2. Ti Riai ni Bukinaki n Rawawatara?
E Kakawaki Bwa Ti na Ataa te Kaeka
Ngkana te kaeka eng, ti boni kona naba ngkanne ni kauarerekea rawawatara.
Iangoi Baikai
N te aro raa ae a riai ni bukinaki iai aomata ibukin rikin rawawata aikai?
Te mwakuri n iowawa.
E katautaua te World Health Organization (WHO) bwa iai 1 mai buakoia kaka 4 ikawai ae e a tia n rotakibuaka n te mwakuri n iowawa n te tai teuana n uarerekena, ao iai 1 mai buakoia kaka 3 aine ae e a tia ni kammarakaki ke n tangakoaki.
Te Nanokawaki ni Maten ae Tangiraki.
E taekinaki n te World Health Statistics ae bwain 2018, ae boreetiaki n te WHO bwa “e katautauaki bwa iai 477,000 mwaitin tiritiri ake a riki ni katobibia te aonnaba n 2016.” Irarikin anne ao iai naba 180,000 mwaitiia ake a katautauaki bwa a mate n te buaka ma te itabarara n te ririki anne.
Kerikaakin te Marurung.
E korea ae kangai te tia kororongorongo ae Fran Smith n te kaongora teuana n te maekatin ae te National Geographic: “E raka i aon te birion mwaitiia aomata aika momoko, ao te baakee bon teuana mai buakon rikin aoraki aika nimaua aika karikirakea mwaitin te mate, n aron te mamaara ni buroo, te boo, bonon ian te maamaa n te aro ae wenemaan, ao ai te kaentia n te maamaa.”
Te Kakaokoroaki.
E taku te tia rabakau i aon te iango ae Jay Watts: “Te maiu ni kainnano, te kakaokoroaki, te nano n reeti, kamangoraia aine ke mwaane, te birinako man te aba teuana nakon teuana ao te kaiangatoa n te katei, a bane ni karikirakea rawawatan te iango.”
REIAKINNA RIKI
Mataku n te taamnei ae Bukin Tera Bwa E Karika te Aonnaba te Atua? n jw.org.
Te Bae E Taekinna te Baibara
A bati rawawata aika riiriki ngkai n te aonnaba, ae a bon riki mairouia aomata.
A bati mai buakon aikai ake a riki mairouia taan tautaeka aika karawawataa te aba ake a kabatiai kangaanga nakoia aomata ake a taku bwa a beku ibukia.
“A tautaeka . . . aomata i aoia aomata, ni karekea rawawataia.”—TE MINITA 8:9.
E kona ni kauarerekeaki te rawawata.
A boutokaa te marurung ae tamaroa riki booto n reirei man te Baibara ao te reitaki ae rau ma tabemwaang.
“E anga te maiu nakon te rabwata te nano ae rau, ma te bakantang bon te mka nakon taian ri.”—TAEKA N RABAKAU 14:30.
“Kam na kaaki te riribai ae korakora n aekana nako, te marakinnano, te un, te takakaa, ao te tinaraa, n ikotaki ma baika bubuaka ni kabane.”—I-EBETO 4:31.