AIA TITIRAKI ROORO N RIKIRAKE
Bon te Wene n Taanga Naba te Oro n te Wi?
Ni kaineti ma ana ribooti te U.S. Centers for Disease Control and Prevention ao tao iterani mwaitiia ake a titirakinaki, aika 15 nakon 19 aia ririki ni maiu, a kakaraoa te aroaro ae te oro n te wi. “Ngkana ko maroroakina [taekan te oro n te wi] ma ake tebwi tabun aia ririki ao a na tuangko ae tiaki te bwai ae ko na riai n raraoma iai,” e taku Sharlene Azam, ae te tia korea te boki ae Oral Sex Is the New Goodnight Kiss. “Ni koauana, a aki iangoia bwa ai aron te wene n taanga.”
Tera am iango iai?
Kaekai titiraki aikai n eng ke e aki.
E kona ni bikoukou te aine ngkana e karaoaki nakoina te oro n te wi?
Eng
E aki
E kaaoraki te oro n te wi?
Eng
E aki
Bon te wene n taanga naba te oro n te wi?
Eng
E aki
Tera kakoauaana?
Katitebooi am reke ma aikai.
E kona ni bikoukou te aine ngkana e karaoaki nakoina te oro n te wi?
Kaekaana: E aki. Anne teuana bukina ngkai e kairua aia iango aomata aika bati, are a taku bwa akea te bwai ae e na riki nakoim man te oro n te wi.
E kaaoraki te oro n te wi?
Kaekaana: Eng. E kona te aomata are e kakaraoa te oro n te wi n ewekaki n te aoraki ae te babobo ke te hepatitis (A ke B), n rotaki ana tabo ni kakariki n te nongai, te boroki, herpes, HIV, ao te syphilis.
Bon te wene n taanga naba te oro n te wi?
Kaekaana: Eng. Te mwakuri ae karaoaki are e irekereke iai ana tabo ni kakariki temanna ae nanonaki naba iai te karaobure, te oro n te wi, te iein n te kurabe ao kumekumean ana bwai ni kakariki temanna a bane ni mena i aan te wene n taanga.
E aera bwa ti na katabei nanora iai?
Iangoi kiibu aika bati ake a irekereke ma te oro n te wi.
E taku te Baibara: “Bon ana kantaninga te Atua bwa kam riai . . . n rawa nakon te wene ni bure.”—1 I-Tetaronike 4:3.
Te taeka nikawai are e rairaki bwa “wene ni bure” e nanoni aekan nako mwakuri ni wene n taanga ake a karaoaki i tinanikun te mare, are e nanonaki iai te karaobure, te oro n te wi, te iein n te kurabe ao ai kumekumean ana bwai ni kakariki temanna. E na rotakibuaka n uaan ana mwakuri te aomata ane e wewene ni bure, ao e a moamoa riki e na uruaki ana iraorao iai ma te Atua.—1 Betero 3:12.
E taku te Baibara: “Ane e kakaraoa te wene ni bure, ao e bure nakon oin rabwatana.”—1 I-Korinto 6:18.
E kona n rotakibuaka n te itera n rabwata ao ana onimaki te aomata ae kakaraoa te oro n te wi. E kona naba n rotakibuaka iai ana namakin. E taekinaki ae kangai n te boki ae Talking Sex With Your Kids: “Namakinan te bwainikirinaki, te uringaaba ao te kakaimwane, boni baika a riiriki naba irouia ake a wene ni bure. Aomata ake a wene n taanga imwain ae a mare, a kona n tabetai n namakina te uringaaba ao n namakinna ae a aki rangi n tabeakinaki irouia raoia, ao anne naba ae riiriki ni karaoan aekan nako mwakuri ni wene n taanga. Te wene n taanga bon te wene n taanga.”
E taku te Baibara: “Bon Iehova ngai ae Atuam, are Teuare reireiniko bwa ko aonga ni kabwaia.”—Itaia 48:17.
Ko kakoauaa ae ko kakabwaiaaki man ana tua te Atua ibukin te wene n taanga? Ke ko iangoi bwa baika a tiatiana arom? Ibukini buokam ni kaekai titiraki akanne, ao iangoa te kawai ae a bati iai kaa ni buti ao iai boua ni kauring ake a tei ni kaota tian te buti ma taura ake a kaiririia kaa ibukini butiia ma te tai are a na tei iai. Ko iangoi kauring ma kaetieti akanne bwa a tiatianaki iai arom ke a kamanoko? Tera ae e na riki nakoim ao turaiua ake tabeman ngkana ko aki mutiakini?
A tiatiana inaomatam tuan te kawai ma a kamanoko. N aron anne, a tiatiana arom ana tua te Atua ma a kamanoa maium
Titeboo anne ma ana kaetieti te Atua. Ngkana ko aki mutiakini ao ane ko na taia uaan ae ko unikia. (I-Karatia 6:7) E taku te boki ae Sex Smart: “E na kerikaaki karineam i bon iroum ngkana ko kitana am koaua ma baika kakawaki ni maium, ao ni karaoi baike ko bon namakinna i nanom bwa e aki eti karaoaia.” Ni kaitaraan anne, maiuakinan ana kaetieti te Atua, e na kaotaki iai itiakin aroarom. Ao ae kakawaki riki e a itiaki iai mataniwin nanom.—1 Betero 3:16.