Jun—Jivit ani Porgottnni Mittingechea Pustike Pasot Modot
JUN 4-10
DEVACHEA UTRANTLE THEVE | MARKU 15-16
“Jezun Bhakit Purnn Kelem”
(Marku 15:3-5) Mukhel iadnik jinʼnosvar garannim Tacher ghaltale. 4 Pilatan Tache lagim portun vicharlem: “Tum kaich zobab dinai? Kitlim garannim, polle, te tujer ghaltat!” 5 Punn Jezun anink zap kaddli na mhonn Pilatak ojap dislem.
(Marku 15:24) Taka [“khambear,” NW] marlea uprant, konnak kitem poddta tem polleunk tannim sorti ghaleo ani Tachim vostram vanttlim.
(Marku 15:29, 30) Tennem ieto-veto lok apli tokli haloit Tacheo kenddnnio kortalo oxem mhonnun: “Tum re to? Devmondir moddun uddoitai ani tem tin disamnim novean bandtai to, 30 Tuzoch jiv vanchoi atam! [“Khambea,” NW] velo denv, polleum-ia!”
nwtsty obheasachi ttipnni Mk. 15:24, 29
Tachim vostram vanttlim: Ju. 19:23, 24-ant hea ghoddne vixim anik mahiti dilea ji Matev, Marku, ani Lukas hea xubhvortomanamnim na: Romi soinik bhailea vostracher ani bhitorlea vostracher sorti ghatli; soinikamnim bhailea vostranche “char vantte kele, dor eka soinikak ek vantto”; tankam bhitorlea vostrache vantte korunk na asle mhunn tannim tacher sorti ghatli; ani sorti ghatlolean St. 22:18-antlem bhakit purnn zalem. Tea tempar guneanvkari asloleachim vostram, taka marpi soinikan apnnak dovorchi ek rit asli. Tor te tea guneavkareak marchea poilim tachim vostram pinztale ani tancheo vostu kaddun ghetale. Oxem korun te tankam anik opman kortale.
apli tokli haloit: Choddxe pavtt lok dusreacho opman korunk, moskoreo korunk ani taka loz kounk oxem kortale. Ieta voita tea lokamnim khobor nastana St. 22:7-ant sanglolim utram purnn kelim.
(Marku 15:42-43) Sanz zalea uprant, Arimateiacho Juze ailo; to Mha-Dhormsobhecho ek xrextt vangddi aslo ani Devachea Rajeachi vatt polletalo. To Toiarecho Dis dekhun, mhonnge Sonvara adlo dis, dhir dhorun Pilata-xim vochun tannem Jezuchi kudd magli.
(Marku 15:46) Juzen ek ol vikti gheun haddli ani Taka denvoun te olin revddailo ani khoddpant khonnlole eke somadhint Taka dovorlo; magir ek fator ghunvddaun somadhichea tonddak laili.
nwtsty obheasachi ttipnni Mk. 15:43
Juze: Juze vixim char xubhvortomanachea boroupeamnim veg-veglli mahiti dilea. Hea mahiti voilean amkam hea char boroupeam vixim kollon ieta. Dondd vosuldar Matev, Juze “ek girest monis” mhunn sangta; Romi lokam pasot borovpi Markus, to ek “xrextt vangddi” ani Devachea Rajeachi vatt polloitalo mhunn sangta; toxench to “ek boro ani dhormvont monis” zannem Maha-Dhorm sobhen, Jezu add kelʼlim kortubam manun gheunk na mhunn kallji dakhovpi dotor Lukas sangta; fokot Juanv tachea vixim, to “Jezucho xis punn Judevanche bhirantin gupti ravlolo” mhunn sangta.—Mt. 27:57-60; Mk. 15:43-46; Luk. 23:50-53; Ju. 19:38-42.
Bible-ant Motiam Sodhum-ia
(Marku 15:25) Taka [“khambear,” NW] marlo tedna sumar donparcho vell zalʼlo.
nwtsty obheasachi ttipnni Mk. 15:25
sumar donparcho vell: Mk. 15:25 ani Ju. 19:14-16 [Povitr Pustok - Adlo ani Novo Korar] hea versant Jezuk khambear marlo tednam “sumar donʼpar zalʼlo” mhunn sangta. Punn survatek, him versam boroilolim tednam Mk. 15:25-ant “tisrea vora,” mhunn sanglolem (tisrea vora mhunnttlear sokallchim 9:00 voram) ani Juanv 19:14-16-ant, Pilatan Jezuk jivexim marunk “sovea vora,” tanche adin kelo mhunn sanglolem. Ho forok kiteak lagon asa kai? Ho forok Bible-antlim versam purnn ritin somzainant. Punn ami thodde mudʼdhe pollounk zatat: Jezu morche poilim zalolea ghoddnnechea vella vixim char-ui xubhvortomanam veg-vegllem sangonant. Bodlek, iadnik ani vhoddil dis uzvaddlea uprant mellʼlle ani Jezuk Romi razpal Pilata fuddem vhelo mhunn sangtat. (Mt. 27:1, 2; Mk. 15:1; Luk. 22:66–23:1; Ju. 18:28) Jezu khambear aslo tednam, mhunnche “sovea vora . . . tem nnovea vora porian” desacher kallokh poddlolo mhunn Matev, Marku ani Lukas sangtat. (Mt. 27:45, 46; Mk. 15:33, 34; Luk. 23:44 NW) Jezuk marlo tea vellant forok asa oxem disonk xokta karonn eka munxak jivexim martale tednam, taka fokot jivexim marcho vell nhoi punn, taka poilim chabkamnim martale to vell pasun mellon aslo oxem thodde sangtat. Thodde pavtt guneavkareak itlea khor ritin chabkam martale ki jivexim marche poilinch guneanvkari mortalo. Jezu vixim polloilem zalear, taka boroch marlolo dekhun tacho khambo uklunk taka dusreachi modot zai poddli. (Luk. 23:26; Ju. 19:17) Zor Jezuk jivexim marchea vellant, chabkamnim marop-ui mellon aslem zalear, Jezuk khambear khillaunchea poilim vo taka jivexim marchea poilim thoddo vell soron gelo astolo mhunn hanga kollon ieta. Hem sarkem asonk xokta mhunn Mt. 27:26 ani Mk. 15:15-a voilean kolltta. Karonn thoim, chabkamnim marchea vixim ani khambear khillaunchea vixim sangata sanglam. Tor Jezuk jivexim marlolea vella vixim borovpeamnim aplea chintpa pormonnem veg-vegllea bhaxen sanglolean tea vellant forok zaunk xokta. Tor hem soglem polloitana, khambear khillailea uprant Jezu rokddoch melo tem aikon Pilat kiteak ojap zalo tem kollon ieta. (Mk. 15:44) Tea bhair, Bible boroupi choddxe pavtt ratik kortale toxe, disache pasun tin-tin vorache char bhagamnim vantto korchi podʼdot pallttale. Hea toren disache bhag kelolean tannim tisrem, sovem, nnovem vor kiteak mhunnttlem tem somzonk zata. Him disachim voram sokallim 6:00 voram thaun suru zatalim. (Mt. 20:1-5; Ju. 4:6; D.I. 2:15; 3:1; 10:3, 9, 30) Toxench, tea tempar lokam lagim ghoddial naslem dekhun vell sangtana lok chodd korun, “sumar” hem utor uzar kortale, zoxem Ju. 19:14-ant vachunk melltta. (Mt. 27:46; Luk. 23:44; Ju. 4:6; D.I. 10:3, 9) Thoddea utramnim sangchem mhunnttlear: Marku ghoddie Jezuk chabkamnim marlolo ani khambear khillailʼlo heo donui ghoddnneo melloun vell sangta astolo. Punn Juanv fokot Jezuk khillailʼlo toch vell sangta. Hea don-ui boroupeamnim Jezuk jivexim marlolo vell boroitana ghoddie laginchea tin vorachea bhagak zoddlo astolo. Toxench, Juanvan tea vella vixim sangtana “sumar” oxem mhunnttlem. Hem soglem polloitat tednam, Bible-achea hea donui zagear kiteak forok asa tem amkam somzota. Xevottak sangchem mhunnttlear, Markun aplem pustok boroun zaitea vorsa uprant Juanv-an aplem pustok boroilem. Punn Juanvan Markuchea pustoka thaun nokol korun borounk na mhunn vellant aslolea forok-a thaun kollon ieta.
(Marku 16:8) Bhair sorun, teo bailo somadhi thaun pollun geleo; tancher suttlolo bhoi ani kampero; ani tannim konnakuch kai sanglem na, kiteak teo bhielʼleo.
nwtsty obheasachi ttipnni Mk. 16:8
teo bhielʼleo: Markus pustokachea sogle-von pornea hostolekhamnim, xevottachi attvi vers heach utramnim sompta. Hem pustok poilem boroilolem tednam ti vers ovchituch somponk na astoli mhunn thoddim sangtat. Punn, tanchem hem sangop sarkem nhoi oxem dista karonn Markuchi boroupachi rit pollounk gelear, to ek vixoi thoddeach utramnim somzaitalo. Toxench chovtea xekddeantle pondit Jerome ani Eusebius, hem pustok “teo bhielʼleo,” heach utramnim sompta mhunn sangtat.
Marku pustokachea zaitea Grek hostolekhamnim ani veg-vegllea bhasamnim kelʼlea bhaxantoramnim hea 8-vea versa fattlean mottvo xevott ani lamb xevott zhoddlolo asa. Lamb xevott (anik 12 versam asat) amkam Kristi Xokachea, panchvea xekddeant boroilolea Codex Alexandrinus, Codex Ephraemi Syri rescriptus, ani Codex Bezae Cantabrigiensis-ant vachunk melltta. Ani Latin Vulgate, the Curetonian Syriac, and the Syriac Peshitta-ant sudʼda amkam vachunk melltta. Punn hanchea adim chovtea xekddeant boroilolea don hostolekhamnim, Codex Sinaiticus ani Codex Vaticanus-ant tem vachunk mellona, vo chovtea vo panchvea xekddeant boroilolea Codex Sinaiticus Syriacus-ant vachunk mellona, vo panchvea xekddeantlea Markuchea Sahidic Coptic hea soglea-von porne hostolekhant-ui tem mellona. Toxench, Armenian ani Georgian-achea soglea-von adlo hostolekh 8-vea versant sompta.
Uprant aslolea Grek hostolekhamnim ani veg-vegllea bhasamnim kelʼlea bhaxantoramnim mottvo xevott (fokot thoddeo volleo aslolea) zhoddla. Kristi Xokachea attvea xekddeachea Codex Regius-ant donui xevott dilʼle asat, zantunt mottvo xevott poilim dila. Dor eka xevottachea survatek ek ttipnni dilʼli asa. Tantunt, thoddea hostolekhamnim te donui xevott mellttat mhunn sanglam punn tantunt te donui xevott khore nhoi mhunn manun ghetat.
MOTTVO XEVOTT
Mk. 16:8-a uprant aslolo mottvo xevott, prerit kelʼlea Devachea Utracho bhag nhoi. Mottvo xevott oxem toren dilʼlo asa:
Bailamnim vochun apnnank sanglolem titlem-i Pedruk ani tachea sangatiank thoddea utramnim kollit kelem. Tea uprant khud Jezun Aplea xisam udexim Udenti thaun Ostomte porian sasnnik taronnacho povitr ani ovinaxi sondex porgott kelo.
LAMB XEVOTT
Mk. 16:8-a uprant aslolo lamb xevott, prerit kelʼlea Devachea Utracho bhag nhoi. Lamb xevott oxem toren dilʼlo asa:
9 Satolleachea poilea disa, sokallim punorjivont zaun, Jezu poilo Magdalache Mariek dixtti poddlo; tiche vele Tannem sat devchar kaddlole. 10 Tinnem vochun Tache borabor astalim ani atam dukh korun roddtalim tankam kollit kelem. 11 Punn To jivo asa ani tika dixtti poddla mhonn tannim aikun-ui sotmanlem na. 12 Hache uprant tanche bhitorle dog zann eka ganvant cholun vetale; dusrem ek rup gheun To tankam dixtti poddlo; 13 Tannim ieun herank sanglem, punn hanchem-i tannim sotmanlem na. 14 Xekim, Ikra Zann jevta astana, tankam To dixtti poddlo. Apnnak punorjivont zalʼlo dekhlolo tanchem tannim sotmanun ghetlem na dekhun, bhavarth dhorche svater aplench khorem korun ravle mhonnun Tannem tankam bexttaile. 15 Ani Tannem tankam sanglem: “Akʼkhea sonvsarak vochat, soglle rochnnek Xubhvortoman porgottat. 16 Bhavarth dhortit ani Povitr-Snan ghetit tim soddvonn zoddtolim; punn bhavarth dhorina zatit tim khastichem formonn ghetolim. 17 Bhavarth dhortoleam sovem heo khunna dixtti poddtoleo: Mhojea Nanvan devchar kaddtolim, noveo bhaso uloitolim, 18 sorop dhortolim, ani jiv kaddpachem kitem-i tim pietit bi, tankam tem vaitt zaunchem na, piddevontancher hat dovrun tim tankam borim kortolim.”
19 Ani Somia Jezun tanche kodde uloun sompoitoch, Devan Taka voir sorgar ubarun vhelo ani thoi To Devachea uzveak bosla. 20 Tannim vochun soglle kodden Xubhvortoman porgottlem. Somi tanchem utor thiraitalo.
JUN 11-17
DEVACHEA UTRANTLE THEVE | LUKAS 1
“Mariechea Khaltikaiechi Dekh Gheiat”
(Lukas 1:38) Tedna Marien mhollem: “Hi asam hanv Sorvesporachi chakorn: zaum mhoje sovem tujea utra pormannem.” Ani devdut tiche sorxilo koddsorlo.
ia 149 ¶12
“Hi Asam Hanv Jehovachi Chakorn!”
12 Tinnem Gabriel devdutak mhunnttlem: “Hi asam hanv Sorvesporachi chakorn: zaum mhoje sovem tujea utra pormannem.” (Lukas 1:38) Ti khalti ani Devachea utrak pallo divpi ostori mhunn tichea utramnim dison ieta. Mariechim him utram bhavarth aslolea sogleank mhotvachim. Soglea sevokam modem chakorn sogleam-von khalti; tichem akʼkhem jivit tichea dhoniachea hatant aslem. Teach bhaxen, aplo Dhoni Jehovachea hatant apunn asa mhunn Mariek bhoglem. Apunn Jehovachea hatant surokxit astoli mhunn ti zannam asli, karonn to visvaxi lokam sangata visvaxi ravta, ani zor tor tinnem apleak dilʼlem kotthin kam bore toren kelem zalear, Jehova ticher besanv ghaltolo mhunn tika khobor asli.—St. 18:25.
(Lukas 1:46-55) Marien mhollem: “Mhozo otmo Sorvesporak vakhannta, 47 Deva mhojea Taroka khatir mhozo jiv murgottʼta, 48 Aple chakorniche lhanvikaiecher Tannem dixtt ghali: hoi, atanchean soglleo pinddka mhaka mhonnttoleo subhagi! 49 Mhoje khatir vhodd-vhodd vostu keleo Tannem:Sorvbollixtt To, Povitr Nanv Tachem!, 50 Tachi bhokti kortoleank pavta pinddkeche pinddkent Tachi doia. 51 Aplea bavlleachi To xokti dakhoita, kallzant gorv dhortoleank duspottaita. 52 Podvedarank To sodram voile xevttita, hinn-holkeank unch ubarta; 53 Bhukelʼleank To borea-borea denneamnim bhorta, girestank rikamea hatamnim porot dhaddta. 55 Abrahama ani tache sonsti khatir sorvkallak amchea purvozank dilʼlea utracho, 54 Aple kakluticho, Tannem ugddas kelo ani Israelak, Aplea chakrak, xeronna ghetlo.”
ia 150-151 ¶15-16
“Hi Asam Hanv Jehovachi Chakorn!”
15 Uprant Marie uloili. Tinnem mhunnttlolim utram Devachea Utrant boroun dovorlolim asat. (Lukas 1:46-55 vachat.) Bible-ant him Mariechim sogleam-von lamb utram ani him utram amkam tichea vixim zaitem xikoitat. Mesiasachi avoi zauncho vhodd sueog Jehovan tika dilo mhunn ti kitli upkari asli tem ti Jehovak hanga vakʼkhannttana kollon ieta. Jehova gorvixtt ani bolixtt lokancho dves korta punn tachi seva kortolea khaltea ani gorib lokank modot korta mhunn ti sangta tednam tika kitlo ghott bhavarth asa to amkam dison ieta. Toxench tika kitlem ginean aslem tem-ui amkam dison ieta. Eka odmasa pomonnem tinnem 20 pavtti poros chodd Hebrev pustokachim utram ulekh keleant!
16 Khorench Marien Devachea Utracher niall kelo. Toripunn, ti khalti ravli. Aplench sangchea svater tinnem Devachim utram uzar kelim. Tichea kusveant zolmocho aslo to put ek dis toxench korun oxem mhunnttolo: “Mhoji xikovnn Mhoji nhoi, punn Mhaka pattoila Tachi.” (Juanv 7:16) Ami amkanch vicharunk zai: ‘Devachea Utrak hanv man ani resped dakhoitam kai? Mhaka mhojech vichar ani xikvonn avoddtta kai?’ Hea vixoiancher Mariechem chintop sarkem aslem.
Bible-ant Motiam Sodhum-ia
(Lukas 1:62) Tedna taka kitem nanv diunchem kai mhonn tachea bapaichi khuxi sodun kaddunk, tannim bapai kodde kurvo korun vicharlem.
w08 3/15 p. 30 par. 6
Zakaria mono ani bhero zalo kai? Na. To fokot mono zalo. Heramnim Zakariak to aplea bhurgeak kitem nanv dovortolo mhunn “kurvo” vo hatamnim ixaro korun vicharlem. Tannim to bhero aslo mhunn oxem korunk na. Putak kitem nanv diunk zai tea vixim tachea bailen herank sanglolem tem tannem chodd korun aikolʼlem astolem. Punn dusreamnim Zakaria lagim hea vixim hatamnim ixaro vo havbhav korun vicharlo astolo. Zakariache “tondd ugoddlem” hacho orth to fokot mono aslo, bhero nhoi.—Lukas 1:13, 18-20, 60-64.
(Lukas 1:76) Ani tuka, ballka mhojea, Bhov Vortea Devacho. Provadi mhonn lok pachartolo, kiteak tum Sorvesporacheo vatto toiar korunk Tache fuddem vetoloi,
nwtsty obheasachi ttipnni Luk. 1:76
Sorvesporacheo vatto toiar korunk Tache fuddem vetoloi: Juanv Batist “Sorvesporacheo vo Jehovacheo vatto toiar korunk Tache fuddem vetolo.” Hacho orth to Jezuchi vatt toiar korpi zaun astolo. Karonn Jezu aplea Bapaicho protinidhi zaun aplea Bapaichea nanvan ieuncho aslo.—Ju. 5:43; 8:29; hea versant Jehovah hi obheasachi ttipnni polloi.
JUN 18-24
DEVACHEA UTRANTLE THEVE | LUKAS 2-3
“Tornatteamno—Jehova Lagim Tumi Tumchi Ixttagot Ghott Kortat Kai?”
(Lukas 2:41, 42) Tacho avoibapui vorsachea-vorsa Pask-Utsovak Jeruzalea vetalo. 42 Ani To bara vorsancho zalo tedna, tim Utsovak sodanche bhaxen Jeruzaleak gelim.
nwtsty obheasachi ttipnni Luk. 2:41
tim Utsovak sodanche bhaxen Jeruzaleak gelim: Somurti pormonnem Pask utsovak bailamnim vochonkuch zai mhunn nasle. Punn, Juze sangata Jerusaleak vorsachea-vorsa utsovak vochpachi sonvoim Mariek aslim. (Sutt. 23:17; 34:23) Dor vorsa tanchea vaddttea famili sangata, vochon ieunk tim sumar 300 km (190 mi) provas kortalim.
(Lukas 2:46, 47) Ani tin disam uprant To tankam Devmondirant mellʼllo: xastriam modem bosun To tanchem aikotalo ani tankam vichar korit aslo. 47 Tachem aikotolea somestank Tachea gineanachem ani Tachea zobabanchem mottem ojap dislem.
nwtsty obheasachi ttipnni Luk. 2:46, 47
tankam vichar korit aslo: Jezuche aikopi ojap zale tachea voilean, tache prosn ek bhurgo apleak zannam zaunk zai mhunn vicharta tosle prosn nasle mhunn kolltta. (Luk. 2:47) “Vichar korit” hea utrank uzar kelʼlea Grek utrancho orth thodde favtt eka Korttant vichartat toslea ritiche ani prosnancher-prosn vicharta tosle prosn mhunn dakhoun dita. (Mt. 27:11; Mk. 14:60, 61; 15:2, 4; D.I. 5:27) Utsova uprant mukhel dhormik fuddari devmondirant vhoddli suvat aslolea zagear xikoitale mhunn itihaskar sangtat. Lok tea fuddareanchea paiam lagim boson tanchem aikotale ani tankam prosn vichartale.
mottem ojap dislem: “Ojap zavop,” hea utrank uzar kelʼlea Grek kriapodacho orth, sodanch vo porte-porte ojap zavop mhunn asonk xokta.
(Lukas 2:51, 52) Ani tanche borabor To denvun gelo ani Nazaretak portun ailo; thoi To tankam khalto ravlo. Tachi avoi heo soglleo ghoddnnio aplea kallzant samballun dovortali. 52 Ani Jezu zannvaien, piraien ani kurpen Deva ani monxam mukhar vaddot vetalo.
nwtsty obheasachi ttipnni Luk. 2:51, 52
tankam khalto ravlo: Vo “tankam pallo di-it ravlo.” Jezun apleak aslolea Devachea Utrachea gineana vorvim devmondirant aslolea xikoupiank ojap kele. Tori punn, to tachea avoi-bapaik sodanch khalto ravlo mhunn hea utrank uzar kelʼlea Grek kriapodachea ortha vorvim kolltta. Jezun aplea avoi-bapaichea utrak dilʼlo pallo dusrea khoinchea-i bhurgean dilʼlea poros odik mhotvacho aslo. Oxem korun tannem Moizesachea somurtint boroilolem ekan-ek utor purnn kelem.—Sutt. 20:12; Gal. 4:4.
Bible-ant Motiam Sodhum-ia
(Lukas 2:14) “Bhov unchlea sorgar astea Devak mhoima, ani prithver Devachi boreponn aslolea monxancher xanti!”
nwtsty obheasachi ttipnni Luk. 2:14
ani prithver astea monxank Tachi doia ani xanti vo Tachem boreponn: Thoddea hostolekam pormonnem thoddea bhaxantorant oxem bhaxantor kelam. Punn, adlea ani patiepa sarkea hostolekhachea adarit, New World Translation-ant hea utrank, “ani prithver boreponn aslolea lokam modem boreponn” oxem bhaxantor kelam. Munxancho sobhav ani kornneo kosleo-ui asum, Devachem boreponn tancher astolem oso hea devdutanchea kollounnecho orth naslo. Punn, jim Devacher khoro bhavarth dovortat ani tachea putache pattlavdar zatat tinch Devachem boreponn melloun ghetolim.—Hea versant obheasachi ttipnni monxank Tachi doia ani xanti vo Tachem boreponn polloi.
monxank Tachi doia ani xanti vo Tachem boreponn: Hanga Devdutachea kollounneant sangloli “doia ani xanti vo boreponn” hem munxamnim dakhoilʼlem boreponn nhoi punn Devan dakhoilʼlem boreponn. Hea utrank uzar kelʼlem eu·do·kiʹa hem Grek utor “kurpa; khuxi zavop; maniotai divop” oxem-i mhunnonk zata. Hea utrak mellon aslolem kriapod eu·do·keʹo Mt. 3:17; Mk. 1:11; ani Luk. 3:22-ant (obheasachi ttipnni Mt. 3:17; Mk. 1:11 polloi) melltta, zoim Dev aplea puta lagim tachea bautizma uprant uloita. Hacho orth, “maniotai divop; manvop, kurpa dakhovop; sontos ghevop.” Him utram uzar keleant tea pormonnem, “monxank Tachi doia ani xanti vo Tachem boreponn” (an·throʹpois eu·do·kiʹas) hea utrancho orth Devachem boreponn vo maniotai aslole lok. Vo “to manoitai dita, to sontosta” tosle lok oxem-i mhunnonk zata. Tor hi devdutanchi kollounni Devachem boreponn dakhoita. Hem boreponn soglea lokancher nhoi, punn Devacher khoro bhavarth dovortolea ani tachea putache xis zatolea lokancher asa. Eu·do·kiʹa hem Grek utor thoddea pavtt munxanchem boreponn suchit korta (Rom. 10:1; Filp. 1:15), tori punn zaite pavtt tem Devachea boreponna vixim sangta, vo taka lokamnim kitem kelear khuxi bhogta tache vixim sangta, vo to koxi maniotai dita te vixim sangta. (Mt. 11:26; Luk. 10:21; Ef. 1:5, 9; Filp. 2:13; 2Tes. 1:11). Septuagint-ant St. 51:18-ant [50:20, LXX] uzar kelʼlem utor Devachea “boreponna” vixim sangta.
(Lukas 3:23) Aplo vavr suru kelo tedna Jezu sumar tis vorsancho aslo ani lok To Juzecho put mhonn somzotalo. Juzecho bapui Heli;
wp16.3 9 ¶1-3
Tumi zannant?
Juzecho bapui konn aslo?
Juze Nazareth ganvcho ek tovoi, Jezucho posko pai aslo. Punn Juzecho bapui konn aslo? Jezuchea vonxavolli vixim Matevachem Xubhvortoman, Jakob nanvachea eka munxa vixim sangta ani Lukachem xubhvortoman, “Juzecho bapui Heli” mhunn sangta. Tor hea donui xubhvortomanamnim vegllemponn kiteak?—Lukas 3:23; Matev 1:16.
Matevachem pustok oxem sangta: “Jakob bapui Juzecho.” Hanga ek Grek utor uzar kelam tem, Jakob Juzecho pai mhunnon dakhoun dita. Matev, Juzechea vonxavoll, mhunnche David razanche vonxavoll sodhun kaddttalo. Hea vonxavolli vorvim xinvasonachea kaideacho hokʼkh Jezucho posko pai Juze vorvim, Jezuk mellcho aslo.
Dusre vatten, Lukachea pustokant “Juzecho bapui Heli” vo Heli-cho put Juze mhunn sangta. Helicho put mhunntta tednam, tacho orth zanvoim sudʼda zaunk xokta. Heach bhaxechem anik ek udharonn Lukas 3:27-ant vachunk melltta. Shealtielacho bapui Jekonia aslo. Punn hea versant, Shealtiel ‘Neri-acho put’ mhunn sanglam. (1 Itihas 3:17; Matev 1:12) Ghoddie Shealtiel Neri-chea eka dhuvem lagim kazar zalʼlean to tacho zanvoim aslo. Teach bhaxen Juze Helicho put oxem mhonnonk zata, karonn to tache dhuve Marie lagim kazar zalʼlo. Tor Lukasan, Jezuchi vonxavoll ‘munxa sombondi’ tache avoi Marie thaun sodhun kaddli. (Romkarank 1:3) Tor Bible-ant Jezucheo don veg-veglleo ani faideacheo vonxavolleo dilʼleo asat.
JUN 25–JULAY 1
DEVACHEA UTRANTLE THEVE | LUKAS 4-5
“Jezun Nakarleo Toxeo Tumi-i Tallnneo Nakarat”
(Lukas 4:1-4) Povitr Atmean bhorlolo, Jezu Jordana thaun koddsorlo. Taka oronneant vhorun, 2 thoisor challis dis Povitr Atmo Taka hanga-thoi bhonvddaitalo ani devchar Taka naddit aslo. Tea disamnim Tannem kaich khelem na, ani te dis zatoch Taka bhuk lagli 3 Devcharan Taka mhollem: “Tum Devacho Put zalear, hea fatrak unddo zaunk adnia kor.” 4 Punn Jezun taka oso portipall kelo: “Povitr Pustokar oxem boroilʼlem asa: ‘Unddeanuch monis jiena.’”
w13 8/15 25 ¶8
Tumi Koslim Munxam Zaunk Zai Tem Chintat
8 Soitanan Jezuk tallnnent ghalunk apli poilinchi naddbudʼdhi uzar keli. To oronneant aslo ani 40 dis ani 40 rat bhuken aslo tednam Soitanan Jezuk jevnnachi as dakhoun naddpacho proitn kelo. Soitanan mhunnttlem, “Tum Devacho Put zalear, hea fatrak unddo zaunk adnia kor.” (Lukas 4:1-3) Jezu mukhar atam don vatto asleo, teo mhunnttlear: tannem bhuk bagounk apli xokti uzar korunk zatali vo ti uzar korinastana ravonk zatalem. Apli as bagounk xokti uzar korop chukichem mhunn Jezu zannam aslo. To bhuken aslo tori astana, jevnna poros Jehovachi ixttagot sodanch samballun dovrop chodd gorjechem mhunn tannem dakhoun dilem. Tannem mhunnttlem, “Oxem boroilʼlem asa: Unddeach vorvim nhoi, punn Jehovachea tonddantlean bhair sorta tea utram vorvim munis jieta.”—Lukas 4:4, NW.
(Lukas 4:5-8) Magir devcharan Taka eka unch zagear vhelo ani ekech ghoddie bhitor sonvsarantlim sogllim rajeam Taka dakhoun 6 mhollem: “Hea soglleancher podvi ani tachi mhoima hanv tuka ditolom, kiteak mhoje svadhin hem kelʼlem asa ani mhaka khuxi asa taka hanv tem ditam; 7 mhonnttoch mhojea paiam poddun tum mhaka nomoskar korxi zalear, hem sogllem tujem zatolem.” 8 Tedna Jezun portipall korun taka mhollem: “Povitr Pustokar oxem boroilʼlem asa: ‘Tujea Sorvespora Devak tum bhoztoloi ani Tachi ekleachich seva kortoloi.’”
w13 8/15 25 ¶10
Tumi Koslim Munxam Zaunk Zai Tem Chintat
10 Soitanan hea vellar Jezuk tallnnent ghalunk apli naddbudhi koxi uzar keli? Soitanan “ekech ghoddie bhitor sonvsarantlim sogllim rajeam Taka [Jezuk] dakhoun mhollem: ‘Hea soglleancher podvi ani tanchi mhoima hanv tuka ditolom.’” (Lukas 4:5, 6) Jezun aplea dolleamnim sonvsarantli soglim rajea ekach dobkeak pollounk na. Punn, Jezuk tea soglea rajeanchi mhoima eka dorxonant dakhoili zalear to akorxit zaunk xokta mhunn Soitanan chintlem astolem. Loz nastana, Soitanan sanglem: “Mhojea paiam poddun, tum mhaka nomoskar korxim zalear, hem sogllem tujem zatole.” (Lukas 4:7) Soitanak Jezu jea toren vaglolo zai aslo, tea toren Jezu vagonk na. Tannem rokddoch zobab dilo. Tannem mhunnttlem: “Povitr Pustokar oxem boroilʼlem asa; ‘Tujea Sorvespora Devak tum bhoztoloi ani tachi ekleachich seva kortoloi.’”—Lukas 4:8.
(Lukas 4:9-12) Magir devcharan Taka Jerusaleak vhelo ani Devmondirachea kollsar ubo korun Taka mhollem: “Tum Devacho Put zalear, hanga thaun sokla uddki mar, 10 kiteak Povitr Pustokar oxem boroilolem asa: ‘Tuzo samball korunk To Aplea dutank Tuje vixim adnia ditolo,’ 11 ani anink eke svater: ‘Tuzo pai fatrak adollna zaunk, te tuka aplea hatamnim uklun dhortole.’” 12 punn portipall korun Jezun mhollem: “Povitr pustokar oxem boroilʼlem asa: ‘Sorvespora tujea Devachi tunvem porikxa korum noie.’”
nwtsty media
Devmondirachem Kollos
Soitan Jezuk khoreanich “devmondirachea kollsar” vo “soglleam-von unchlea zagear” vhoron thoim thaun uddki marunk sangta. Punn Jezu khoreanich khoim ubo aslo to amkam khobor na. Hanga uzar kelʼlem “Devmondir” hem utor, Devmondirachea sorv-bhonvtonnchea zageak lagu zata astolem. Toxem zalear, Jezu Devmondirachea dokxinn udente vatten (1) ubo ravlo astolo. Vo Devmondirachea zageachea dusrea eka konnxar ubo ravlo astolo. Oslea khoinchea-i zagear ravon uddki marli zalear, Jehovachi modot nastana Jezu morta aslo.
w13 8/15 26 ¶12
Tumi Koslim Munxam Zaunk Zai Tem Chintat
12 Jezun khaltikaiechem ek borem udharonn dovorlem. Tannem Eve sarkem korunk na. Soitanan Jezuk dusrea ritin tallnnent ghalcho proitn kelo, punn tannem dusreank dakhounk lagon kitem korun, Devachi porikxa korchim chintnam sudʼda aplea monant ieunk diunk na. Toxem kelʼlem zalear to apunn gorvixtt mhunn dakhoita aslo! Punn Jezucho zobab spoxtt ani soroll aslo: “Povitr pustokar oxem boroilʼlem asa: ‘Sorvespora tujea Devachi tunvem porikxa korum noie.’”—Lukas 4:9-12 vachat.
Bible-ant Motiam Sodhum-ia
(Lukas 4:17) Izaias provadiachem pustok Taka kaddun dilem ani pustokacho kovllo usoitana oxem boroilʼlem asa ti svat taka mellʼli:
nwtsty obheasachi ttipnni Luk. 4:17
Izaias provadiachem . . . pustokacho kovllo: Mittachea Doria lagim mellʼllole Izaiasache kovlle eka-meka zoddlole 17 chamddeache kuddke asle. Tea akʼkhea kovllechi lambai 7.3 m (24 ft) asli zantunt 54 bhag asle. Nazaretachea devastanant asloli kovlli itlich lamb asli astoli. Poilea xekddeant aslolea kovlleancher odheai ani versancho ankddo naslolean Jezuk vachun zai aslim tim versam tannem sodhun kaddunk zai aslim. Punn, Jezuk tea bhakitanchim utram sompeponnim mellʼllim tachea voilean taka Devachea Utranchi bori vollokh asli mhunn kollon ieta.
(Lukas 4:25) Anink ek sot tumkam sangtam: Elijachea kallar, tin vorsam ani sov mhoine Devan sorg dhampun dovorlolo ani akʼkhea ganvant vhodd bhuk poddloli tedna, Israelant zaiteo vidva asleo.
nwtsty obheasachi ttipnni Luk. 4:25
tin vorsam ani sov mhoine: 1Raz. 18:1-a pormonnem Dukollachea “tisrea vorsak” Elijan bhuk kabar zatoli mhunn sanglem. Tor thodde lok, Jezun sanglolim utram 1 Razant sanglolea pormonnem na mhunn sangtat. Punn, Hebrev bhaxen boroilolea versant, dukoll tin vorsam poros unno aslo mhunn sangona. “Tisrea vorsak” him utram Elijan Ahabak dukolla vixim poile pavtt kolloilʼlem tea vella vixim sangta. (1Raz. 17:1) Tannem ti kollounni kelʼli tednam gim chalu aslo. Gim sov mhoine porian asta, punn tea vorsa gim sov mhoinea poros chodd temp urlo astolo. Dusrem mhunnttlear, Elijan dukholl kabar zata mhunn “tisrea vorsak” Ahabak porot mellon sanglem tednam rokddoch paus ieunk na. Punn, Karmel dongrar ujeachi porikxa zalʼlea uprantuch hem ghoddlem. (1Raz. 18:18-45) Tor, hanga Jezuchim utram ani toxench Jak. 5:17-ant Jakob-an sanglolim utram, 1Raz. 18:1-ant sanglolea vellant forok dakhoinant.