Bukin Tera Bwa e Riai ni Moanibwaiaki te Beku Ibukin Iehova?

“E na tataekina am raoiroi wiu, ma kamaiuan te aba i Roum ni kabongnga.”​—TAIAN ARERU 71:​15, BG.

KO NA KANGA NI KAEKA?

Baikara bwaai ake a kaotaki iai aroni maiuia Noa, Mote, Ieremia, ao Bauro?

Tera ae na buokiko n iaiangoan arom ni kamanena maium?

E aera ngkai ko motinnanoia bwa ko na moanibwaia te beku ibukin Iehova?

1, 2. (a) Tera ae kaotia te aomata ngkana e katabua maiuna nakon Iehova? (b) Ti na kanga ni buokaki man iaiangoan aia motinnano Noa, Mote, Ieremia ao Bauro?

NGKANA ko katabua maium nakon te Atua ao n riki bwa te tia rimwin Iesu ae bwabetitoaki, ko a karaoa iai te motinnano ae moan te kakawaki. Titeboo iai ma ko a kangai nakon Iehova: ‘I tangiria bwa ko na riki bwa au Toka i nanoni maiu. Bon am toro ngai. I tangiria bwa ko na tuangai arou ae N na kamanena iai au tai ni kabane n te aro ae riai, ni bwaai aika I riai ni moanibwai, arou ni kamanena wanawanau ao kaubwaiu.’

² Ngkana ko a riki bwa te Kristian ae katabua maiuna, nanona ngkanne bwa ko a tia ni berita nakon Iehova. Ko riai ni kamoamoaaki ibukin am motinnano bwa ko wanawana ao ko karaoa ae riai. Ma tera irekereken ataakin Iehova bwa am Toka ma kamanenaan am tai? Ti kona ni buokaki n nenera te titiraki anne man aia katoto Noa, Mote, Ieremia ao te abotoro Bauro. A bane mwaane aikai ni beku ibukin Iehova ma nanoia ni kabane. Titeboo arora ma ngaiia. Ti kona ni kaungaaki bwa ti na tuoi raoi arora ni kamanenai ara tai, man ataakin aia motinnano ni baike a moanibwai ni maiuia.​—Mataio 28:​19, 20; 2 Timoteo 3:1.

AROIA AOMATA IMWAIN TE IEKA

3. A kanga n titeboo ara bong aikai ma ana bong Noa?

³ E kabotauaki ana bong Noa iroun Iesu ma ara bong aikai. E taku: “Ai aron ana bong Noa, te tai are e a oki ma n tiku iai Natin te aomata . . . a amwamwarake ao a momoi, ao a imaremare mwaane ma aine, ni karokoa te bong are e a rin iai Noa i nanon te aake, ao a aki muti ni karokoa rokon te ieka n uotiia nako ni kabane.” (Mataio 24:​37-​39) A karaoi oin nanoia angiia aomata ni boong aikai, ao a aki mutiakina ae taai aikai bon ara tai n umaki. A aki tabe ma aia kauring ana toro te Atua ake a tataekin. A bati ake a aki kakoauaa ae e na kamaunaia aomata aika buakaka te Atua, n aroia naba te koraki ake n ana tai Noa. (2 Betero 3:​3-7) Ma e ngae n anne, tera aron Noa ni kamanena ana tai i buakoia aomata aika buakaka?

4. Tera aron Noa ni kamanena ana tai imwin anganakina te mwioko iroun Iehova, ao bukin tera?

⁴ Ngke e a tia n tuangaki Noa ana iango te Atua ma n anganaki mwiokoana, e a kabaa te aake bwa e na kamaiuia iai aomata ma maan. (Karikani Bwaai 6:​13, 14, 22) E tataekina naba ana motikitaeka Iehova ae e a kaan rokona. E arana Noa te abotoro Betero bwa “te tia uarongorongoa taekan te raoiroi,” ibukin arona ni kakorakoraa ni buokiia aomata bwa a na ataa kakawakin aei ni maiuia. (Wareka 2 Betero 2:5.) N am iango, a wanawana Noa ma ana utu ngke arona bwa a kaatuui aia iango n te bitineti, bwa a aonga ni kaubwai riki nakoia aomata ake n aia bong ke n iaiangoa mwengaraoia? Tiaki ngaia anne! Ibukin ataakini baike imwaia, a a rawa nakoni baike a na kaririaki iai.

ANA MOTINNANO TE NATINUEA AE TE I-AIKUBITA

5, 6. (a) E katauraoaki Mote man reireiana nakon tera? (b) E aera ngke e rawa Mote n riki bwa te natinuea i Aikubita?

⁵ Ti na nora ngkai reireiara man ana katoto Mote. E kaikawaaki teuaei n te baareti i Aikubita bwa e natinaki iroun natini Barao te aine. Ngkai te natinuea ae ataei teuaei, e a reireiaki n “aia rabakau ni kabane I-Aikubita.” (Mwakuri 7:​22; Te Otinako 2:​9, 10) E bae ni katauraoaki n ana reirei aei ibukin te mwakuri n ana baareti Barao. E kona n tia n riki bwa te aomata ae kakannato n te tautaeka ae rangi ni mwaaka n ana bong, e maiu ni kaubwai, e karineaki ao e karekei baika bati aika kakukurei. Ma a kakawaki rekeni baikai irouni Mote?

⁶ E bae n atai ana berita Iehova Mote nakoia ana bakatibu ake Aberaam, Itaaka ao Iakoba imwini kataneiaana irouia oin ana karo ngke e uarereke. E kaotiota onimakinani berita akanne Mote. E bae n tia ni karaua n iaiangoi kanoan taai ake imwaina ao kakaonimakina nakon Iehova. Ngaia are tera are e motinnanoia ngke e a roko te tai are e na rinea iai nanona, bwa e na riki bwa te natinuea ke te toro ae te I-Iteraera? E motinnanoia Mote bwa “e na bwainikirinaki ma ana aomata te Atua, nakon are e na reke irouna te kimwareirei ae kai toki ae kakukurein te bure.” (Wareka I-Ebera 11:​24-​26.) Imwina, e ongeaba ana kaetieti Iehova n arona ni kamanena maiuna. (Te Otinako 3:​2, 6-​10) E aera ngke e karaoa anne Mote? Ibukina bwa e onimakini ana berita te Atua. E iangoia bwa akea kakabwaiaana i Aikubita. Ni koauana, a karawawataaki te natannaomata anne ni baika kamamate ake tebwina, mairoun te Atua n te tai waekoa. Ko nora te reirei n aei ibukia naake a a tia ni katabui maiuia nakon Iehova ni boong aikai? N oneani mwin are ti na kaatuui ara iango i aon ara mwakuri ao kakukurein te waaki ae ngkai, ti riai ni kaatuua riki ara iango i aon Iehova ao te beku ibukina.

E ATAA TE BWAI AE E NA RIKI IEREMIA

7. N te aro raa ae titeboo iai aron Ieremia ma ngaira?

⁷ Te aomata temanna are e moanibwaia naba te beku ibukin Iehova, bon te burabeti are Ieremia. Ngkai te burabeti Ieremia iroun Iehova, e a tuangaki bwa e na tataekina rongorongoni motikan taekaia taan tannako man te koaua i Ierutarem ao i Iuta. N etina, e maeka Ieremia “ni boong aika kaitira.” (Ieremia 23:​19, 20, BG) E ataia raoi bwa e na aki teimatoa te waaki ae mena i nanona.

8, 9. (a) E aera bwa e riai ni kaetaki ana iango Baruka? (b) Tera ae ti na ururingnga ngkana ti karaoi ara babaire?

⁸ Tera are e aki karaoia Ieremia ibukin te baere e kakoauaa? E aki kataia ni karekei kakabwaiaana n te waaki ae nang kamaunaaki. Tera ae na riki ni karaoan anne? E kaokoro ana iango Baruka are ana tia koroboki Ieremia i nanon tabeua te tai. Ngaia are e a kaira Ieremia te Atua bwa e na tuanga ana tia koroboki ni kangai: “Noria, ae I kateia ao N na kabwaka, ao ae I unikia ao N na taekia; ao aei aron aon te aba ni kabuta. Ao ko ukoukori baika kakanato ba am bwai? Tai ukoukori: ba noria, N na karoko kaai i aoia aomata ni kabaneia, . . . ma N na anganiko maium ba kaanga konam n taabo ni kabane ake ko na nako iai.”​—Ieremia 45:​4, 5, BG.

⁹ Ti aki kona ni koaua raoi bwa baikara “baika kakanato” ake e ukoukori Baruka ibukina.a Ma ti ataia bwa boni baika a kai mauna, ake a na mauna ngkana e buakanaki Ierutarem irouni Baburon n 607 B.C.E. Ko nora reireiara n anne? Ti riai ni karaoi ara babaire tabeua bwa ti aonga ni kakoauaa raoi, ae a a reke baika ti kainnanoi ibukini maiura. (Taeka N Rabakau 6:​6-​11) Ma ti wanawana ngkana ti kabanei korakorara ao ara tai ni karaoi mwakuri aika aki teimaan? Ni koauana, e teimatoa ana botaki Iehova ni karaoi babaire ibukin Taabo n Taromauri aika boou, aobiti n tararua, ao mwakuri riki tabeua. A bane n uaana mwakuri ni kakorakora aikai nakon taai aika imwaira, ibukina bwa e moanibwaiaki iai boutokaan te Tautaeka n Uea. A riai ana aomata nako Iehova ake a katabui maiuia ni katei tiaia, aika ai aron aikai ngkana a karaoi aia babaire. Ko kakoauaa bwa ko “ukoukora moa ana tautaeka n uea [Iehova] ma ana raoiroi”?​—Mataio 6:​33.

“I TARAI BWA MAANGE”

10, 11. (a) Tera are kakawaki irouni Bauro imwain rikina bwa te Kristian? (b) E aera Bauro ngke e biti ni kabane baike e moanibwai?

¹⁰ Ti na nora ngkai te kabanea ni katoto mairouni Bauro. Iai nakoana ae taraa n rangi n rietata imwain rikina bwa te Kristian. E reireinaki n te tua n Iutaia iroun te tia reirei ae rangi ni kakannato n ana bong. E reke mwaakana mairoun aia ibonga I-Iutaia ae rietata. Ao e rikirake riki rabakauna i aon Iuta i buakoia aomata aika bati ake n ana tai. (Mwakuri 9:​1, 2; 22:3; 26:10; I-Karatia 1:​13, 14) Ma e ngae n anne, a bane ni bitaki baikai ngke e a ataia Bauro bwa a aikoa kakabwaiaaki iroun Iehova te natannaomata ae I-Iutaia.

¹¹ E ataia Bauro bwa akea kakawakin te mwakuri n aia waaki I-Iutaia iroun Iehova, ao akea te kakabwaia ae na reke mai iai. (Mataio 24:2) E taekinna naba Bauro are te Baritaio ngkoa, bwa ngke e kabotaui baike e a tia ni moanibwai ma otana ae e a tibwa reke, ni kaineti ma ana kantaninga nako te Atua ma mwiokoana n te mwakuri ni minita, e a iangoi ngkai bwa “maange.” E kitana te Aro n I-Iutaia Bauro ao e kabanea nikirani maiuna i aon te aba n tataekina te rongorongo ae raoiroi.​—Wareka I-Biribi 3:​4-8, 15; Mwakuri 9:​15.

TUOI RAOI BAIKA KO MOANIBWAI

12. Tera are e kaatuua iangoana Iesu imwini bwabetitoana?

¹² A kabanei angiin aia tai ao korakoraia ni beku ibukin Iehova Noa, Mote, Ieremia, Bauro ao a a bati riki. Boni banna ni katoto aika raoiroi ibukira. Ni koauana, bon Iesu te banna ni katoto ae te kabanea n raoiroi mai buakoia ana toro Iehova, ake a katabui maiuia. (1 Betero 2:​21) E kabanea nikirani maiuna Iesu i aon te aba n tataekina te rongorongo ae raoiroi, ao ni kakarinea Iehova imwini bwabetitoana. Ngaia are te bwai ae riai ni motinnanoia te Kristian ae e kinaa Iehova bwa ana Toka, boni moanibwaian te beku ibukin te Atua. Ko karaoa naba anne? Ma ti na kanga ngkanne ni kabaeranta ara tai ni kareketianti ma ara beku ibukin Iehova?​—Wareka Taian Areru 71:15; 145:2.

13, 14. (a) Tera ae a bane ni kauringaki iai Kristian aika katabui maiuia bwa a na iaiangoia? (b) Tera ae e karekea kukureia ana aomata te Atua?

¹³ E a tia ana botaki Iehova ni kaokioka kaungaia Kristian, bwa a na iaiangoa ao n tataroakina buokaia ibukin te bwaiania, i nanon ririki aika bati. A aikoa kona ana toro Iehova tabeman aika kakaonimaki ni kabanea 70 te aoa n te namwakaina n te mwakuri n uarongorongo, ibukini kakaokoroni baika riiriki nakoia. Ma a aki riai n nanokawaki ibukin aei. (1 Timoteo 5:8) Ma tera arom iai? E rangi ni kangaanga iroum te bwaiania?

¹⁴ Iaiangoa kimwareireia ana aomata te Atua aika bati, ni Kauringani Mateni Iesu n te ririki aei. E karaoaki te babaire ae okoro ni Maati bwa e a kona ni karaoaki te auxiliary bwaiania ni kabanean 30 ke 50 te aoa n te mwakuri ni minita. (Taian Areru 110:3) E kona n namakinaki te ungannano, ao te kimwareirei irouia taari aika mirion ma mirion n ekaretia nako ake a uataboa te auxiliary bwaiania. Ko kona ni kaangaraoa am tai bwa e aonga ni bati riki am tai n uataboa te kimwareirei anne? E namakina te raunnano ni katoabong te Kristian ae katabua maiuna imwin ana mwakuri, ike e a kona iai ni kangai: “I a tia ni karaoi bwaai aika I konai ibukim Iehova.”

15. Tera tian te Kristian ae te roro n rikirake n ana tai n reirei?

¹⁵ Ngkana te Kristian ngkoe ae e a kaani bane am reirei, e bae ni mwaawa am tai ao ko marurung raoi. Ko a tia ni karaua n iangoa karaoan te regular bwaiania? Ti aki nanououa bwa a kakoauaa raoi taan reirei bwa moan te manena te reirei ae rietata, ao iaiangoan te mwakuri ni kareketianti ibukini kabwaiam nakon taai aika imwaim. A onimakina te mwane ao aia botaki botannaomata ae aki teimaan te kabwaia iai. N iterana teuana, ngkana ko iaiangoa te beku ibukin te Atua, ko a uaiakin iai tiia aika rangi ni manena ao n teimaan. Ao ko a kakairi naba n ana katoto ae kororaoi Iesu. Ko na boni kukurei n am motinnano anne, ao ni kamanoaki iai. E na kaotaki iai bwa ko motinnanoa ae ko a maiuakina am katabu nakon Iehova.​—Mataio 6:​19-21; 1 Timoteo 6:​9-​12.

16, 17. Baikara titiraki aika a kona n titirakinia iai Kristian ni kaineti ma aia beku ibukin Iehova ao aia kareketianti?

¹⁶ A bati ana toro te Atua ni boong aikai ake a kabanea te tai ae bati n te mwakuri kareketianti ibukini baika kainnanoaki n aia utu. A karaoa anne tabeman tao ibukini karekeani baika a tangiri ma a aki rangi ni kainnanoi. (1 Timoteo 6:8) E kabanea ana kona te waaki ni bitineti n te aonnaba, n anai nanora n ana bwai aika bati ao aika boou ake a na kabooinako, bwa ti aonga n iangoia ae ti aki kona ni maiu n akeani baikai. Ma a aki kariaia Kristian ni koaua bwa a na baireaki bwaai ake a na moanibwai, n ana waaki Tatan. (1 Ioane 2:​15-​17) Ma tera aroia te koraki ake a a uritaea? Te bwai ae moan te raoiroi ae a kona ni karaoia, boni kamanenaan aia tai ibukin te bwaiania ao moanibwaian te beku ibukin Iehova.

¹⁷ A kona ni bane n titirakinia i bon irouia ana toro Iehova aika kakaonimaki ni kangai: Tera ae rangi ni kakawaki ni maiu? I moanibwaia te Tautaeka n Uea? I katotonga aroaron Iesu ae te anga boni ngaia? I mutiakina ana taeka n reirei Iesu ae N na teimatoa ni kakairi irouna? I kona ni bita au babaire bwa I aonga ni kabanea au tai ae bati n uarongorongoa te Tautaeka n Uea, ke mwakuri riki tabeua ibukin te Atua? Ngkana tao I aki kona ni karababaa au beku ibukini baika a riiriki ngkai nakoiu, I teimatoa ni karikirakea te nano ni kan anga boni ngai?

“KAREKEI NANOMI MA NI MWAKURI”

18, 19. Tera ae ti kona n tataroia, ao e aera bwa ti na kakukureia Iehova n ara bubutii anne?

¹⁸ E kakukurei noran ingaingan nanoia ana aomata te Atua. Ma akea nanoia tabeman ni kani bwaiania ke tao a iangoia bwa a aki tau rabakauia ibukin anne, e ngae ngkana akea tukaia iai. (Te Otinako 4:​10; Ieremia 1:6) Tera ae ko na karaoia ngkana e riki aei? Tataroa buokam mairoun Iehova. Ni koauana, e tuangia raao n onimaki Bauro bwa e kani buokiia Iehova ‘ibukini kukurein nanona, bwa a aonga ni karekei nanoia ma ni mwakuri.’ (I-Biribi 2:​13) Ngkana akea ungan nanom ni karababaa am mwakuri ni minita, butiia Iehova bwa e na anganiko te nano ni kani karaoia ao te rabakau.​—2 Betero 3:​9, 11.

¹⁹ Boni mwaane aika kakaonimaki Noa, Mote, Ieremia, Bauro ao Iesu. A kamanenai aia tai ao korakoraia n tataekina ana kauring Iehova. A aki kariaia bwa a na katabetabeaki aia iango. E a rangi ni kaan tokin te waaki ae ngkai, ao ti riai ni bane ngaira ake ti a tia ni katabui maiura nakon te Atua, n taraia raoi bwa ti teimatoa ni karaoa ara kabanea ni kona n tou mwini katoto aika rangi n raraoi man te Baibara. (Mataio 24:42; 2 Timoteo 2:​15) Ni karaoan anne, ti a kona ni kakukureia Iehova ao ni karekei kakabwaia aika bati.​—Wareka Maraki 3:10.

[Kabwarabwara mai nano]

[Taamnei n iteraniba 22]

A aki mutiakin ana kauring Noa aomata

[Taamnei n iteraniba 25]

Ko a tia n iaiangoa raoi karaoan te regular bwaiania?