ODHEAI 20
Virodh Aslearui Jehovachem Utor “Ximpddot Gelem” Ani Taka Zoit Mellot Ravlem
Apolosan ani Paulun anik chodd lokank bori khobor aikonk koxi modot keli, tem ami hea odheai-ant polloitolim
Ho odheai Itihas 18:23–19:41-acher adarit asa
1, 2. (a) Efezant Pauluk ani tachea sangateank koslea bhirankull poristhiticho fuddo korunk poddlo? (b) Hea odheai-ant ami kitem polloitolim?
EFEZANT lokancho ek vhodd zomo ektthaim zala. Te khub mottʼttean bovall kortat, rosteancher hanga-thoim dhanvtat ani morcha kaddttat. Tanchea modlea thoddeamnim Pauluchea don sangateank dhorleat ani tankam voddit vhortat. Bazarant dukhanam asat tea rund rosteacher anikui lok ektthaim zala. Ani te sogle tea xarachea vhoddlea theater-ant voitat, zoim 25,000 lok ektthaim zaunk xoktat. Punn tanchea modlea choddxea zannank, ho soglo bovall kiteak zala ti khobor na. Punn tanchem mondir ani Artemis devicho opman zala mhunn tanchea kanar poddlam. Tor te vhoddlean ekach tallean oxi bob martat: “Efezkaranchi devi Artemis mahan!”—Itihas 19:34.
2 Hea vellar, Devachea Rajeachi bori khobor porgott zaina zaunk Soitan porot ek pavtti eka ragixtt zomeak uzar korta mhunn dison ieta. Punn porgottnnechem kam bond korunk Soitan hi ekuch vatt uzar korina. To anik khoincheo vatto uzar korta tem ami hea odheai-ant polloitolim. Toxench, poilea xekddeantlea Kristanvam modem aslolo ekvott moddun uddounk tannim kitem kelem tem-ui ami polloitolim. Punn chodd gorjechem mhunnttlear, tachea manddnneak ies mellonk na ani koxem “Jehovache xokten tachem utor ximpddot gelem ani disan-dis ghott zait gelem” tem ami zannam zatolim. (Itihas 19:20) Punn oxem kiteak zaunk pavlem? Karonn Jehovan tankam porgottnni korit ravonk ani tanchea modem aslolo ekvott samballunk modot keli. Tech bhaxen, Jehova amkam-i modot korta. Punn poilea xekddeantlea Kristanvam bhaxen ami vavr korit ravonk zai ani Jehovachea povitr xoktechea adaran porgottnnechea kamant amkam goroz asa te gunn vaddounk amkam modot zatoli. Tor atam poilim ami Apolosachem udharonn polloum-ia.
“Taka Devachea Utrachi Bori Zannvai Asli” (Itihas 18:24-28)
3, 4. Apolosa vixim Akuila ani Prisilak kitem kollon ailem, ani tannim taka koxi modot keli?
3 Paulu aplea tisrea mixinori bhonvdde vellar Efezant voiche vatter aslo. Tednam Apolos nanvacho ek Judev tea xarant ailo. To Ejipttantlea Aleksandria xara thaun aslo. Hem xar khub famad aslem. Apolosak zaite bore gunn asle. Zoxem to ulounk huxar aslo. Toxench, “taka Devachea Utrachi bori zannvai asli.” Tea bhair, “to povitr xokten bhorlolo dekhun taka khub urba asli.” Tor sobha-ghorant aslolea Judevam lagim uloitana to dhiran ani urben uloitalo.—Itihas 18:24, 25.
4 Apolos “Jezu vixim sarki xikounn xikoitalo” tem Akuila ani Prisilan aikolem tednam tim kitlim khuxal zalim astolim tem chintat. Punn taka thoddi mhotvachi xikounn khobor nasli mhunn Akuila ani Prisilak rokddench kollon ailem. “Taka fokot Juanvan porgott kelʼlea bautizma vixim khobor asli.” Apolos ulounk huxar aslo ani to boro xiklolo aslo. Punn Akuila ani Prisila tombu bandpachem kam kortalim. Tori astana, hem khalti zoddpem taka modot korunk fattim soronk na. “Tim taka aplea borabor gheun gelim. Ani tannim taka Devache vatte vixim sarki vollokh diun somzailo.” (Itihas 18:25, 26) Tednam Apolosan kitem kelem? Tannem khaltikai dakhoili. Ani khaltikai ho gunn, Kristanvank asonk zai tea ekdom mhotvachea gunnam modlo ek zaun asa.
5, 6. Jehovan Apolosak anik vavr korunk kiteak uzar kelo, ani Apolosachea udharonna thaun ami kitem xiktat?
5 Apolosan, Akuila ani Prisilachi modot ghetli dekhun, to Jehovacho ek boro sevok zaunk pavlo. Uprant to Akaiant gelo tednam, bhav-bhoinnank “tannem khub adar kelo.” Thoim Jezuk Krist mhunn manun ghenasle tea Judevank tannem ek bori sakx dili. Hea vixim Lukasan mhunnttlem: “Tannem soglea lokam mukhar khub urben Judevanchi xikounn chukichi mhunn dakhoun dili. Toxench, tannem Devachea Utrachea adaran, Jezuch Krist mhunn spoxttponnim dakhoilem.” (Itihas 18:27, 28) Tor Kristi sobhek, Apolos khorench ek besanv zaun aslo. Apolosak lagon zaitea lokamnim, ‘Jehovachem utorʼ manun ghetlem! Tor tachea thaun ami kitem xiktat?
6 Kristanvamnim khaltikai vaddovop khub mhotvachem zaun asa. Amkam zaite bore gunn asot. Toxench, amkam zaiteo kola, onubhov ani ginean asot. Punn Jehovan amkam aple sevent uzar korunk zai zalear ami khaltim asonk zai. Na zalear, amchea kolank lagon ami gorvixtt zaunk xoktat ani amcher her oddchonneo ieunk xoktat. (1 Kor. 4:7; Jak. 4:6) Punn ami khaltim asat zalear, ami dusreank amchea poros vortim mhunn lekhtolim. (Filp. 2:3) Ani konnui amkam xist dita vo kitem xikoita tednam ami tem nakarchim nant. Toxench, povitr xokte udexim songottnne thaun amkam margdorxon melltta ani kosle-i bodlav zatat tednam, amkam zai toxench zaunk zai mhunn ami chintpak nant. Tor ami khaltim asat zalear, Jehova ani tacho Put, amkam aplea sevent uzar korit ravtole.—Lukas 1:51, 52.
7. Paulun ani Apolosan khaltikai koxi dakhoili?
7 Ami khaltim asat zalear, ami dusreanchi nattkai korchim nant. Poilea xekddeantlea Kristanvam modem futt poddloli Soitanak zai asli. Apolos ani Paulu, khub bore xikoupi asle. Tor te eka-mekachi nattkai korunk laglole ani sobhent konn vhoddlo kai mhunn te zhogddim korunk laglole zalear, Soitan kitlo khuxal zatolo aslo nhoi! Ani oxem zaunk khub sompem aslem. Karonn Korintantlea sobhentlim thoddim bhav-bhoinnam, “Hanv Paulucho xis,” ani thoddim zannam, “Hanv Apolosacho xis,” oxem mhunnttalim. Punn Kristanvamnim apli bazu ghetloli Pauluk ani Apolosak zai aslem kai? Na. Paulu khalti aslo ani Apolosan kelʼlea porgottnnechea kamam pasot tannem taka xabaski dili. Toxench, taka anik zobabdareo dileo ani Paulun dilolem margdorxon tannem manun ghetlem. Paulu ani Apolos khalti asle ani te ekvottan kam kortale. (1 Kor. 1:10-12; 3:6, 9; Titak 3:12, 13) Tanchem udharonn aiz amkam khub faideachem zaun asa!
‘Paulu Devachea Rajea Vixim Khatreche Purave Dita’ (Itihas 18:23; 19:1-10)
8. Efezant vochonk Paulun khoinchi vatt vinchun kaddli, ani kiteak?
8 Paulu porot Efezant ietolo mhunn tannem utor dilʼlem ani tannem toxench kelem.a (Itihas 18:20, 21) Punn to khoinche vatten Efezant voita tacher dhean diat. To Siriechea Antioka thaun provas suru korta. Efezant pavonk tannem Silisiak pavta to sogleam poros lagincho rosto gheun thoim vochonk zatalem ani thoinchean tarvan provas korun Efezant vochonk zatalem. Punn toxem korchea bodlek, to “doria deger thaun pois bhitorlea vattarantlean provas korun” Efezant gelo. Itihas 18:23 ani 19:1-ant, sanglolea Pauluchea bhonvddecher ami dhean dilear tannem sumar 1,600 kilometr provas kelo mhunn amkam dison ieta. Punn itlo kotthin ani lamb provas korop Paulun kiteak vinchun kaddlem? Karonn to soglea “xisank dhir diunk” sodhtalo. (Itihas 18:23) Tachea poilea ani dusrea mixinori bhonvdde bhaxen, tachea hea tisrea mixinori bhonvdde vellar pasun taka zaiteo oddchonneo ieuncheo asleo. Punn tannem kelʼlo vavr nirfoll zauncho na mhunn taka khobor asli. Aiz apostl Pauluchi dekh gheun sorkittachi dekhrekh korpi ani tancheo bailo osloch sobhav dakhoitat. Tor tim hea toren svarth naslolo mog dakhoitat dekhun ami tanche khub upkari asat!
9. Thoddea xisank porot bautizm kiteak gheunk poddlo, ani tanchea thaun ami kitem xiktat?
9 Efezant pavlea uprant, Pauluk Juanv Batistache sumar 12 xis mellʼlle. Tannim Juanva koddlean bautizm ghetlolo, zo atam valoracho naslo. Itlench nhoi, tankam povitr xokte vixim kainch khobor nasli. Jezuchea nanvan bautizm gheunk kiteak itlem mhotvachem tem Paulun tankam somzailem tednam, tannim Apolosa bhaxenuch khaltikai ani xikonk umed dakhoili. Ani Jezuchea nanvan bautizm ghetlea uprant tankam povitr xokti, toxench vizmitam korunk thoddim dennim mellʼllim. Tor hantuntlean amkam sarkem kollon ieta, ki Jehovachea songottnne thaun amkam melltta tem novem margdorxon ami apnnaitat tednam Jehova amkam besanvam ditolo.—Itihas 19:1-7.
10. Paulu sobha-ghorantlean bhair soron iskolachea holant kiteak xikounk laglo, ani ami porgottnnent tachi dekh koxi gheunk zata?
10 Uprant anikui vaddavoll zali mhunn dison ieta. Paulun tin mhoine poriant sobha-ghorant porgottnni kelʼli. To ‘Devachea Rajea vixim khatreche purave ditalo,ʼ tori astana thoddeamnim tachem aikonk na ani tacho virodh korunk lagle. Punn ‘Somiachea Vatte vixim vaitt uloitat’ tanchea sangata aplo vell ibadd korchea bodlek, Paulun eka iskolachea holant bhaxonn diunk manddavoll keli. (Itihas 19:8, 9) Tor jim konn Devachea Rajea vixim anik xikonk sodhtalim tannim sobha-ghorant nhoi, punn hea iskolachea holant vochonk zai aslem. Tor Paulu bhaxen konnui amchem aikonk sodhinant vo fokot vad-vivad korunk sodhtat zalear ami tanchea lagim ulovop bond korunk zata. Karonn zaite khalti lok asat je bori khobor aikonk sodhtat!
11, 12. (a) Khub vavr ani goroz te bodlav korchea vixim Paulun amkam koslem udharonn dovorlam? (b) Paulu bhaxen aiz Jehovachim Sakxi lokank porgott korunk kitem-kitem kortat?
11 Paulu ghoddie tea iskolachea holant sodanch sokallim 11 tem sanjer 4 poriant xikoitalo. (Itihas 19:9-acher aslolo study note, nwtsty-E polloiat.) Tea vellar choddso lok jevtalo ani visov ghetalo dekhun lokancho titlo bovall naslo tem khorem, punn tea vellar khub gormi astali. Punn Paulun oxench don vorsam poriant xikoilʼlem zalear to 3,000-am poros chodd voram xikounk pavlo astolo.b Tor Jehovachem utor posrot ravonk hem anik ek karonn zaun aslem. Paulu khub vavr kortalo ani dusreanchea poristhiti pormonnem goroz te bodlav korunk toiar aslo. Jea zagear ani jea vellar taka lok mellttale, tankam modot korunk to sodanch toiar aslo. Hacho porinnam kitem zalo? “Asiant ravpi soglea lokank, zaum te Judev vo Grik, Somiachem utor aikonk sondhi mellʼlli.” (Itihas 19:10) Khorench, Paulun lokank ekdom bori sakx dili!
Lok amkam melltta thoim porgottnni korunk ami amchean zata tem soglem kortat
12 Paulu bhaxen, aiz Jehovachim Sakxi khub vavr kortat ani dusreank modot korunk goroz te bodlav korunk toiar astat. Jea zagear ani jea vellar lok chodd asta, tankam tim porgott kortat. Toxench, bazarant ani vatter mellttat tankam tim bori khobor sangtat. Tim fona udexim vo chitti udexim lokam lagim ulounk proitn kortat. Ani ghor-ghoramnim porgottnni kortana choddxe pavtti lok ghora asta tednam tankam mellonk tim khub proitn kortat.
Noxttea Dutancho Probhav Ason-ui Devachem Utor “Ximpddot Gelem” Ani Taka Zoit Mellot Ravlem (Itihas 19:11-22)
13, 14. (a) Jehovan Pauluk kitem korunk modot keli? (b) Skivachea putamnim kosli chuk keli, ani aiz khottea dhormancho pattlav korpi tanchech bhaxen kosli chuk kortat?
13 Uprant, Jehovan Pauluk “vhoddlim-vhoddlim vizmitam” korunk koxi modot keli tem amkam Itihas pustokant vachunk melltta. Lok Pauluche rumal ani kopdde duent munxam kodde vhortale ani tanchim duensam borim zatalim. Toxench, tancher boslole noxtte dut pasun bhair soron voitale.c (Itihas 19:11, 12) Ani hea toren noxtte dut bhair sortat tem polloun choddxe lok ojap zatale. Punn soglinch khuxal zainaslim.
14 “Thodde Judev pasun je veg-vegllea zagear bhonvon noxttea dutank bhair kaddttale” te Paulu bhaxen vizmitam korunk sodhtale. Tantuntle thodde zann, Jezu ani Pauluchim nanvam uzar korun noxttea dutank bhair kaddunk proitn kortale. Hea vixim Lukas amkam mukhel iadnik, Skivachea sat putanchem udharonn dita. Noxttea dutan tankam mhunnttlem: “Hanv Jezuk vollkhotam ani Paulukui vollkhotam, punn tumi konn?” Oxem mhunnttlea uprant, noxtto dut boslolo tea munxan tacher uddi marli ani tannem tea satui zannank dhorun borech chiddʼddaile ani tankam itle boddoile, ki tankam khub mar laglo ani te uktech pollon gele. (Itihas 19:13-16) Hea ghoddnnentlean, Jehovan khottea dhormanchea pattlavdarank nhoi, punn Pauluk khub podvi dilʼli mhunn spoxtt toren dison ailem. Aiz pasun, fokot Jezuchem nanv ghetlear vo apunn ek “Kristanv” mhunn sanglear, tim Devak manvotolim mhunn lakʼkhamnim lokank dista. Punn hem sarkem nhoi! Karonn Jezun spoxtt toren dakhoun dilem, ki jim konn aplea Bapachi khuxi kortat, tankanch fuddaracho bhorvonso mellttolo.—Mt. 7:21-23.
15. Ami Efezkaranchi dekh koxi gheunk zata?
15 Efezantle zaite lok jadu ani gaddiponn kortale. Toxench, tanche lagim noxttea dutam sombondit zaiteo vostu ani jadu vixim zaitim pustokam aslim. Punn Skivachea putank kainch xokti na mhunn tankam kollon ailem tednam, tannim hem soglem korpachem soddun dilem ani tim Kristanvam zalim. Tannim Devacher bhavarth dovorlo, tanchim jadu vixim aslolim pustokam khub mharog aslearui tim sogleam mukhar haddun zolloilim.d Hea vixim Lukas sangta: “Oxe toren, Jehovache xokten tachem utor ximpddot gelem ani disan-dis ghott zait gelem.” (Itihas 19:17-20) Noxttea dutam add Jehovak ani Jehovachi bhokti kortoleank hem ek vhoddlem zoit zaun aslem. Tor hea visvaxi munxam thaun ami kitem xiktat? Aiz amchea-i bhonvtonnim gaddiponn vo jadu korpi lok asat. Tor amchea lagim jadu vo gaddiponnam sombondit kosli-i vost asa zalear, Efezkaram bhaxen amkam luksonn zalearui, ami rokddoch tea vostuncho nas korunk zai.
“Boroch Bovall Zalo” (Itihas 19:23-41)
“Lokamno, hea dhondeantlean amkam kitlo faido zata tem tor tumi zannanch.”—Itihas 19:25
16, 17. (a) Demetriusak lagon Efezant poristhiti kiteak bigoddli tem somzaiat. (b) Efezkar pixeponnan koxe vagle?
16 Uprant Soitan eka ragan bhorlolea zomeak koso uzar korta tem amkam vachunk melltta. Hea vixim Lukas sangta: “Somiache Vattek lagon boroch bovall zalo.” Hi poristhiti ekdom bhirankull asli.e (Itihas 19:23) Ani hem soglem Demetrius nanvachea ek xettan suru kelem. Tannem poilim tachea sangata kam kortolea her xettanchea ugddasak haddlem ki tankam murteo vikun poixe mellttat. Ani uprant tannem mhunnttlem, ki Paulu porgottʼttalo tea sondexak lagon tanchea dhondeak luksonn zaunk xoktalem. Karonn Kristanvam murti puza korinant. Toxench, thoinchea lokank aplem xar ani raxttrak lagon khub gorv bhogta mhunn to zannam aslo. Tor xevottak to tankam xittkaita, ki lokamnim Pauluchem aikolear tanchi devi Artemisak ani tanchea famad mondirak “lok kainch valor diunchenant.”—Itihas 19:24-27.
17 Lokamnim Pauluchem aikolʼlem, Demetriusak naka aslem ani taka zai aslem toxench zalem. Karonn te xett khub ragar zale ani te vhoddlean bob marun oxe mhunnonk lagle: “Efezkaranchi devi Artemis mahan!” Uprant tea xarant soglo ghuspa-gondoll zalo ani lok morcha kaddunk lagle. Zoxem amkam hea odheai-achea survatek sanglam.f Punn Paulu khub dhirvont aslolean to bhair vochon tea lokanchea zomea lagim ulounk sodhtalo. Punn xisamnim taka addailo ani tannem aplo jiv dhokeant ghalcho nhoi mhunn tannim taka sanglem. Tea vellar, Aleksander nanvacho konn eklo tea zomea mukhar ieun ulounk proitn korunk laglo. To ek Judev aslolean, Judevam ani Kristanvam modem koslo ontor asa tem ghoddie to tankam somzaunk sodhtalo. Punn to ek Judev mhunn tea lokank kollon ailem tednam, sumar don voram te oxe bob marit ravle: “Efezkaranchi devi Artemis mahan!” Tor tannim taka ulounkuch diunk na. Aiz pasun lok dhorma fattlean pixe zaun heach toren somjikai nastana vagtat.—Itihas 19:28-34.
18, 19. (a) Efez xarachea mukhelean ragan bhorlolea zomeak koso tondd kelo? (b) Sorkari odhikareamnim, Jehovachea lokank thodde pavtti rakhonn koxi dilea, ani osli rakhonn mellonk ami kitem korunk zata?
18 Xevottak, tea xaracho mukheli somjikaien uloilo dekhun, thoim aslolo zomo xant zalo. Tannem thoim ektthovlolea lokank sanglem ki Paulu ani tache sangati, mondirak ani tanche devik kainch vaitt korunk xokonant. Ani tannim Artemis devichea add kainch oprad korunk na, hem-ui sanglem. Itlench nhoi, Paulu ani tachea sangateamnim kitem-i vaitt kelʼlem zalear pasun, tannim tem odhikareank kollounk zai aslem. Punn ho zomo sangata mellon ieun Romi kaidea add gela hem tannem tanchea ugddasak haddlem. Tachea hea utrank lagon tancher bhirant aili astoli. Tor zoxem survatek te rokddech ragar zalʼle, toxench atam te rokddech tondd zale ani thoinchean gele.—Itihas 19:35-41.
19 Hea sonvsarache odhikari Devachea lokanchi rakhonn korunk hea ritin somjikaien vagle tachi hi poili vo nimanni ghoddnni nasli. Karonn apostl Juanvan eka dorxonant polloilʼlem ki nimannea disamnim dhortori udkachi nodi gillta. Hi dhortori mhunnttlear, hea sonvsarache manadik odhikari. Ani nodi mhunnttlear, Soitanan Jezuchea pattlavdaram add haddlolo dhumallo. (Prok. 12:15, 16) Ani aiz oxench zalam tem dison ieta. Zaite somjikaieche neai korpi, Jehovachea Sakxeank sangata mellon ieunk ani bori khobor porgottunk maniotai ditat. Ani zaite pavtti amchea borea vagnnukek lagon oxem zaunk pavta. Bible-antlean oxem dison ieta, ki Pauluchea borea sobhavak lagon, thodde sorkari odhikari taka man ditale ani to surokxit aslolo tankam zai aslo. (Itihas 19:31) Tor dusream sangata ami promannik astat ani amchi vagnnuk bori dovortat tednam tacho khub boro porinnam zaunk xokta.
20. (a) Poilea xekddeant Jehovachem utor ximpddot ani disan-dis ghott zait gelem toxem atam-i zata hem zannam zaun tumkam koxem bhogta? (b) Jehovache sevent zoit mellonk tumi kitem korunk tharailam?
20 Poilea xekddeantlea Kristanvanchea vellar, Jehovachem Utor “ximpddot gelem” ani disan-dis ghott zait gelem mhunn ami kitlim khuxal nhoi! Aiz amchea disamnim pasun, Jehovachea modotin tachea lokank korttant zaite pavtti zoit mellʼllam. Tor amkam pasun oslem zoit mellonk ami kitem korunk zata? Hea odheai-ant ami lisanvam xikleant tim amchea jivitant apnnaunk zai. Tim mhunnttlear, ami khaltim ravonk zai, Jehovache songottnne thaun amkam melltta tem margdorxon ami rokddench pallunk zai, Jehovache sevent khub vavr korunk zai, ghaddiponn nakarunk zai, toxench, amchi vagnnuk bori dovrunk zai ani ami promannik ravonk zai. Ami oxem kelem zalear, dusreank ami ekdom bori sakx diunk pavtolim.
a “Efez—Asiachem Rajdhani,” hem boks polloiat.
b Efezant astana, Paulun Korintkarank Poili chitt pasun boroili.
c Apli gham dolleant vochona zaunk, Paulu ghoddie aplea koplak rumal bandtalo. Toxench, hanga sanglolo kopddo ghoddie to bhov sokall fuddem tombu bandpachem kam kortana aplea benddak bandtalo to kopddo aslo, jednam to porgottnni korinaslo. Hantuntlean to khub koxtti vavr kortalo mhunn dison ieta.—Itihas 20:34, 35.
d Hea vostunchem mol 50,000 chandiche nanne asle mhunn Lukas sangta. Tor to dinara vixim uloitalo zalear, tea kallar eka munxan sumanache satui dis kam kelʼlem zalear itle poixe zoddunk taka 50,000 dis, mhunnche sumar 137 vorsam lagtolim aslim.
e “Ami ghoddie jive urchenant oxem amkam dislem” mhunn Paulun Korintkarank boroilem tednam, to ghoddie Efezant ghoddlolea heach ghoddnne vixim uloitalo zait. (2 Kor. 1:8) Punn, to anikui dusre bhirankull ghoddnne vixim uloitalo oxem-i zaunk xokta. Jednam Paulun, to “Efezant ranvott zonvaram lagim zhuzlo” oxem boroilem, to ghoddie arena-nt vo stadium-a sarkea zagear taka ranvott zonvaram lagim zhuzonk poddlo vo taka munxam thaun virodh ailo tea vella vixim uloitalo astolo.—1 Kor. 15:32.
f Osli kola aslole munxanche zome khub bhirankull zaunk xoktat. Udharonnak, sumar 100 vorsam uprant eka panv korpeanchea zomean osloch bovall kelʼlo.