KAONGORA IBUKIN TE REIREI 32
Rooro n Rikirake—Teimatoa n Rikirake n te Onimaki Imwini Bwabetitoakimi
“Ti na rikirake n ikawai ni bwaai ni kabane.”—IEBE. 4:15.
ANENE 56 Taua i Nanom te Koaua
KANOANAa
1. Taekini baika raraoi ake a kakororaoi rooro n rikirake.
A BWABETITOAKI nga ma nga Kristian aika rooro n rikirake ni katoa ririki. Ko a tia ni karaoa naba aei? Ngkana ngaia anne, a rangi ni kukurei taari iroum ao Iehova naba! (TaeRab. 27:11) Iangoi mwaitini baika raraoi ake ko a tia ni kakororaoi. Tao ko a tia ni kakaonimaki n reiakina te Baibara i nanon ririki aika bati. Ko a kakoauaa mani baike ko reiakin, bwa te boki ae te Baibara bon Ana Taeka te Atua. Ma ae kakawaki riki, ko a moanna ni kinaa ao n tangira te tia Korea te boki ae rangi n tabu anne. E a ririkirake tangiran Iehova n te aro are ko a riki bwa temanna ana toro ae katabua maiuna ma ni bwabetitoaki. Ai tamaroara anne!
2. Tera ae e na maroroakinaki n te kaongora aei?
2 E bae ni kataaki kakaonimakim n aanga aika bati, n taai ake ko kakorakorako iai nakon te bwabetito. Ma ngkana ko a ikawai, ane ko na boo riki ma kataaki aika boou. E na kataia Tatan ni kamamaraa tangiran Iehova iroum ao ni katoka naba am beku ibukina. (IEbe. 4:14) Tai kariaia bwa e na riki anne. Tera ae kona ni kateimatoa kakaonimakim nakon Iehova ao ni kakororaoa am berita ae te beku ibukina? Teimatoa n rikirake n te onimaki n arom ni kakorakorako n “eweka” te mwaneka n ikawai. (IEbe. 6:1) Ko na kangaa ni karaoa anne?
AROM N RIKIRAKE BWA TE KRISTIAN AE IKAWAI N TE ONIMAKI
3. Tera ae a riai ni karaoia Kristian imwini bwabetitoaia?
3 Imwini bwabetitoakira, ti riai ni kakairi raoi n ana taeka n reirei te abotoro Bauro are e angania raona n onimaki ake i Ebeto. E kaungaia bwa a na riki bwa Kristian aika “ikawai raoi” n te onimaki. (IEbe. 4:13) Ai aron ae e kangai nakoia, ‘Teimatoa n rikirake.’ Ti kona n ota n te baere e nanonna Bauro ngke e kabotaua te rikirake n te onimaki ma rikiraken te teei. A kukurei ma ni kakatonga kaaro iroun natiia ae e a tibwa bungiaki. Ma e na aki teimatoa n tiku bwa te teei. Imwin tabeua te tai, ao e na boni “kaaki aroaro n ataei.” (1Kor. 13:11) Ai arona naba ma Kristian. Imwini bwabetitoara, ti riai n teimatoa n rikirake n te onimaki. Ti na nori ngkai reirei tabeua ake a na buokira ni karaoa anne.
4. Tera te aroaro ae kona ni buokiko bwa ko na rikirake n te onimaki? Kabwarabwaraa. (I-Biribi 1:9)
4 Karikirakea tangiran Iehova. Ko a tia n tangira Iehova, ma e a korakora riki ngkai. N te aro raa? E kaota te anga teuana te abotoro Bauro n I-Biribi 1:9. (Warekia.) E tataro Bauro bwa “e na ririkirake riki” aia tangira taari ake i Biribi. Ngaia are ti riai naba ngaira ni karikirakea ara tangira. Ti kona ni karaoa anne man arora ni karekea “te atatai ae eti ao . . . te ataibwai ae tabwanin raoi.” Ngkana ti a kinaa raoi Iehova, ane ti na bon tangiria riki, ao e na kakawaki iroura aroarona ao arona ni karaoi bwaai. Ti na ingainga naba ni kani kakukureia ao n rawa nakoni baike e na rawawata iai. Ti kabanea ara konaa n ota n te bwai ae e tangirira bwa ti na karaoia ao arora ni karaoia.
5-6. E na kangaa n rikirake tangiran Iehova iroura? Kabwarabwaraa.
5 E rikirake naba ara tangira ibukin Iehova mani kinaakin riki Natina are e kaotiota aroaron Tamana n te aro ae kororaoi. (Ebera 1:3) Te anga ae raoiroi ibukini kinaakin Iesu boni man ukeran Euangkerio ake aua. Ngkana ko tuai ni karikirakea te anua, ae te wawareware n te Baibara ni katoabong, e aera ko a aki naba karaoia mangkai? Ngkana ko wareka taekan Iesu, kataia ni kaatuua am iango i aon aroarona. E kai kawaraki Iesu ao e anaiia ataei ni mwanokaiia. (Mareko 10:13-16) E akoi, e tatangira, ao a aki maaku taan rimwina ni kaotii aia iango nakoina. (Mat. 16:22) N te aro aei, e a kaotia iai Iesu bwa e kakairi iroun Tamana are i karawa. E rangi ni kai kawaraki naba Iehova. Ko kona ni kawaria n te tataro ao ni bunra nanom nakoina. Kakoauaa ae e na bon aki kona ni kabuakakaira. E bon tangirira ao e mumutiakinira.—1Bet. 5:7.
6 E rangi n nananoanga Iesu. E korea aei te abotoro Mataio: “Ngke e noriia te koraki ae bati ao e nanoangaiia ibukina bwa a karawawataaki ma ni kananoanga, ao a uamaenako n aroia tiibu aika akea te tia kawakinia.” (Mat. 9:36) Ao tera aron ana namakin Iehova iai? E taku Iesu: “E aki tangiria Tamau are i karawa bwa e na bua temanna mai buakoia aika uarereke aikai.” (Mat. 18:14) Ai tamaroara anne! E ririkirake tangiran Iehova iroura ngkana ti a kinaa riki Iesu.
7. Ko na kangaa ni buokaki n raoraonakia Kristian aika ikawai n te onimaki?
7 Ko kona naba n reiakina arom ni bwaina te tangira riki man arom n rereitaki ma taari aika ikawai n te onimaki n am ekaretia. Nora aroia ni kukukurei. A bon aki naba uringaaba teutana n aia motinnano are a na beku ibukin Iehova. Tuangia bwa a na karakini baike a a tia n rinanoi n aia tai ni beku ibukin Iehova. Ao ngkana iai am motinnano ae moan te kakawaki ae ko riai ni karaoia, ongora n aia taeka n reirei. Ururinga are “e reke te nakoraoi rinanoia taan anga te taeka n reirei aika bati.”—TaeRab. 11:14.
Ko na kangaa n tauraoi ni kaeka ngkana ko a kaaitara ma te iango ae kaineti ma te ewarutin n te tabo n reirei? (Nori barakirabe 8-9)
8. Tera ae ko riai ni karaoia ngkana ko a nanououa n reirei tabeua man te Baibara?
8 Katoka te nanououa. N aron ae taekinaki ni barakirabe 2, e na boni kataia Tatan n tuka rikirakem n te onimaki. Te anga teuana ae e kona iai ni karaoa anne, boni man arona ni karikirakea te nanououa n am iango n ana reirei te Baibara tabeua. N te katoto, ko na bae ni waekoa ke rimwi riki ni kaaitara ma te angareirei ae e aki karinea te Atua ae te ewarutin. Ko bae n aki tabe ma taekan anne ngke ko uarereke. Ma ngke ko a ikawai ao ko a rinanon anne n te reirei. E kona ni mataata ao n anainano ana taeka am tia reirei ibukin te ewarutin. Ma a bae n aki kakaaea raoi rongorongon taekan te tia Karikiriki. Kauringa te boto n reirei n Taeka N Rabakau 18:17 aei: “E taraa n eti ane e moani karina ana tangitang, ni karokoa rokon te tia kaitaraa n neneria.” N oneani mwin are ko butimwaei ni kabane iango ake ko ongo n te reirei, karaua nenera raoi te koaua aika n Ana Taeka te Atua ae te Baibara. Karaoa am kakaae n ara boki. Maroro ma taari ake a a tia ni kakoauaa te ewarutin mai mwaina. Titirakinia bwa tera ae e kairiia bwa a na kakoauaa ae iai te tia Karikiriki ae tangirira. A kona maroro aika kaunganano n aron akanne, ni buokiko bwa ko na kaatuui am iango i aoni baika koaua.
9. Tera reireiam mairoun Melissa?
9 E rangi ni kakabwaiaaki te tari te aine ae Melissa man ana kakaae ni kaineti ma te karikibwai.b E taku: “E reiakinaki taekan te ewarutin n te reirei n te aro ae rangi n anainano. N te moantai, I maaku ni karaoa au kakaae i aona bwa mwina I a kakoauaa taekan te ewarutin. Ma I ataia ae e tangiria Iehova bwa ti na ota ni baika a na riki bwa bwaai ni kakoaua ibukin ara onimaki. Ngaia are I a karaoa au kakaae. I wareka te boki ae Is There a Creator Who Cares About You? ao boroutia aika Was Life Created? ao The Origin of Life—Five Questions Worth Asking. Aio raoi bon te bwai ae I kainnanoia. I bia kamani karaoia!”
10-11. Tera ae kona ni buokiko ni kateimatoa itiakin aroaroni maium? (1 I-Tetaronike 4:3, 4)
10 Rarawa nakon aroaro aika bubuaka. E kona ni korakora namakinan te kani wene n taanga ngkana ko a rooro n rikirake, ao ko boni bae ni kaririaki irouia tabonrorom bwa ko na karaoia. Ao anne te bwai ae tangiriko Tatan bwa ko na karaoia. Tera ae e na buokiko ni kaitaraa kaririam aei? (Wareka 1 I-Tetaronike 4:3, 4.) Kaota am namakin nakon Iehova n te tataro. Tuangnga raoi te baere ko namakinna ao butiia bwa e na buokiko. (Mat. 6:13) Uringnga are e kani buokiko Iehova ao e aki kani kabuakakako. (TaiAre. 103:13, 14) Karekea naba buokam man Ana Taeka te Atua. E kaotaki ni barakirabe ake mai imwaina bwa e kabokorakora Melissa ma iango aika aki raoiroi. E taku: “E buokai wawarekan te Baibara ni katoabong bwa N na aki kabwaraa nanou. I kauringaki iai ae bon ana bwai Iehova ngai ao I kani beku ibukina ni maiuu.”—TaiAre. 119:9.
11 Tai kataia ni katoka am kangaanga i bon iroum. Maroroakinna ma am karo. E ngae ngke e aki bebete karaoan anne, ma ko bon riai ni karaoia. E taku Melissa: “I tataro bwa N na ninikoria, ao I a maroro naba ma tamau ibukin au kangaanga. Imwin anne ao I a bon namakina naba te raunnano. I a ataia ae e boni kakatonga Iehova irou.”
12. Ko na kangaa ni karaoi motinnano aika raraoi?
12 Kariaia kairakim ni booto n reirei man te Baibara. Ngkana ko a ikawai, ane ko na anganaki riki te inaomata ni karaoi oin am motinnano. Ma a boni bati naba baika ko aki atai. Ko na kangaa n taraia raoi bwa ko na aki karaoa te bure ae na rotakibuaka iai am iraorao ma Iehova? (TaeRab. 22:3) E taekina te bwai teuana ae buokia ni karaoi babaire aika raraoi, te tari te aine ae Kari. E a ataia neiei ae e aki kainnanoi tuua ibukini bwaai ni kabane te Kristian. E taku: “I riai n ota raoi n ana boto n reirei te Baibara, ao tiaki tii taian tuua.” Titirakiniko aei ngkana ko wareka te Baibara: ‘Tera ae I tuangaki n te mwakoro aei ibukin ana iango Iehova? Iai booto n reirei i nanona ake I kona ni kamanenai ibukini kairani maiu? Ngkana iai, tera kakabwaiaau ngkana I maiuakini?’ (TaiAre. 19:7; Ita. 48:17, 18) Ngkana ti wareka te Baibara ao ni kananoi ara iango ni booto n reirei ake iai, ane e na bebete riki iroura karaoani motinnano aika a na kakukureia Iehova. Ngkai ko tabe n ririkirake n te onimaki, ane ko na noria bwa ko aki kainnanoi tuua ibukini karaoani bwaai ni kabane, ibukina bwa ko a ataa ana iango Iehova iai.
Aekakira raoraon te tari te aine are te roro n rikirake? (Nora barakirabe 13)
13. A na kangaa ni buokiko raoraom aika raraoi? (Taeka N Rabakau 13:20)
13 Rineia raoraom aika tangira Iehova. N aron are e a tia n taekinaki mai moa, a kona raoraom ni buokiko n riki bwa te Kristian ae ikawai n te onimaki. (Wareka Taeka N Rabakau 13:20.) E bua kukurein te tari te aine temanna ae Sara. Imwina riki ao iai te bwai ae e buokia ni bita ana iango. E taku Sara: “A reke raoraou aika raraoi n te tai ae riai. I airiri ma temanna te tari te aine ae e ataei ni katoa wiki bwa ti na ukeuke n reirei n Te Taua-n-Tantani. Ao temanna raoraou e buokai bwa N na anganga au kaeka n te taromauri. I a kananoa riki ngkai au iango n au ukeuke n reirei n te Baibara ao n au tataro, man aia ibuobuoki raoraou aikai. E a moanna n rikirake riki au iraorao ae kaan ma Iehova ao e a manga oki kukureiu.”
14. E kangaa Julien ni karekeia raoraona aika raraoi?
14 Ko na kangaa ni karekeia raoraom aika a kona ni katea te banna ni katoto ae raoiroi nakoim? E taku Julien are e a beku ngkai bwa te unimwaane n te ekaretia: “Ngke I roro n rikirake, a reke raoraou aika raraoi n au tai n uarongorongo. A rangi n ingainga raoraou aikai, ao a buokai n ataia ae e rangi ni kaunga te uarongorongo. I a moanna n iangoa tiau bwa te beku ni kabwanina au tai n te mwakuri ni minita. I noria naba bwa a aki bati raoraou ngkai I tii iraorao ma tabonrorou. Imwina riki, a a reke raoraou n te Betaera. I buokaki n aia katoto bwa N na kanakoraoa riki arou n rinea au kaakibotu, ao I a kaaniaki riki ma Iehova.”
15. Tera te kauring ni kaineti ma te iraorao are e anga Bauro nakon Timoteo? (2 Timoteo 2:20-22)
15 Tera arom ngkana ko a ataia ae am iraorao ma temanna n am ekaretia, e kona n uruana am iraorao ma Iehova? E noria Bauro ae iai taari n te moan tienture aika a aki iaiango ke ni kaotiotii aroaron te Kristian, ngaia are e a tuanga Timoteo bwa e na kararoaia. (Wareka 2 Timoteo 2:20-22.) Moan te kakawaki ara iraorao ma Iehova. Ti riai n aki kariaia temanna bwa e na kamamaraa ara iraorao, are ti a tia ni kabanea ara konaa ni karekea, ma Tamara are i karawa.—TaiAre. 26:4.
ARONI BUOKAM N RIKIRAKE N TE ONIMAKI N TIAM AKE KO RINEI
16. Tera tiam ake ko riai n rineia?
16 Katei tiam aika manena. Rinei tiam aika a na kakorakorako ao ni kanakoraoa riki arom. (IEbe. 3:16) N te katoto, tao ko iangoia bwa ko na kanakoraoa riki am babaire ibukin am ukeuke n reirei ao am wareware n te Baibara. (TaiAre. 1:2, 3) Ke tao ko noria bwa ko riai ni kabatiaa riki am tai n tataro ke ni kanakoraoa riki arom n tataro. Tao ko kainnanoa naba te taubaang n rinean am kaakibotu ao ni kamanenaan raoi am tai. (IEbe. 5:15, 16) Ngkana e noriko Iehova bwa ko kakorakorako n rikirake n te onimaki, e na boni kukurei.
Ake e rineiia, ao tera tiana are e kateia? (Nora barakirabe 17)
17. Tera te raunnano ae reke imwini buokaia tabemwaang?
17 Ko kona n riki bwa te Kristian ae ikawai n te onimaki, ngkana ko buokiia tabemwaang. E taku Iesu: “E kakukurei riki te anga nakon te anganaki.” (Mwa. 20:35) Ko na boni kakabwaiaaki ngkana ko kamanena raoi am tai ma korakoram ngkai te roro n rikirake ngkoe, ni buokiia iai tabemwaang. N te katoto, katea tiam bwa ko na buokiia aika kara ke aika aoraki n am ekaretia. Tao ko boobwai ibukia ke ko reireinia aroni kamanenaan aia mobwaao ke aia tablet. Ngkana ngkoe te tari te mwaane, katea tiam ae te riki bwa te tabonibai n te ekaretia, ma iangoan ae ko na buokiia taari. (IBir. 2:4) Ko kaota naba te tangira nakoia ake tiaki kaain te ekaretia, ngkana ko tataekina te rongorongo ae raoiroi ae taekan te Tautaeka n Uea nakoia. (Mat. 9:36, 37) Iangoa tiam ae ko na kabwanina am tai ni beku ibukin Iehova.
18. E na kangaa kabwaninan am tai n te mwakuri ni minita ni buoka rikirakem n te onimaki?
18 E kona te beku ni kabwanina am tai n te mwakuri ni minita, ni karekei aanga ake ko kona iai ni waekoa n rikirake n te onimaki. E kona te mwakuri ni bwaiania ni kauka te mataroa nakoim ibukini mwioko riki tabeua n aron Te Kuura Ibukia Taan Uarongorongoa te Tautaeka n Uea, te beku n te Betaera ke n te mwakuri ni kateitei. E taku te tari te aine ae te roro n rikirake, ae te bwaiania ae Kaitlyn: “I buokaki n riki bwa te Kristian ae ikawai raoi n te onimaki imwini kabatiaan au tai n te mwakuri ni minita ma taari aika mwaatai. I kaungaaki n aia katoto bwa N na karikirakea riki au atatai n te Baibara ao ni kanakoraoa riki arou n angareirei.”
19. Baikara kakabwaia aika ko na karekei ngkai ko kateimatoa rikirakem n te onimaki?
19 Ko na boni karekei kakabwaia aika bati ngkai ko kateimatoa rikirakem n te onimaki. Ko aki kabanebuakaa iai maium n roro n rikirake ke n uaiakin tiia aika akea uaaia. (1Ioa. 2:17) Ko na kamanoaki naba man te uringaaba ae kona n reke mani karaoani motinnano aika bubuaka. Ko na boni karekea te kakabwaia ao te kukurei ni koaua. (TaeRab. 16:3) A kona naake a a kara ke a ataei, ni karekea reireiaia mairoum. (1Tim. 4:12) Ma ae kakawaki riki, ko na boni karekea te rau ao te kukurei mani kakukureian Iehova ao n am iraorao ae kaan ma ngaia.—TaeRab. 23:15, 16.
ANENE 88 Reireinai Kawaim Nako
a A rotaki nanoia ana toro te Atua ngkana a bwabetitoaki rooro n rikirake. Ma a riai n teimatoa naba ni kakorakoraia n riki bwa Kristian aika ikawai n te onimaki imwini bwabetitoaia. Ibukini kakabwaiaaia kaain te ekaretia, e na kaatuuaki n te kaongora aei aanga ake a na kona iai Kristian aika rooro n rikirake, ake a a tibwa bwabetitoaki n teimatoa n riki bwa Kristian aika ikawai n te onimaki.
b A a tia ni bitaki ara tabeua.