Titiraki Mairouia Taani Wareware
Te Koaua Bwa Ana Tia Kakoaua Iehova Boni Mwaangan Naba Teuana Te Aro Ni Boretetanti?
A aki iangoiia Ana Tia Kakoaua Iehova bwa mwaangan te Aro ni Boretetanti ngaiia. Bukin tera ngkai a aki?
E moan tei te Aro ni Boretetanti n te ka-16 n tienture i Eurobe imwin te kakorakora ni kaineti ma bitakin ao kanakoraoan te waaki n te Aro ni Katorika. E moani katokaaki te taeka ae “Boretetanti,” i aoia taan rimwini Martin Luther n te kaboowi ae te Diet ae karaoaki i Speyer n 1529. Man te tai anne, e a taabangaki katokaan te ara anne i aoia aomata nako ake a toui mwini booto n reirei ao tiia ake e katei te Reformation, are te rabwata are tabe ma karaoani bitaki ao kanakoraoan te waaki n te Aro. Ma e kabwarabwaraaki n te Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary 11th Edition bwa te aomata ae toka te ara ae te Boretetanti i aona, “boni kaain te Aro are e aki kariaia mwaakan te Bobe ni kairiri i aoni bwaai nako, ao e taui booto n reirei ake a reke man te Reformation n aron ae e boto karekean te akoaki iroun te Atua i aon te onimaki, a riki taan onimaki nako bwa taani kairiri n te Aro, ao te Baibara bon tii ngaia ae boboto iai te koaua.”
E ngae ngke a aki butimwaea mwaakan te bobe ni kairiri i aoni bwaai nako Ana Tia Kakoaua Iehova ao a boutokaa kakawakin te Baibara ma nanoia ni kabane, ma a rangi ni kaokoro n aanga aika bati ma Aaro ni Boretetanti. Ni koauana, e taekinia Ana Tia Kakoaua Iehova te Encyclopedia of Religion bwa a “rangi ni kaokoro.” Iangoi baika tenua aika a kaokoro iai.
Te moan, e ngae ngke te Boretetanti e aki butimwaei ana waaki n taromauri tabeua te Katorika, ma a teimatoa taani kairiri n te Reformation n taui ana reirei te Katorika, n aron te koaua ibukin te Temanna n Teniman, moone, ao aki mamaten taamnein te aomata. Ma e ngae n anne, a kakoauaa Ana Tia Kakoaua Iehova bwa a aki tii kauntaba reirei aikai ma te Baibara, ma a kauekei naba iango aika kairua ibukin te Atua.—Nora iteraniba 4-7 n te maekatin aei.
Te kauoua, a aki kataia n taetaekina kairuan ana koaua te Aro teuana Ana Tia Kakoaua Iehova, ma a tataekin reirei aika manena. A mutiakina raoi ana reirei te Baibara ae kangai: “E aki riai ba e na kauntaeka ana toro te Uea; ma e na nimamanei nakoia aomata ni kabaneia, e na rabakau n reirei, e na taotaona nanona, e na nimamanei n reireiia akana kan ekia nako.” (2 Timoteo 2:24, 25) A kaokaoti Ana Tia Kakoaua Iehova kauntaban aia reirei Aaro aika bati ma are e taekinna te Baibara. Ma e ngae n anne, a aki karaoa anne ibukini karaoani bitaki ao kanakoraoan aia waaki botaki n Aro ake tabeua. Ma tiaia bwa a na buokiia aomata aika raraoi nanoia bwa a na karekea te atatai ae eti ibukin te Atua ao ana Taeka ae te Baibara. (I-Korote 1:9, 10) Ngkana a aki boraoi n iango Ana Tia Kakoaua Iehova ma aomata aika rangi n imanono, a rawa ngkanne n irekereke ma te kauntaeka ae akea uaana.—2 Timoteo 2:23.
Te katenua, a bon aki titeboo Ana Tia Kakoaua Iehova ma te Aro ni Boretetanti ae e a tia ni bwenauaaki nakoni mwakorokoro n Aro aika bubua ma bubua mwaitiia, ma a kateimatoa ngaiia te katiteuanaaki n te botaki n itaritari ni katobibia te aonnaba. Ni kaineti ngkanne ma te koaua man te Baibara, a kakairi Ana Tia Kakoaua Iehova n aaba aika e raka i aon 230, n ana reirei te abotoro Bauro are a na ‘boraoi n aia taeka.’ Akea te bwenaua i marenaia ma a “botaki n te nano ae ti teuana ao n te iango ae ti teuana.” (1 I-Korinto 1:10, BK) A kekeiaki i marenaia ma raoia n onimaki ni “kawakina te nano ae ti teuana mairoun te Tamnei n te bwai ni kabaebae are te raoi.”—I-Ebeto 4:3.