Aroni Kateimatoaan te Iango ae Raoiroi
“Ngkana tao e kabatiai ana ririki te aomata, ao ke e kimareirei ni baikai ni bane.”—TE MINITA 11:8, BG.
1. Baikara kakabwaia mairoun Iehova ake a kona ni buokira bwa ti na kukurei?
E TANGIRIRA Iehova bwa ti na kukurei ao e anganira kakabwaia aika bati aika riai ni kairiri nakon te kakukurei. Ao ti a maiu ibukin anne. Mangaia are ti kona ni kabonganai maiura ni karaoiroa te Atua ibukina bwa e a tia ni katikira nakon te taromauri ae koaua. (Taian Areru 144:15; Ioane 6:44) E karaunanora Iehova n ana tangira ao e buokira bwa ti na nanomwaaka n ara beku ibukina. (Ieremia 31:3; 2 I-Korinto 4:16) Ti mena ngkai n te bwaretaiti n taamnei ike ti a karekei iai amwarake n taamnei aika rangi ni bati ao n rin n te botaki n itaritari ae tatangira. Ma ae rianako riki i aon anne, ti a karekea te kantaninga ae kakawaki ibukin te tai ae imwaira.
2. Tera ae a kabokorakora ma ngaia tabeman ana toro te Atua aika kakaonimaki?
2 N aki ongei bukin rekeni kakukurei akanne, ma a kabokorakora ana toro te Atua tabeman aika kakaonimaki ma iango aika aki raoiroi i bon ibukia. A kona n iangoia bwa a aikoa rangi ni kakawaki i matan Iehova ao aia beku nakoina naba. Ibukin teimatoan aia namakin aika aki raraoi aikai, e kona n taraaki bwa tao bon tii te mii te iango ibukin te kimwareirei ni ‘batin te ririki.’ E kona n taraaki te maiu bwa kanoan te bong teuana ma teuana aika karawawata.—Te Minita 11:8, BG.
3. Tera ae kona ni karikii namakin aika aki raraoi?
3 Ibukia taari akanne, a kona n ueke namakin aika aki raraoi man te bwarannano, te aoraki ke kanikina tabeua ibukin tiatianakin te kara. (Taian Areru 71:9; Taeka N Rabakau 13:12; Te Minita 7:7) Irarikin anne, a riai Kristian ni kabane ni kakoauaa ae e mwamwanaira riki nanora ao e kona ni kabuakakaira e ngae naba ngkana tao e kukurei te Atua iroura. (Ieremia 17:9; 1 Ioane 3:20) A uaraoaki ana toro te Atua iroun te Riaboro. Ao a kona te koraki ake a iango n aron Tatan ni kabaarekaira n te iango are e taekinna Eribati are akea ana onimaki bwa akea uaara i matan te Atua. Bon anne te kewe n ana bong Iobi ao n ara bong aikai naba.—Iobi 4:18, 19.
4. Tera ae ti na rinanona n te kaongora aei?
4 E kamataataa raoi Iehova n te Baibara bwa e na mena irouia naake a “nakonako i nanoni maruan nun te mate.” (Taian Areru 23:4, BG) Te anga teuana ae e mena iai i rarikira boni man ana Taeka. E “korakora [te Baibara] mairoun te Atua, n urui baika nene wakaaia” n ikotaki naba ma te aki ota ao iango aika aki raraoi. (2 I-Korinto 10:4, 5) Ti na iangoi ngkanne arora ni kona ni kabongana te Baibara bwa ti na buokaki iai ni karikirakea ao ni kateimatoa ara iango ae raoiroi. Ko kona ni karekea kakabwaiaam mai iai n ikotaki naba ma ukeran aanga ake a na kaungaaki iai tabemwaang.
KABONGANAA TE BAIBARA NI KARIKIRAKEA TE IANGO AE RAOIROI
5. Tera te tutuo ae kona ni buokira ni karekea ara iango ae raoiroi?
5 E kabwarabwarai bwaai tabeua te abotoro Bauro ake a kona ni buokira ni karikirakea ara iango ae raoiroi. E kaumakiia kaain te ekaretia i Korinto ni kangai: “Teimatoa n tuoingkami bwa kam mena n te onimaki ke kam aki.” (2 I-Korinto 13:5) “Te onimaki” bon aia waaki Kristian ni kaineti ma aia koaua ae kaotaraeaki n te Baibara. Ngkana a boraoi ara taeka ao ara mwakuri ma koaua akanne, e nakoraoi ngkanne mwin tuoara ao e kaotaki iai bwa ti “mena n te onimaki.” Ni koauana, ti riai ni kaboraoa naba maiura ma reirei ni Kristian ni kabane. Ti aki kona n rinei raoi bwaai tabeua ake ti na kakairi iai.—Iakobo 2:10,11.
6. Bukin tera bwa ti riai n tuoira ‘bwa ti mena n te onimaki ke ti aki’? (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.)
6 Kam bae n tabwarabwara ni karaoa te tutuo anne, ai moarara riki ngkana kam namakinna bwa tao kam kabwaka iai. E ngae n anne, e kakawaki riki ana iango Iehova ibukira nakon ara iango ao e rangi n rietata riki ana iango nakoira. (Itaia 55:8, 9) E ukeriia taan taromauria, tiaki ibukini kabuakakaaia ma e ukeri aroaroia aika raraoi ao ni buokiia. Ngkana kam kabongana Ana Taeka te Atua n tuoingkami iai “bwa kam mena n te onimaki ke kam aki,” ane kam na nori aromi riki iai n aron norakimi iroun te Atua. E kona ni buokiko aei n onea mwin te iango are akea uaam i matan te Atua n te taeka ni karaunano ae boto man te Baibara aei: Ko boni kakawaki i matan Iehova. Ibukin anne, titeboo ma ko a kauki keeten bwa e aonga n rin te oota n te ruu ae roo.
7. Ti na kanga ni kakabwaiaaki mani katoto aika n te Baibara ni kaineti ma te kakaonimaki?
7 Te anga teuana ae uaana ibukin tuoan arora, bon iaiangoan aia katoto aomata aika kakaonimaki aika n te Baibara. Noria bwa tera arom ae tao ko na karaoia ngkana a riki baikanne nakoim ni kabotauani baika riki nakoia ke aia namakin ma ngkoe. Ti na iangoi katoto aika tenua ibukini kabwarabwaraan arom ni kona ni kabongana te Baibara ni kakoauaa iai bwa ko “mena n te onimaki” ao ni karikirakea te iango ae raoiroi i bon ibukim.
TE AINE AE E A TIA NI MATE BUUNA AE MAIU NI KAINNANO
8, 9. (a) Baikara bwaai ake a riki nakon te aine ae e a tia ni mate buuna ae maiu ni kainnano? (b) Baikara namakin aika aki raraoi ake a kona n reke iroun te aine anne?
8 E matakuakina te aine ae e a tia ni mate buuna ae maiu ni kainnano Iesu n te tembora i Ierutarem. Ti buokaki n ana katoto neiei bwa ti na kateimatoa ara iango ae raoiroi n aki ongei tian ara konabwai. (Wareka Ruka 21:1-4.) Iangoa te bwai ae riki nakon neienne: E riai n nanomwaaka tiaki tii ibukini nanokawakina ni mateni buuna ma ibukin naba tautaekanakina irouia mataniwi n te Aro ake a “kuribwai n aia auti aine ake a a tia ni mate buuia,” n oneani mwin are a na buokiia aeka n aomata aika mamaara akanne. (Ruka 20:47) E rangi ni maiu ni kainnano neiei n te aro are e a kona ni bwaintangiraa te tembora n te mwaiti ae e tii kona ni karekea te tia mwakuri i nanon tabeua te miniti.
9 Kataia iangoa aron ana namakin te aine ae e a tia ni mate buuna ngke e a rin n te katawanang n te tembora ma uotana uoua te maibibi ni mwane aika uarereke. E na iangoia bwa e uarereke te baere e nangi bwaintangiraia ni kabotauaki ma are e kona n anga ngke e maiu buuna? E na bwainrang n norani bwaintangira aika bubura mairouia te koraki ake a tei i moana, tao n iangoia bwa e boni bongana ke e aki ana angabwai? E ngae ngke iai aeka n namakin akanne irouna ma e bon teimatoa ni karaoa ae kona ibukin te taromauri ae koaua.
10. E kanga ni kaotia Iesu bwa e kakawaki te aine ae e a tia n mate buuna aei iroun te Atua?
10 E kaotia Iesu bwa e kakawaki iroun Iehova te aine ae e a tia ni mate buuna aei ma ana bwaintangira. E taekinna bwa e “kabwakaa ae bati riki nakoia [kaubwai] ni kabane.” E na ikotaki ana bwaintangira neiei ma are a anga tabemwaang, ma e mutiakina riki neiei Iesu ibukin ana nebonebo. A nori maibibi ni mwane aika uoua aika uarereke taani kawakina te mwane ake a roko imwina ao e kona ni kangaanga irouia ataakin ae a kakawaki iroun Iehova taiani mwane akanne ma te tia anga naba. E ngae n anne, e rangi ni kakawaki ana iango te Atua ao tiaki aia iango aomata ke bon ana iango naba te aine ae e a tia ni mate buuna aei i bon ibukina. Ko kona ni kabongana te rongorongo aei n tuoko iai bwa ko mena n te onimaki ke ko aki?
11. Tera reireiam n rongorongon te aine ae e a tia ni mate buuna?
11 A kona n rotaki baike ko kona n angan Iehova ni baika riki nakoim. E kona n rangi n tiatianaki mwaitin aia tai tabeman are a na kona n tataekina iai te rongorongo ae raoiroi ibukin te kara ke te aoraki. A riai n nanououa bwa e manena ke e aki ribotinakini mwin aia mwakuri? E ngae naba ngkana e aki rangi n tiatianaki arom, ko bae n namakinna bwa am kakorakora akanne bon tii iteran aia aoa nako ana aomata te Atua ake a kabanei ni katoa ririki ibukin neboana. Ma e reke reireiara n rongorongon te aine ae e a tia ni mate buuna ae maiu ni kainnano bwa e nori Iehova bwaai ni kabane ake e karaoi ibukina neiei ao a kakawaki irouna, ai moarara riki ngke a karaoaki n taai ni kangaanga aika karawawata. Iangoa arom n neboa Iehova n te ririki ae nako. Iai teuana te aoa mai buakon aoa ake ko kabanei ibukina ae kainnanoaki iai te angakarea ae okoro ae ko riai ni karaoia? Ngkana ngaia anne, tai nanokokoraki bwa e boni kakawaki irouna baike ko karaoi ibukina n te tai anne. Ngkana ko kabanea am kona ni beku ibukin Iehova n aron te aine ae e a tia ni mate buuna ae maiu ni kainnano, iai ngkanne bukina ngkai ko kakoauaa bwa ko mena “n te onimaki.”
“ANAA MAIUU”
12-14. (a) Tera aron rotakin Eria n namakin aika aki raraoi? (b) E aera ngkai e kona n namakina anne Eria?
12 E kakaonimaki ni koaua nakon Iehova te burabeti ae Eria ao e korakora ana onimaki. Ma n te taina ao e namakina ae ai bon akea bonganana ngaia are e butiia Iehova bwa e na anaa maiuna ngke e kangai: “E a tau; Iehova, Ko na anaa maiuu ngkai.” (1 Uea 19:4, BG) A kona naake a tuai rinanon te aeka ni karawawata anne ni kaririaki bwa a na iangoia ae e aki kakawaki ana tataro Eria bwa bon tii ‘taeka aika aki riai.’ (Iobi 6:3, BG) Ma a boni koaua ana namakin. Noria bwa n oneani mwin are e na katuuaaeaki Eria iroun Iehova ngke e bubutii bwa e na anaaki maiuna, E boni buokia.
13 E kanga n reke ana namakin Eria anne? Teutana te tai imwain aei, e kaira te tutuo ae kakaiaki mwina irouia tibun Iteraera are e kakoauaaki iai bwa Iehova bon te Atua ae koaua ao mai ikai are a a kamateaki iai ana burabeti Baara aika 450 mwaitiia. (1 Uea 18:37-40) E bae ni kantaningaia Eria bwa a nang okira te taromauri ae itiaki ngkai ana aomata te Atua ma e aki riki anne. E kanakoa ana rongorongo te Uea n Aine ae buakaka are Ietebera nakon Eria bwa e tabe ni bairea kamateana. Ibukini maakun Eria, e birinako n rawea maiuna nakoaiaki rinanon te kaawa are irarikin Iuta nakon te rereua ae tii tabeua kain aona ao n aki kaainaki.—1 Uea 19:2-4, BG.
14 Ngke e a tiku Eria n tii ngaia, e a tabe n iaiangoa aron ana mwakuri ni burabeti bwa e a taraa n akea uaana. E taku nakon Iehova: “I aki raoiroi riki nakoia au bakatibu.” Ana koaua n aei, e namakinna ae akea bonganana n aron te tano ao riia ana bakatibu ake a a tia ni mate. E a bon tia n tuoa rinanon oin ana kaetieti ma ni motinnanoia bwa e kabwaka ao e aikoa kakawaki iroun Iehova ke tabeman riki.
15. E kanga te Atua ni karaua nanon Eria bwa E teimatoa ni kakawaki irouna?
15 Ma e kaokoro iangoan Eria iroun Teuare Moan te Mwaaka. E teimatoa ni kakawaki Eria i matan Iehova ao e karaoi bwaai tabeua ibukini karauan nanona ni baike a riki nakoina. E kanakoa te anera bwa e na kakorakoraa Eria. E angangan naba Eria te amwarake ao te moi bwa e aonga ni marurung ibukini mwanangana i nanon 40 te bong nakoaiaki nakon te Maunga are Oreba. Irarikin anne, e kaota te akoi te Atua ni kaetan ana iango Eria are e taku bwa akea riki tibun Iteraera ake a a tia n teimatoa ni kakaonimaki nakon Iehova. Ni koauana, e anga mwioko aika boou te Atua nakon Eria ao e kukurei ni butimwaei. E kakabwaiaaki Eria man ana ibuobuoki Iehova ao e a okira ana beku ae te burabeti ao ni manga kakorakoraaki.—1 Uea 19:5-8, 15-19.
16. Baikara aanga tabeua ake e a bae n tia ni kateimatoako iai te Atua?
16 Ko kona ni buokaki n te baere e rinanona Eria bwa ko na kakoauaa ae ko mena n te onimaki ao ko na anganaki te iango ae raoiroi. Te moan, iangoi aanga ake e a tia ni kateimatoako iai Iehova. E bae n tia ni buokiko temanna ana toro, tao te unimwaane n te ekaretia ke te Kristian ae ikawai n te onimaki n taai ake ko kainnanoa buokam iai? (I-Karatia 6:2) Ko a tia ni kanuaaki raoi n amwarake ibukini maiuakinan te onimaki ni koaua man te Baibara, ara boki ni Kristian aika aanaki mai iai ao bobotakin nako te ekaretia? Ngkana ko a manga kakabwaiaaki man teuana mai buakon aanga aikai, iaiangoa teuare Nibwan raoi buokam ao tataro ni karabwaa.—Taian Areru 121:1, 2.
17. Tera ae kakawaki iroun Iehova ni kaineti ma ana toro?
17 Te kauoua, ko riai n ataia bwa e kona ni mwamwanaiko te iango ae aki raoiroi. Te bwai ae kakawaki bon tuoara iroun te Atua. (Wareka I-Rom 14:4.) E kakawaki iroun Iehova tangirana ao kakaonimakira nakoina bwa e aki karaoi ana babaire ibukira mani baike ti a tia ni kakororaoi. E kona n riki anne n aron are e riki iroun Eria bwa ko a tia ni kakororaoi baika bati riki ibukin Iehova n akea ataakina iroum. Tao iai tabeman n te ekaretia ake a rotaki n arom ae raoiroi n ikotaki naba ma te koraki ake n am aono ake a a tia n ataa te koaua rinanon am kakorakora.
18. Tera ae kakoauaaki ni mwiokoam mairoun Iehova?
18 Te kabanea ni bwai, tarai raoi mwiokoam ni kabane mairoun Iehova bwa kakoauaan ae e memena iroum. (Ieremia 20:11) N aron Eria, e bae ni bwara nanom ibukina ngkai e taraa n aki uaana am mwakuri ke ko aikoa roko n tiam tabeua aika irekereke ma te onimaki. E ngae n anne, ko teimatoa n uataboa te mwioko ae te kabanea ni kakawaki ae kona ngkai n reke iroura n tatabemanira nako ae tataekinan te rongorongo ae raoiroi ao kaotiotan aran te Atua. Teimatoa ni kakaonimaki. Ao ngkanne, e a kona n taekinaki nakoim teuana mai buakon ana taetae ni kaikonaki Iesu aei: “Ko na uaia ni kimwareirei ma am toka.”—Mataio 25:23.
ANA “TATARO AE KANANOANGA”
19. Tera are e rinanona te tia korea Taian Areru 102?
19 E rangi n rawawata nanon te tia korea Taian Areru 102. E boni “kananoanga,” e rotaki n te rawawata ae korakora rabwatana ma ana iango ao akea korakorana ni kaaitarai ana kangaanga. (Taian Areru 102, BG, atun te areru) Ti noria n ana taeka bwa e rangi n rotaki ni marakina, maroaana ao ana namakin. (Taian Areru 102:3, 4, 6, 11) E kakoauaa bwa e na teweakinako iroun Iehova.—Taian Areru 102:10.
20. E kanga ni buokaki temanna man te tataro bwa e na kona ni buakan iango aika aki raoiroi?
20 E ngae n anne, e boni kona n teimatoa ni kabongana maiuna te tia areru ni karaoiroa Iehova. (Wareka Taian Areru 102:19-21.) N aron ae ti ataia man Taian Areru 102, a kona naake a onimaki ni maraki ao ni kabokorakora naba ma kaatuuan aia iango ni bwaai riki tabeua. E namakinna te tia areru bwa e riki n “aron te tibaaro ae mena n ti ngaia i aon akun te auti,” kaanga aron ae tii ngaia ma ana kangaanga. (Taian Areru 102:7, BG) Ngkana ko namakina naba anne, bunra nanom nakon Iehova n aron naba te tia areru. A kona ni buokiko ana tataro te aomata ae kananoanga n ikotaki naba ma am tataro ni buakan iango aika aki raoiroi. E berita Iehova bwa “E tani mai n ongo aia tataro akana akea aia bwai, Ao E aki ribai aia tataro.” (Taian Areru 102:17, BG) Onimakina raoi te berita anne.
21. E na kanga ni buokaki temanna man te tataro bwa e na kona ni buakan iango aika aki raoiroi?
21 E kaotaki naba n Taian Areru 102 arom ni kona ni karekea am iango ae raoiroi riki. E karaoa aei te tia areru n arona ni bita ana iango nakon ana iraorao ma Iehova. (Taian Areru 102:12, 27) E reke karauan nanona n ataan ae e tauraoi n taai nako Iehova ni kateimatoaia Ana aomata rinanoni kataakia. Ngaia are ngkana a na tukiko iango aika bubuaka n te tai ae uarereke mani karaoan ae rangi ni bati n aron ae ko tangiria ibukin te Atua, tataroakinna. Butiia te Atua bwa e na ongoraea am tataro tiaki tii ibukin te baere ko rinanona bwa ko aonga ni kabebeteaki, ma ibukina naba bwa ‘e aonga n taekinaki aran Iehova.’—Taian Areru 102:20, 21, BG.
22. Ti na kanga ngaira n tatabemanira nako ni kakukureia Iehova?
22 Eng, ti kona ni kabongana te Baibara n tuoira iai bwa ti mena n te onimaki ao ni kakawaki iroun Iehova. Ni koauana, ti aki kona ni kamaunai iango aika aki raoiroi ni kabane ke te kabwaranano n te waaki ae ngkai i aon te aba. Ma ti kona ni kakukureia Iehova ngaira n tatabemanira nako ao ni karekea kamaiuara mani kakaonimakira n nanomwaaka ni beku ibukina.—Mataio 24:13.