Noria! Ana Tia Mwakuri Iehova Ae E Kakatonga Irouna
“Nora au tia mwakuri . . . ae e kakatonga tamneiu i rouna”!—ITAIA 42:1.
1. A kaungaaki ana aomata Iehova bwa a na karaoa tera, ao ai moarara riki ngkana e a uakaan te Kauring, ao bukin tera?
NGKANA e a uakaan taini kauringaani mateni Kristo, ao a kaungaaki ana aomata te Atua bwa a na toua mwin ana reirei te abotoro Bauro are a na “tarataraa Iesu are te tia karika ara onimaki, ao te tia kakoroa.” E reitaanako ana taeka Bauro ni kangai: “Kam na iangoa naba Teuare taotaona nanona nakoni kakeweana irouia ake a bure, ba kam kawa ni kua ngkana a bara nanomi.” (Ebera 12:2, 3) Kaatuuan iangoan aroni kakaonimakini Kristo are n tokina e a riki iai bwa te karea, e na buokiia Kristian aika kabiraki ma raoia aika tiibu tabemwaang n teimatoa ni kakaonimaki ni beku ibukin Iehova ao n totokoa ‘bwaran nanoia.’—Kabotaua ma I-Karatia 6:9.
2. Tera reireiara man ana taetae ni burabeti Itaia aika irekereke ma Natin te Atua?
2 E kairi korean taetae ni burabeti tabeua rinanon taamneina Iehova aika kaineti raoi ma Natina rinanon te burabeti ae Itaia. A na buokira taetae ni burabeti aikai n ‘tarataraa te tia karika ara onimaki, ao te tia kakoroa,’ ae Kristo Iesu.a A kamataatai rongorongon aroarona, kammarakana, ao karietatana ngkai e a riki bwa ara Uea ao ara tia Kamaiu. A na kaotaira riki ibukin te Kauring, are ti na karaoia n te ririki aei n Eberi 9 n te Kaabong, imwini bungintaai.
E a Kaotaraeaki Raoi te Tia Mwakuri
3, 4. (a) Tera ae nanonaki n te taeka ae ‘te tia makuri’ n te boki ae Itaia? (b) E kanga ni kaotaraeaki raoi n te Baibara te tia Mwakuri are taekinaki n Itaia mwakoro 42, 49, 50, 52, ao 53?
3 E mwaiti kamanenaan te taeka ae ‘te tia makuri’ n te boki ae Itaia. N taai tabetai, ao e bon nanonaki iai te burabeti ae Itaia. (Itaia 20:3; 44:26) N tabetai, e nanonaki iai te natannaomata ae Iteraera ke Iakoba. (Itaia 41:8, 9; 44:1, 2, 21) Ma tera ae nanonaki n rianakon taetae ni burabeti ibukin te tia Mwakuri ae taekinaki n Itaia mwakoro 42, 49, 50, 52, ao 53? E kaotaraeaki raoi n Te Koroboki ni Kristian ae Tabu n te Taetae ni Kuriiti ana tia Mwakuri Iehova are e kabwarabwaraaki ni mwakoro akanne. E kakaongora bwa ngke e wareka teuana mai buakon taetae ni burabeti aikai te mataniwi ae kaain Itiobia are taekinaki n te boki ae Mwakuri, ao e a kairaki rinanon te taamnei Biribo are te tia tataekina te euangkerio bwa e na kawaria. Ngke e a tia ni wareka mwakoron te Baibara ae ti kona n noria ngkai n Itaia 53:7, 8, ao e a titirakina Biribo ni kangai: “I butiko ba e atonga aei te burabeti i bukin antai? I bukina, ke i bukin temanna?” E waekoa naba ngkekei Biribo ni kabwarabwaraa bwa e taetae Itaia ibukin te Mesia, ae Iesu.—Mwakuri 8:26-35.
4 Ngke bon te merimeri Iesu, ao e taetae rinanon mwaakan te taamnei are raoiroi te mwaane ae rangi n raoiroi aroarona ae Timeon, bwa e na riki “te tei are Iesu” bwa ‘te oota are e na kakeaa te rotongitong n te aba,’ n aron are e taetae ni burabetinaki n Itaia 42:6 ao 49:6. (Ruka 2:25-32) Irarikin anne, e a kaman taetae ni burabetinaki n Itaia 50:6-9 te mwakuri n iowawa ibukini kamaamaean Iesu are e na aitara ma ngaia n te tairiki are e kaboowiaki iai. (Mataio 26:67; Ruka 22:63) Imwini Bentekota 33 C.E., e a kaotaraeaki raoi Iesu iroun te abotoro Betero bwa bon ‘Ana Tia Mwakuri’ Iehova. (Itaia 52:13; 53:11; wareka Mwakuri 3:13, 26.) Tera reireiara man taetae ni burabeti ibukin te Mesia?
E Kataneiaa Ana Tia Mwakuri Iehova
5. Tera te kataneiai are reke nakon te tia Mwakuri?
5 E kaotaki raoi n teuana mai buakon ana taetae ni burabeti Itaia ibukin Ana Tia Mwakuri te Atua ana itoman Iehova ae rangi ni kaan ma ana moan Nati, ngke e maiu ngkoa i karawa imwain rokona i aon te aba. (Wareka Itaia 50:4-9.) E boni kaotia te tia Mwakuri aei bwa e teimatoa Iehova ni kataneiaa n taai nako ngke e kangai: ‘E kauta taningau bwa e na ongora n ai aroia akana reireiaki.’ (Itaia 50:4) E kakauongo raoi nakon Tamana ae Iehova Ana Tia Mwakuri aei n taai akanne ni kabane, ao e reireinaki irouna, ike e a riki iai bwa te tia rimwina ae aantaeka. Ai bon okorora te mwioko ae te reireiaki iroun te tia Kariki bwaai ni kabane!
6. E kanga te tia Mwakuri ni kaota kororaoin arona n aantaeka nakon Tamana?
6 N te taetae ni burabeti aei, ao e taekina Tamana ae Iehova te tia Mwakuri bwa te ‘Uea ae Moan te Rietata.’ E oti man aei bwa e a tia te tia Mwakuri n reiakina aan te koaua ae Iehova bon te tia tautaeka i aoni bwaai ni kabane. E taekina ae kangai ni kaotan arona n aantaeka ae kororaoi nakon Tamana: “E kauka taningau te Uea ae Iehova, ao I aki rarawa, ao I aki manga rairaki n rikaki.” (Itaia 50:5) E ‘mena naba i rarikin Iehova ba kaanga te tia makuri ae rabakau’ ni karikani bwain te iuniweeti ao aomata. E ‘kimwareirei i matan Iehova n aki toki, ao e kimwareirei n abana aika maekanaki, ao e kukurei Natin te Atua ae te tia makuri ae rabakau irouia natiia aomata.’—Taeka N Rabakau 8:22-31.
7. E oti man tera bwa e onimakina raoi boutokaana te tia Mwakuri aei mairoun Tamana n taai ake e kataaki iai?
7 E kataubobongaaki ni kaitaraa bwainikirinana ae kakaiaki te tia Mwakuri ae Iesu mani kataneiaana are reke ngke e roko i aon te aba ao ni kukureina naba irouia natiia aomata. E teimatoa ni kukurei ni kakaraoa nanon Tamana, e ngae naba ngkana e korakora bwainikirinana. (Taian Areru 40:8; Mataio 26:42; Ioane 6:38) E onimakina raoi akoana ao boutokaana iroun Tamana Iesu n taai ni kabane ake e kaaitara iai ma kataaki i aon te aba. N aron are e a kaman taetae ni burabetinaki iroun Itaia, e kona ni kangai Iesu: “E kaan Teuae ira taangau; ai antai ae na kauntaeka ma Ngai? . . . Noria, ane E na buokai te Uea ae Iehova.” (Itaia 50:8, 9) E boni buoka ana tia Mwakuri ae kakaonimaki Iehova n ana tai ni mwakuri ni minita ni kabane i aon te aba n aron ae kaotaki n ana taetae ni burabeti riki Itaia teuana.
Ana Mwakuri ni Minita i Aon te Aba te Tia Mwakuri
8. E kakoauaaki man tera bwa Iesu bon teuare e a tia n ‘rineaki’ iroun Iehova n aron ae taetae ni burabetinaki n Itaia 42:1?
8 E kaotaki n te Baibara te bae riki ni bwabetitoan Iesu n 29 C.E.: “E ruona Iesu te Tamnei are Raoiroi . . . ao e roko te bwana mai karawa, ni kangai, Natiu ae Ko tangiraki Ngkoe; I kakatonga i Roum.” (Ruka 3:21, 22) Mangaia are e kaotaraea raoi Iehova teuare e a tia n ‘rineia,’ are e taetae ni burabetinna Itaia. (Wareka Itaia 42:1-7.) N ana tai ni mwakuri ni minita Iesu i aon te aba, ao e kakoroa bukin te taetae ni burabeti aei n te aro ae rangi n rianako. E mwanewei taeka ake n Itaia 42:1-4 Mataio n ana Euangkerio ao e kainetii nakon Iesu.—Mataio 12:15-21.
9, 10. (a) E kanga Iesu ni kakoroa bukin are e taekinaki n Itaia 42:3 n ana tai ni mwakuri ni minita? (b) E kanga Kristo n “tuanga te aba te aro ae raoiroi” ni menana i aon te aba, ao n ningai are e ‘kamatoaa iai te aro ae raoiroi i aonnaba’?
9 A riribaaki aomata aika aki kaubwai ake a mena i buakoia I-Iutaia irouia mataniwi n te Aro n I-Iutaia. (Ioane 7:47-49) A bwainikirinaki aomata ao a kona ni kabotauaki ma ‘maunei aika manamana’ ke “karain te bwae” ae i aoni kawaina ni mate urana. Ma e ngae n anne, ao Iesu e kaotiota nanoangaaia ake aki kaubwai ma ake a karawawataaki. (Mataio 9:35, 36) E kaoia aomata akanne ma te akoi ngke e kangai: “Bane mai nako Iu, ngkami akana kam kua ao kam rawawata, ao N na motiki rawami.” (Mataio 11:28) Irarikin anne, e “tuanga te aba te aro ae raoiroi” Iesu rinanon reiakinan ana kaetieti Iehova ibukin ae eti ao ae bure. (Itaia 42:3) E kaotia bwa e riai ni maiuakinaki Ana Tua te Atua ma te wanawana n ataa ae riai ao te nanoanga naba. (Mataio 23:23) E kaotiota naba te kaetitaeka ae riai Iesu rinanon tataekinan te rongorongo ae raoiroi n aki inanonano nakoia aomata ake a kaubwai ao ake a maiu ni kainnano.—Mataio 11:5; Ruka 18:18-23.
10 E a kaman taekinaki naba n ana taetae ni burabeti Itaia bwa e na ‘kamatoaa te aro ae raoiroi i aonnaba’ ‘teuare e a tia n rineia’ Iehova. (Itaia 42:4) E na waekoa ni karaoa aei ngkana e Uea te Mesia n te Tautaeka n Uea, ike e nang kamaunai iai tautaeka ni kabane ao n onei mwiia n ana tautaeka ae raoiroi. E nang karokoa te waaki ae boou i aon te aba are e “mena iai te raoiroi.”—2 Betero 3:13; Taniera 2:44.
‘Te Oota’ ao ‘te Berita’
11. N te aro raa are e a riki iai Iesu n te moan tienture ao ni karokoa taai aikai bwa ‘ootaia aomata’?
11 Ni kakoroani bukin are e taekinaki n Itaia 42:6, e bon noraki Iesu bwa e riki bwa ‘ootaia aomata.’ N ana tai ni mwakuri ni minita i aon te aba, ao e karokoa te oota n taamnei ae moamoa riki nakoia I-Iutaia. (Mataio 15:24; Mwakuri 3:26) Ma e taku Iesu: “Ootan te aba Ngai.” (Ioane 8:12) E riki bwa ootaia I-Iutaia ao natannaomata, tiaki tii ibukini kakorakoran aia onimaki ma ibukin naba kareanakin maiuna ae kororaoi bwa te kaboomwi ibukia aomata ni kabane. (Mataio 20:28) Imwini kautana, e mwiokoia taan rimwina bwa a na riki bwa taani kaotioti ibukina “ni karokoa tabon aonaba.” (Mwakuri 1:8) N aia tai ni mwakuri ni minita Bauro ma Barenaba ao a mwanewea te taeka are ‘ootaia aomata’ ao ni kamanena n aia mwakuri n uarongorongo are a tabe ni kakororaoia i buakoia aomata aika tiaki I-Iutaia. (Mwakuri 13:46-48; kabotaua ma Itaia 49:6.) E bon tabe naba ngkai ni waakinaki te mwakuri anne ngkai a tibwaa nako te oota n taamnei tarin Iesu aika kabiraki ao raoia i aon te aba ao ni buokiia naba aomata bwa a na onimakina Iesu bwa bon ‘ootaia aomata.’
12. E kanga Iehova n anga nako ana tia Mwakuri “ba aia berita aomata”?
12 N te taetae ni burabeti naba anne, ao e tuanga ana tia Mwakuri Iehova are e a tia n rineia ni kangai: “N na kawakiniko, ao N na anga Ngkoe ba aia berita aomata.” (Itaia 42:6) E teimatoa ni kakorakoraa Tatan ni kamauna Iesu ao n totokoa katiaan raoi ana mwakuri ni minita i aon te aba, ma e boni kawakinna Iehova ni karokoa te aua are e a tia n namatia bwa e na mate iai. (Mataio 2:13; Ioane 7:30) Imwina, e kauta Iesu Iehova ao n anga bwa ‘te berita,’ ke te taetae ni bau, nakoia aomata i aon te aba. E reke onimakinan te berita ae rangi ni kakawaki are e na bon teimatoa ana tia Mwakuri te Atua ae kakaonimaki n riki bwa ‘ootaia aomata’ are e na kainaomataia iai te koraki ake a mena n te rotongitong n taamnei.—Wareka Itaia 49:8, 9.b
13. N te aro raa are e a kainaomataia iai “akana tekateka i nanon te ro” Iesu n ana mwakuri ni minita i aon te aba, ao e kanga n teimatoa ni karaoia?
13 Ni kaineti ma te berita aei ao ana tia Mwakuri Iehova are e a tia n rineia, e na “kaure maata aika mataki, ma ni kairiia akana bae ni kanakoia man te ne ni kabaebae,” ao e na kamaiuia “akana tekateka i nanon te ro.” (Itaia 42:7) E boni karaoa aei Iesu n ana tai ni mwakuri ni minita i aon te aba rinanoni kaotaraeani kairuan aia katei Aaro ao tataekinan te rongorongo ae raoiroi ibukin te Tautaeka n Uea. (Mataio 15:3; Ruka 8:1) Mangaia are e kainaomataia naba I-Iutaia man tautoronakiia n te rotongitong n taamnei ao a a riki iai bwa taan rimwina. (Ioane 8:31, 32) N aron naba anne, e a tia Iesu ni buokiia aomata aika mirion ma mirion mwaitiia ake tiaki I-Iutaia bwa a na ataa ana koaua te Atua. E a tia naba ni mwiokoia taan rimwina bwa a na “nako ni kakiritiania botanaomata ni kabaneia,” ao e berita nakoia bwa e na memena irouia “ni karokoa tokin aonaba.” (Mataio 28:19, 20) E tararuaaki ngkai te mwakuri n uarongorongo ae katobibia te aonnaba irouni Kristo Iesu man ana tabo i karawa.
E Tabekakirake ‘te Tia Makuri’ Iroun Iehova
14, 15. Bukin tera ngke e tabekarake ana tia Mwakuri Iehova ao n te aro raa?
14 N te taetae ni burabeti riki teuana ibukin ana tia Mwakuri ae te Mesia, e taekina ae kangai Iehova: “Noria, E na teteke raoi au tia makuri n arona nako, E na neboaki, ao E na tabekaki rake, ao E na bati n rietata.” (Itaia 52:13) E tabekarake Natina Iehova ibukini kakaonimakina ni koaua n aantaeka nakon Ana Tautaeka ao kakaonimakina i aani kataakina ae te kabanea ni kakaiaki.
15 E korea ae kangai te abotoro Betero ibukin Iesu: “E mena i angaatain te Atua; ao a kamenaki i aan ana taeka taian anera ma uea ma taan tau-taeka.” (1 Betero 3:22) N aron naba anne, e korea ae kangai te abotoro Bauro: “E kananorinanoa i bon i Rouna, ao E ongeaba ni karokoa te mate, are te mate n te [“kai ni kammaraki,” NW]. Ma ngaia are E kabatia neboakina te Atua, ao E anganna te ara ae kakanato riki nakon aara ni kabane; ba a na bane ni katorobubua bubuaniwae n aran Iesu, ake bubuaniwaeia kaaini karawa ma kaain aonaba ma kaain aantano, ao ba a na bane neewe n taku ba te Uea Iesu Kristo, ba E aonga n neboaki te Atua ae te Tama iai.”—I-Biribi 2:8-11.
16. E kanga ni ‘bati ni karietataaki’ Iesu n 1914, ao tera ae e a tia ni kakororaoia man te tai anne?
16 N 1914, ao Iehova e tabekarake Iesu n te aro ae raka riki. E ‘bati ni karietataaki’ Iesu ae te Mesia iroun Iehova ngke e kaueaa n te Tautaeka n Uea. (Taian Areru 2:6; Taniera 7:13, 14) Ni moa man te tai anne, ao e riki Kristo bwa te tia “tauu taeka i buakoia [ana] kairiribai.” (Taian Areru 110:2) E moanna mani kataean ana kai Tatan ma ana taimonio, ike e a karenakoia iai nako aon te aba. (Te Kaotioti 12:7-12) Imwin anne, e a karaoa ana mwakuri Tairati ae Kakannato Riki ae Kristo, ni kainaomataia iai nikiraia tarina aika kabiraki aika i aon te aba man tautoronakiia irouni “Baburon are Kakanato.” (Te Kaotioti 18:2; Itaia 44:28) E a tia Iesu ni kaira te waaki n uarongorongo ni katobibia te aonnaba are e noraki uaana bwa a ikoikotaki iai ‘nikiraia’ tarina n taamnei ao imwina “tiibu tabemang,” aika mirion ma mirion mwaitiia ake a a riki bwa raoraoia aika kakaonimaki kaain te “nanai ae uarereke.”—Te Kaotioti 12:17; Ioane 10:16; Ruka 12:32.
17. Tera reireiara ae e a tia n reke man reiakinan ana taetae ni burabeti Itaia ibukin ‘te tia makuri’?
17 Reiakinan taetae ni burabeti aika rianako aikai man te boki ae Itaia, a a bon tia ni karikirakei nanora ni kani kakaitau ibukin ara Uea ao ara tia Kamaiu ae Kristo Iesu. Arona n aantaeka ngkai bon te nati ngaia n ana mwakuri ni minita i aon te aba, e a kaotaraeaki iai kataneiaana ngke e mena irarikin Tamana imwain rokona i aon te aba. E a tia ni kaotia Iesu bwa boni ngaia ‘ootaia aomata’ rinanon ana mwakuri ni minita ao te mwakuri n uarongorongo are e a tia ni kaira waakinana ni karokoa boong aikai. N aron ae ti na noria imwina, e na kaotaki n te taetae ni burabeti riki teuana ibukin te tia Mwakuri ae te Mesia bwa e na kammarakaki ao e na anga maiuna bwa ti aonga ni kakabwaiaaki, ngaia are e kakawaki bwa ti na “iangoa” raoi te baei ngkai e a uakaan te Kauring ibukini matena.—Ebera 12:2, 3.
[Kabwarabwara ae nano]
a Ko kona n nori taetae ni burabeti aikai n Itaia 42:1-7; 49:1-12; 50:4-9; ao 52:13–53:12.
b Ibukini kabwarabwaraan te taetae ni burabeti ae n Itaia 49:1-12, nora te boki ae Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind II, iteraniba 136-145.
Titiraki ni Kauring
• Antai ‘te tia makuri’ are taekinaki n ana taetae ni burabeti Itaia, ao ti na kanga n ataia?
• Tera te kataneiai mairoun Iehova are reke iroun te tia Mwakuri?
• E kanga n riki Iesu bwa ‘ootaia aomata’?
• E kanga n tabekakirake te tia Mwakuri?
[Taamnei n iteraniba 25]
E kaotaraeaki raoi irouni Biribo ‘te tia makuri’ are taekinaki iroun Itaia ae Iesu are te Mesia
[Taamnei n iteraniba 26]
Ngkai Iesu bon Ana Tia Mwakuri Iehova are e a tia n rineia, e a kaotiota iai ngkanne nanoangaaia akana maiu ni kainnano ma akana karawawataaki
[Taamnei n iteraniba 27]
E karietataaki Iesu ae te Mesia iroun Tamana ao ni kaueaaki n te Tautaeka n Uea