Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa

MAATSOʼU 5-11

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | MATEO 20, 21

«Chi wayuu laülaweekai jaʼaka, acheküshi jüüjüüinjachin jümüin jüpüshua»

nwtsty-E video

Pülaasapaʼa

Eepuʼusü metkaat sotpaʼaka wopu, maʼaka tü weʼrakat yaa. Eesü wainmale kasa neʼitaaka na oikaaliikana, mojushiisü alataa natuma. Na wayuu chajanakana, ayaʼlajüshii kasa sümüin nepia, maʼaka saaʼin amüchi, kasa eekai saainjuushin süka cristal otta kasa eekai jeketüin. Ayaʼlajüshii eküülü na wayuukana weinshi chaa metkaaruluʼu süka nnojoluin jalainjatüin saamatüin shia natuma. Naküjawalin na oikaaliikana süchiki wanee kasa eekai alatüin, ashaittawaishii na tepichikana chaʼayaa, otta eeshii wayuu eekai maʼyataain aʼatapaka wanee wayuu aapakai aʼyatawaa namüin. Anashii na ayuuishiikana nutuma Jesuu chaa metkaaruluʼu otta aküjashi pütchi Pablo chayaa (Alu 17:17). Aluʼusaʼa na karaloʼutamaajanakana namaa na fariseokana, shia keeʼireeka neʼe naaʼin shiʼrüin naya wayuu sümaa nasakünüin eere wainmain wayuu.

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 20:20, 21

tü niikat [...] na nüchonniikana Zebedeo: Shia tü niikat Santiago nümaa Juan. Naashin Marcos, nia arütkaaka Santiago nümaa Juan nünainmüin Jesuu. Naya kachuunajalaka tia, shiaka naluwataain Salomé, tü neikat, eesüjaʼa nüʼirüle Jesuu shia (Mt 27:55, 56; Mr 15:40, 41; Jn 19:25).

wane pikialuʼujee ooʼulaka wane pipeʼeruʼujee: Kojutushi wanee wayuu otta laülaashi nia müle nukuwaʼipa, niapejeʼe alanaʼaleein ojutü chi aikalaakai nikialuʼujee (Sl 110:1; Alu 7:55, 56; Ro 8:34).

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 20:26, 28

taʼyataainjachin: «piuuna», maluʼulu. Shia ashajünawaika suluʼu tü Wiwüliakat tü pütchikat griego diákonos, nia aashajaanaka achiki wanee wayuu nnojoikai yaletüin aaʼin sünain aʼyatawaa namaa na waneinnua. Ashajünüsü tia pütchikat süpüla naashajaanüin achiki Jesukürisüto (Ro 15:8), jee nayale na aʼyataashiikana nümüin Kürisüto (1Co 3:5-7; Col 1:23) otta na aʼyataakana neʼipajee na laülaashiikana (Flp 1:1; 1Ti 3:8), jee müshiʼiya na aʼyataakana suluʼu wanee miichi (Jn 2:5, 9) otta neʼipajana na sülaülashiikana wanee mma (Ro 13:4).

nnojoishi antüshin taya süpüla shiʼyataainjatüin wayuu tamüin, aluʼujasa süpüla taʼyataainjachin sümüin wayuu: Anuu wanee sülatiria tia pütcikat: «nnojoishi antüin süpüla kepiuunasee, antüshi süpüla niainjachin piuunain».

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat

(Mateo 21:9, TNM) Otta müshiʼiya na wayuukana, na eejanakana nüpüleerua otta na eejakana nüchiiruajee, müshii naya: «Puʼtteʼera waya, wachuntuin pümüin Nülüinkai David. Anataʼaleeshijaʼa maʼin chi antakai nünülialuʼu Jeʼwaa. Puʼtteʼerapa, müshii waya chaa sirumatuʼu».

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 21:9, TNM

Puʼtteʼera waya: «Hosanna», maluʼulu tia. Griego tia pütchikat, sünainjeejatü wanee pütchi hebreo «puʼtteʼera waya, wachuntuin pümüin» makat, shia wanaa sümaa suchuntünüin nümüin Jeʼwaa süpüla nuʼtteʼerüin wayuu otta süpüla nakanajüin naʼünüü. Eesü süpüla müin sülatiria tia pütchikat: «Jalia maa waya, puʼtteʼera». Achuntünapuʼusü tia pütchikat sünain eeʼirajaa otta sünain aʼwaajaa Jeʼwaa. Tü sukuwaʼipakat süshajia suluʼusü shia Salmo 118:25, süpüshi tü kanüliakat Hallel, eeʼirajünapuʼuka suʼunnaa tü Pascuakat. Süka «Nülüinkai David» namüin na wayuukana, nayaawata aaʼu niweetüinjachin Jesuu saʼakajee nüpüshi David otta niain chi Mesíaskai. Wanee sukuwaʼipa nusoutaka akajee Jeʼwaa namüin na wayuukana shia nüsoʼirapa naaʼin chi nüchonkai. Nüküjain Jesuu suluʼu Mateo 21:42 tü sümakat Salmo 118:22, 23, otta ekeraajüsü shia nünain chi Mesíaskai naashin.

Nülüinkai David: Müsü pütchi nümüin Jesuu sükajee nüpüshin nia David otta niain chi Mesías aküjünakai achiki paala.

jy-S süp. 244 püt. 4-6

Ekirajüshi süchiki kanoulaa sükajee wanee higuera

¿Jamüsüche sujulujaaka tü higuerakat nutuma Jesuu? Anuu nünüiki: «Shiimüin tü tamakat jümüin, müleka kanourale jia sümaa nnojolüin wainmajüin jaaʼin sünain anoujaa, juunteerü jaaʼinrüin tü taaʼinrakat sümüin tü wunuʼukot. Ooʼulaka müleka jümataarüle sümüin wane uuchi, ‹Anakaja puʼunüle yaajee shirokumüin tü palaakat›, sünoujeerü jünüiki. [...] Wanaa sümaa juchuntüin nümüin Maleiwa, müleka jünoujüle sünain naaʼinrüinjatüin tü jüchuntakat, shiimüin sünain naaʼinreerüin» (Mateo 21:21, 22). Nüküjain Jesuu süchikuaʼa tü nikirajakalü anain paala, suʼunajatüin wanee uuchi sutuma wanüiki saaʼujee kanoulain waya (Mateo 17:20).

Sutuma julujaain tü higuerakat, shia nikirajaaka anain Jesuu kanoulainjanain waya nünain Maleiwa. Müshi nia: «Wanaa sümaa juchuntüin nümüin Maleiwa, müleka jünoujüle sünain naaʼinrüinjatüin tü jüchuntakat, shiimüin sünain naaʼinreerüin» (Marcos 11:24). ¡Anashaatasü maʼin tia nikirajakalü anain Jesuu namüin na nikirajüinkana! Jalouisü tia namüin na aluwataaushiikana süka eeinjatüin tü ooʼulakünaka aka naaʼin. Eepajaʼa wanee kasaʼaya wanaawaka atuma wanoula sümaa tü higuera julujaakat.

Anayaasü nakuwaʼipa na israeliitakana, müshii aka saaʼin tü higuera anayaakat. Napansaajüin paala wanee pütchi nümaa Jeʼwaa, müshii noonookai saaʼin sümaa nünüiki Maleiwa, nnojoliipejeʼe kanoulain naya jee nnojotsü anain nakuwaʼipa. ¡Nayouta achikichi chi Nüchonkai Maleiwa! Sükajee juluin nutuma Jesuu tü higuera machonsatkat, shia niiʼiyataka kaseerüin alatüin sümüin Israel saaliijee manoulain jee mojuin sukuwaʼipa.

MAATSOʼU 12-18

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | MATEO 22, 23

«Woonoo sümaa tü piamasü pütchi alanaʼaleeka maʼin»

(Mateo 22:36-38, TNM) «Ekirajüikalee, ¿jarat tü pütchi alanaʼaleeka ojutu saʼakajee tü aapünakat nümüin Moisés?». ³⁷ Nusoutaka Jesuu nümüin: «‹Alinjachi püpüla Jeʼwaa süka süpüshuaʼa paaʼin, süka süpüshuaʼa pukuwaʼipa otta süka tü jülüjakat paaʼin›. ³⁸ Tüü, shia tü alanaʼaleekat saʼakajee tü pütchi aapünakat nümüin Moisés.

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 22:37, TNM

paaʼin: Shia saashajaaka achiki tü nukuwaʼipakat wanee wayuu nüleʼeruʼu. Shiasaʼa wanaa sümaa suchuntunüin sümaa tü pütchikat akuwaʼipaa otta jülüjaa aaʼin, shia saashajaaka achiki tü suluʼukat waaʼin, tü suchuntaakat waaʼin otta jamüin waaʼin. Nnojotsü naatain tü apünüinsükat pütchi aküjünakat yaa (aaʼin, akuwaʼipaa otta jülüjaa aaʼin), wanaawasü tü saashajaakalü achiki. Shia aküjüneeka maʼin achiki aishaatainjachin Maleiwa wapüla sooʼopünaa kasa eekai eein.

jülüjakat paaʼin: Shia tü kasa watüjakalü apüleerua. Wanee wayuu eekai nütüjain, niʼraajüinjachi Maleiwa sümaa kooʼomüin naaliin nüpüla (Jn 17:3; Ro 12:1). Sünain tü aküjünakat suluʼu Deuteronomio 6:5, achuntunüsü apünüinsü pütchi sünainjeejatka hebreo: aaʼin, akuwaʼipaa otta atchin. Shiasaʼa suluʼu Mateo, alatinnüsü suluʼumüin griego süka tü pütchikat «jülüjaa aaʼin», nnojotsü tü pütchikat «atchin». Eesüjaʼa müle shia sünainjee kojuyasü kasa. Mayaapejeʼe nnojoluin wanee pütchi suluʼu hebreo süpüla tü pütchikat «jülüjaa aaʼin», sünainpünaasü maʼin shia tü pütchikat aaʼin. Wanaa sümaa süshajünüin tü pütchikat shia saashajaaka achiki jamüin wakuwaʼipa waleʼeruʼu, tia sünainpünaasü tü jülüjakat waaʼin, jamüin waaʼin, jamüin wakuwaʼipa waainjapa wanee kasa otta kasanainjeein waainjain shia (Dt 29:4; Sl 26:2; 64:6; paashajeʼera tü pütchi suluʼujeejatkat tü Wiwüliakat süchiki aaʼin eʼitaanaka sünain wetsiikulokot tüü). Müsüjeseʼe shiʼitaain tü kanüliakat Septuaginta griega tü pütchikat jülüjaa aaʼin wanaa sümaa shiʼitaanüin süka hebreo tü pütchikat aaʼin (Gé 8:21; 17:17; Pr 2:10; Isa 14:13). Otta wanee kasa niʼitaaka anainjee Mateo tü pütchikat «aaʼin» wanaa sümaa naashajaain süchiki Deuteronomio 6:5, eesüjaʼa shiale sutuma tü pütchikat «atchin», tia pütchikat aashajaasü süchiki nütchin wanee wayuu otta süchiki tü jülüjakat naaʼin. Eesüjaʼa naatale süshajia tia pütchika griego otta hebreo sükajee nnojoluin shiain nachuntüin maʼin na ashajüliikana tü sümakat Deuteronomio.

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 22:39

Je eesü waneʼeya: Ashajünüsü suluʼu Mateo 22:37 susoutia tü nüsakirakalü anain chi fariseokai, shiapejeʼe nüküjain Jesuu suluʼu wetsiikulo 39 tü wanee pütchi aluwataanakalü anain (Le 19:18). Sükajee tia, niiʼiyatüin kojutuin tia pütchikat piamaleʼeya otta shia saaʼinka tü pütchi aapünakat nümüin Moisés otta namüin na nünüikimaajanakana Maleiwa (Mt 22:40).

wayuu süpüshua: Tü pütchikat griego «wayuu süpüshua» makat, «nüʼütpaʼakai wanee wayuu» maluʼulu, nnojoipejeʼe niain neʼe wanee wayuu kepiakai peje nünain. Naya napüshuaʼa na wayuu niʼraajakana wanee wayuu (Lu 10:29-37; Ro 13:8-10).

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 22:40

nuluwataakat anain Moisés [...] nekirajapüʼükat anain na nünüikimaajanakana Maleiwa: Tü «nuluwataakat anain Moisés» shia tü ashajünakat suluʼu tü Wiwüliakat sünainjee Génesis sünainmüin Deuteronomio. Tü «nekirajapüʼükat anain na nünüikimaajanakana Maleiwa», shia tü nashajakat suluʼu saʼata tü Wiwüliakat ashajuushikat süka hebreo. Sutuma suchuntünüin piamaleʼeya, eesüjaʼa shiale saashajaain achiki süpüshuaʼa tü pütchi ashajuushikat süka hebreo (Mt 7:12; 22:40; Lu 16:16).

saaʼinka: «Sünainjeejatü» maluʼulu pütchikat tia süka griego. Shia nüküjeeka achiki Jesuu shiain saashajaain maʼin achiki tü Wiwüliakat aipüralin maʼin Maleiwa otta alinjatüin wayuu wapüla, nnojotsü shiain neʼe aashajaain süchiki tia, tü pütchi aapünakat nümüin Moisés otta tü nashajakat na nünüikimaajanakana Maleiwa (Ro 13:9).

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 22:21

Anakaja müleka jaaʼinrüle tü nuluwataakat anain César: Shiairia neʼe sünain wetsiikulokot tüü, eere naashajaain Jesuu nüchiki chi aluwataakai chaa Roma (Mr 12:17; Lu 20:25). «Tü nuluwataakat anain César», shia tü awalaajünajatkat namüin na sülaülashiikana mma otta jaa sümüinjatüin wayuu namüin wanaapünaa sümaa tü anashiikat nümüin Maleiwa (Ro 13:1-7).

jaaʼinrüinjatü tü nuluwataakat anain Maleiwaya: Sünainpünaasü süpüshuaʼale tü kasa waaʼinrakat süpüla waʼyataain waneepia nümüin Maleiwa süka süpüshuaʼa waaʼin, watchin otta tü jülüjakat waaʼin (Mt 4:10; 22:37, 38; Alu 5:29; Ro 14:8).

(Mateo 23:24, TNM) Müshii aka saaʼin wayuu moʼusalii jia, jüsatüin wanee kasa süpüla jiyuʼluin tü meikat, shiapejeʼe jimiralüin tü kameeyakat.

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 23:24, TNM

jüsatüin wanee kasa süpüla jiyuʼluin tü meikat shiapejeʼe jimiralüin tü kameeyakat: Joʼuuchon tü meikat sümaa yarüttüin shia namüin na israeliitakana otta miyoʼu tü kameeyakat sümaa yarüttüin shia namüinya (Le 11:4, 21-24). Niyaawajeʼerüin Jesuu tü naaʼinrakat na fariseokana, nasatüin tü nasüinkat süpüla nayuʼluin tü meikat suulia yarüttüin naya sutuma, nnojotpejeʼe jamajatüin namüin tü aluwataanakat maʼin anain naya nutuma Maleiwa nükajee Moisés, makalaka müin nemiratkai saaʼin wanee kameeya.

MAATSOʼU 19-25

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | MATEO 24

«Eeja waaʼin sümaʼinruʼu sülüʼülüin nükalia Maleiwa»

it-1-S süp. 125 püt. 6

Aijirawaa

Eesü süpüla suuʼulaain wayuu suulia aijirawaa. Nüküjain Jesuu namüin na nikirajüinkana nooʼulaainjanain waneinnua anoujashii suulia aijirawaa (a·gá·pē), alatajatü tia naashin sülüʼütpa süpüla sajaʼttüin kasa mojusü (Mt 24:3, 12). Otta naashin Pablo eʼraajünüinjana na wayuukana sükajee «kachiiruain naaʼin tü washirüükat» (2Ti 3:1, 2). Makalaka eein süpüla sükatalaain wanee wayuu suulia tü pütchi suʼunapuʼukalü achiirua otta eesü süpüla suuʼulaain suulia alin süpüla wayuu. Tia shiiʼiyatüin wamüin choʼujaain maʼin alinjatüin otta kooʼomüinjatüin saalii wayuu wapüla sükajee wasakirüin waaʼin sünain sünüiki tü Wiwüliakat otta waloʼirüinjatü wakuwaʼipa wanaapünaa sümaa nünüiki Maleiwa (Éf 4:15, 22-24).

(Mateo 24:39, TNM) otta nnojoishii naya jaa müin, shiʼitaka tü juya miyoʼusükat sümaa najaʼlajaain napüshuaʼa sutuma, meeria nükalia chi Shipayakai Wayuu.

w99-S 15/11 süp. 19 püt. 5

¿Waaʼinrüinche tü nuluwataakalü anain waya Maleiwa?

⁵ Anuu nünüiki Jesukürisüto süchiki tü sukuwaʼipainjatkat wayuu maaʼulu: «Maʼakaapuʼu nükalioʼu Noé, meeria nülüʼütpa süpüla nüntüin chi Shipayakai Wayuu. Soʼu nükalioʼu Noé süpülapünaa tü juya miyoʼusükat, ekaapuʼushii na wayuukana, asaapuʼushii otta kaʼwayuuseshii na tooloyuukana jee na jieyuukana aapünüshii süpüla kaʼwayuusein naya, süntaka tü kaʼi nikerotokalü oʼu Noé suluʼu tü anuakat; otta nnojoishii naya jaa müin, shiʼitaka tü juya miyoʼusükat sümaa najaʼlajaain napüshuaʼa sutuma, meeria nükalia chi Shipayakai Wayuu» (Mateo 24:37-39, TNM). Nnojotsiaajeʼe mojuin ekaa otta asaa wanee kasa sümaa nnojoluin sülanaʼaleein, otta niʼitaain shikii Maleiwa kaʼwayuuseinjachin wanee wayuu (Génesis 2:20-24). Shiapejeʼe jülüjeein waaʼin shiale palajanain maʼin watuma tü kasa sünainpünaakat maʼin wakuwaʼipa. Anashii woʼuraajüle süchiirua tia. Eeshii süpüla nükaaliinjain waya Jeʼwaa süpüla ayatüin palajanain watuma tü kasa sünainpünaakat Nuluwataaya, süpüla waaʼinrajatüin tü kasa anasükat otta woonooinjanain sümaa nünüiki (Mateo 6:33; Roma 12:12; 2 Corinto 13:7).

jy-S süp. 259 püt. 4

«¿Kasa shiyaawaseinjatka wamüin?», müshii na aluwataaushiikana

Naashin Jesuu eejüinjatü naaʼin na nikirajüinkana, otta yapainjana naya. Niʼitaaka Jesuu wanee sukuwaʼipa namüin eeʼiyataka choʼujaain eejüin naaʼin, müshi nia: «Soto jaaʼin wane kasa. Wane wayuu nipiajachi, müleka nütüjaaleje saaʼu tü kaʼi nüntajaikai oʼu wane kaʼruwarai, nnojoireeja süpüla nutunküinjachin suulia nikerolüin chi kaʼruwaraikai. Müinjanaya jiakana, anashii müleka keraajüle jia sümaa eein jaaʼin tapüla tayakai, chi Shipayakai Wayuu, süka taleʼejüinjachin tachikua jünainmüin soʼuweena wane kaʼi matüjaajuukat aaʼu jütüma» (Mateo 24:43, 44).

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 24:8

saalin joʼuu sümüin jieyuu: Tü pütchikat griego eʼitaanakat yaa shia saashajaaka achiki saalin joʼuu sümüin jieyuu eekai jemeyuleein. Eesüjaʼa shiale nüküjeein achiki Jesuu, kooʼomüinjeerüin tü müliaa shiʼrüinjatkat wayuu sülüʼütpa maʼin tü müliaa miyoʼu aküjünakat suluʼu Mateo 24:21. Meerü aka saaʼin kooʼomüin saalii joʼu sümüin wanee jierü eeka jemeyuleein.

nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 24:20

juyapü: Kapüleesü oʼunajawaa otta achajawaa eküülü sümaa wanee miichi eeinjachire nüntüin wanee wayuu juyapoʼu süka miyoʼuin tü juyakat otta aisü jemiai (Esd 10:9, 13).

soʼu sükalia eemerawaa: Nnojoishi süpüla nuʼunajaain wattamüin wanee wayuu otta wainmain nüchise saawanoʼu süka wainmain kasa apülajünaka soʼu tia kaʼikat chaa Judea. Otta müsia, süttüsü soʼu tü pueulokalüirua saawanoʼu (paashajeʼera Alu 1:12 otta sgd-S, shiʼipa 16).

MAATSOʼU 26- AAʼURIIROʼU 1

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | MATEO 25

«Ayataʼaya eejüin jaaʼin»

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat

(Mateo 25:40, TNM) Nümeechikalaka chi aluwataaikai namüin: ‹Shiimain tü tamüinjatkat jümüin: Jaaʼinrüle wanee kasa anasü napüleerua na tawalayuukana, müshi tayakai aaʼin jaainjain amüin tia›.

w09-S 15/10 süp. 16 püt. 16-18

«Taʼaleewain jia»

¹⁶ ¿Kasa waaʼinraka wayakana yaainjanakana kepiain saaʼu tü mmakat süpüla weeʼiyatüin naʼaleewain waya na nuwalayuukana Kürisüto? Wekirajaa sünain apünüinsü kasa waaʼinrajatka. Tü palajatkat shia waküjainjanain maʼin tü pütchi anasükat. Shia nuluwataaka anain tia Jesuu na nuwalayuukana, naküjainjanain pütchi sainküin mma (Mat. 24:14). Kapüleepajaʼa namüin na nuwalayuukana Kürisüto, na yaayüliikana saaʼu tü Mmakat, naküjainjanain tia pütchikat namüiwaʼa, choʼujaasü nakaaliinjünüin natuma na yaainjanakana kepiain mmapaʼa. Nüküjale pütchi wanee anoujashi yaainjachikai kepiain saaʼu tü mmakat, naya nükaaliinjakana na chainjanakana iipünaa. Weeʼiyatüin sükajee tia aleewain maʼin waya nümaa chi achepchiee oonookai otta kekiikai maʼin jee nümaa Kürisüto.

¹⁷ Tü wanee shia wasülajüinjanain süpüshi wanneetse süpüla süküjünüin pütchi. Nüküjain Jesuu namüin na nikirajüinkana naʼaleewajaainjanain sümaa wayuu sükajee naaʼinrüin tü kasa anasükat süka nanneetse (Luc. 16:9). Nnojotsü maluʼuluin tia, waapüinjatüin nneerü süpüla aleewain waya nümaa Jeʼwaa jee nümaa Jesuu. Tü nüküjeekalü achiki Jesuu shia weeʼiyatüin alin nia wapüla otta aleewain waya nümaa, wanaa sümaa wasülajüin süpüshi wanneetse süpüla palajanain watuma Nuluwataaya Maleiwa, nnojotsü shiain sükajee «‹aishi pia tapüla› wamüin neʼe süka wanüiki. Shia anaka aluʼu waaʼinrüle tü kasa anasükat namüin na wawalayuukana süpüla natüjaainjatüin saaʼu sünain shiimüin naalii wapüla» (1 Juan 3:16-18). Asülajüshii waya tü kasa eekat wamaʼana waküjapa pütchi. Otta asülajüshii waya süpüshi wanneetse süpüla süküjünüin pütchi jee süpüla sukumajünüin otta sunoutunüin tü woutkajaaleekat. Naapüin analuʼut Jeʼwaa otta Jesuu wamüin saaʼu wasülajüin sümaa talatüin waaʼin, jaʼitasü wainmain jee paliʼirüin tü kasa wasülajakat (2 Cor. 9:7).

¹⁸ Tü chiiruaajatkat kasa waaʼinrajatkat süpüla weeʼiyatüin aleewain waya nümaa Jesuu shia anashiire wamüin noʼunirüin wakuwaʼipa na laülaashiikana. Aneekünüshii naya nükajee chi naaʼinkai Maleiwa otta nia Kürisüto chi nekiipüʼükai (Éfe. 5:23). Anuu tü nüshajakat Pablo: «Anakaja müleka jüüjüüle jia namüin na juwalayuu laülaayuukana jüpüleerua sümaa joonooin sümaa nanüiki» (Heb. 13:17). Eesüjaʼa eejeerüle kaʼi kapüleeka oʼu wamüin woʼunüin süchiirua tü namakat na laülaashiikana sükajee tü Wiwüliakat. Eesüjaʼa mojutule wamüin nanüiki sükajee weʼrüin tü mojukat sünain nakuwaʼipa. Mayaapejeʼe müin nakuwaʼipa, anasü naaʼin Kürisüto sünain niʼitaain naya süka niain Nekiipüʼüin na anoujashiikana. Müsüjeseʼe choʼujaain kojutuin naya wamüin süpüla aleewain waya nümaa Jesuu. Weeʼiyateerü süka wakuwaʼipa alin wapüla Jesuu müleka woʼunüle süchiirua tü namakat na laülaashiikana suulialeʼeya jülüjain waaʼin tü mojukat sünain nakuwaʼipa.