¿Kasa ashajünaka suluʼu tü Bibliakat?

Tü sümakat tü Bibliakat

Eesü 66 karaloʼuta suluʼu tü Bibliakat. Ashajünüsü shia soʼutpünaa 1.600 juya. «Nünüiki Maleiwa» münüsü tü pütchi suluʼukat tü Bibliakat (1 Tesalónica 2:13).

Anuu tü waashajaainjatkalü achiki sünain pütchikat tüü:

Aküjünaka süchiki tü Bibliakat

¿Jara kashajiralaka tü Bibliakat? Nia Maleiwa kashajiralaka tü Bibliakat, nüshajirüin shia 40 wayuu. Noʼutku naya wayuukana nia Moisés, David chi aluwataashikai, Mateo, Marcos, Lucas otta Juan.a Nüküjain Maleiwa namüin naya wayuukana tü nashajüinjatkat suluʼu tü Bibliakat (2 Timoteo 3:16).

Jamüshijaʼa nüshajirüinjachire karaloʼuta wanee laama, nüshajüin shia chi secretariokai. Nnojotsü nünüiki chi secretariokai tü nüshajakat, nünüiki shia chi laamakai. Müsia neʼe sukuwaʼipa nutuma Maleiwa wanaa sümaa nüshajirüin tü Bibliakat, nüküjain namüin na wayuukana tü nashajüinjatkat, niapejeʼe Maleiwa kanüikin tü nashajakat.
¿Jamaluʼulu tü pütchikat «Biblia»? Tü pütchikat «Biblia» shia wanee pütchi griego «biblía», «karaloʼutachein» maluʼulu tia. «Biblia» münüsü mapa süpüshuaʼa tü karaloʼutachein suluʼukat tü Bibliakat.
¿Joujatü ashajünüin tü Bibliakat? Ashajünüsü tü Bibliakat soʼujee 1513 süpülapünaa wakalia, sajaʼlajaaka süshajünüin soʼu tü juyakat 98 soʼu wakalia. Süpüshuaʼa tü karaloʼutachein suluʼukat tü Bibliakat, ashajünüsü soʼutpünaa 1.600 juya.
¿Jalasü anaajaanüin tü palajatkat maʼin Biblia? Nnojotsü eeitpain shia. Na ashajakana tü Bibliakat, nashajüin shia sünain wanee kasa jooka süpüla itta, maʼaka saaʼin papiro otta müsia pergamino. Eepejeʼe waneinnua wayuu ashajakana sukoopiain tü Bibliakat soʼunnaa wainma juya, müsüjeseʼe eeitpain wamaʼana tü Bibliakat maaʼulu yaa.
¿Kasa wayu tü kanüliakat Antiguo otta Nuevo Testamento? «Antiguo Testamento» münüsü tü karaloʼuta ashajünakat suluʼu tü Bibliakat, tü ashajünakat paala suluʼu hebreo. «Tü Ashajuushikat suluʼu hebreo» münüsü joo shiaya.b «Nuevo Testamento» münüsü tü ashajuushikat suluʼu griego, «Tü Ashajuushikat suluʼu griego» münüsü joo shiaya. Süpüshuaʼa tia eʼitaanüsü suluʼu waneesia karaloʼuta, «Tü Bibliakat» wamakat maaʼulu yaa.c
¿Kasa ashajünaka suluʼu tü Bibliakat? Ashajünüsü suluʼu tü Bibliakat süchiki tü kasa alatakat sümaiwa paala, süchiki tü pütchi nuluwataakalü anain Maleiwa, süchiki tü pütchi ekeraajüinjatkat mapeena, poesía, proverbios, jayeechi otta carta. Paashajeʼera tü pütchikat «Karaloʼuta suluʼuka tü Bibliakat».

¿Kasa süküjaka tü Bibliakat?

Ashajünüsü suʼttianainjee tü Bibliakat süchiki nukumajalain Maleiwa tü sirumatuʼukat otta tü Mmakat. Ashajünüsü suluʼu tü Bibliakat nünülia Maleiwa, Jehová, aküjünüsü yala weʼraajüinjachin nia (Salmo 83:18).

Süküjain tü Bibliakat süküjünüin alawaa nüchiki Maleiwa otta süküjainña kojuteechin Maleiwa atumawaa.

Süküjain tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa süpüleerua tü Mmakat otta süpüleerua wayuu, süküjain tü naaʼinrajatkat Maleiwa süpüla najaʼttirüin süpüshuaʼa tü kasa müliakalü atuma waya.

Süküjainña tü Bibliakat tü waaʼinrajatkat süpüla anain wakuwaʼipa. Anuu süpüshi tia:

Waaʼinrajatka süpüla anajiraain waya. «Jaaʼinra kasa anasü sümüin wayuu maʼaka saaʼinneein jümüin» (Mateo 7:12).

Tü süküjeekalü achiki: Aaʼinrajana waya kasa anasü namüin na waneinnua süpüla saaʼinnajatüin wamüin.
Waaʼinrajatka süpüla nnojoluin shapaain waaʼin. «Nnojo shapaain jaaʼin saaʼu tü kasa choʼujaajeetkat jümüin wattaʼa, eejeerü tü kasa shapaakalü atuma jaaʼin wattaʼaya» (Mateo 6:34).

Tü süküjeekalü achiki: Shia jülüjainjatka waaʼin tü shapaakalü atuma waaʼin soʼu kaʼi tüü suulialeʼeya jülüjain maʼin waaʼin tü shapaajeetkalü atuma waaʼin wattaʼa.
Naaʼinrajatka wanee wayuu süpüla anain nukuwaʼipa sümaa nuʼwayuuse. «Jia tooloyuu kaʼwayuuseshiikana, alinjatü jüpüla juʼwayuuse maʼaka alin jia jüpülajiraa. Akaataajaʼa tü wayuu eekai kaʼwayuusein, kojutuinjachi maʼin suʼwayuuse sümüin» (Éfeso 5:33).

Tü süküjeekalü achiki: Aijiraale wanee wayuu jee kojutujiraale nia sümaa nuʼwayuuse aneerü nukuwaʼipa sümaa.

¿Aʼwanajaanüsüche tü sümakat tü Bibliakat?

Nnojo. Naashin na ekirajaakana süchiirua sukuwaʼipa tü Bibliakat, nnojotsü aʼwanajaain tü Biblia eekat maaʼulu sümaa tü sümakat tü koopia ashajuushikat sümaiwa paala. Nnojotsü ponuin waaʼin tia. Keeʼireereje naaʼin Maleiwa saashajeʼerüin wayuu tü Bibliakat jee shiyaawatüin saaʼu tü sümakat, ¿aashin nukumajüin sukuwaʼipa süpüla nnojoluinjatüin suʼwanajaanüin tü sümakat? (Isaías 40:8).d

¿Jamüsü wainmakaʼa tü Biblia ashajünakat?

Maaʼulu yaa wainma na wayuu nnojoliikana ayaawatüin saaʼu tü sümakat tü Biblia ashajuushikat sümaiwa paala. Ashajünüsü suluʼu tü Bibliakat tü pütchi anakat maʼin, tia sümüinjatü «wayuu saʼakajeejatü eʼirukuukat süpüshuaʼa [...] naatayaa maka anüiki», sainküinjeejatka pueulo süpüshuaʼa jee sainküinjeejatka tü mmakat (Apocalipsis 14:6). Müsüjeseʼe choʼujaain süshajünüin wanee Biblia mapüleeinjatka ayaawataa saaʼu tü sümakat. Müle sukuwaʼipa atumawaa mapüleejeerü aashajeʼeraa jee ayaawataa saaʼu tü nünüikikat Maleiwa.

Anuu apünüin sukuwaʼipa süpüla süshajünüin tü Bibliakat:

Ashatünüsü tü pütchikat suluʼu waneesüwalüin. Ashajünüsü tü sümakat tü pütchikat suluʼu waneesüwalüin shia atumawaa.
Süküjeeka kojuyasü pütchi. Ashajünüsü tü süküjeekat kojuyasü pütchi süpüla shiyaawatünüin aaʼu tü sümakat tü Bibliakat.
Tü ayaawatünakat aaʼu sünainjee wanee wetsiikulo. Ashajünüsü tü ayaawatünakalü aaʼu sünainjee wanee wetsiikulo süpüla kamalainjatüin maʼin namüin na aashajeʼerakana shia. Eesüjaʼa suʼwanajaajeerüle tü süküjeekalü achiki wanee wetsiikulo müle süshajia atumawaa.

Anale maʼin süshajia wanee Biblia, ashajünüsü shia suluʼu nanüikipala na wayuukana otta mapüleesat ayaawataa saaʼu tü sümakat. Müle sukuwaʼipa atumawaa, pansaasü ashajünüin tü nünüikikat Maleiwa.e

¿Jara kashajiralaka tü sümakat tü Bibliakat?

Nüshajirala Maleiwa tü sümakat tü Bibliakat. Naya na israelitakana aküjünakana amüin palajana tü nünüikikat Maleiwa, naaʼinmajüinjatü tü Pütchi Ashajuushikat suluʼu hebreo (Roma 3:2).

¿Machikisatche süpüshi tü karaloʼuta ashajünakat suluʼu tü Bibliakat?

Nnojo, nnojotsü machikin, kottusü shia süpüshuaʼaya. Eeshii na makana süpüshin tü Bibliakat waneirua karaloʼuta sümaiwajatü ousütünaka anain.f Jaʼyapajeʼe saaʼu nüshajiralain Maleiwa süpüshuaʼa tü karaloʼuta suluʼukat tü Bibliakat (2 Timoteo 1:13). Pansaasü tü sümakat, nnojotsü müin akaʼa saaʼin waneirua karaloʼuta ashajuushika sümaiwa, tü süpüshikat tü Bibliakat naashin waneinnua wayuu.g

¿Kasa paaʼinrajatka süpüla puusütüin sünain wanee wetsiikulo?

Paaʼinrajatka süpüla puusütüin sünain wanee wetsiikulo, püchajaa sükajee 2 Timoteo 3:16. Ashajünüsü palajana sünülia tü karaloʼutakat maʼaka saaʼin tü karaloʼutakat 2 Timoteo. (paashajeʼera tü ashajünakat wünaapünaa süpüla pütüjaain saaʼu sünülia tü karaloʼuta suluʼukat tü Bibliakat). Tü palajatkat nuumero püchajaainjatkat, shia tü kapiitulokat, maʼaka saaʼin kapiitulo 3, tü nuumero püchajaainjatkat süchikijee tia shia tü wetsiikulo paashajeʼerüinjatkat maʼaka saaʼin tü wetsiikulokot 16.

Karaloʼuta suluʼuka tü Bibliakat

a Pütüjaweere saaʼu süpüshuaʼa sünülia tü karaloʼuta suluʼukat tü Bibliakat, jaraliin kashajalain shia otta joujatüin süshajünüin paashajeʼera tü pütchikat «Sünülia tü karaloʼuta suluʼukat tü Bibliakat».

b Süpüshi tü ashajünakat suluʼu tü Bibliakat, ashajünüsü shia suluʼu arameo, tia süpüshi tü anüikiikat hebreo.

c Wainma na anakana amüin tü pütchikat «Ashajuushika suluʼu hebreo» otta «Ashajuushika suluʼu griego». Nnojoishii «Antiguo Testamento» müin süka meerüin sümaiwajatkai saaʼin tia, meerü shiiʼiratünakai aaʼin süka tü kanüliakat «Nuevo Testamento».

d Paashajeʼera tü pütchikat «¿Aʼwanajaanüsüche tü sümakat tü Bibliakat?».

e Wainma na wayuu kamalainkana amüin tü Bibliakat Namüinjatü na Wayuu Kepieenakana Suluʼu tü Mma Jeketükat. Pansaasü tü sümakat otta mapüleesat ayaawataa shia. Paashajeʼera tü pütchikat «¿Es exacta la Traducción del Nuevo Mundo?» (alijunaikiruʼusü).

f «Apócrifos» münüsü tia pütchi ashajuushikat. Saashin tü karaloʼutakat Encyclopædia Britannica, «nnojotsü süpüshin tü Bibliakat tia karaloʼutakalüirua.

g Pütüjeere sooʼomüin paashajeʼera tü pütchikat «Los evangelios apócrifos: ¿contienen verdades ocultas sobre Jesús?» (alijunaikiruʼusü).