Aijiraainjana maʼin waya waneepia

1. ¿Jamüsü nünüiki Jesuu namüin na nikirajüinkana? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa sünainkat süta tü rewiisütakat).

ANUU tü nuluwataakalü anain Jesuu na nikirajüinkana süpülapünaa nuʼutunuin aaʼin: «Tü taluwataainjatkat anain jia, kasa jeket. Taluwataain jia jooluʼu sünain aijiraainjanain jia jüpüla waneʼewaire jukua maa aka alin jia tapüla». Süchikijee tia nümaka: «Müleka shiimüinre sünain aijiraain jia jüpüla, ayaawatüneena jia sütüma wayuu süpüshua sünain tekirajanain jia» (Juan 13:34, 35).

2. ¿Jamüshii aijiraainjanaka waya?

² Naashin Jesuu, ayaawatüneena aaʼu na nikirajüinkana aijiraale naya maʼaka alin naya nüpüla. Ekeraajüsü tia nakalioʼu na nikirajüinkana otta ekeraajüsü shia maaʼulu. Aijiraainjana maʼin waya jaʼitasü kapüleein shia wamüin.

3. ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?

³ Eesüjaʼa kapüleere wamüin alinjanain wapüla na wawalayuukana süka waleʼeruʼuin tü kaainjalaakat. Mayaainjeʼe kapüleein tia wamüin, wachajaain sukuwaʼipa süpüla washatüin nukuwaʼipa Kürisüto. Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaweerü anain anajiraajeenain waya namaa na wawalayuukana, nnojoleerüin koʼuin wakuwaʼipa namüin otta kapüleenain waaʼin naya aire naya wapüla. Wekirajaapa süchiki tia, jülüjeesü waaʼin tüü: «¿Kasa tatüjaka sünainjee nakuwaʼipa na wawalayuu aikana apüla na waneinnua mayaainjeʼe kapüleein shia namüin?».

ANAJIRAA WAYA NAMAA NA WAWALAYUUKANA

4. ¿Jamüsü wakumajüinjatka sukuwaʼipa wanee mojujirawaa nümaa wanee wawala saashin Mateo 5:23, 24?

⁴ Naashin Jesuu, wakumajüinjatü sukuwaʼipa mojujiraale waya nümaa wanee wawala (paashajeʼera Mateo 5:23, 24). Nüküjain Jesuu anajiraainjanain waya namaa na waneinnua süpüla anainjatüin wakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa. Talatüsü naaʼin Jeʼwaa wamaa wakumajüle sukuwaʼipa süpüla anajiraain waya namaa na wawalayuukana. Nnojoleerü kasain anain apüla tü waaʼinrakat noʼuluʼu jashichire waya nümüin wanee wawala otta wayoutule süchiki anajiraain waya nümaa (1 Juan 4:20).

5. ¿Jamüsü kapüleeka nümüin wanee wawala anajiraain nia nümaa wanee wawala?

⁵ Eesü kapüleere wamüin anajiraain waya namaa na wawalayuukana. ¿Jamüsü kapüleeka tia wamüin? Anuu tü alatakat nümüin chi wawalakai Mark.b Eeshi wanee wawala mojuka anüiki nüchiki otta nüküjaʼayatüin shia namüin na waneinnua. Aika maʼin nümüin Mark tia. ¿Kasakaʼa naaʼinrüin? Anuu nünüiki: «Aashichijaashi taya nooʼomüin chi wawalakai». Mojupejeʼe naaʼin sutuma tia naaʼinrakat, nüchajaaka sukuwaʼipa süpüla anajiraainjachin nia nümaa. Nnojotpejeʼe nücheküin achiki tia chi wawalakai. Anuukaʼa joo nünüiki Mark: «¿Jamüshi tayainjachika akumajüin sukuwaʼipa tia sümaa nnojolin anajiraweein nia tamaa?». Aashajaashi nümaa Mark chi wawala alapalaakai naaʼu. Nüküjain nümüin Mark ayatüinjachin nia sünain akumajaa sukuwaʼipa tia mojujirawaakat. ¿Kasakaʼa naaʼinrüin Mark?

6. (1) ¿Kasa naaʼinraka Mark süpüla anajiraainjachin nia nümaa wanee wawala? (2) ¿Kasa naaʼinraka Mark süpüla ayatüin naaʼinrüin tü sümakat Colosas 3:13, 14?

⁶ Jülüjasü naaʼin Mark tü nukuwaʼipakat jee niyaawata aaʼu nnojoluinjatüin yaletüin naaʼin otta nnojoluinjatüin jülüjain naaʼin sülanaʼaleein nukuwaʼipa noulia na waneinnua. Niyaawata aaʼu niiʼiratüinjatüin nukuwaʼipa (Col. 3:8, 9, 12). Aashajaashi nia nüchikuaʼa nümaa chia wawalakai. «Moto paaʼin tü taainjalakat», müshi nia nümüin. Naaʼinrüin tia sümaa nnojoluin yaletüin naaʼin. Jee müsia, nüshajüin wanee karaloʼuta nümüin. «Nnojotsü taaʼinjeein tü tamakat pümüin», müshi nia suluʼu. Aashajaashi nia nümaa chia wawalakai süpüla anajiraainjachin nia nümaa. Asülajüshi nia wanee kasa nümüin kamalainjatiaaka nümüin naaʼinruʼu. Nnojotsü nücheküin achiki tia chi wawalakai, ayatshia nia jashichin. Ayatapejeʼe Mark oonooin sümaa tü nümakat Jesuu. Alinjachi chia wawalakai nüpüla otta motuinjatü naaʼin tü naainjalakat (paashajeʼera Colosas 3:13, 14). Waashajaale nümaa wanee wawala süpüla wanouteʼerüin wanee mojujirawaa jee nnojorüle nücheküin süchiki anajiraain nia wamaa, motuinjatü waaʼin tü naainjalakat jee oʼuraajüinjana waya süpüla wanouteʼerüin tü alatakat. Waaʼinrüinjatü tia süka alin wapüla chi wawalakai (Mat. 18:21, 22; Gal. 6:9).

7. (1) ¿Kasa nuluwataaka anain waya Jesuu? (2) ¿Kasa alataka sümüin wanee wawala?

⁷ Nuluwataain waya Jesuu sünain aaʼinraa tü kasa anasükat sümüin wayuu maʼaka wacheküin saaʼinnüin tü kasa anasükat wamüin. Jee müsia, nüküjain nnojoliinjanain alin neʼe wapüla na wayuu aikana apüla waya (Luc. 6:31-33). ¿Kaseerü waaʼinraka müleka moʼuyaale woulia wanee wawala? Mayaainjeʼe nnojoluin waneepiain tia, alatüsü shia sümüin tü wawalakat Lara. Anuu sünüiki: «Eesü wanee wawala moʼuyaʼawaika toulia, nnojotpejeʼe tatüjaain saaʼu jamüin maka shia. Shapaasü taaʼin sutuma tia otta nnojotsü taya oʼuneein sünain tü outkajawaakat». Anuu tü jülüjakat saaʼin Lara: «Nnojotsü tayain kasirüin tü alatakat sümüin süpüla müinjatüin shia. Aleʼeya neʼe tia wawalakat naashin na wawalayuukana».

8. (1) ¿Kasa saaʼinraka Lara süpüla anajiraainjatüin shia sümaa wanee wawala? (2) ¿Kasa watüjaka sünainjee tü saaʼinrakat?

⁸ Wainma tü kasa saaʼinrakat Lara süpüla anajiraainjatüin shia sümaa tü wawalakat. Achuntusü shia kaalinwaa nümüin Jeʼwaa otta saashajaaka sümaa. Yootiraashii naya süchiki tü alatakat, ojuupajiraashii naya jee anajiraashii naya nachikuaʼa. Müsü sunoutaakai saaʼin tia sümüin Lara. Nnojotpejeʼe müin shia, anuu sünüiki: «Ayatüsia neʼe sukuwaʼipa tia wawalakat tamüin otta mojusü maʼin taaʼin sutuma». Jülüjasü saaʼin Lara talateerüin saaʼin anajiraale tü wawalakat sümaa. Shiyaawatapejeʼe saaʼu mapa ayatüinjatüin alin tü wawalakat süpüla otta motuinjatüin saaʼin saainjala (Éf. 4:32–5:2). Jülüjasü saaʼin Lara motuinjatüin saaʼin naainjala na waneinnua, nnojoluinjatüin süliratüin naaʼin otta ayatüinjatüin saaʼinrüin tü kasa anasükat (1 Cor. 13:5, 7, TNM). Anasü saaʼin Lara sutuma tia otta kamaneesü mapa tia wawalakat sümüin. Wachajaale sukuwaʼipa süpüla anajiraain waya namaa na wawalayuukana otta süpüla ayatüinya alin naya wapüla, eejeechi wamaa Maleiwa, chi Aikai apüla waya jee chi Aapakai wamüin anaa (2 Cor. 13:11).

NNOJO KOʼUIN WAKUWAʼIPA SÜMÜIN WAYUU

9. ¿Jamüsü nnojotka koʼuinjatüin wakuwaʼipa saashin Aluwataaushikana 10:34, 35?

⁹ Nnojotsü koʼuin nukuwaʼipa Maleiwa sümüin wayuu (paashajeʼera Aluwataaushikana 10:34, 35). Shiimain nüchooin waya Maleiwa nnojorüle koʼuin wakuwaʼipa sümüin wayuu. Waaʼinrüle tia pansaajeerü wakuwaʼipa sümaa pütchikat tüü: «Anashii aire jüpüla wayuu süpüshua maa aka alin jia jüpülajiraa» otta anajiraajeena waya namaa na wawalayuukana (Roma 12:9, 10; Sant. 2:8, 9).

10, 11. ¿Kasa saaʼinraka wanee wawala süpüla anainjatüin tü jülüjakat saaʼin nachiki waneinnua wayuu?

¹⁰ Eepejeʼe kapüleere wamüin nnojoluinjatüin koʼuin wakuwaʼipa sümüin wayuu. Jülüjataa waaʼin tü alatakat sümüin tü wawalakat Ruth. Majayülüiwaʼaya shia, aaʼinnüsü wanee kasa mojusü namüin na süpüshikana sutuma wanee wayuu wattajeʼewat. ¿Jamüsü saaʼin sutuma tia? Anuu sünüiki: «Nnojoishii kasajanain tamüin na wayuu chejeʼewaliikana suluʼujee tia mmakat. Jülüjasü taaʼin maʼleeinya sukuwaʼipa wayuu chayaa, jaʼitakajeʼe na wawalayuukana, müsia neʼe nakuwaʼipa saaʼin tamüin». ¿Kasa saaʼinraka Ruth süpüla nnojoluinjatüin mojuin tü jülüjakat saaʼin?

¹¹ Shiyaawata aaʼu Ruth anainjatüin tü jülüjakat saaʼin nachiki naya wayuukana. Saashajeʼerüin tü Anuario aashajaakat nachiki waneinnua wawalayuu suluʼujeejanakana tia mmakat otta süchiki tü naʼyataainkat chayaa. Anuu sünüiki Ruth: «Mayaainjeʼe kapüleein tamüin anainjatüin tü jülüjakat taaʼin nachiki na wayuu suluʼujeejanakana tia mmakat, tayaawata aaʼu naʼyataain maʼin nümüin Jeʼwaa na wawalayuu kepiakana chayaa otta nayaleʼeinya napüshi na wawalayuukana sainküin mmakat». Shiyaawata aaʼu Ruth alinjanain süpüla naya wawalayuukana. Anuu tü sümakat: «Teʼraajapa wanee wawala eekai suluʼujeejachin tia mmakat, tooʼulaküin kamaneein taya nümüin otta yootowaisü taya nümaa. Sutuma taaʼinrüin tia, teʼraajüin maʼin nukuwaʼipa». ¿Kasa shiʼraka Ruth sünainjee saaʼinrüin tia? Anuu sünüiki: «Nnojoluitpa jülüjain taaʼin kasa mojusü nachiki naya wayuukana».

12. ¿Jamüsü nnojotka anain tü jülüjakat saaʼin Sarah?

¹² Eesü nnojorüle koʼuin wakuwaʼipa sümüin wayuu saaʼin wamüin. Anuu tü alatakat sümüin tü wawalakat Sarah. Saashin shiakat nnojotsü koʼuin sukuwaʼipa sümüin wayuu süka nnojoluin shiyoutuin na wayuu naatakana eʼiruku, na washitkana, na maʼletsekana otta na aapünakana amüin aʼyatawaa suluʼu tü outkajaaleekat. «Tayaawatapejeʼe saaʼu koʼuin takuwaʼipa sümüin wayuu», müsü Sarah. Ekirajaashii suluʼu eʼikülee miyoʼu napüshuaʼa na süpüshikana, suluʼujee tia kamalainsü sümüin namawaa neʼe na wawalayuu ekirajaakana suluʼu eʼikülee miyoʼu. Soʼu wanee kaʼi, müsü shia nümüin wanee wawala: «Kamalainsü tamüin namawaa neʼe na wawalayuu ekirajaakana suluʼu wanee eʼikülee miyoʼu. Nnojoishii kasajanain tamüin na nnojoliikana ekirajaain suluʼu eʼikülee miyoʼu». Sunoutuinjatü Sarah tü jülüjakat saaʼin, ¿kasa saaʼinraka süpüla suuntuin tia?

13. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü saaʼinrakat Sarah süpüla anainjatüin tü jülüjakat saaʼin?

¹³ Nüküjain sümüin Sarah chi wawala alapalaakai naaʼu na wawalayuukana sunoutajatüin tü jülüjakat saaʼin. Anuu sünüiki Sarah: «Anasü nünüiki tamüin saaʼu tü taʼyataainkat nümüin Jeʼwaa, saaʼu anain maʼin tanüiki tasoutapa sünain tü outkajawaakat otta sünainjee tatüjain maʼin süpüleerua tü sümakat tü Wiwüliakat. Nüküjapejeʼe tamüin wanoutuinjatüin wakuwaʼipa shiʼipaʼaya wayaawatüin saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat. Naashin niakai, nnojoluinjatü yaletüin waaʼin, wayaawatüinjatü saaʼu wakuwaʼipa otta amülialaainjatü waaʼin naalin na waneinnua». Saapaa amaalü Sarah tü nümakat chi wawalakai sümüin. Anuu sünüiki süchiki tia: «Tayaawata aaʼu nnojoluin eein wanee kasa alanaʼaleeka maʼin suulia kamaneein waya otta alin wapüla wayuu». Sunoutuin Sarah tü jülüjakat saaʼin nachiki na wawalayuukana. «Jülüjasü taaʼin tü kasa anasü aika aaʼujee naya nüpüla Jeʼwaa», müsü shia. ¿Müsüche wakuwaʼipa maʼaka saaʼin Sarah? Nnojotsü jülüjainjatüin waaʼin sülanaʼaleein wakuwaʼipa noulia na wawalayuukana sutuma wekirajaashiin suluʼu eʼikülee miyoʼu. Aire wapüla na wawalayuukana, nnojoleerü koʼuin wakuwaʼipa namüin (1 Ped. 2:17).

KAPÜLA WAAʼIN NA WANEINNUA

14. ¿Jamüsü naaʼin Jeʼwaa kapürale waaʼin na waneinnua saashin Hebreokana 13:16?

¹⁴ Talatüsü maʼin naaʼin Jeʼwaa wamaa kapürale waaʼin na waneinnua (paashajeʼera Hebreokana 13:16). Tia, shia wanee kasa kojutuka akajee Jeʼwaa watuma. Shialeekajaʼa wakaalinjale na eʼrakana choʼujawaa (Sant. 1:27; 2:14-17). Müsüjeseʼe sümüin tü Wiwüliakat wamüin: «Müleka nantüle wane juwalayuu jünainmüin, anashii müleka kapürale jaaʼin naya» (Roma 12:13). Kapürale waaʼin na waneinnua nayaawateerü aaʼu alin naya wapüla, wakaalinjeein naya otta aleeweein waya namaa. Talatüsü naaʼin Jeʼwaa wekiraale namaa na waneinnua jee walatirüle kaʼi namaa (1 Ped. 4:8-10). Eepejeʼe kapüleere wamüin kapülain waaʼin na waneinnua sünainjee wainma kasa.

15, 16. (1) ¿Jamüsü kapüleʼewaika wamüin kapülain waaʼin na waneinnua? (2) ¿Kasa saaʼinraka Edit süpüla anainjatüin tü jülüjakat saaʼin?

¹⁵ Eesü kapüleere wamüin kapülain waaʼin na waneinnua sünainjee nnojoluin sukuwaʼipain wapüshi wapüleerua, sünainjee maʼletsein waya jee sünainjee waneirua kasa. Jülüjataa waaʼin sukuwaʼipa Edit, wanee wawala outa aʼwayuuset. Nnojoluiwaʼaya shiʼyataain nümüin Jeʼwaa, nnojotsü saʼakeein shia wayuu, sümüiwaʼaweesü. «Naya anaka süpüla keʼiyouwaa na wayuu kaʼletsekana», mapuʼusü sünüiki Edit.

¹⁶ Anasü tü jülüjakat saaʼin Edit otta süchajaain sukuwaʼipa süpüla kapülain saaʼin na waneinnua shiʼyataapa nümüin Jeʼwaa. Anuu sünüiki: «Soʼu sukumajünüin tü Piichi Outkajaaleekat, nüsakirüin taya wanee laülaashi süpüla natunkaain tepialuʼu wanee wawala sümaa nuʼwayuuse soʼu piama semaana. Akaalinjainjana naya wawalayuukana sünain akumajaa tü Piichi Outkajaaleekat. Sotoka taaʼin tü kasa naaʼinrakat Jeʼwaa süpüleerua tü wayuu outa aʼwayuuset chejeʼewatkat Sarepta» (1 Rey. 17:12-16). «Anakajaʼa cheena naya tamaa», sümaka Edit. ¿Kasa anasü shiʼraka sünainjee saaʼinrüin tia? Anuu sünüiki: «Nnojoishii yalajanain neʼe tamaa na wawalayuukana soʼunnaa piama semaana, piama kashi yalajanain naya tepialuʼu. Aleewajiraasü taya namaa». Wainma na wawalayuu saʼaleewajaakana amaa Edit. Pürekutsootsü shia maaʼulu otta kamalainshaatasü sümüin ounejawaa shipialuʼumüin na wawalayuu süküjawaikana amaa pütchi. Saainjawalin wanee kasa nayaaluʼu. «Talatüsü maʼin taaʼin sutuma tasülajüin sümüin wayuu otta wainma kasa anasü teʼraka sünainjee taaʼinrüin tia» (Heb. 13:1, 2).

17. ¿Kasa niyaawataka aaʼu Luke sümaa tü nuʼwayuusekat?

¹⁷ Eeshii nayale kapülain waaʼin na waʼaleewainkana, eepejeʼe süpüla kapülain waaʼin na nnojoliikana aleewain maʼin amaa waya. Jülüjataa paaʼin nukuwaʼipa Luke sümaa tü nuʼwayuusekat. Kapülasü maʼin naaʼin nakuwaʼipa na waneinnua saaʼin namüin. Müshiijeseʼe nounejaʼawalin nepialuʼumüin na wayuu kachooinkana naya, na kasayuukana nanain, na naʼaleewainkana maʼin otta chi wawala alapalaakai naaʼu sümaa nuʼwayuuse. Anuu nünüiki Luke: «Wayaawata aaʼu nayain neʼe wounejaʼawalin na waʼaleewainkana». ¿Kasakaʼa naaʼinrüin süpüla kapülain naaʼin na nnojoliikana aleewain maʼin amaa naya?

18. ¿Kasa naaʼinraka Luke sümaa tü nuʼwayuusekat süpüla kapülain naaʼin na waneinnua?

¹⁸ Sünainjee tü nümakat Jesuu, niyaawata aaʼu Luke otta tü nuʼwayuusekat tü naaʼinrajatkat süpüla kapülainjanain naaʼin na waneinnua. Anuu nünüiki Jesuu: «Müleka aire neʼe jüpüla tü wayuu aikat apüla jia, shia neʼe saaʼinraka wayuu süpüshua» (Mat. 5:45-47). Nayaawata aaʼu nashatüinjatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa, süka jamüin, kapülain naaʼin Jeʼwaa wayuu maʼleekalia. Müsüjeseʼe nachajaain sukuwaʼipa süpüla nounejaain na wawalayuu nnojoliipuʼukana nounejaain. Anuu nünüiki Luke: «Talatüsü waaʼin waaʼinrapa tia süka sütütüleʼerüin waaʼin, aleewajiraashii waya namaa na wawalayuukana otta nümaa Jeʼwaa».

19. (1) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla shiyaawatüin aaʼu wayuu nikirajanain waya Jesuu? (2) ¿Kasa paaʼinrajatka sünainjee tü wekirajaaitpakalü anain?

¹⁹ Sünain ekirajaayakat tüü, aküjünüsü wamüin anajiraajeenain waya namaa na wawalayuukana, nnojoleerüin koʼuin wakuwaʼipa namüin otta kapüleenain naya waaʼin aire naya wapüla. Anainjatü tü kasa jülüjakat waaʼin nachiki na wawalayuukana otta alinjana wapüla naya süka waaʼin. Waaʼinrüle tia, talateerü waaʼin otta shiyaawateerü aaʼu wayuu nikirajanain waya Jesuu (Juan 13:17, 35).