KAPÍTULO 21

¿Nameʼẽmoʼãi voi piko chupekuéra gústo?

“Che sy ningo tódo el día oiko chekontrola peteĩ polisíaicha. Ajapopa mboyve jepe la ojerure vaʼekue chéve, haʼe oñepyrũma omaña otopa hag̃ua mbaʼépa ajapo vai” (Cristian).

“Che túa ha che sy ningo otopa voi la ojeplagea hag̃ua. Haʼekuéra heʼi ndajapoporãiha voi mbaʼeve koléhiope, ógape ni kongregasiónpe. ¡Nameʼẽi voi chupekuéra gústo!” (James).

¿NDÉPA repensa avei ndaikatuiha remeʼẽ gústo nde tuakuérape? ¿Repensápa haʼekuéra nekontrolaha tódo el día otopa hag̃ua oimeraẽ mbaʼe ndejaʼo jeýma hag̃ua?

¿Heʼímavapa ndéve nde tuakuéra peteĩva koʼã mbaʼe?

□ Sarambikue jeýma la nde koty.

□ Tódo el día ehecha la téle.

□ Tardetereíma reke.

□ Tardetereíma repuʼã.

Eskrivína koʼápe mbaʼépa la nemolestavéva heʼíva jepi ndéve nde tuakuéra.

․․․․․

Añetehápe ningo ndaigústoi oĩramo tódo el tiémpo omandáva ñandéve jajapo vaʼerã térã ñandekorrehíva. Péro epensamíntena: nde tuakuéra núnka ndeʼíriramo ndéve mbaʼeve, ¿ajépa haʼetéta nointeresaiha chupekuéra la rejapóva? (Hebreos 12:8). Añetehápe ningo nde túa ha nde sy ndekorrehi nderayhúguinte. La Biblia heʼi voi peteĩ túa okorrehiha “ifamíliape ohayhúgui chupe” (Proverbios 3:12).

Upéicharõ, reagradese vaʼerã nde tuakuéra oñeinteresa haguére nderehe ha oñehaʼã rupi ndegueraha tape porãre. Nemanduʼa vaʼerã nemitãitiha, upéicha rupi oĩha heta mbaʼe ndereikuaáiva gueteri, ha reikotevẽtante voi álgien ndekorrehíva. Upéva iñimportanteterei, pórke ndaipóriramo ndegiáva ikatu hína ndegueraha vai ‘umi mbaʼe ogustáva mitãrusukuérape’ (2 Timoteo 2:22).

“¡Péro chekueráima!”

La Biblia heʼi voi: “Ndaipóri ovyʼáva ojekorrehi jave, síno hasyeterei ñandéve” (Hebreos 12:11). Ha koʼýte ñañeñandu upéicha ñanemitã aja. ¿Mbaʼérepa oiméne reñeñandu jepi upéicha? Nde ningo rekakuaa hína, ha okambia ohóvo repensa lája ha umi mbaʼe reñandúva. Upéicha rupi ikatu oguapyeterei nderehe la ojeʼéva ndéve, oimérõ jepe pe ndekorrehíva oñehaʼãmbaite heʼi porã hag̃ua ndéve.

Umi mbaʼe reñandúva ningo normál, pórke ndéve g̃uarã iñimportanteterei mbaʼépa opensa nderehe umi ótro, koʼýte nde tuakuéra. Upévare, oiméne ndaigústoi ndéve haʼekuéra ndekorrehi jave, térã ojeplagea jave rejapo vai haguére álgo.

Nde tuakuéra heʼi mimítante voi ndéve mbaʼépepa remehora vaʼerã. Péro, ¿repensa vaʼerãpa upe haguére mbaʼeve voi nosẽporãiha ndéve térã nderevaleiha mbaʼeverã? Nahániri, ndovaléi repensa upéicha. Ndaipóri voínteko ojapo porãmbáva entéro mbaʼe (Eclesiastés 7:20). Heta vése jajavýnte voi ñaaprende jave álgo ipyahúva (Job 6:24). Péro sapyʼánte haʼetévaicha haʼekuéra ohecháva umi mbaʼe vai rejapóva añónte, ha ndohechái voi umi mbaʼe porã. Upéva ningo ikatu nemoñeñandu vai, péro ni mbaʼevéicharõ ndeʼiséi nderevaleiha mbaʼeverã.

¿Mbaʼérepa ndejaʼo hikuái?

Sapyʼánte ikatu repensa nde tuakuéra reiete ndejaʼo hague. Péro nemanduʼa vaʼerã haʼekuéra avei ikatuha oñeñandu vai peteĩ mbaʼére térã naikoʼẽporãi kuri. Por ehémplo, ¿noiméipa hasykatu hína nde sy térã heta iprovléma? Péicha jave ohechárõ nderearreglái hague nde koty, katuete ndejaʼóta upévare. Epensamína avei mbaʼéichapa oiméne oñeñandu nde túa, ¿noiméipa isogue hína ha oñekevranta ndoipotáigui ofalta peẽme mbaʼeve? Oimérõ upéicha, ikatu oime oñeñandu vaígui nopensaporãi la heʼítavare ndéve, ha umi mbaʼe heʼíva ndekutu rasy “peteĩ espádaicha” (Proverbios 12:18). Añetehápe ndaigustomoʼãi oĩrõ ndetratáva péicha. Péro ani remboguapyeterei ndejehe upéva, pórke resegíramo repensa hese reñeñandu vaive reíta. Ikuentave reñembyesaráinte chugui. Nemanduʼa vaʼerã Santiago 3:2 heʼívare: “Enterovéva ningo jajavy heta vése, oĩramo ndojavýiva oñeʼẽ jave, upéva hína peteĩ kuimbaʼe perfékto ikatúva ipuʼaka avei hete kompletoitére”.

Ikatu avei sapyʼánte nde tuakuéra oñandu nosẽporãiha chupekuéra la ojapóva, térã nokumpliporãiha irresponsavilida. Por ehémplo refalla jave peteĩ mbaʼépe, ikatu oime hikuái opensa haʼekuéra orekoha la kúlpa. Ñamoĩ chupe peteĩ kuñakarai ojaʼoha imembykuñáme nainotaporãi haguére. ¿Mbaʼérepa ojaʼo chupe? Ikatu oime añetehápe pe kuñakarai opensa hína haʼe voi ofalla hague, ha tekotevẽha omboʼe porãve imembýpe tomombaʼeve ijestúdio.

Mbaʼépa ikatu rejapo rejekorrehi jave

Iñimportanteterei reikuaa mbaʼépa iporãta rejapo nde tuakuéra ndejaʼóramo peteĩ mbaʼére. Primeroite voi, ndovaléi rembohovái chupekuéra. Proverbios 17:27 heʼi: “Pe kuimbaʼe iñarandúva ojokokuaa la ijuru, ha pe iñentendídova ipyʼaguapy”. Péro, ¿mbaʼéichapa ikatu ndepyʼaguapy haʼetéramo ndéve nde tuakuéra ndeataka vaipaha hína? Jahechamína 4 konsého ikatúva nepytyvõ:

Ejapysaka hesekuéra. Natekotevẽi remoĩ exkúsa rehechaukaségui nderejavýi hague térã neinosenteha. Upéva rangue, ehendu porãnte la nde tuakuéra heʼíva ndéve. Santiago 1:19-pe heʼi voi: “Enterovéva oĩ vaʼerã preparádo ohendu hag̃ua, péro ndojapurái vaʼerã oñeʼẽ ha ipochy hag̃ua”. Rerreaksionáramo ha reñeʼẽjoko nde tuakuérape, opensáta naneinteresaiha la heʼíva ndéve hikuái. Ipahápe ipochyve reíta ha ndejaʼóta hetave.

Epensa mbaʼépa ikatu reaprende. Ikatu sapyʼánte repensa nde tuakuéra ijarheletereíma hague ndéve. Péro, eñekonsentra rangue la oñeʼẽ lájare ndéve hikuái, ikuentave repensa mbaʼépa la heʼiséva raʼe ha mbaʼépa ikatu reaprende. Epensamína, ¿noiméipa siérto hína la ojeʼéva ndéve? ¿Noiméipa heʼíma voi raʼe ndéve hikuái upéva? ¿Mbaʼére piko nderejapóinte la omandáva ndéve hikuái? Siémprekena nemanduʼa nde tuakuéra ndekorrehiha nderayhúguinte. Nanderayhúirire, nopenái vaʼerãmoʼã nderehe hikuái (Proverbios 13:24).

Ekontesta porãnte chupekuéra. Nde tuakuéra ndekorrehi jave, umi mbaʼe eréva ohechauka vaʼerã rehenduha la heʼíva ndéve hikuái. Eñehaʼã eñemoĩ ilugarpekuéra. Por ehémplo, ñamoĩ chupe nde sy heʼiha ndéve: “¡Sarambikue jeýma la nde koty! Emopotĩke osino reikuaáta”. Mbaʼevetépe nanepytyvõmoʼãi eréramo chupe: “Péro mama, ndahaʼéingo la desastretereíva”. Iporãvéta ekontesta porãnterõ chupe. Por ehémplo, ikatu ere: “Si mama. Ñasenamba rire aarreglátama”. Péicha rehechaukáramo reaseptaha nde tuakuéra ndekorrehi jave, ikatu menove ipochy hikuái. Péro aníke nderesarái upéi rejapo vaʼerãha la ojeʼe vaʼekue ndéve (Efesios 6:1).

Ejapo raẽ la ojeʼéva ndéve. Oiméramo nderejapói raʼe peteĩ mbaʼe nde tuakuéra omandáva ndéve, ha ndejaʼo hikuái upévare, ani remoĩ chupekuéra exkúsa. Ejapo raẽnte la heʼíva ndéve hikuái, ha upéi ikatu reexplika chupekuéra mbaʼépa la oiko vaʼekue. La Biblia heʼi voi: “Pe ojokóva ijuru ohechauka iñaranduha” (Proverbios 10:19). Haʼekuéra ohecha rire rejapóma hague pe ojeʼéva ndéve, ikatu ohenduse la ereséva vaʼekue.

Umi 4 mbaʼe jahecha vaʼekuégui, ¿mbaʼépepa tekotevẽ remehorave? ․․․․․

Reñehaʼãrõ rehupytýta heta mbaʼe porã

Oĩ umi ojededikáva oheka óro, ha naiprovlémai tekotevẽrõ ojesakrifika heta otopa hag̃ua umi tesóro. La Biblia katu heʼi pe arandu ovaletereiveha oimeraẽ tesórogui (Proverbios 3:13, 14). Péro, ¿mbaʼépa tekotevẽ jajapo ñanearandu hag̃ua? Proverbios 19:20 heʼi: “Ehendúkena umi konsého ha easepta rejekorrehi jave, upéichamante ohasávo pe tiémpo nearandúta”. Añetehápe ningo ndaigústoi oĩramo oñemoñeʼẽva ñandéve térã ñandekorrehíva. Péro remombaʼéramo pe disiplína ha reñehaʼã rehecha hag̃ua mbaʼépa ikatu reaprende rejekorrehi jave, upéva ideprovechoitereíta ndéve. Péicha rejapóramo, katuete nearandúta ha redesidi porãta opa mbaʼe. Ha upéva ovaleve hína oimeraẽ tesórogui.

Nemanduʼa vaʼerã siémpre oĩtaha álgien ndekorrehítava. Koʼág̃a nemitã aja ikatu ndekorrehi nde tuakuéra térã nde profesór. Ha ág̃a rekakuaapa rire ikatu ne patrón térã ótro persóna avei ndekorrehi. Upéicharõ, nde rógape voi reaprendéramo reasepta umi konsého oñemeʼẽva ndéve, ifasilvéta ndéve rejapo hag̃ua avei upéva amo gotyove. Péicha oho porãvéta ndéve nde koléhiope, nde travahohápe, ha opa mbaʼépe voi. Ajépa iporãitéta reñehaʼãramo reasepta umi konsého, ¡hetaiterei mbaʼe porã ningo rehupytýta!

TÉXTO OĨVA LA BÍBLIAPE

“Pe persóna iñarandúva ohendu koʼã konsého ha oaprendeseve” (Proverbios 1:5).

PETEĨ KONSÉHO

Nde tuakuéra ndekorrehi jave ikatu rejapo koʼã mbaʼe:

● Heʼíramo ndéve álgo iporãmíva, tamichĩ jepe raʼe, eagradese chupekuéra.

● Nerentendeporãiramo mbaʼépa la oipotáva rejapo, ejerure chupekuéra toexplika ndéve.

¿REIKUAÁPA RAʼE?

Heta vése umi sy ha túa ndoikuaái mbaʼéichapa ohechaukáta ohayhuha ifamiliakuérape, pórke ituakuéra voi ndohechaukái vaʼekue chupekuéra mborayhu imitãme.

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA

¿Mbaʼépa ajapóta ág̃a che tuakuéra chejaʼóramo peteĩ mbaʼére? ․․․․․

¿Mbaʼépa ajapóta apensáramo che tuakuéra manterei chejaʼoha? ․․․․․

¿Mbaʼépa aporanduse che túa térã che sýpe ko témare? ․․․․․

¿NDÉPA MBAʼE ERE?

● ¿Mbaʼérepa ikatu ijetuʼu jepi ndéve reasepta hag̃ua oĩ jave ndekorrehíva?

● ¿Mbaʼérepa sapyʼánte nde tuakuéra ndejaʼo térã ndekorrehi?

● ¿Mbaʼépa ikatu rejapo reaprovecha porã hag̃ua umi konsého oñemeʼẽva ndéve?

[Komentário oĩva páhina 177-pe]

“Che sýndi tódo el día roiko vaími vaʼerã. Péro koʼág̃a che añehaʼã asegi umi konsého oĩva la Bíbliape, ha ahechakuaa tuichaiterei chepytyvõha. Koʼág̃a che sy chetrata porãiteve ha che avei antende porãve chupe. Tuicha roiko porãve” (Marleen).

[Taʼanga oĩva páhina 180-pe]

Ojapoháicha umi ohekáva óro, nde avei reheka vaʼerã mbaʼépa ikatu reaprende oĩ jave ndekorrehíva térã omeʼẽva ndéve konsého