Jueces

9 Tiémpo rire Abimélec,+ Jerubaal raʼy, oho Siquémpe isy ermanokuéra rendápe, ha heʼi chupekuéra ha enterovete ijavuélo familiakuérape:* 2 “Peporandumína ikatúramo umi kuimbaʼe omoakãvape* Siquem: ‘¿Mbaʼépa okonvenive peẽme, penegoverna Jerubaal raʼykuéra, umi 70 itaʼýra,+ térãpa penegovernáramo peteĩ kuimbaʼénte? Ha penemanduʼákena che haʼeha pene hénte teete* hína’”.

3 Upémarõ isy ermanokuéra heʼi upéva Abimélec rérape enterovete umi kuimbaʼe omoakãvape Siquem, ha okonvense chupekuéra* omoirũ hag̃ua Abimélecpe, pórke heʼi hikuái: “Haʼe ningo ñane ermáno teete hína”. 4 Upémarõ omeʼẽ chupe hikuái 70 monéda* de pláta Baal-Berit+ témplogui,* ha Abimélec oipuru upéva okontrata hag̃ua umi kuimbaʼe hekorei ha hovaʼatãvape omoirũ hag̃ua chupe. 5 Upe rire Abimélec oho itúa rogayguakuéra rendápe Ofrápe,+ ha ojuka iñermanokuérape, Jerubaal raʼykuérape, umi 70 kuimbaʼépe ojuka peteĩ ita ári.+ Jotán añoite ojesalva pórke haʼe okañy, haʼe ningo hína Jerubaal raʼy pahague.

6 Upéi oñembyatypaite umi kuimbaʼe omoakãva Siquem ha kompletoite Bet-Miló, ha omoĩ hikuái Abimélecpe rréiramo.+ Upérõ oĩ hikuái pe yvyramáta guasu ypýpe, ag̃uiete pe monuménto oĩvagui Siquémpe.

7 Oñemombeʼu rire koʼã mbaʼe Jotánpe, haʼe oho oñemboʼy pe Sérro Guerizim ári,+ ha hatã heʼi chupekuéra: “Pejapysakamína cherehe peẽ kuimbaʼe pemoakãva Siquem, ha upe rire Ñandejára penerendúta.

8 Peteĩ jey ndaje unos kuánto yvyramáta oñembyaty oiporavo* hag̃ua peteĩ rréi ogoverna hag̃ua chupekuéra. Ha heʼi hikuái pe olívo mátape: ‘Oregovernána nde’.+ 9 Péro pe olívo máta heʼi chupekuéra: ‘Oikóramo chehegui rréi,* ndaikatumoʼãvéima aprodusi aséite ojepurúva oñemombaʼeguasu hag̃ua Ñandejárape ha yvyporakuérape. Che ndaipotái oiko chehegui rréi’. 10 Upémarõ umi yvyramáta heʼi pe ígo mátape: ‘Ejúna nde oregoverna’. 11 Péro pe ígo máta heʼi chupekuéra: ‘¿Che piko ndaprodusivéima vaʼerã yva heʼẽ asy ha iporãitéva oiko hag̃ua chehegui rréi?’. 12 Upe rire umi yvyramáta heʼi pe parrál mátape: ‘Ejúna nde oregoverna’. 13 Péro pe parrál máta heʼi chupekuéra: ‘Oikóramo chehegui rréi ndaikatumoʼãvéima aprodusi víno pyahu ombovyʼáva Ñandejárape ha yvyporakuérape. Che ndaipotái oiko chehegui rréi’. 14 Ipahaitépe umi ótro yvyramáta heʼi pe jukeri mátape: ‘Ejúna nde oregoverna’.+ 15 Upévo pe jukeri máta heʼi umi yvyramátape: ‘Peẽ añetehápe cheporavótaramo pende rreirã, peju ha peñemoʼã che sómbra guýpe. Péro ndahaʼéiramo upéicha, osẽta chehegui tata ha ahapypaitéta umi sédro oĩva pe Líbanope’.

16 ¿Peẽ piko pemoĩ hína koʼág̃a Abimélecpe rréiramo+ pendepyʼaporã ha pendehústo rupi, ha penembaʼeporã piko hína Jerubaal ha hogayguándi ha petrata chupe haʼe omereseháicha? 17 Pórke che túa oñorairõ kuri penderehehápe+ ha oapeligra hekove pendesalva hag̃ua Madiángui.+ 18 Péro peẽ koestedía pepuʼã che túa rogayguakuérare ha pejuka itaʼyrakuérape, pejuka 70 kuimbaʼépe peteĩ ita ári.+ Upéi pemoĩ rréiramo Abimélecpe, peteĩ eskláva membýpe+ pemoĩ rréiramo ogoverna hag̃ua umi omoakãvape Siquem, pene ermáno rupínte peẽ pejapo upéicha. 19 Oiméramo peẽ pendepyʼaporã ha pendehústo raʼe Jerubaal ha hogaygua ndive koestedía, upéicharõ pevyʼa vaʼerã Abimélec reheve, ha haʼe tovyʼa avei pendereheve. 20 Péro ndahaʼéiramo upéicha, osẽta tata Abimélecgui ha ohundipaitéta umi omoakãvape Siquem ha Bet-Miló,+ ha tata osẽta avei umi omoakãvagui Siquem ha Bet-Miló ha ohundietéta Abimélecpe”.+

21 Upéi Jotán+ okañy ha oho Beérpe ha opyta oiko upépe, pórke okyhyje iñermáno Abimélecgui.

22 Abimélec ogoverna* Israélpe 3 áñore. 23 Upéi, Ñandejára oipota rupi ndojoguerahaporãvéi* Abimélec ha umi omoakãva Siquem, upéicha rupi umi kuimbaʼe omoakãva Siquem oñepyrũ otraisiona Abimélecpe. 24 Upéva oiko ikatu hag̃uáicha oñevenga upe mbaʼe vai ojejapo vaʼekue umi 70 Jerubaal raʼykuérare.+ Upéicha ojekovra Abimélecpe ha umi omoakãvape Siquémpe oporojuka haguére. Abimélec ojuka iñermanokuéra teetépe ha umi omoakãva Siquem katu oipytyvõ chupe. 25 Upéicha rupi umi omoakãva Siquem omoĩ montañaháre umi kuimbaʼe opeska vaʼerã Abimélec rehe, ha umi kuimbaʼe omonda enterove ohasávape upe tape haʼekuéra oĩhárupi. Tiémpo rire oñemombeʼu upéva Abimélecpe.

26 Upéi Gaal, Ébed raʼy, ha iñermanokuéra oike Siquémpe,+ ha umi omoakãva Siquem oñepyrũ okonfia hese. 27 Umi omoakãva Siquem osẽ iparraltýpe ha ombyaty iparrál, ha upéi opyrũ hikuái umi parrál rehe ojapo hag̃ua chugui víno. Upéi ojapo hikuái peteĩ fiésta, ha oike idioskuéra témplope,*+ haʼekuéra okaru, omokõ ha omaldesi Abimélecpe. 28 Upe rire Gaal, Ébed raʼy, heʼi: “¿Máva piko aipo Abimélec, Jerubaal+ raʼy, ha máva piko Zebul, pe oñenkargáva Siquem rehe? ¿Mbaʼére piko ñande jaservi vaʼerã chupekuéra? ¿Mbaʼére piko jaikóta jaservi Abimélecpe, jaservi rangue Siquem túa Hamor raʼykuérape? 29 Arekórire che kárgope ko puévlope, che amongúi vaʼerãmoʼã Abimélecpe”. Upéi odesafia Abimélecpe heʼívo: “Embohetavéna la nde ehérsito ha eju ñañorairõ”.

30 Upéi Zebul, pe oñenkargáva pe siudáre, orrenega ha ipochyeterei oikuaávo Gaal, Ébed raʼy, heʼi vaʼekue. 31 Upémarõ ñemihaitépe omondo mensahéro Abimélec rendápe, ha heʼika chupe: “Koʼág̃a oĩ hína Siquémpe Gaal, Ébed raʼy, ha iñermanokuéra, ha omoĩmba hína ne kóntrape umi hénte oĩva ko siudápe. 32 Eju ág̃a pyhare, nde ha umi kuimbaʼe nemoirũva ha pepeska hesekuéra pe ñúme. 33 Upéi pyhareve, kuarahy osẽmírente, reho vaʼerã reataka pe siuda, ha ág̃a Gaal ha umi kuimbaʼe omoirũva chupe osẽ vove oñorairõ ne kóntrape, ejapóntema la ikatúva guive regana hag̃ua chupekuéra”.

34 Upémarõ Abimélec ha kompletoite umi kuimbaʼe omoirũva chupe opuʼã oho upe pyharépe ha ojedividi 4 grúpope, opeska hag̃ua iñenemigokuérare Siquem ypýpe. 35 Al ótro día Gaal, Ébed raʼy, osẽ ha opyta oñemboʼy pe siuda rokẽme, pe entrádape. Ha Abimélec ha umi kuimbaʼe omoirũva chupe opuʼã pe opeskahágui hína iñenemigokuérare. 36 Gaal ohechávo umi kuimbaʼépe, heʼi Zebúlpe: “Emañami, amoite oĩ hénte oguejýva oúvo umi montáñagui”. Péro Zebul heʼi chupe: “Nde ningo rehecha umi montáña sómbrante ha reimoʼã voi rehechaha hénte”.

37 Upéi Gaal heʼi: “Emañami, oĩ hénte oguejýva oúvo pe lugár ijyvatevehágui, pe yvy mbytégui, ha peteĩ grúpo katu ou hína Meonenim yvyramáta guasu rapére”. 38 Ha Zebul heʼi chupe: “¿Nderesaráima piko la ere vaʼekuégui? Nde ningo ere kuri: ‘¿Máva piko Abimélec jaservi hag̃ua chupe?’.+ ¿Ndahaʼéi piko koʼã héntere la hetaite reñembohory kuri? Esẽ katu ha eñorairõ hendivekuéra”.

39 Upémarõ Gaal odirihi umi kuimbaʼe omoakãvape Siquem ha oho oñorairõ Abimélec kóntrape. 40 Abimélec omuña Gaálpe ha haʼe odipara chugui, ha hetaiterei héntepe ojejuka, umi omano vaʼekue ningo oĩ voi pe siuda entráda peve.

41 Ha Abimélec opyta oiko Arumápe, ha Zebul+ omosẽ Gaal ha iñermanokuérape Siquémgui. 42 Al ótro día umi hénte oĩva Siquémpe osẽ pe siudágui, ha upéva oñemombeʼu Abimélecpe. 43 Upémarõ haʼe odividi en 3 grúpo umi kuimbaʼe omoirũvape chupe, ha opyta opeska hikuái umi iñenemígore pe ñúme. Ha haʼe ohechárõ guare umi hénte osẽha pe siudágui, oataka ha ojuka chupekuéra. 44 Abimélec ha pe grúpo oĩ vaʼekue hendive oataka umi héntepe ha oho ojekoloka pe siuda entráda rokẽme, ha upe aja umi mokõi grúpo oataka ha ojukapaite umi hénte oĩvape pe ñúme. 45 Abimélec oñorairõ pe siuda kóntrape un día pukukue ha upéi ojagarra pe siuda. Haʼe ojukapaite umi héntepe ha oitypaite pe siuda,+ upéi omosarambipaite upépe juky.

46 Ohendúvo koʼã mbaʼe, umi kuimbaʼe omoakãva ha oikóva Siquem tórrepe pyaʼe porã oho oike pe koty oñekañyháme,* oĩva El-Berit*+ témplope.* 47 Oñemombeʼumírente Abimélecpe umi kuimbaʼe omoakãva ha oikóva Siquem tórrepe oñembyatypa hague, 48 Abimélec ha kompletoite umi kuimbaʼe omoirũva chupe ojupi Sérro Zalmónpe. Abimélec ojagarra peteĩ hácha ha oikytĩ peteĩ yvyra rakã ha ohupi ijatiʼy ári, ha heʼi umi kuimbaʼe omoirũvape chupe: “¡Pyaʼe porã pejapo che ajapo hagueichaite!”. 49 Upémarõ umi kuimbaʼe oikytĩ avei yvyra rakã ha osegi Abimélecpe. Upéi omoĩ hikuái umi yvyra rakã pe koty oñekañyha jerére ha ohapy hikuái upe koty. Ha omanombaite umi hénte oĩ vaʼekue Siquem tórrepe, omano amo 1.000 kuimbaʼe ha kuñárupi.

50 Upéi Abimélec oho Tebézpe, ha omoĩ ikampaménto oñorairõ hag̃ua Tebez kóntrape, ha ojagarra upe siuda. 51 Upe siuda mbytépe oĩ vaʼekue peteĩ tórre isegúrova, ha kompletoite umi kuimbaʼe, kuña ha umi omoakãva upe siuda oho okañy upépe. Haʼekuéra oñemboty hyepýpe ha ojupi pe tórre terrásape. 52 Upéi Abimélec og̃uahẽ pe tórre oĩháme ha oñepyrũ oñorairõ umi héntendi. Ha haʼe oñemoag̃ui pe tórre entrádare ohapy hag̃ua pe tórre. 53 Upe rire peteĩ kuña oity Abimélec akãre peteĩ ita ojepurúva oñemolina hag̃ua, ha ojokapaite chugui iñakã.+ 54 Upémarõ Abimélec pyaʼe porã ohenói iñajudántepe, pe oguerahávape hiʼarmakuéra, ha heʼi chupe: “Ehekýi nde espáda ha chejuka, ani ág̃a ojeʼe cherehe peteĩ kuña chejuka hague”. Upémarõ pe iñajudánte oikutu chupe ha omovandea hese ijespáda ha ojuka chupe.

55 Umi israelita ohechávo Abimélec omano hague, ohopa jey hikuái hógape. 56 Péicha Ñandejára ojapo Abimélec rehe pórke haʼe ojapo vaʼekue ivaíva itúa rogayguáre, haʼe ojuka kuri 70 iñermanokuérape.+ 57 Ñandejára okastiga avei umi kuimbaʼe omoakãvape Siquem, ha ipahápe ojere hesekuéra umi mbaʼe vai ojapo vaʼekue. Péicha ou hiʼarikuéra Jotán,+ Jerubaal+ raʼy maldisión.