E berita Iehova bwa e na anganira baika ti kainnanoi n te aro n rabwata. (Wareka Mataio 6:33, 34 ao Ebera 13:5, 6.) E aki nanonaki n aei bwa ti na kaantaningai rekeni baikai n te aro ni kakai ke tao ti riai n rawa ni mwakuri. (2 I-Tetaronike 3:10) Aio nanon te berita anne: Ngkana ti ukoukora moa Ana Tautaeka n Uea te Atua ni maiura ao ni kukurei ni mwakuri ibukini baika ti kainnanoi, ti a kona ngkanne n onimakina Iehova bwa e na buokira ni karekei baika ti kainnanoi ibukini maiura. (1 I-Tetaronike 4:11, 12; 1 Timoteo 5:8) E kona n anganira baika ti kainnanoi n aaro aika ti aki kaantaningai, tao rinanon raora n onimaki temanna ae e anganira baikai ke e kateirakeira bwa ti na mwakuri irouna.

18. Taekina te rongorongo ae kaotaki iai bwa ti boni kona ni buokaki n taai ake ti rangi ni kainnanoa iai buokara.

¹⁸ Ti na manga kaoka ara iango nakon te tina ae akea buuna are e taekinaki ni moan te kaongora are imwain aei. Ngke e mwaing neiei ma natina te aine nakon te tabo ae boou, ao e noria bwa e kangaanga karekean te tabo ae e na mwakuri iai. E kabwarabwaraa ni kangai: “I irira te mwakuri ni minita n te ingabong, ao n te bwakantaai I nanako n ukoukora reken au mwakuri. I uringnga bwa n te bongina ao I nakon te titooa bwa N na kaboo miriki. I tei ao I taratarai uaanikai, ma e aki tau au mwane ni kabooi. Ai bon tibwa au moantai aei n namakina te bwarannano i nanoni maiu. Ngke I a okira au auti n te bong anne, ao e a onrake kamanin au auti mai buki ni baeki n uaanikai aika kakaokoro nako. E a reke karara ae tau ibukin namwakaina aika bati. E taonai te tang n te tai anne, ao I karabwaa Iehova.” E aki maan imwin aei ao e a ataia te tari te aine aei bwa e katikui baeki akekei temanna te tari te mwaane man te ekaretia ae iai ana onnaroka n uaanikai. E kororeta neiei imwina nakon teuaei ni kangai: “E ngae ngke I rangi ni kaitauko n te bong arei ma I boni karabwaa naba Iehova ibukini kabonganan am akoi bwa N na kauringaki iai ana tangira.”​—Taeka N Rabakau 19:17.

19. Tera ae a na onimakinna ana toro Iehova n tain te rawawata ae korakora, ao tera ae ti riai ni kamatoai nanora iai ngkai?

¹⁹ E mataata mani baika e a tia ni karaoi Iehova n taai ake e koreaki iai te Baibara ao n ara bong aikai naba bwa a mwaiti bukina ngkai ti riai n onimakinna bwa bon te tia Buokira. N te tai ae waekoa ngkana e a roko te rawawata ae korakora n ana waaki Tatan, ti na boni kainnanoa ana ibuobuoki Iehova n aron ae ti tuai n nonoria mai imwaina. Ngaia are a kakoauaa raoi ana toro Iehova bwa a kona n onimakina Iehova. A na euti mataia ma te kimwareirei n ataan ae e a rangi kaani kamaiuaia. (Ruka 21:28) Ma n te tai aei moa, n aki ongeia bwa baikara kataaki aika ti kona n rotaki iai, ti bia kamatoai nanora n onimakina Iehova n ataan raoi ae e aki bibitaki te Atua, ao bon ara ‘tia Kakamaiu.’

[Kabwarabwara ae nano]

Ko Uringnga?

• E na kanga Iehova ni kamaiuia te koraki ake a a mate naba n aki ooa karaia?

• Bukin tera bwa moan te kakawaki te kamanomano n te itera n taamnei?

• Tera ae nanonaki n ana berita Iehova ibukin tabeakinani baika ti kainnanoi ni maiura?

[Taamnei n iteraniba 14]

A atikaki Brother Rutherford ma raona n 1918, ao a a manga kabwaraaki ao a a bane ni kakeaaki baike a bukinaki iai

[Taamnei n iteraniba 16]

E kona ni kakorakoraira Iehova ni ‘mamaarara i aoni nnera ni wene’