‘Kam Riai Ni Koaua Raoi Bwa Baikara Bwaai Aika Kakawaki Riki’
‘Kam riai ni koaua raoi bwa baikara bwaai aika kakawaki riki.’—I-BIRIBI 1:10.
1, 2. Tera te taetae ni burabeti ibukini kabaneani boong are a bae n ringaki nanoia ao ni kani kaotaia iai taan rimwin Iesu, ao bukin tera?
E A TIBWA reke raoi ngkai aia tai Betero, Iakobo, Ioane ao Anterea n tii ngaiia ma aia Toka. A bon rangi n tabeaianga n ana taeka Iesu are e mwaneweia imwaina riki ibukini kamaunaan te tembora. (Mareko 13:1-4) Ngaia are a titirakinna ni kangai: “Tuangira, A na roko n ningai baikai, ao tera te kanikina ae e na kaotia bwa ko a oki ma n tiku, ao kanikinaean tain tokin te waaki ae ngkai i aon te aba?” (Mataio 24:1-3) E moana taekinani baika a na riki Iesu nakoia ke aroia ake a aki tii kona ni karekei bitaki aika korakora ni maiuia, ma e kaotii naba baika a na riki ni kabaneani bongin ana waaki Tatan ae buakaka. E bae n ringaki riki nanoia n te bwai teuana are e na riki are a rangi ni kani kaotaia riki iai taan rimwin Iesu. Imwin taekinani bwaai aika karawawata n aron taiani buaka, roongo ao rikiraken te buakaka, e a taetae ni burabetinna Iesu bwa iai te bwai teuana ae kakukurei ae e na kanikinaeaki iai kabaneani boong. E taku: “E na tataekinaki te rongorongo ae raoiroi aei ae taekan te tautaeka n uea, n te aonnaba ni kabutaa bwa te bwai ni kaotioti nakoia botannaomata ni kabaneia, ao ngkanne e a roko naba te toki.”—Mataio 24:7-14.
2 A a tia taan rimwin Iesu n taetaekina te rongorongo ae raoiroi ibukin te Tautaeka n Uea ma Kristo. (Ruka 8:1; 9:1, 2) A boni bae n uringa ana taeka ae kangai: “E a rangi ni mwaiti te uaa ae riai n taiaki ngkai, ma a karako taani mwakuri. Mangaia ae butiia Mataniwin te tai bwa e na kanakoia taani mwakuri nakon taiakin ana uaa.” (Ruka 10:2) Ma a na kanga n uarongorongo nako tabon “te aonnaba ni kabutaa” ao ni “kaotioti nakoia botannaomata ni kabaneia“? A na roko mai ia taani mwakuri? A bia kaman nori kanoan taai aika imwaia n aia tai n tekateka ma Iesu n te bong arei! A na bon aki nanououa ao ni mimi n nora kakoroani bukin taeka tabeua aika ti wareki ngkai ni Mataio 24:14.
3. E kanga ni kakororaoaki nanon Ruka 21:34 n ara bong aikai, ao ti na kanga n tuoira iai?
3 Ti a mena ngkai ni boong ake e a kakoroaki iai bukin ana taetae ni burabeti Iesu. A a tia mirion ma mirion ni katiteuanaaki n taetaekina te rongorongo ae raoiroi ibukin te Tautaeka n Uea ni kabutaa iai te aonnaba. (Itaia 60:22) Ma e kaotia Iesu bwa iai tabeman ake e na kangaanga irouia bwa a na moanibwaia te uarongorongo ni kabaneani boong aikai. A kona ni kaririaki ao n “taonakinako.” (Wareka Ruka 21:34.) Ti a nori ngkai kakoroani bukin taeka akanne. Iai tabeman i buakoia ana aomata te Atua ake a tia naba ni kaririaki. E noraki aei man aia motinnano ake a a tia ni karaoi ni kaineti ma te mwakuri ni kareketianti, te reirei ae rietata ao ai kabatiaani bwaikorakin te maiu aei, n ikotaki naba ma mwaitin aia tai ae a kabanea ibukin taian takaakaro ao aia kaakibotu. Tabeman a bwara nanoia ibukini taiani kariri ao tabeaiangaia n te maiu ni katoabong. Titirakiniko ni kangai: ‘Tera arou ngkai? I moanibwaia karaoan nanon te Atua ni maiu?’
4. (a) Tera are e tataroia Bauro ibukia Kristian i Biribi, ao bukin tera? (b) Tera ae ti na rinanona n te kaongora aei ao are imwina, ao tera te boto n iango iai?
4 A riai Kristian ake n te moan tienture ni kakorakoraia ni kateimatoa moanibwaian aia beku ibukin te Atua. E nora kainnanoan te tataro te abotoro Bauro ibukin riaia aomata ake i Biribi ni “koaua raoi bwa baikara bwaai aika a kakawaki riki.” (Wareka I-Biribi 1:9-11.) A bati naba Kristian rimoa ake “a ninikoria n tataekina ana taeka te Atua n aki maaku,” n aron te abotoro Bauro. (I-Biribi 1:12-14) N aron anne, a taetaekina Ana Taeka te Atua ma te ninikoria angiina mai buokara ni boong aikai. Ma e kona iaiangoan ae kakororaoaki ngkai n ana botaki Iehova, ni buokira bwa ti na kaatuua riki iangoan te mwakuri ae moan te kakawaki ae tataekinan te rongorongo? Ni koauana, e boni kona! N te kaongora aei, ti na iaiangoa te babaire mairoun Iehova are e a tia ni waakinna ni kakororaoa ae taekinaki ni Mataio 24:14. Tera ae e kaatuuaki iangoana n ana botaki, ao e na kanga ataakin aio ni kaungaira ma ara utu? Ti na buokaki n te kaongora ae imwina bwa ti na kanga n nanomwaaka ao n teimatoa n irira waakin ana botaki Iehova.
WAAKINAN ANA BOTAKI IEHOVA I KARAWA
5, 6. (a) E aera ngkai e kaotii miitara Iehova ibukin ana botaki i karawa? (b) Tera are e noria Etekiera n te miitara?
5 A bati baika e aki tangiria Iehova ni karin i nanon ana Taeka ae te Baibara. N te katoto, e aki karina aroni kabwarabwaraan ana mwakuri te kaburoro ke te iuniweeti, e ngae ngke tao aeka n rongorongo akanne a ana rangi ni kamimi! Ma e katauraoi rongorongo Iehova ake ti kainnanoi bwa ti na ota raoi n ana kantaninga ao ni kaboraoi ma maiura. (2 Timoteo 3:16, 17) Ai kakaongorara ngkanne te Baibara bwa iai i nanona tabeua bannan ana botaki Iehova are i karawa! Ti rangi ni kukurei ngkana ti wareki kabwarabwaraan aroni bairean ana botaki Iehova i karawa are e koreaki iroun Itaia, Etekiera, Taniera ao n te Kaotioti are e anganaki Ioane. (Itaia 6:1-4; Etekiera 1:4-14, 22-24; Taniera 7:9-14; Te Kaotioti 4:1-11) Ai aron ae e kauka te roki Iehova ao ni kariaia bwa ti na tirotiroa nanoni karawa. E aera ngke e kaota te rongorongo aei nakoira?
6 E tangirira Iehova bwa ti na aki mwaninga ae ti kaaina naba ana botaki ni katobibia te aonnaba. E rangi ni bati ae karaoaki ibukini boutokaan ana kantaninga Iehova nakon ae ti kona n noria. N te katoto, e nora ana botaki Iehova i karawa Etekiera are e kaikonakaki bwa te kaa ni buaka i karawa ae bubura. E kona ni buti te kaa ni buaka aei n te aro ae e aki karaurau ao ni bita kawaina ngkekei naba. (Etekiera 1:15-21) E kona te kaa ni buaka aei n roko n taabo ake a raroanako riki mani butin wirana. N te miitara, e nora naba bannan te tia Toka i aon te kaa ni buaka Etekiera. E taku: “I noria ba ai aron taraan te bititaom ae raneanea, kanga ai aron te ai i nanona ni katabaninna, . . . Ai ngaia anne aroni buraburani mimitong Iehova.” (Etekiera 1:25-28, BG) Ai boni mimira Etekiera ngke e nora te miitara aei! E nora Iehova n taua raoi mwin ana botaki, ni kairira butina rinanon taamneina ae raoiroi. Butin te kaa ni buaka are n te miitara bon te kaikonaki ae kamimi ibukin aroni waakinan ana botaki Iehova i karawa!
7. Ti na kanga ni karekea onimakinan te miitara are e anganaki Taniera?
7 E nora naba te miitara Taniera ae ti riai n onimakinna. E kariaiakaki bwa e na nora Iehova ae kaikonakaki bwa “temanna ae iai ma ngkoa ngkoa” ae tekateka i aon te kaintokanuea ae uran te ai. E toka te kaintokanuea i aoni wirana. (Taniera 7:9, BG) E tangiraki Taniera iroun Iehova bwa e na nora Ana botaki bwa e a waaki ni kakororaoa Ana kantaninga. E nora naba Taniera “temanna . . . ae ai aron natin te aomata,” ae Iesu are e anganaki te mwioko bwa e na tararuaa ana botaki Iehova n te aonnaba. E na aki waakina ana tautaeka ae kororaoi Kristo tii i nanon tabeua te ririki. Ma ana tautaeka “bon te tautaeka ae akea tokina, ae na aki nako ao ueana bon ae na aki kamaunaki.” (Taniera 7:13, 14, BG) Ti a kairaki n te miitara aei bwa ti na onimakina Iehova ao n ataa te bwai ae e tabe ni kakororaoia. E anga “te tautaeka, ma te neboaki ma ueana” nakon are e a tia ni kataaki ao ni kakoauaaki ae bon Natina ae Iesu. E rangi n onimakina Natina Iehova. Ngaia are ti riai n onimakina naba ana kairiri Iesu.
8. Tera aron aia namakin Etekiera ao Itaia ni miitara ake mairoun Iehova, ao tera aron rotakira iai?
8 Tera ae ti na kona n namakinna man iaiangoan ana botaki Iehova i karawa? N aron Etekiera, ti boni mimi ao n nanorinano n te bwai are e kakororaoia Iehova. (Etekiera 1:28) E kona kananoan ara iango ibukin ana botaki Iehova ni kairira bwa ti na karaoa are e karaoia naba Itaia. Ngke e a reke ana tai ni kaongoia aomata te bwai ae tabe ni karaoia Iehova, e kamanena raoi n aki tabwarabwara. (Wareka Itaia 6:5, 8, BG.) E bon onimakina ana boutoka Iehova Itaia bwa e na tokanikai iai ni kaaitarai kangaanga nako. Ai arona naba nakoira, e kaungaira bannan ana botaki Iehova i karawa bwa ti na waakinaanako te mwakuri ma te kukurei. Ai kaungananora ataan ae ti kaaina naba te botaki ae teimatoa ni waaki ngkai, ao ni kakororaoi ana kantaninga Iehova!
ANA BOTAKI IEHOVA N TE AONNABA
9, 10. Bukin tera ngkai e kainnanoaki ana botaki Iehova n te aonnaba?
9 E karaoa te babaire Iehova i aon te aonnaba are e inanoi ma te botaki i karawa rinanon Natina. Bukin tera ngkai e kainnanoaki ana botaki Iehova i aon te aba ibukini kakororaoan te mwakuri are e kabwarabwaraaki ni Mataio 24:14? Iangoi bukina aika tenua.
10 Te moan, e taekina karaoan te mwakuri n uarongorongo “nako tabon aonnaba” Iesu are e na karaoaki irouia taan rimwina. (Mwakuri 1:8) Te kauoua, a kainnanoaki babaire ibukini katauraoan amwarake n taamnei ao ai tararuaaia te koraki ake a uataboa te mwakuri aio. (Ioane 21:15-17) Te katenua, a na karaoaki babaire bwa a aonga te koraki ake a tataekina te rongorongo ae raoiroi ni katiteuanaaki n taromauria Iehova, ao n reireiaki aroia ni waakina te mwakuri. (I-Ebera 10:24, 25) A aki kona ni kakororaoaki tiia aikai n akea te babaire. E kainnanoaki te babaire raoi bwa e na nakoraoi riki aia mwakuri taan rimwini Kristo.
11. Ti na kanga ni kaotiota ara boutoka ibukini babaire ake a karaoaki man ana botaki Iehova?
11 Ti na kanga ni kaotiota boutokaan te babaire man ana botaki Iehova? Te anga teuana ae kakawaki, ti riai n onimakinia n taai nako naake a mwiokoaki iroun Iehova ao Iesu bwa a na kairira n te mwakuri n uarongorongo. A rangi bati mwakuri ao bukina n te aonnaba aei ake a kona ni manga kaiangatoa naake a kairiri i buakora. Ma tera ae teimatoa ni kaatuua iangoana ana botaki Iehova n te aonnaba?
KAATUUA IANGOANI “BWAAI AIKA A KAKAWAKI RIKI”
12, 13. A kanga unimwaane n te ekaretia aika Kristian ni waakina mwiokoaia, ao e aera ngkai ko kaungaaki iai?
12 A rineaki unimwaane n te ekaretia aika Kristian aika mwaatai ni katobibia te aonnaba, bwa a na kairiri ao ni kaumaka tataekinan te Tautaeka n Uea n aaba ake a beku iai. Ngaia are ngkai a karaoi babaire taari mwaane aikai, a a ukera te kairiri man Ana Taeka te Atua bwa ‘bwaeni waeia ao ootani kawaia,’ ao a kakorakoraia n tataroa te kairiri are mairoun Iehova.—Taian Areru 119:105; Mataio 7:7, 8.
13 A bairea te mwakuri n uarongorongo ni boong aikai unimwaane n te ekaretia aika Kristian ake a ingainga n “angareirei n ana taeka te Atua,” n aroia naba naake a kairiri n te moan tienture. (Mwakuri 6:4) A rangi ni kimwareirei n rikiraken te mwakuri n tataekina te rongorongo ae raoiroi n abaia ao ni katobibia naba te aonnaba. (Mwakuri 21:19, 20) A a aki karaoi tuua aika rangi ni bati ao kaetieti ma a toua mwin ae taekinaki n te Baibara ao ana kairiri te taamnei ae raoiroi mairoun te Atua, ni karaoani babaire ake a kainnanoaki ibukini kabutanakoan te mwakuri n uarongorongo. (Wareka Mwakuri 15:28.) Ni karaoan aei, a a karaoa te katoto ae raoiroi taari mwaane aika mwiokoaki aikai ibukia kaain aia ekaretia ni kabane.—I-Ebeto 4:11, 12.
14, 15. (a) Baikara babaire ake a tia ni katauraoaki ibukini boutokaan te mwakuri n uarongorongo ni katobibia te aonnaba? (b) Tera am namakin n am mwakuri ni boutokaa tataekinan te Tautaeka n Uea?
14 A bati taari mwaane ake a mwakuri korakora ni katoabong ni katauraoi amwarake n taamnei ibukin ara boki nako ake aanaki man te Baibara, bobotaki n te ekaretia ao ai taiani bwabwaro, n akea ataakia irouia aomata aika bati. Nga ma nga taan anganano ake a mwakuri korakora ibukin rairakin amwarake n taamnei aikai nakon taetae aika e raka i aon 600 mwaitiia, bwa a aonga aomata aika bati ni kona n reiakina “ana mwakuri te Atua aika moanibaa n tamaroa” n oin aia taetae. (Mwakuri 2:7-11) A mwakuri taari aika rooro n rikirake n taabo ni boreeti aika moan te baitii boreetian ao karaoakin ara boki iai. A a manga tibwatibwaaki ngkanne booki akanne nakon ekaretia ao n taabo naba ake e kangaanga te roko iai.
15 A mwaitikurikuri babairei ake a a tia ni katauraoaki bwa ti aonga ni kaatuua iangoan riki tataekinan te rongorongo ae raoiroi n ara ekaretia. N te katoto, nga ma nga ake a anganano ibukini buokani katean te Tabo n Taromauri ao te Tabo ni Botaki Ibukin te Runga. Ake tabeman a buokiia te koraki ake a rotaki ni kabuanibwai aika karina ke a kainnanoa bwainnaorakia ibukini kangaanga aika karina. A karaoi babaire tabeman ibukin ara runga ma bwabwaro nako ao ake tabeman riki a reireinia tabemwaang ni kuura ni kataneiai ibukin ana botaki te Atua. Tera raoi bukini karaoani mwakuri aikai ni kabane? A karaoaki ibukini karikirakean tataekinan te rongorongo ae raoiroi, e na kakorakorai marurungia n te onimaki te koraki ake a uataboa te mwakuri aio ao e na karikirakeaki te taromauri ae koaua. E a tia ana botaki Iehova n te aonnaba n teimatoa ni kaatuua iangoani bwaai aika kakawaki riki? Eng, bon anne ae karaoia!
KAKAIRI N TE KATOTO MAN ANA BOTAKI IEHOVA
16. Tera ae ko kona ni karaoa am kakaaei i aona ibukin am taromauri n utu ke am ukeuke n reirei n te Baibara i bon iroum?
16 Ti a tia ni karekei ara tai n iaiangoi bwaai ake e a tia ni karaoi ana botaki Iehova n taai tabetai? A a tia tabeman ni karinna i nanon aia taromauri n utu ke n aia ukeuke n reirei i bon irouia, bwa a na karaoi aia kakaae ni kaineti ma ana botaki Iehova ao ni kananoi aia iango iai. E kakannongora karaoan te ukeuke n reirei ni miitara ake a anganaki Itaia, Etekiera, Taniera ao Ioane. E kona naba te boki ae Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom ao ara boki riki tabeua ke taian DVD ni karekea te atatai ae ringa nanora ibukin ana botaki Iehova.
17, 18. (a) Ko na kanga ni kakabwaiaaki man te kaongora aei? (b) Baikara titiraki aika ti na iaiangoi?
17 E rangi n raoiroi ibukira kananoan ara iango n te bwai ae na kakororaoia Iehova rinanon ana botaki. Ti bia motinnanoia bwa ti na uaia n teimatoa ni kaatuui ara iango i aoni baika kakawaki riki ma te botaki ae rangi n tamaroa aei. Ni karaoan aei, ti na kakorakoraaki naba n aroni Bauro are e korea ae kangai: “Ti aki kabwarai nanora iai, kioina ngkai ti nanoangaaki n anganaki te mwakuri ni minita aei.” (2 I-Korinto 4:1) E kaungaia naba raona ni mwakuri ngke e kangai: “A na aki bwara nanora ni karaoan ae raoiroi, bwa ti na bon taia uaana n taina ae riai ngkana e aki bwara nanora.”—I-Karatia 6:9.
18 Iai bitaki aika ti riai ni karaoi ngaira n tatabemanira nako ke n ara utu bwa ti aonga ni koaua raoi, bwa baikara bwaai aika a kakawaki riki n ara mwakuri ni katoabong? Ti kona ni kabebetei maiura ke ni kakerikaaki baika a atikaki nanora iai, bwa ti aonga ni kaatuua riki iangoan te mwakuri n uarongorongo ae moan te kakawaki? N te kaongora ae imwina, ti na rinanoni bwaai aika nimaua ake a na buokira n irira waakin ana botaki Iehova.