Te Koaua Ibukin Aremaketon
“Taimonio aika taamnei . . . ake a kawariia ueea n te aonnaba ni kabutaa . . . , ao a botiia n te tabo ae aranaki n te taetae n Ebera bwa Aremaketon.” (Ara bwai te manreireiti.)—TE KAOTIOTI 16:14, 16, New Revised Standard Version.
E RAIRAKI n tabetai te taeka ae Aremaketon bwa “Are-Maketon,” ae aran te tabo teuana.
Ma tera raoi nanon te taeka ae “Aremaketon”? E aera ngkai e okioki kairekerekeana ma te bwai ae riki n aron te buaka?
A Botaki n te Tabo ae Aranaki Bwa Aremaketon
Nanon raoi te moan taetae n Ebera ae Are-Maketon boni “Maungan Mekito.” E ngae ngke akea te maunga anne, ma bon iai te tabo ae ataaki bwa Mekito. E mena n tutani kawai aika uoua i meang maeaon te tabo are a maeka iai te natannaomata ae Iteraera. A bati buaka aika moan te kakamaaku ao n tiritiri ake a boo irarikin te tabo anne. Anne bukina ae e irekereke iai te ara ae Mekito ma te buaka.a
Ma nanon raoi te taeka ae Mekito, e aki nanonaki iai bwa buaka raa ake a boo ikekei ao bukini buakaia. Mekito bon iteran te Aba ni Berita are e angania I-Iteraera Iehova ae te Atua. (Te Otinako 33:1; Iotua 12:7, 21) E berita nakoia aomata akanne bwa e na kamanoia mairouia taani buakania, ao e boni karaoia. (Te Tua-Kaua 6:18, 19) N te katoto, e kamanoia I-Iteraera Iehova n te aro ni kakai i Mekito ngke e niniaki aia tabo irouia ana taanga ni buaka Ueani Kanaan ae Iabin, are e kairiri iai Titera.—Taani Motiki-Taeka 4:14-16.
Ngaia are e tei ibukin te bitaki ae kakawaki te taeka ae “Are-Maketon” ke “Aremaketon.” E irekereke ma te buaka are a aitara iai taanga ni buaka aika korakora aika uoua.
E taekinaki te taetae ni burabeti n Te Kaotioti te tai ae kaan ae imwaira, ike e nang kaungaia iai tautaeka Tatan ma taimonio bwa a na botiia aia taanga, ao ni kakamaakuia ana aomata te Atua ao aia mwakuri. A na mate aomata aika mirion ma mirion n te buaka aei, ngkana e a tokanikai te Atua i aoia taan ninia te tabo anne.—Te Kaotioti 19:11-18.
E na kanga ni karekea te aro ae a na mate iai aomata aika rangi ni bati te Atua, are e taekinaki n te Baibara bwa e “bati n nanoanga, ma n iremwe n un, ma ni bati n atataiaomata”? (Neemia 9:17, BG) Ti riai ni kaekai titiraki aika tenua aikai ngkana ti kan ota n ana mwakuri te Atua: (1) Antai ae e na moana te buaka anne? (2) E aera bwa e irekereke iai te Atua? (3) Tera mwin te buaka aei ae teimaan nakon te aba ma kaaina?
1. ANTAI AE E NA MOANA TE BUAKA ANNE?
Bon tiaki te mwakuri n riribai mairoun te Atua te buaka ae Aremaketon. Ma e na kamanoia aomata aika raoiroi te Atua mairouia aika a na kamaunaia. Bon “ueea n te aonnaba ni kabutaa” ake taani kairiri aika kairiribai n te buaka aei. E aera ngkai a buaka? Ibukina bwa a mena tautaeka ao mataniwi n taanga ni buaka i aani mwaakan Tatan, a a kairaki bwa a na buakania aomata ni kabane ake a taromauria Iehova ae te Atua.—Te Kaotioti 16:13, 14; 19:17, 18.
N iangoan ae e kakawaki irouia aomata te inaomata n taetae ao rinean aia Aaro n aaba tabeua ni boong aikai, e a taraa n aki kona ni kakoauaaki ana iango te tautaeka are e na kataia ni kamatoai riki ana tua ke ni kamaunai Aaro nako. Ma e ngae n anne, a boo atin taiani buaka n te ka-20 n tienture ao ngkai naba.b Ma iai uoua itabarara aika korakora i marenani buaka aika nako ma teuana are e irekereke ma Aremaketon. Te moan, e na kabutaa te aonnaba te buaka aei. Te kauoua, e na irantanga Iehova ae te Atua n te aro ae rangi ni korakora riki nakon ake e kakaraoi mai mwaina. (Ieremia 25:32, 33) E taekinaki te buaka anne n te Baibara bwa “te buaka n te bong ae kakannato ae ana bong te Atua ae Moan te Mwaaka.”
2. E AERA BWA E IREKEREKE IAI TE ATUA?
E anga ana kaetieti Iehova nakoia taan taromauria bwa a na raoi ma aomata ao n tangiriia akana a kairiribai nakoia. (Mika 4:1-3; Mataio 5:43, 44; 26:52) Ngaia are a na aki buaka ibukini kamanoaia n tain te buaka ae tiritiri aei. A na boni kamaunaaki ana aomata te Atua ngke arona bwa e aki kamaiuia. Ao ngkanne e na aki manga uringaki aran Iehova ae te Atua ke anuana. Ngkana arona bwa a kona ni kamaunaia Ana aomata taani kairiribai, e na taraa n akea ana tangira Iehova, e ribuaka ke akea mwaakana. E bon aki kona n riki anne!—Taian Areru 37:28, 29.
E aki tangira kamaunaan temanna te Atua, ngaia are e anga te kauring nakoia aomata nako ibukin te bwai ae e na karaoia. (2 Betero 3:9) A kawakinaki n te Baibara rongorongo aikai ibukini kauringaia aomata nako, are e a tia n irantangaia rimoa ana aomata ake a buakanaki. (2 Uea 19:35) Iai naba te kauring n te Baibara bwa n taai aika imwaira, ngkana a buakanaki ana aomata te Atua iroun Tatan ma aomata ake a mena i aani mwaakana, e na boni kaaitaraia taanga akanne Iehova n ana taanga. Ni koauana, e a kaman taekinaki n Ana Taeka te Atua bwa e na kamaunaia aomata aika buakaka Iehova. (Taeka N Rabakau 2:21, 22; 2 I-Tetaronike 1:6-9) A na ataia raoi n te tai anne taani buaka akanne bwa a buaka ma teuare Moan te Mwaaka.—Etekiera 38:21-23.
3. TERA MWIN TE BUAKA AEI AE TEIMAAN?
A na kamaiuaki aomata aika mirion ma mirion n te buaka ae Aremaketon. Ni koauana, bon aei moanakin te raoi i aon te aba.—Te Kaotioti 21:3, 4.
E taekinaki n Te Kaotioti “te koraki ae uanao” ae a aki kona ni warekaki, bwa a na kamaiuaki n te buaka aei. (Te Kaotioti 7:9, 14) A na manga buoka kaokan te aonnaba te koraki aei nakon te Bwaretaiti are ana moani kantaninga Iehova i aan ana kairiri.
Ti ataia bwa e na roko n ningai buakanakia ana aomata te Atua aei?
[Kabwarabwara mai nano]
a E kairekerekeaki n angiin te tai te tabo ma te buaka. N te katoto, kaawan Tiaban are Hiroshima are e urubekeaki n te boom ae kamamate, e a riki ngkai bwa kaikonakani karuanikain te buaka ae kamanenaaki iai bwaai ni buaka aika mwaakaroiroi.
b Ana buaka te Nazi bon te katoto ni kaineti ma ana kakorakora te tautaeka teuana ni kamaunai Aaro ao reeti n aomata. A tautaekanaki n te aro n iowawa botaki n Aro n te U.S.S.R., n ana tai te Soviet.
[Taamnei n iteraniba 6]
E kamanoia ana aomata Iehova ae te Atua rimoa
[Taamnei n iteraniba 7]
E na manga kamanoia ana aomata Iehova n te buaka ae Aremaketon