Ti Aki Tiku n Tii Ngaira

1-2. (a) E aera ngkai ti kona n taekinna ae bon tiaki tii ngaira ni kaaitarai kataaki? (b) Tera ae ti na maroroakinna n te kaongora aei?

NGKANA ti boo ma kataaki aika kakaiaki, ti bae n namakinna ae kaanga ti mena n te booti ae uarereke n tii ngaira n taini buakan taari. Ma bon tiaki tii ngaira ni kaaitarai kataakira. E nori ara kangaanga Tamara ae tatangira are i karawa ao e berita naba bwa e na buokira. E karaui nanoia ana toro aika kakaonimaki Iehova ni kangai: “N na buokiko.”​—Ita. 41:10.

² E na maroroakinaki n te kaongora aei aron Iehova ni buokira (1) ni kairirira, (2) ni katauraoi kainnanora, (3) ni kamanoira, ao (4) ni kabebeteira. E karaui nanora Iehova bwa e na bon aki mwaninga taekara n aki ongei kangaanga aika ti boo ma ngaai ni maiura. E na aki kitanira. Ngaia are ti bon aki tiku n tii ngaira.

E KAIRIRIRA IEHOVA

3-4. E kangaa Iehova ni kairirira? (Taian Areru 48:14)

³ Wareka Taian Areru 48:14. E aki kantaningaira Iehova bwa ti na kairirira i bon iroura. E kangaa ni kairiria taan taromauria aika kakaonimaki ni boong aikai? Te anga teuana bon rinanon te Baibara. (TaiAre. 119:105) E buokira Iehova rinanon ana Taeka ni karaoi iai ara motinnano ao ni karikirakei aroaro aika ti na kukurei riki iai ngkai ao ni karekea te maiu are aki toki n te tai ae imwaira.a N te katoto, e reireinira ae ti na aki kaikoa unra, ti na bwabwaina te koaua ni bwaai ni kabane, ao ti na kaota te tangira ae nako man te nano ni koaua nakoia tabemwaang. (TaiAre. 37:8; Ebera 13:18; 1Bet. 1:22) Ngkana ti kaotiotii aroaron te Atua aikai, e a tamaroa riki iai arora n riki bwa kaaro, buu ni mare, ao raao ni koaua.

⁴ Irarikina, e karini naba Iehova rongorongoia aomata n ana Taeka ake a rinanoni kataaki ao namakin aika titeboo ma ngaira. (1Kor. 10:13; Iak. 5:17) Ngkana ti wareki rongorongo aika koaua aikai ao ni maiuakin reireiara mai iai, ti a kakabwaiaaki iai n aanga aika uoua. Te moan, ti a ataia iai ae ti bon aki tiku n tii ngaira, bwa iai naba aika a rinanoni baika titeboo ma ngaira ao a a tia n nanomwaaka i aaia ao n tokanikai. (1Bet. 5:9) Ao te kauoua, ti a ataa iai arora n nanomwaaka i aani kataakira.​—IRom 15:4.

5. Antai ae e kamanenaia Iehova ni kairirira iai?

⁵ E kamanenaia naba raora n te onimaki Iehova ni kairirira iai.b N te katoto, a katoatai mataniwi n te aono ni kakawari ekaretia ni kaungaira. A kakorakoraaki ara onimaki n aia kabwarabwara ao ti buokaki iai ni kateimatoa katiteuanaakira. (Mwa. 15:40–16:5) A rangi n tabeakina naba marurungin aia onimaki taan uarongorongo n tatabemania nako unimwaane n te ekaretia. (1Bet. 5:​2, 3) A kaiririia natiia kaaro ni kaineti ma te onimaki, ni buokiia bwa a na karikirakea te konabwai n iangoraoi ao ni karekei anuani maiuia aika raoiroi. (TaeRab. 22:6) Ao taari aine aika ikawai n te onimaki a buokiia taari aine aika ataei riki, n aroia ni katea te katoto ae raoiroi, n anga te taeka n reirei ae manena ao te kaungaunga.​—Tit. 2:​3-5.

6. Tera ae ti riai ni karaoia bwa ti aonga ni kakabwaiaaki man ana kairiri Iehova?

⁶ E a tia Iehova ni karaoa tabena ni katauraoa kairirara ae ti kainnanoia. Ti na kangaa ni kaota ara kakaitau ibukin te baere e karaoia ibukira? E kangai Taeka N Rabakau 3:​5, 6: “Onimakina Iehova ma nanom ni kabane, ao tai onimakina oin am ataibwai.” Ngkana ti karaoa aei, ane “e na kanakoraoa [maiura],” ae nanona e na buokira ni kararoai kangaanga aika bati ao ni karekea maiura ae kakukurei riki. Ai kakaitaura ngaira ngkai e katauraoa Iehova ana taeka n reirei nakoira n tatabemanira nako!​—TaiAre. 32:8.

E KATAURAOI KAINNANORA IEHOVA

7. Baikara aanga tabeua aika e katauraoi kainnanora iai Iehova? (I-Biribi 4:19)

⁷ Wareka I-Biribi 4:19. Irarikin ae e kairirira Iehova n te onimaki, e kakabwaiai naba ara kakorakora ibukini karekeani kanara, kunnikaira ao ara tabo ni maeka ae ti kainnanoia. (Mat. 6:33; 2Tet. 3:12) E ngae ngke bon te bwai ae riiriki ae ti tabeaianga ibukini kainnanora n te itera n rabwata, ma e kaungaira Iehova bwa ti na aki rangi n raraomaeakini baikai. (Nora te study note n te taetae n Ingiriti ni Mataio 6:25.) Bukin tera? Ibukina bwa e na aki kitania taan taromauria ngkana a kainnanoa te ibuobuoki. (Mat. 6:8; Ebera 13:5) Ti kona n onimakinna ngkana e taekinna ae e na boni katauraoi kainnanora.

8. Tera are e karaoia Iehova ibukin Tawita?

⁸ Iangoa aron Iehova ni buoka Tawita. I nanon ririki aika kangaanga ake e bibirinako iai Tawita ni karabarabaa, ao Iehova e karekei baike e kainnanoi ibukini maiuna ma ana rorobuaka. Ngke e iaiangoa aron tabeakinana Tawita iroun Iehova i nanon ririki akanne ao e korea aei: “Te ataeinimwaane ngai ngkoa ao I a kara ngkai, ma I tuai man nora te aomata ae raoiroi ae kaakaki taekana, ke natina aika bubutii te amwarake.” (TaiAre. 37:25) Ko bae naba n tia n noria i nanoni maium aron Iehova ni katauraoi kainnanoia ana toro aika kakaonimaki.

9. E kangaa Iehova ni katauraoa kainnanoia ana aomata ni boong aikai n tain te kabuanibwai ae karina? (Nori naba taamnei.)

⁹ E katauraoi naba Iehova kainnanoia ana aomata n taini kabuanibwai aika karina. N te katoto, ngke e riki te rongo n te moan tienture, ao a kanakoi bwaai n ibuobuoki Kristian man taabo aika kakaokoro nakoia tariia ake a kainnanoa buokaia. (Mwa. 11:​27-30; IRom 15:​25, 26) A bwaina naba te tituaraoi n aron anne ana aomata te Atua ni boong aikai. Ngkana e riki te kabuanibwai ae karina, e kairiia ana aomata Iehova bwa a na katauraoi baika kainnanoaki n aron te amwarake, te ran, te kunnikai ao bwainnaoraki nakoia naake a maeka n taabo ake a rotaki. A karaoi auti ake a uruaki ao Taabo n Taromauri kaain te tiim ni kateitei. Ao a waekoa ana toro Iehova ni kabebeteia ao ni kaungaia naake a bua mwengaia ke aia utu.c

10-11. Tera reireiam n rongorongoni Borys?

¹⁰ E tituaraoi naba Iehova ni katauraoi kainnanoia naake a tuai n taromauria. N aron anne, ti kakaaei naba aanga aika ti na kaota akoaia naake tiaki kaain te onimaki. (IKar. 6:10) E kona n reke iai angara n uarongorongo. Iangoa rongorongoni Borys, ae te mataniwi n te reirei ae maeka i Ukraine. E ngae ngke tiaki kaain Ana Tia Kakoaua Iehova Borys, ma e bwabwaina te akoi n taai nako nakoia ana ataei aika taani Kakoaua ao e karinei aia koaua. Ngke e a baireia Borys bwa e na kitana ana tabo are e boo iai te buaka ao ni mwaing nakon iteran te aba ae mano riki iai, ao a a buokia taari. Imwina riki e a kaea Kauringaani Mateni Kristo. Ngke e iaiangoa te baere e rinanona Borys ao e taku: “A rangi n akoi nakoiu taani Kakoaua ao a tabeakinai. I rangi ni kakaitau irouia Ana Tia Kakoaua Iehova.”

¹¹ Ti kona naba ni kakairi iroun Tamara are i karawa ae nanoanga n arora ni kaotiota te tangira nakoia naake a kainnanoa te ibuobuoki e ngae ngkana kaain te onimaki ke tiaki. (Ruka 6:​31, 36) Ti kantaningaia ae ngkana ti kakorakoraira n tangiriia aomata, ane a na manga riki bwa taan rimwini Kristo. (1Bet. 2:12) Ma e ngae ngkana e riki anne ke e aki, ma ti na boni karekea kukureira riki man te anganga.​—Mwa. 20:35.

E KAMANOIRA IEHOVA

12. Tera te kamanomano are e beritanna Iehova bwa e na katauraoia ibukia ana aomata aika ikotaki? (Taian Areru 91:​1, 2, 14)

¹² Wareka Taian Areru 91:​1, 2, 14. N ara bong aikai, ao e berita Iehova bwa e na kamanoa ara onimaki. E na aki kariaia bwa e na kabarekaaki te taromauri ae itiaki iroun Tatan. (Ioa. 17:15) Ao ngkana e roko te “rawawata ae korakora,” ti kona n onimakinna ae e na kakoroa bukin ana berita Iehova are e na kawakina aia onimaki ana aomata ao e na kamanoia naba.​—TeKao. 7:​9, 14.

13. Baikara aanga aika e kamanoira iai Iehova n tatabemanira nako?

¹³ Tera te kamanomano ae e katauraoia Iehova ibukira n tatabemanira nako? E buokira Iehova rinanon te Baibara bwa ti na ataa ae eti ao ae kairua. (Ebera 5:14) Ngkana ti maiuakini booto n reirei aika n Ana Taeka te Atua, ti a kamanoira iai man ruanikain ara onimaki ao maiura. (TaiAre. 91:4) Irarikina, e katauraoa Iehova te kamanomano rinanon te ekaretia. (Ita. 32:​1, 2) Ngkana ti memena i buakoia aika a tangira Iehova ao aika a maiuakini ana boto n reirei, ti na karekea kaungaakira ao kakorakoraara n rarawa nakoni kariri aika bubuaka.​—TaeRab. 13:20.

14. (a) Bukin tera ngkai e aki kamanoira te Atua mani kataakira ni kabane? (b) Tera ae karauaki nanora iai n Taian Areru 9:10? (Nora naba te kabwarabwara mai nano.)

¹⁴ N tabetai e kamanoi Iehova maiuia taan taromauria n taai ake rimoa. Ma e aki kakaraoa anne n taai nako. N tabetai ti mate bwa a “riki . . . baika aki kantaningaaki.” (TeMin. 9:11) E kariaia naba Iehova mangkekei ni karokoa ngkai bwa ti na rinanon te bwainikirinaki ao bon te mate naba bwa ti aonga ni kaotaraea ana kewe Tatan. (Iobi 2:​4-6; Mat. 23:34) Titeboo naba anne ma ara bong aikai. E ngae ngke e aki kanakoi kataakira Iehova, ma ti kona ni kakoauaa ae e na aki kaaki taekaia naake a tangiria.d​—TaiAre. 9:10.

E KABEBETEIRA IEHOVA

15. Ti kangaa ni kabebeteaki n te tataro, Ana Taeka te Atua ao irouia raora ni Kristian? (2 I-Korinto 1:​3, 4)

¹⁵ Wareka 2 I-Korinto 1:​3, 4. N tabetai ti nanokawaki, ti tabeaianga ao ti rawawata. Tao ko rinanon te kangaanga ngkai ae ko namakinna iai bwa ko a tiku n tii ngkoe. Iai ae e ota n am namakin? E ota iai Iehova. E aki tii rotaki ni marakira ma e “kabebeteira [naba] ni kataakira nako.” N te aro raa? Ngkana ti kakorakoraira ni butiia Iehova n te tataro, ao e anganira “te rau are mairoun te Atua ae riaon aia iango aomata.” (IBir. 4:​6, 7) Ti karekea naba kabebeteara ngkana ti wareki ana taeka Iehova nakoira n te Baibara. Ti kona ni kaungaaki n taekan te tangira, te wanawana ao te kantaninga aika taekinaki iai. Ao ti kabebeteaki ni bobotaki ni Kristian bwa ti kaungaaki iai irouia tarira n te onimaki ao mani baika kaungaunga n te Baibara.

16. Tera reireiam n rongorongoia Nathan ao Priscilla?

¹⁶ Ti kona n iangoa aron Iehova ni kabebeteira ao ni kaungaira rinanon ana Taeka ngkana ti iangoa rongorongoia Nathan ao Priscilla, aika maeka n te United States. Tabeua te ririki n nako ao a baireia bwa a na mwaing nakon te tabo ae a kainnanoaki riki iai taan uarongorongoa te Tautaeka n Uea. E taku Nathan, “Ti onimakina Iehova bwa e na kakabwaiaa mwaingira.” Ma ngke a a roko ni mwiokoaia ae boou aei, ao a rotaki n te aoraki ae a aki kantaningaia ao te kangaanga ma te mwane. A a riai n okira aia tabo taanga aikai imwina riki ma e bon teimatoa naba aia kangaanga ma te mwane. E ururing rikaaki Nathan ao e taku, “I iangoia bwa e aera ngke e aki kakabwaiaira te Atua n aron are ti kantaningaia. I a moanna naba n iangoia bwa tao I a tia ni karaoa te bwai ae kairua.” Ma imwina riki, ao a ataia Nathan ao Priscilla ae e bon aki kaaki taekaia te Atua ngke a kainnanoa te ibuobuoki. E taku Nathan, “N taai aika kangaanga akanne, ao e riki te Baibara bwa kaanga raoraora ae wanawana ae kakaungaira ao ni kairirira. Kaatuuan ara iango i aon aron Iehova ni buokira n nanomwaaka i aan te karawawata anne ao tiaki kataakira, ti a buokaki iai bwa ti na tauraoi ni kaaitarai kangaanga n taai aika imwaira ma te onimaki.”

17. E kangaa ni karekea kabebeteana te tari te aine ae Helga? (Nora naba te taamnei.)

¹⁷ A kona ni kabebeteira tarira n te onimaki. N te aro raa? Iangoa ana katoto Helga ae maeka Hungary. I nanon irabwi te ririki ao e rinanoni kangaanga aika kakaokoro ike e a namakina iai te tabeaianga ao n iangoia bwa akea uaana. Ma ngkana e ururing rikaaki, ao e kona n nora aron Iehova ni kabebetea rinanon te ekaretia. E korea aei neiei: “E aki toki Iehova ni buokai ngke e noria ae e karako korakorau ibukin au mwakuri ni kareketianti, tararuaan natiu ae aoraki ao kataaki riki tabeua. Bon akea te bong teuana i nanon 30 te ririki n nako ae e aki kakoroa iai bukin ana berita are e na kabebeteai. E aki toki ni kakorakoraai rinanon taeka n akoi ao ni kakaitau mairouia tabemwaang. A roroko au text, te beeba ae uarereke ao taeka ni kamoamoa n te tai ae I kainnanoia raoi iai.”

18. Ti na kangaa ni kabebeteia tabemwaang?

¹⁸ Ti kona ni kakairi iroun te Atua ni kabebeteia tabemwaang. Ti na kangaa ni karaoa anne? Ti kona ni kakauongo nakoia ma te taotaonakinnano, ti taetae ni kabebeteia ao ti buokiia n aanga aika manena. (TaeRab. 3:27) Ti kakorakoraira ni kabebeteia aika rawawata ni kabane n ikotaki naba ma naake a aki beku iroun te Atua. Ngkana a nanokawaki ke a tabeaianga kaain rarikira, ti kawariia, ti kakauongo nakoia, ao ti tibwai nakoia rongorongo aika kaunganano man te Baibara. Ngkana ti kakairi iroun Iehova, ae “te Atua ae anga te kabebetenano n aekana nako,” ti na aki tii buokiia raora n te onimaki n nanomwaaka i aani kataakia ma ti na kamaraui naba nanoia naake tiaki kaain te onimaki bwa a aonga ni butimwaea te taromauri ae itiaki.​—Mat. 5:16.

E TAURAOI IEHOVA N TAAI NAKO IBUKIRA

19. Tera ae karaoia Iehova ibukira ao ti na kangaa ni kakairi irouna?

¹⁹ E rangi n tabeakinia Iehova naake a tangiria. E aki kaaki taekara ngkana iai ara kangaanga. N aron te karo ae tabeakina natina ma te tangira, e tabeakinia naba Iehova taan taromauria aika kakaonimaki. E kairirira, e katauraoi kainnanora, e kamanoira, ao e kabebeteira. Ti kakairi iroun Tamara are i karawa ae tatangira ngkana ti boutokaiia ao ni kaungaia tabemwaang n taini kataakia. E ngae ngke ti kona ni boo ma kangaanga ao rawawata, ma a rau nanora bwa e memena Iehova iroura. Ni koauana, e a tia ni beritana aei: “Tai maaku bwa I memena iroum.” (Ita. 41:10) Ti aki nanokokoraki n aei! Ti bon aki tiku n tii ngaira.