Tera Ana Kantaninga Te Atua Ibukia aomata?

1. Tera ana kantaninga te Atua ibukia aomata?

IAI ana kantaninga ae tamaroa te Atua ibukia aomata. E karika te moan aomata are Atam ao te moan aine are Ewa, bwa a na maeka n te onnaroka ae tikauarerei. E kantaningaiia bwa a na karikiia natiia, a na karaoa te aonnaba ni kabutaa bwa te bwaretaiti, ao a na tararuaiia maan.​—Karikani Bwaai 1:28; 2:8, 9, 15; nora Kabwarabwaraana 6.

2. (a) Ti kangaa n ataia ae te Atua e na boni karaoa te baere e kantaningaia? (b) Tera ae e taekinna te Baibara ni kaineti ma te maiu n aki toki?

² Ko kakoauaa ae ti na boni maeka n te bwaretaiti? E kangai Iehova nakoira: “I a tia ni baireia ao N na boni kakoroa naba bukina.” (Itaia 46:9-11; 55:11) Eng, e na boni karaoa are e kantaningaia, ao e na aki kona n tukaki. E taekinna Iehova bwa iai bukini karaoan te aonnaba aei irouna. E “aki karaoia bwa e na matebuaka.” (Itaia 45:18) E tangiriia aomata bwa a na maekana te aonnaba ni kabutaa. Aekakira aomata aika e tangiriia te Atua bwa a na maeka iai, ao maanra? E taku te Baibara: “A na abana te aonnaba akana raoiroi [ke, akana ongeaba], ao a na maeka i aona n aki toki.”​—Taian Areru 37:29; Te Kaotioti 21:3, 4.

3. Ngkai a a rotaki aomata n te aoraki ao te mate, tera ae ko kona n titiraki iai?

³ Ma a a rotaki aomata ni boong aikai n te aoraki ao te mate. N taabo aika bati, ao e a boo te buaka ao te tiritiri. Bon tiaki aei ae e kantaningaia te Atua. Bwa tera ae riki, ao bukin tera? Tii te Baibara ae kona ni kabwarabwaraa.

TE TIA KAIRIRIBAI NAKON TE ATUA

4, 5. (a) Antai are kataetaea Ewa rinanon te naeta n te onnaroka are Eten? (b) E kangaa n riki bwa te tia iraa te aomata are bwabwaina te koaua ngkoa?

⁴ E tuangira te Baibara ae iai te tia kairiribai nakon te Atua, ae “arana te Riaboro ao Tatan.” E kabongana te naeta Tatan n taetae iai nakon Ewa n te onnaroka are Eten. (Te Kaotioti 12:9; Karikani Bwaai 3:1) E karaoia bwa e na taraa n ae e bon taetae te naeta.​—Nora Kabwarabwaraana 7.

⁵ Ma bon te Atua ae karika Tatan te Riaboro? Tiaki! E a bitaki ao n riki bwa te riaboro, te anera are e mena i rarikin te Atua ngke e katauraoa te aonnaba ibukia Atam ma Ewa. (Iobi 38:4, 7) E kangaa n riki anne? Iangoia, e kangaa n riki bwa te tia iraa te aomata are bwabwaina te koaua ngkoa? E bon aki bungiaki bwa te tia iraa. Ma e mataaiakina ke e tangira te bwai ae tiaki ana bwai. E teimatoa n iaiangoia ni karokoa ae e a korakora irouna kani karaoan ae bure. Ngke e a reke angana, ao e a iraea naba. E a karikia iai i bon irouna bwa te tia iraa.​—Wareka Iakobo 1:13-15; nora Kabwarabwaraana 8.

6. E kangaa n riki te anera bwa te tia kairiribai nakon te Atua?

⁶ Aei te bwai are riki nakon te anera anne. Ngke e a tia Iehova ni karikiia Atam ma Ewa ao e tuangia bwa a na kariki ma ni “kaona te aonnaba.” (Karikani Bwaai 1:27, 28) Tao e iango ni kangai te anera arei, ‘A kona aomata ni kabane n taromauriai ao tiaki Iehova!’ Kabatiaan iaiangoan te baei, e a karikirakea irouna mataaiakinan te bae riai n anganaki Iehova. E tangiriia aomata te anera arei bwa a na taromauria. Ngaia are e a kewea Ewa ao ni burebureia. (Wareka Karikani Bwaai 3:1-5.) Ni karaoan anne, e a riki iai bwa Tatan te Riaboro, ae te tia kairiribai nakon te Atua.

7. (a) E aera ngkai a mate Atam ma Ewa? (b) E aera ngkai ti rikirake ni kara ao ni mate?

⁷ A aki ongeaba Atam ma Ewa iroun te Atua ao a kana uaan te kai. (Karikani Bwaai 2:17; 3:6) A bure nakon Iehova ao imwina riki a boni mate n aron ana taeka Iehova. (Karikani Bwaai 3:17-19) Bon taani bure kanoan Atam ma Ewa ngaia are a a mate. (Wareka I-Rom 5:12.) Ti na iangoa te katoto teuana bwa ti aonga n ota bwa e aera ngkai taani bure naba kanoan Atam ma Ewa. Aongkoa ko a umuna te kariki n te tiin ni kariki ae mwano. E na boni mwano naba te kariki ni katotonga te tiin ni kariki. E riki bwa te tia bure Atam ngke e aki ongeaba iroun te Atua. Kioina ngkai boni kanoan Atam ngaira, ti bane naba ni bure ke ni “mwano” n ai arona. Ao ibukina bwa taani bure ngaira ni kabane, ti a rikirake ni kara ao ni mate.​—I-Rom 3:23; nora Kabwarabwaraana 9.

8, 9. (a) Tera ae tangiria Tatan bwa a na kakoauaa Atam ma Ewa? (b) E aera Iehova ngke e aki waekoa ni kamaunaia taani karitei?

⁸ E moana te karitei Tatan nakon Iehova ngke e kariria Atam ma Ewa bwa a na aki ongeaba iroun te Atua. E tangira Atam ma Ewa bwa a na kakoauaa ae bon te tia kewe Iehova, te tia tautaeka ae buakaka ae taua te bwai ae te kabanea n raoiroi mairouia. E taku Tatan bwa aomata a aki kainnanoa te Atua bwa e na kaiririia, ao a riai Atam ma Ewa n iangoia i bon irouia bwa tera ae raoiroi ao ae buakaka. Tera ngkanne ae e riai ni karaoia Iehova? E kona naba ngkekei ni kamaunaia taani karitei akekei ao ni katoka te karitei. Ma e na oti ngkanne iai koauan ae bon te tia kewe Tatan? E na bon aki.

⁹ Ngaia are e aki waekoa Iehova ni kamaunaia taani karitei akekei. Ma e angania aomata aia tai n tautaekania i bon irouia. E a otara iai ae bon te tia kewe Tatan ao e bon atai baika raraoi Iehova ibukia aomata. Ti na reiakina riki taekan aei ni Mwakoro 11. Ma tera am iango n aia motinnano Atam ma Ewa? E riai bwa a na kakoauaa Tatan ao n aki ongeaba iroun te Atua? E a tia Iehova n angania Atam ma Ewa bwaai ni kabane. E angania te maiu ae kororaoi, aia tabo ni maeka ae tikauarerei, ao aia beku ae a kimwareirei iai. Ma bon akea te bwai ae raoiroi ae e a tia ni karaoia ibukia Tatan. Tera ae ko na karaoia ngke arona bwa ko mena ikekei?

10. Tera te motinnano ae kakawaki ae ti riai ni bane ni karaoia?

¹⁰ Ni boong aikai iai naba te motinnano ae ti riai ni bane ni karaoia, ao e boboto maiura i aon te motinnano anne. Ti kona ni motinnanoia bwa ti na ongeaba iroun Iehova bwa ara tia Tautaeka, ao ni buoka kaotan ae bon te tia kewe Tatan. Ke ti kona ni motinnanoia bwa e na riki Tatan bwa ara tia tautaeka. (Taian Areru 73:28; wareka Taeka N Rabakau 27:11.) A rangi ni karako aomata ni boong aikai aika ongeaba iroun te Atua. Bon tiaki ngaia ae tautaekania kaain te aonnaba. Ma ngkana tiaki te Atua, ao antai?

ANTAI AE TAUTAEKANIA KAAIN TE AONNABA?

11, 12. (a) Tera ae ti ataia man te baere e kaburea Tatan nakon Iesu? (b) Baikara kiibu aika kaotia ae Tatan bon te tia tautaekania kaain te aonnaba?

¹¹ E bon ataia Iesu bwa antai ae tautaekania kaain te aonnaba aei. N te tai teuana ao Tatan “e kaotii nakoina tautaeka n uea nako n te aonnaba ma tamaroaia.” Ao e berita ni kangai Tatan nakon Iesu: “N na anganiko baikai ni kabane ngkana ko katorobubua ni bobaraaki n taromauriai n tii teuana te tai.” (Mataio 4:8, 9; Ruka 4:5, 6) Titirakiniko ni kangai, ‘Ngke arona bwa tiaki ana bwai Tatan tautaeka akekei, e kona ni kaburei nakon Iesu?’ E aki. Bon ana bwai Tatan tautaeka ni kabane.

¹² Ko kona n iango ni kangai: ‘E na kangaa n riki Tatan bwa te tia tautaekania kaain te aonnaba? Tiaki Iehova bon te Atua ae Moan te Mwaaka ae karikii bwaai ni kabane?’ (Te Kaotioti 4:11) Eng, boni ngaia, ma e katerea naba Iesu ae Tatan bon “te tia tautaeka i aoia kaain te aonnaba aei.” (Ioane 12:31; 14:30; 16:11) E arana Tatan te Riaboro te abotoro Bauro bwa “atuan te waaki ae ngkai i aon te aba.” (2 I-Korinto 4:3, 4) Ao e koreia te abotoro Ioane bwa “a bane kaain te aonnaba ni mena i aani mwaakan teuare buakaka.”​—1 Ioane 5:19.

E NA KANGAA NI KAMAUNAAKI ANA WAAKI AE NGKAI TATAN?

13. E aera ngkai ti kainnanoa te waaki ae boou?

¹³ E a ririkirake ni karuanikai te waaki ae ngkai. Ti noria bwa e a taabangaki te buaka, te babakanikawai, te baka n raoiroi, ao ai te iowawa. A kakorakoraia aomata ni katoki kangaanga aikai ni kabane, ma a bon aki kona. Ma e na boni waekoa te Atua ni kamauna te waaki ae buakaka ae ngkai n ana buaka ae Aremaketon, ao e na onikia nakon te waaki ae boou ae taabangaki iai te raoiroi.​—Te Kaotioti 16:14-16; nora Kabwarabwaraana 10.

14. Antai ae e a tia n rineia te Atua bwa te Uea n Ana Tautaeka n Uea? Tera ae e a kaman taekinna te Baibara ibukin Iesu?

¹⁴ E rineaki Iesu Kristo iroun Iehova bwa te Uea n Ana tautaeka i karawa, ke n Ana Tautaeka n Uea. Nga ma nga te ririki n nako ao e a kaman taekinaki Iesu n te Baibara bwa e na tautaeka bwa “te Natinuea ae Karekea te Rau” ao e na akea tokin Ana tautaeka. (Itaia 9:6, 7) E reireinia taan rimwina Iesu bwa a na tataroa te tautaeka anne ngke e kangai: “E bia roko am Tautaeka n Uea. E na kakororaoaki nanom i karawa ao n te aonnaba naba.” (Mataio 6:10) Ni Mwakoro 8 ao ti na reiakina iai aron Ana Tautaeka n Uea te Atua n onei mwin tautaeka n te aonnaba aei. (Wareka Taniera 2:44.) Ao imwina e nang karaoa te aonnaba aei bwa te bwaretaiti ae tikauarerei Ana Tautaeka n Uea te Atua.​—Nora Kabwarabwaraana 11.

E A KAAN ROKO TE AONNABA AE BOOU!

15. Tera te “aonnaba ae boou”?

¹⁵ E beritanaki ae kangai n te Baibara: “Ti kariariaa karawa ae boou ao te aonnaba ae boou” ao “e na mena iai te raoiroi.” (2 Betero 3:13; Itaia 65:17) N tabetai ngkana e taekinaki “te aonnaba” n te Baibara ao a nanonaki iai aomata ake a maeka n te aonnaba. (Karikani Bwaai 11:1) Ngaia are te “aonnaba ae boou” ae raoiroi bon aomata nako aika ongeaba iroun te Atua ao a kakabwaiaaki irouna.

16. Tera ana bwaintangira ae tamaroa te Atua nakoia akana maeka n ana aonnaba ae boou, ao tera ae ti riai ni karaoia bwa ti aonga ni karekea te bwaintangira aei?

¹⁶ E berita Iesu bwa a na karekea “te maiu are aki toki” akana maeka n ana aonnaba ae boou te Atua. (Mareko 10:30) Tera ae ti riai ni karaoia bwa ti aonga ni karekea te bwaintangira aei? Taiaoka ni wareka Ioane 3:16 ao 17:3 bwa ko na nora kaekaana. Ti na nora ngkai ae taekinaki n te Baibara ibukin aron te maiu n te aonnaba ae Bwaretaiti.

17, 18. Ti kangaa n ataia ae e na rau te aonnaba ni kabutaa, ao ti na namakina te mweraoi?

¹⁷ E nang toki te buakaka, te buaka, te kakeru, ao te iowawa. A nang akea aomata aika buakaka n te aonnaba. (Taian Areru 37:10, 11) E nang “katoki buaka ni kabutaa te aonnaba” te Atua. (Taian Areru 46:9; Itaia 2:4) E nangi buta te aonnaba irouia aomata aika tangira te Atua ao aika ongeaba irouna. E nang akea tokin te rau.​—Taian Areru 72:7.

¹⁸ A na mweraoi ana aomata Iehova. E oti n te Baibara bwa a mano raoi I-Iteraera bwa a kamanoaki iroun te Atua, ibukina ngke a ongeaba irouna. (Nakoaia Ibonga 25:18, 19) Ti nang aki manga maaka te bwai teuana ke te aomata temanna n te Bwaretaiti. Ti na namakina te mweraoi n taai nako!​—Wareka Itaia 32:18; Mika 4:4.

19. E aera bwa ti kakoauaa ae e na bati te amwarake n ana aonnaba ae boou te Atua?

¹⁹ E na bati te amwarake. “E na bati te uita n te aonnaba, ao e na taonako i aon taubukini maunga.” (Taian Areru 72:16) E na “kakabwaiaira [Iehova], ae Atuara” ao “e na anga uaana te aonnaba.”​—Taian Areru 67:6.

20. Ti kangaa n ataia ae e nang bwaretaiti te aonnaba?

²⁰ E na bwaretaiti te aonnaba ni kabutaa. A nang reke aia auti ma aia onnaroka aika tamaroa aomata. (Wareka Itaia 65:21-24; Te Kaotioti 11:18.) E nang tamaroa te aonnaba ni kabutaa n ai aron tamaroan ngkoa te onnaroka are Eten. E na teimatoa Iehova n anganira bwaai nako aika ti kainnanoi. E taekinaki taekana ni kangai n te Baibara: “Ko kaurea baim ao ko kabaneia aomata ma maan aika maiu, ni katoki nanoia ni baika a tangiri.”​—Taian Areru 145:16.

21. Ti kangaa n ataia ae e nang reke te rau i marenaia aomata ma maan?

²¹ E nang reke te rau i marenaia aomata ma maan. A nang aki manga kaikoakaki aomata irouia maan. A nang aki maaku ataei e ngae naba ngkana a mena i rarikia maan aika tiritiri ni boong aikai.​—Wareka Itaia 11:6-9; 65:25.

22. Tera ae e na karaoia Iesu nakoia aoraki?

²² E nang akea ae e aoraki. Ngke e mena Iesu n te aonnaba ao e kamarurungia aomata aika bati. (Mataio 9:35; Mareko 1:40-42; Ioane 5:5-9) E nang kamarurungia aomata ni kabane Iesu, ngkai bon te Uea ngaia n Ana Tautaeka n Uea te Atua. E nang akea ae e na kangai: “I aoraki.”​—Itaia 33:24; 35:5, 6.

23. Tera ae e na karaoia te Atua nakoia ake a a tia ni maate?

²³ A na manga maiu maate. E berita te Atua bwa e na kautiia mirion ma mirion aomata ake a a tia ni mate. A na “mangauti akana raoiroi ma akana aki raoiroi.”​—Wareka Ioane 5:28, 29; Mwakuri 24:15.

24. Tera am iango ni kaineti ma te maiu n te Bwaretaiti?

²⁴ Ti bane ni kona ni karaoi ara motinnano. Ti kona ni motinnanoia bwa ti na reiakina taekan Iehova ao ni beku irouna, ke ti kona n tii karaoa are ti bon taku. Ngkana ti motinnanoia bwa ti na beku iroun Iehova, ti na kona ni karekea te kantaninga ae tamaroa nakon taai aika a na roko. E taku Iesu nakon te mwaane are e a kaani mate i rarikina: “Ko na mena ma ngai n te Bwaretaiti.” (Ruka 23:43) Ti na reiakina riki taekan Iesu Kristo ao arona ni kakoroi nanon ana berita te Atua aika tamaroa.