Ko Kona n Tokanikai i Aon Namakin Aika Aki Raraoi

1-2. Tera ae e nanamakinna n tabetai te abotoro Bauro, ao bukin tera ngkai ti kona n ota n te baere e koreia ibukina? (I-Rom 7:21-24)

TERA ae rio n am iango ngkana ko iangoa te abotoro Bauro? Ko iangoia bwa te mitinare ae ninikoria, te tia reirei ae mwaatai, ke te tia korei bokin te Baibara aika bati? A bane n eti kabwarabwaraana akanne. Ma bon te mwaane naba Bauro ae kai rorotaki n ana namakin. N tabetai e kabokorakora ma namakin aika aki raraoi n ai arora naba.

² Wareka I-Rom 7:21-24. N ana reta Bauro nakoia I-Rom ao e kaotii ana namakin aika ti kona naba ngaira n ota iai. E ngae ngke te Kristian ae kakaonimaki ngaia, ma e kabokorakora naba ma te bae tangiria nanona, ae kani karaoan nanon te Atua ao kani karaoani baika bure aika e tangiri. Irarikin ana kangaanga aei, e kabokorakora naba Bauro ma namakin aika aki raraoi ibukin arona rimoa ao te kangaanga ae okioki ae kaaitara ma ngaia.

3. Tera ae ti na maroroakinna n te kaongora aei? (Nora naba “Kabwarabwaraan te Taeka.”)

³ N aki ongea ana kabokorakora Bauro ma te bae mena i nanonaa, ma e bon aki kariaia namakin aika aki raraoi bwa a na taonaanako ana iango. N te kaongora aei, ti na maroroakin titiraki aikai: Tera ae karika ‘kananoangani’ Bauro n tabetai? E kangaa ni kaaitarai namakin aika aki raraoi? Ao ti na kangaa n tokanikai i aon ara namakin aika aki raraoi?

TE BAE KAIRA BAURO BWA E NA KAREKEI NAMAKIN AIKA AKI RARAOI

4. Tera ae kaira Bauro bwa e na karekei namakin aika aki raraoi?

⁴ Baike e karaoi rimoa. Imwain rikini Bauro bwa te Kristian ngke e kinaaki ngkoa bwa Tauro, ao e kakaraoi baika e a uringaaba iai imwina. N te katoto, e mamataku ao ni kariaia karebanaan te mwaane ae kakaonimaki ae Tetebano n uaa matena. (Mwa. 7:58; 8:1) E kaira naba bwainikirinaia Kristian n te aro ae iowawa Tauro.—Mwa. 8:3; 26:9-11.

5. Tera aron rotakini Bauro n ana mwakuri ake rimoa?

⁵ Imwin rikin te abotoro Bauro bwa te Kristian ao e rawawata n tabetai ibukin arona rimoa. Ni waakinakon te ririki, e bae ni korakora riki rotakina man ana mwakuri ngkoa ngke te tia bwainikirinia Kristian. N te katoto, ngke e korea ana moan reta nakoia I-Korinto tao n 55 C.E., ao e taku: “I aki tau n aranaki bwa te abotoro ibukina bwa I a tia ni bwainikirina ana ekaretia te Atua.” (1Kor. 15:9) Nimaua tabun te ririki imwina ao e a manga taekinna n ana reta nakoia I-Ebeto bwa e “mangori riki nakon te aomata ae te kabanea ni mangori i buakoia te koraki aika itiaki.” (IEbe. 3:8) Ngke e koroboki Bauro nakon Timoteo ao e taekinna ae ngaia ngkoa “te tia taetae ni kamatauningaa te Atua ao te tia bwainikirina te aba, ao te aomata ae . . . kainikatonga.” (1Tim. 1:13) Ko kona n iangoa ana namakin Bauro ngke e kawara te ekaretia ao e a kaitiboo ma naake e bwainikirinia ke aia utu naake e bwainikirinia ngkoa?

6. Tera riki te bwai ae karika rawawatani Bauro? (Nora naba te kabwarabwara mai nano.)

⁶ Te bwai ni kateketeke n te rabwata. E kabotaua Bauro te bwai teuana ae rangi n rawawata iai ma “te bwai ni kateketeke n te rabwata.” (2Kor. 12:7) E aki taekinna te abotoro aei bwa tera raoi ae karika rawawatana, ma taeka ni kabotau ake e kabonganai e oti iai bwa tao te aoraki teuana ke te kangaanga riki teuana ae karika tabeaiangana.b

7. Tera aron rotakini Bauro n aki kororaoina? (I-Rom 7:18, 19)

⁷ Aki kororaoina. E kabokorakora Bauro ma aki kororaoina. (Wareka I-Rom 7:18, 19.) E ngae ngke e kani karaoa ae eti ma e tiatianaki ana kakorakora ibukin aki kororaoina. E boni kaotia ae e teimatoa ni kabokorakora i nanona ma baika e tangiri rabwatana ao kani kakaraoan ae eti. Ma e mwakuri korakora Bauro ni kanakoraoa arona. (1Kor. 9:27) E boni bae n un ngkana a manga kaoti naba anuana aika bubuaka!

ARONI BAURO NI KAAITARAI ANA NAMAKIN AIKA AKI RARAOI

8. Tera ae oti n ana reta Bauro ni kaineti ma arona ni kaaitarai aki kororaoina?

⁸ N aron ae oti n ana reta Bauro, e iaiangoa arona ma raona n te onimaki ni kona ni buakana ao n tokanikai i aon aki kororaoia, man ana ibuobuoki taamnein te Atua. (IRom 8:13; IKar. 5:16, 17) E aki toki Bauro n taekini anua aika riribaaki ao baika tatangiraki aika a riai ni buakani Kristian. (IKar. 5:19-21, 26) Akea te nanououa bwa e kananoa ana iango Bauro i aoni mamaarana, e ukera te reirei ni kairiri n te Koroboki ae Tabu, ao e nori mwaneka aika e riai ni karaoi ni kaitaraa iai aki kororaoina. Ti kona ni kakoauaa ae e maiuakina te taeka n reirei are e anga nakoia tabemwaang.

9-10. Tera are e buoka Bauro n tokanikai i aon namakin aika aki raraoi? (I-Ebeto 1:7) (Nora naba te taamnei.)

⁹ E ngae ngke e namakina te bwarannano Bauro n tabetai ma e teimatoa n iangoi baika raraoi. N te katoto, e kukurei n ongoraei ribooti aika raraoi mairouia raona ni mwamwananga. (2Kor. 7:6, 7) E reke kimwareireina n ana iraorao ma raona n te onimaki. (2Tim. 1:4) Ao e ataia ae e reke akoana iroun Iehova. Eng, e kukurei Bauro ibukina bwa e kona ni beku iroun te Atua ma “mataniwin [nanona] ae itiaki.” (2Tim. 1:3) E ngae naba ngke e kabureaki Bauro i Rom, ma e kaumakiia raona n te onimaki bwa a na “kimwareirei . . . ibukin te Uea.” (IBir. 4:4) E oti n ana taeka bwa te aomata ngaia ae e aki taonakinako n iango aika aki raraoi. E mataata iai bwa ngke e roko te iango ae aki raoiroi irouni Bauro, e kona ni mwakuria bwa e aonga ni manga iaiangoi baika raraoi.

¹⁰ E kona naba n tokanikai Bauro ni kaaitarai ana namakin aika aki raraoi ibukina bwa e kakoauaa ae te kaboomwi bon te bwaintituaraoi nakoina. (IKar. 2:20; wareka I-Ebeto 1:7.) Ibukin aei, e a kona n onimakina raoi kabwaraan ana bure iroun Iehova rinanon Iesu Kristo. (IRom 7:24, 25) N aki ongei ana kairua ake rimoa ma aki kororaoina, e a kona Bauro “ni karaoi mwakuri aika tabu” ibukin te Atua ma te kimwareirei.—Ebera 9:12-14.

11. Bukin tera ngkai e kaunganano nakoira ana katoto Bauro?

¹¹ N aroni Bauro, ti kona n namakinna naba ae ti kabokorakora n taai nako ma te bae mena i nanora. Tao te bae ti iangoia, ti karaoia, ke te bae ti taekinna. Ti kona n namakinna ae ti kan taekina aei, “Ai kananoangara ngai!” E taekina aei ibukin ana namakin te tari te aine ae 20 tabun ana ririki ae Eliza:c “E unga nanou ngkana I iangoa te baere e rinanona Bauro. I kabebeteaki ngkai tiaki tii ngai n namakina ae ai aron aei. I a manga kauringaki iai ae e bon ataa Iehova te bae a rinanona ana aomata.” N aroni Bauro, tera ae ti kona ni karaoia bwa e aonga n reke mataniwin nanora ae itiaki ao ni kimwareirei n aki ongei ara namakin aika aki raraoi?

ARORA NI KONA NI BUAKANI NAMAKIN AIKA AKI RARAOI

12. Ti kangaa ni buokaki ni kateimatoaan ara babaire ae raoiroi ibukin ara onimaki ni buakani iai namakin aika aki raraoi?

¹² Kateimatoa am babaire ae raoiroi ibukin am onimaki. Ngkana ti karekea ara babaire ae raoiroi ibukin ara onimaki, ti na kona riki ni kaatuui ara iango i aoni baika raraoi. Ti kona ni kabotaua te babaire anne ma kateimatoaani karaoani baika kamarurunga te rabwata aika a na ibuobuoki nakon rabwatara. Ngkana ti tararuaa raoi kanara, ti katoatai ni kamarurung, ao ni karekea motirawara ae tau, ti na namakina riki iai te marurung. N aron anne, ti a bane n tia n namakina te kukurei ngkana ti katoatai ni wareka Ana Taeka te Atua, ti katauraoi ao ni kaei bobotaki ao n anga ara kaeka, ao n uataboa te mwakuri ni minita. Ti buokaki ni mwakuri aika kaungaunga akanne ni kaaitarai iango aika aki raraoi.—IRom 12:11, 12.

13-14. A kangaa Kristian tabeman ni kakabwaiaaki man aia kaetieti ae raoiroi ibukin aia onimaki?

¹³ Iangoa ana katoto John are reke irouna te kaentia ngke 39 ana ririki. N te moantai ao e kabokorakora ma namakin aika aki raraoi. E iango ni kangai, ‘E kangaa n reke irou te aoraki n rorou aei?’ Ai bon tibwa tenua ana ririki natina te mwaane n te tai anne. Tera ae buoka John ni kaaitarai ana namakin aika aki raraoi? E taku, “N aki ongea te aki konamaki, I taraia raoi bwa e na teimatoa aia babaire au utu ni bwaai n taamnei. Ti kaakaei bobotaki n taromauri, ti katoa wiki n irira te mwakuri ni minita ao ti katoatai ni karaoa ara taromauri n utu, e ngae ngkana iai kangaanga.” E reitia n taku John ngke e ururing rikaaki: “Ngkana e a moanna n toki namakinan te rawawata, ao ane e nang oneaki mwin te tabeaianga n te korakora are mairoun Iehova ao ana tangira. E kona ni kakorakorako Iehova n aron ae kakorakoraai naba.”

¹⁴ E kangai Eliza are e taekinaki mai mwaina: “Ni katoatai ngkana I kaei bobotaki n taromauri ni Kristian ao ni karaoa au ukeuke n reirei, I a kauringaki iai ae e ongora irou Iehova ao e rangi n tangirai. E reke kukureiu n anne.” E kabwarabwaraa te bwai ae a buokaki iai te mataniwi n te aono i Aberika ae Nolan ao buuna ae Diane ni kangai: “Ti irira ara babaire ibukin ara onimaki e ngae naba ngkana ti namakina te bwarannano. E aki toki Iehova ni kaotia ae e buokira ni karekea te iango ae riai. Ti kataia n ururingnga ae e na boni buokira Iehova ao ni kakabwaiaira. Ti aki ataia bwa n te aro raa, ma ti ataia ae e na boni karaoia.”

15. Tera ae ti kona ni karaoia n tokanikai i aon namakin aika aki raraoi? Aanga te katoto.

¹⁵ Ngkana ti kan tokanikai i aon namakin aika aki raraoi, iai riki baika ti riai ni karaoi nakon tii karaoani baika bebete. N te katoto, iangoia bwa aongkoa e a mamaraki nukam. Ibukini katokana, ko kona ni karaoa ae bati riki nakon tii te ririanna ni katoabong. Ngkana ko kan ataa raoi rikini marakina, ko kona ni karaoa am kakaae ao ni maroro naba ma te taokita. N aron anne, ti kona naba ni karaoa ara kakaae n te Baibara ao ni baika katauraoaki, ao ni maroro naba ma te Kristian ae ikawai n te onimaki bwa ti aonga n ataa arora ni kaaitarai namakin aika aki raraoi aika ti okioki n namakini. Iangoi tabeua aanga n ibuobuoki riki aika kona ni buokira.

16. Tera ae kona ni buokiko n atai baika karika am iango aika aki raoiroi? (Taian Areru 139:1-4, 23, 24)

¹⁶ Tataro bwa ko na atai raoi baika ko kainnanoi. E ataia te Uea are Tawita bwa e kinaaki raoi iroun Iehova. Ngaia are e bubutiia Iehova buokana Tawita bwa e na atai baika karika “tabeaiangan [ana] iango.” (Wareka Taian Areru 139:1-4, 23, 24.) Ko kona naba ni butiia Iehova buokam n atai baika karioi am iango aika aki raraoi ao n ataa arom n tokanikai i aoia. Ko kona naba n titirakiniko titiraki tabeua n aron aikai: ‘Tera raoi ae karika tabeaiangan au iango? Iai te bwai teuana ae kakarioa au iango ae aki raoiroi? I kaatuua iangoan te bae aki raoiroi n oneani mwin are N na kanakoa?’

17. Baikara reirei aika ko kona n ukeuke i aoia bwa ko aonga ni buokaki ni kaatuua am iango i aoni baika kaungaunga? (Nora naba te taamnei.)

¹⁷ Kaangaraoa am ukeuke n reirei n te Baibara ma kainnanom. Ko kona n noria n te tai teuana ma teuana bwa e ibuobuoki te ukeuke i aon aroaron Iehova tabeua. N te katoto, e rangi ni buokaki te abotoro Bauro ngke e iaiangoa ana kabwarabure Iehova. Ko kona naba ni karaoa ae aron anne. Kamanena te Research Guide for Jehovah’s Witnesses, te Watch Tower Publications Index, ke bwaai riki n ukeuke n te Baibara tabeua aika tauraoi n am taetae, n nori iai reirei n aron ana nanoanga te Atua, arona ni kabwarabure, ao ana tangira ae koaua. N te tai are ko nori iai kaongora aika kona ni buokiko, korei mwia. Katekea n te tabo ae ko kona n noria ao ukeuke ni kaongora akana ko korei ngkana ko namakina te bwarannano. Kataia n noria bwa ko na kangaa ni buokaki mani maiuakinan te baere ko warekia.—IBir. 4:8.

18. Tera ae a ukeuke n reirei iai Kristian tabeman ae a noria bwa e ibuobuoki?

¹⁸ E karaoa ana ukeuke n reirei Eliza, are e taekinaki mai mwaina, i aon Iobi are karakinaki n te Baibara. E taku neiei: “I rangi n ota iroun Iobi. E rinanon te kataaki teuana imwin teuana. Ma e aki te roko ni katoka onimakinan Iehova ngke e a rangi n rawawata, e ngae naba ngke e aki ataa bukin rikin ana kangaanga.” (Iobi 42:1-6) E taku Diane are taekinaki mai mwaina: “Ti karaoa ara ukeuke n reirei ngai ma buu ni kamanenaan te boki ae Kaaniko Riki ma Iehova. Ti kakaitau ngkai e bitii arora Iehova n aron te tia karaomwangko ni mwakuria te bokaboka. N oneani mwin ae ti na kaatuua ara iango i aoni baika ti karaoi aika ti aki kukurei iai, ti kataia n iangoa aron Iehova ni bitii arora ao ni kataia ni karikira bwa aomata aika raoiroi riki. Ti a kaaniaki riki iai ma ngaia.”—Ita. 64:8.

KANTANINGAI TAAI AIKA IMWAIM MA TE AKI NANOKOKORAKI

19. Tera ae ti kona ni kantaningaia bwa e na riki?

¹⁹ E ngae ngkana iai ara babaire ae raoiroi ibukin ara onimaki ke ara babaire ibukin ara ukeuke n reirei ae kaineti ma kainnanora, ma ti aki kona ni kantaningaia bwa a nang mauna n aki toki ara iango ma ara namakin aika aki raraoi. E boni bae n iai boong tabeua aika ti na namakinna iai bwa ti kananoanga! Ma n ana ibuobuoki Iehova, ti kona ni katoki iaiangoan namakin aika aki raraoi ao n namakina te rau. Ti kona n onimakinna ae ti na karekea te mataniwinnano ae itiaki n angiin te tai ao ni kimwareirei ni maiura ao n ara beku iroun Iehova.

20. Tera ae ko motinnanoia bwa ko na karaoia?

²⁰ Ti bia motinnanoia bwa ti na aki taonakinako n namakin aika aki raraoi ibukin arora rimoa, ara kangaanga, ke aki kororaoira. Ma n ana ibuobuoki Iehova, ti kona n taobarai ara namakin aika aki raraoi. (TaiAre. 143:10) Ti kona ni kariariaa te tai are e na aki kangaanga iai iroura iaiangoani baika raraoi. Ao ti nang uti ni katoa ingabong n akea tabeaiangan ara iango, ao ni beku iroun Atuara ae tatangira ae Iehova!