ACHIKII
Taneekajatpa wanee kasa jülüjasü taaʼin tü nümakat Jeʼwaa
SOʼU wanee kaʼi soʼujatü tü juyakat 1984, ojuʼitüshi taya tepialuʼujee chamüin taʼyataaleruʼu. Soʼu tia kepiashi taya chaa Caracas (Wenesueela). Wopuluʼupa taya taashajeʼerüin wanee Aapiria Wayuu aashajaaka süchiki tü jülüjakat naaʼin wachiki na wayuu kepiakana waʼütpünaa. Tasakiraka suluʼu taaʼin: «¿Kasache jülüjaka naaʼin tachiki na wayuu kepiakana taʼütpünaa? ¿Neʼrüinche taya maʼaka naaʼin wanee wayuu washit aʼyataakai suluʼu wanee wanko? ¿Shiataapa neʼrüin taya maʼaka naaʼin wanee wayuu anoujakai aʼyataakai nümüin Maleiwa jee aʼyataakai suluʼu wanee wanko süpüla taapüin tü kasa choʼujaakat sümüin tapüshi?». Nnojotsü tacheküin tü jülüjakat saaʼin wayuu tachiki, taaʼinrakalaka waneirua kasa.
Joʼuushi taya maayoʼu 19 soʼu 1940 chaa Amiún (Líbano). Shiasaʼa maʼaka jeʼra juya süchikijee okolojooshii waya suluʼumüin tü pueulokot Trípoli. Jaʼraishii nachonnii na wayuu kachooinkana taya jee miyoʼushi taya namaa, apünüinshii jieyuu, piamashii tooloyuu, taya tayakai chi emülieekai. Anapuʼusü maʼin wakuwaʼipa, talatapuʼushii waya jee aʼyataashii waya nümüin Jeʼwaa. Nnojotsü naaʼinmaain tü nneetkat na wayuu kachooinkana taya, shia alanaʼaleeka maʼin namüin nekirajaain sünain tü Bibliakat, noʼunuin sünain tü outkajawaakat jee nakaalinjain wayuu süpüla neʼraajüinjachin chi Maleiwakai.
Eere woutkajaain eejana waneinnua wawalayuu chainjanakana chaa iipünaa. Naʼakajee naya, eejachi Michel Aboud, niapuʼu chi oʼunirakai sukuwaʼipa tü ekirajawaakat sünain tü karaloʼutakat namaa na wawalayuukana. Oʼttüshi nia sünain ekirajawaa tü Bibliakat chaa Nueva York. Nuʼunaka chaa Líbanomüin soʼu 1921 süpüla nüküjain pütchi nüchiki Jeʼwaa. Sotusü taaʼin kojutuin nümüin Anne otta Gwen Beavor, naya wawalayuukana agraduajüshii suluʼujee tü Ekirajaaleekat Galaad, aleewajiraashii naya wamaa. Kojuya juya mapa tantiraaka sümaa Anne chaa Estados Unidos. Kakalia mapa tantiraaka sümaa Gwen, kasaatsü shia nümaa Wilfred Gooch, aʼyataashii naya suluʼu tü Weteet chakat Londres (Inglaterra).
AKÜJAAKA PÜTCHI CHAA LÍBANO
Jintüliiwaʼaya taya nnojotpuʼushii wainmain maʼin na aküjaliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa chaa Líbano. Talatapejeʼe waaʼin sünain aküjaa pütchi, ayatüshiʼiya waya sünain aküjaa pütchi mayaainjeʼe mojushiin tia namüin na shikiipüʼükana tü iküleesiakalüirua. Sotoyülia taaʼin waneirua kasa alataka wamüin soʼu tia.
Soʼu wanee kaʼi aküjashi taya pütchi sümaa tü tawalakat Sana suluʼu wanee edificio. Yalapa waya waküjain pütchi nümüin wanee wayuu, nüntaka wanee sacerdoote, jashichikalaka nia sümüin tü tawalakat, airuʼutsü nünüiki sümüin. Nüjünaaka süchiki, sujutuuka shia sooʼopünaa tü kaleerakat, seewaakalaka shia. Suunejaanaka tü pulusiiakat nutuma wanee wayuu, nantaka na pulusiiakana jee nakaalinjain Sana. Ataʼünüshi chi sacerdootekai jee kaʼapülashi nia. Nümaka chi sülaülakai pulusiia nümüin: «¿Kasashikai wayu pia? ¿Jamüsü maka paainjala? ¿Nnojoishisaʼa nümaajachin pia Maleiwa?».
Sotoyülia taaʼin wanaa sümaa woʼunuin sünain aküjaa pütchi namaa na wawalayuukana suluʼumüin wanee pueulo wattaka maʼin, wuusaluʼushii waya. Naapapa chi sacerdootekai suluʼujeejachikai tia pueulokot sünain yalain waya sünain aküjaa pütchi, nüsakajaka waneirua wayuu wekiira. Nayasaʼa naya wayuukana najutuin ipa wooʼomüin. Eʼitünüshi chi tashikai süka ipa, ishorotsü nüsha nuʼupünaa. Aleʼejüshi nia sümaa tü teikat eejatüle tü wuusükat. Oʼunushii waya nachiirua sümaa shapaain maʼin waaʼin. Sotusü taaʼin tü sümakat tü teikat wanaa sümaa sülaʼajüin nuʼupünaa chi tashikai, müsü sünüiki mayaa: «Jeʼwaa moto paaʼin tü namaʼülakat».
Soʼu wanee kaʼi, oʼunushii waya woumainpaʼa sünain awaraijawaa naaʼu na wapüshikana. Wantapa nipialuʼumüin chi watuushikai yalajachi wanee sacerdoote, eʼnnaajünüshi maʼin nia chayaa. Nütüjaa aaʼu naküjaliin pütchi nüchiki Jeʼwaa na wayuu kachooinkana taya. Mayaainjeʼe aipiruain neʼe touyase, nüsakirüin taya: «¿Jamüshi nnojoiyüika pia woutiisain?». Anuukalaka tanüiki nümüin: «Jintüiyüiya taya süpüla woutiisainjachin taya, acheküsü tatüjaainjatüin sooʼomüin süchiki tü Bibliakat jee icheinjatüin tanoula». Süka mojushiin nümüin tü tamakat nümüin, nüküjaka nümüin chi tatuushikai teʼrülin wayumüin nümüin.
Nnojotsü alatüin tia wamüin waneepia. Kamaneeshii maʼin na chejeʼewaliikana Líbano. Müshiijeseʼe yootopuʼuin maʼin waya namaa waküjapa pütchi namüin jee wainma na wayuu ekirajaakana sünain tü Bibliakat.
OKOLOJOOSHII WAYA
Wanaa sümaa koleejiapuʼuin taya, nüntaka wanee wawala chejeʼewaikai Wenesueela chaa Líbano, outkajaapuʼushi nia wamaa, aleewajiraashi nia sümaa tü tawalakat Wafa. Kojuya juya mapa, kasaatshii naya jee okolojooshii naya yaamüin Wenesueela. Wanaa sümaa süshajüin Wafa karaloʼuta wamüin süküjain nümüin chi washikai anain wokolojoole yaamüin Wenesueela süka jüsükajüin maʼin waya. Okolojooshiijeseʼe waya.
Antüshii waya yaa Wenesueela soʼu 1953 jee kepiashii waya chaa Caracas, pejesü wepia sünain nipia chi aluwataaikai saaʼu Wenesueela. Süka jintülin taya kamalainpuʼusü tamüin teʼrapa nia nülatüin suluʼu neʼejena. Kapüleepejeʼe namüin na wayuu kachooinkana taya anain naaʼin yaa Wenesueela, süka jamüin, naatain nanüiki na wayuukana, naatain nakuwaʼipa jee jaʼin maʼin tü kaʼikat. Wekiralaapa waaʼin yaʼayaa alatalaa müsü wanee kasa.
Shipeʼeruʼujee tü karaloʼutakat: Chi tashikai. Tü teikat. Tayakai soʼu 1953 wanaa sümaa tokolojooin yaamüin Wenesueela.
AISÜ MAʼIN WAMÜIN TÜ ALATAKAT
Ayuuijaʼalaa müshi chi tashikai, nnojotpuʼusü müin nukuwaʼipa, nnojoishi nia jooin süpüla ayuulii. Kansetshi nia, outaka nia wanee semaana süchikijee nuʼwannüin.
Mojushaatasü waaʼin sutuma tü alatakat, 13 neʼe touyase soʼu tia. Shapaashaatasü maʼin waaʼin sutuma tü alatakat wamüin, nnojotsü waʼatapajüin sülatajatüin tia wamüin. Kakalia mojuin maʼin saaʼin tü teikat sutuma outuin chi tashikai. Akaalinjünüshii waya nutuma Jeʼwaa süpüla anain waaʼin wachikuaʼa. Tajaʼttirüin takoleejiase wanaa sümaa 16 touyase, aʼyataweeshi taya süpüla takaalinjain na tapüshikana.
Katchinsü tanoula süka anain sukuwaʼipa tapüleerua Sana nümaa Rubén chi suʼwayuusekai.
Soʼu tia kasaatsü tü tashunuukot Sana nümaa Rubén Araujo, agraduajüshi nia suluʼujee tü Ekirajaaleekat Galaad jee nüleʼejaka Wenesueelamüin. Okolojooshii naya Nueva Yorkmüin. «Anashi puʼunule eemüin Sana chaa Nueva Yorkmüin süpüla pikirajaain suluʼu wanee eʼikülee miyoʼu», namaka tamüin na tapüshikana. Wanaa sümaa chajachin taya nümaa Rubén sümaa Sana katchinsü tanoula sutuma anain nakuwaʼipa tapüleerua. Suluʼu tü outkajaaleekat Brooklyn Spanish eejana wawalayuu laülaakana aaʼin sünain anoujaa. Teʼraajaka chi wawalakai Milton Henschel jee Frederick Franz, aʼyataashii naya suluʼu tü Weteet chajatkat Brooklyn. Aishii maʼin naya tapüla.
Tü kaʼi woutiisakalü oʼu taya soʼu 1957.
Süpülapünaa tekettaajüin wanee juya suluʼu tü eʼiküleekat miyoʼu chaa Nueva York, asakitshi taaʼin kasain taaʼinrüinjatüin süka takuwaʼipa. Jülüjasü taaʼin waneepia waneirua pütchi taashajeʼeraka suluʼujee Aapiria wayuu aashajaaka süchiki tü eekat süpüla wasaʼwatüin sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa. Süka teʼrapuʼuin talatüin naaʼin na pürekutsootkana jee na weteliita outkajaakana wamaa, meesü takuwaʼipa maʼaka naaʼin nayakana. Choʼujaapejeʼe woutiisainjachin taya süpüla tountuin taaʼinrüin tia, müshijeseʼe woutiisain taya maatsoʼu 30 soʼu 1957.
WANEIRUA KASA TANEEKAKA
Süchikijee woutiisain taya, aʼyataweesü taaʼin waneepia nümüin Jeʼwaa, pürekutsooleeshi taya. Tatüjaapejeʼe saaʼu kapüleejeerüin shia tamüin. «¿Jamüsüche sukuwaʼipa tatuma?», müshi taya süka tekirajaain suluʼu tü eʼiküleekat miyoʼu. Tashajaka karaloʼuta sümüin maama jee namüin na tawalayuukana süpüla taküjain namüin tooʼulaainjatüin tü eʼiküleekat miyoʼu süpüla pürekutsoolinjachin taya jee taleʼejüinjachin tachikuaʼa Wenesueelamüin.
Aleʼejüshi taya Caracamüin juunioʼu soʼu 1957. Tayaawataka aaʼu choʼujaain takaalinjain na tapüshikana. «¿Jamüsüche paa sukuwaʼipa süpüla takaalinjain naya?», tamaka. «Eesü aʼyatawaa suluʼu Wanko» tamünaka. Shiapejeʼe taleʼejüin aaʼujee süpüla pürekutsoolinjachin taya, taapaaka tia aʼyatawaakat jee pürekutsootshi taya, kojuya juya taaʼinrüin tia. Mayaainjeʼe wainmain tü kasa taaʼinrakat talatüshi taya.
Wanee kasa talataka maʼin atuma taaʼin shia teʼraajüin Sylvia, wanee wawala chejeʼewat Alemania, aishi maʼin Jeʼwaa süpüla. Antüsü Wenesueelamüin namaa na kachoinkana shia. Mapa kasaatshii waya jee piamashii wachonnii, Michel nünülia wanee (Mike münüshi nia watuma) jee Samira sünülia tü wane. Kepiasü maama wamaa süpüla waaʼinmajüinjatüin shia. Mayaainjeʼe nnojolin pürekutsoolin taya soʼu tia süka taaʼinmajüin na tapüshikana, ayatüsia taaʼinmaain maʼin tü aküjaakat pütchi. Soʼu tü kaʼi wakasionkalü oʼu taya, eeshi pürekutsoorüle aaʼusiliaat taya sümaa Sylvia.
TOOʼULAAIN TÜ TAʼYATAAINKAT
Koleejiashii na wachonniikana wanaa sümaa sülatüin tamüin tü taküjayütkat jümüin paala suʼttiajee. Anapuʼusü maʼin takuwaʼipa jee kojutushi taya namüin na wayuu aʼyataakana tamaa. «¿Kasa eʼnnaajünaka aaʼujee taya?, ¿eʼnnaajünüshiche taya sutuma taʼyataain suluʼu wanko?, ¿shiataapa teʼnnaajünüin sutuma taküjalin pütchi nüchiki Jeʼwaa?», maa müsü taaʼin. Taashajaa achikit tia sümaa Sylvia. Müleka tooʼulaale suulia tü taʼyataainkat tatüjaa aaʼu saapüneerüin tamüin wainma nneerü. Asetaajeerü wamüin tia nneetkat soʼu kojuya kaʼi süka majuyalaain waya jee talateena waya sümaa tü kasa eekat wamaʼana.
Kapüleesü maʼin tamüin taneeküin kasain taaʼinrajatüin. «Aneena waya» sümaka tamüin Sylvia sümaa maama. Eeichipaka süpüla pürekutsoolinjachin taya tachikuaʼa, talatashaatasü taaʼin. Shiasaʼa süküjünalaa sümünaka wanee kasa wamüin.
IPUOTSÜ SYLVIA
Talatüshii maʼin waya wanaa sümaa joʼuuin Gabriel chi washaleinkai.
Nnojotsü jülüjain waaʼin kachoinjanain waya wachikuaʼa, ainküsüjeseʼe waaʼin nüküjapa chi tottootkai wamüin ipuoluin Sylvia. Mayaainjeʼe talatüin waaʼin, «¿jameetche joo takuwaʼipa?», tamaka. Shiaitpaka waʼatapajüin tü kaʼi jemelinjachikalü oʼu chi joʼuukai. «¿Eeyüiche süpüla pürekutsoolin taya?», maa müsü taaʼin.
Aashajaashi taya süchikuaʼa sümaa Sylvia süpüla wakooʼomüinrüin waʼyataain nümüin Jeʼwaa. Joʼuushi Gabriel chi wachonkai aaʼuriiroʼu soʼu 1985. Tooʼulaaka tü aʼyatawaakat suluʼu wanko juunioʼu soʼu 1985. Pürekutsootshi rekulaat taya tachikuaʼa soʼu tia. Mapa noʼutkushi taya na laülaashii jülüjakana aaʼin tü aʼyatawaakat suluʼu Weteet yaa Wenesueela. Kaʼyatüsü Weteet sünainjee Caracas, eetaasü maʼaka 80 kilometüroʼu, oʼunuinjachi taya chamüin piantua jee shiale apünüintua süpüla semaana.
Shipeʼeruʼujee tü karaloʼutakat: Tayakai sümaa Sylvia suluʼu tü Weteet yaakat Wenesueela. Chi wachonkai Mike sümaa Mónica. Tü wachonkat Samira. Chi wachonkai Gabriel sümaa Ambra.
OKOLOJOOSHII WAYA WACHIKUAʼA
Chasü Weteet La Victoria, müshiijeseʼe wokolojooin yaamüin süpüla pejeinjanain waya sünain. «Aneerü maama tamaa», müsü tamüin tü tawalakat Baha. Jee chi tachonkai Mike, kepiashi nia sümaa nuʼwayuuse. Eejana wamaa Samira nümaa Gabriel, kapüleesü maʼin namüin süka napütajanain na naʼaleewainkana chaa Caracas. Jee müsia Sylvia ekiraʼlaainjatü shia yaa La Victoria süka kamalain sümüin kepiain Caracas. Kottüinjana waya suluʼu wanee piichi joʼuuchon. Wainma kasa waaʼinraka süpüla wokolojooin chejee Caracas yaamüin La Victoria.
Kasaatshi Gabriel. Okolojoosü Samira süpüla kepiain shia sümüiwaʼa. Soʼu 2007, tayakai sümaa Sylvia ounejaanüshii waya süpüla kepiainjanain waya suluʼu Weteet. Talatüshii waya otta ayatayüliʼiya waya aʼyataain suluʼu Weteet. Laülaashi Mike otta pürekutsootshi nia sümaa Mónica tü nuʼwayuusekat. Laülaashi Gabriel, kepiashi nia sümaa Ambra tü nuʼwayuusekat chaa Italia. Pürekutsootsü Samira otta aʼyataʼawaisü shipialuʼujee süpüla sükaalinjain Weteet.
NNOJOTSÜ ISAIN TAAʼIN SUCHIIRUA TÜ KASA TAPÜTAKAT
Wainma kasa taaʼinraka süpüla taʼyataainjachin nümüin Maleiwa, nnojotsü isain taaʼin süchiirua tü kasa tooʼulaakat süpüleerua taaʼinrüin tia. Kojutusü maʼin tamüin tü aʼyatawaa naapakat Jeʼwaa tamüin. Jaʼitasü kapüleein maʼin tü waneeküinjatkat, naapeerü wanee anaa wamüin Maleiwa, «isasü wachiki wayaawatüin saaʼu tia anaa naapakat wamüin, saaʼu wayuuin neʼe waya» (Filip. 4:6, 7). Tayakai sümaa Sylvia talatüsü waaʼin sünain aʼyatawaa nümüin Maleiwa suluʼu Weteet. Anasü süpüshuaʼa tü kasa waneekakat süka jülüjain waaʼin Jeʼwaa waaʼinrapa tia.