Kárta oúva Haitígui

“Arakaʼeve ndacheresaraimoʼãi”

PE NOTÍSIA ahechavaʼekue télepe 12 de enero 2010 chereja vaieterei. Upévo ohechauka mbaʼeichaitépa pe yvyryrýi ojapo hetaite perhuísio Haití-pe. Ha epensamíntena mbaʼéichapa añeñandu, ocho día haguépe che amíga Carmen cherenóirõ guare teléfonope ha heʼi chéve roho hag̃ua roipytyvõ umi héntepe upépe. Ore ningo enferméra ha rombaʼapomavaʼekue voi oñondive construcción de Salones-pe testigos de Jehová ndive, upeichahárupi rojokuaavaʼekue ha upe guive heta áñoma ore oñoamigaite.

Carmen cherenóirõ guare, haʼe chupe ndaikuaaiha agueropuʼakátapa aha aipytyvõ upépe pórke oguapyeterei cherehe umi mbaʼe oikóva. Péro haʼe chemokyreʼỹ ha heʼi chéve rombaʼapotaha oñondive ha roñopytyvõtaha. Upémarõ ahenói pe ofisína de los testigos de Jehová oĩva Brooklyn-pe (Nueva York) ha haʼe pe enkargadope ahaseha aipytyvõ umi tapichápe Haití-pe ha che anota hag̃ua pe lístape. Chemanduʼa avei chupe Carmen rehe ha ikatúramo rohoseha oñondive. Pe omoakãva upe tembiapo heʼi chéve ohechataha mbaʼépa ikatu ojejapo ha ndaiseguroiha orerenóivo ha ndoikuaaiha avei rohóramo rombaʼapótapa oñondive.

Upéi ambaʼapónte aikóvo jepiveguáicha ha apensa nacherenoimoʼãiha hikuái. Péro cuatro día haguépe lunes 25, añehenói Brooklyn-gui ha oporandu chéve hikuái ikatútapa aha martes Haití-pe. Che ni naimoʼãi ha asosopaite apyta péro apromete chupekuéra ajapotaha ikatúva pyaʼe aha hag̃ua. Ñepyrurã ajerure permíso che travahohápe ha upéi ahenói Carmen-pe, upépe haʼe omombeʼu chéve noñeinvitái hague chupe noñeʼẽigui francéspe. Añetehápe akyhyjeʼimi, péro avyʼa avei ikatúta haguére aha aipytyvõ. Upéi hasýpe akonsegi pasáhe ha aviaha el 28 de enero, aha Nueva York-gui aviónpe Santo Domingo peve (República Dominicana).

Ag̃uahẽvo pe aeropuértope che raʼarõma peteĩ mitãrusu chegueraha hag̃ua pe sukursál de los testigos de Jehová República Dominicanapeguápe. Upe díape og̃uahẽ avei mokõi enferméra Estados Unidosgua, ha mbohapyvéva ropyta peteĩ kotýpe. Upe koʼẽme oregueraha hikuái áutope sukursál Haití-pe (Puerto Príncipe) ha haimete ocho órape rog̃uahẽ.

Ha rog̃uahẽ rire Haití-pe ahechakuaa hetaiterei mbaʼe oñehundi hague. Ni ndagueroviaséi peteĩ yvyryrýi 35 segúndope ojapo hague sarambi ko tetã porãitégui. Télepente voi ahechárõ guare oguapyeterei cherehe ha ahechávo che resa tee rupi katu ijetuʼuvéntema. Ndaikuaái voi mbaʼéichapa amombeʼúta peẽme. Heta óga oñembyaipa, ótro katu hoʼapaite voi, ni pe mburuvicha róga ndojesalvái. Oĩ hénte heta ombaʼapovaʼekue ojogapomi hag̃ua ha peteĩ tesapirĩme oñehundipaite chuguikuéra. Upépe apensa umi mbaʼe jarekóva ndovaleiha mbaʼeverã.

Rog̃uahẽvo sukursálpe, pe rresepsionísta odipara ou ore rug̃uaitĩ pe okẽme, oreañua ha torypápe orerresivi ha oagradese oréve romboyke haguére ore rembiapo roho hag̃ua roipytyvõ. Upéi rokarupamírentema pe asaje oregueraha hikuái peteĩ Salón ojejapohápe jepi aty guasu ha upépe oñeñatende umi hasývare. Upépe aikuaa ambue testigos de Jehovápe oúva avei oipytyvõ hag̃ua. Umíva apytépe peteĩ partéra oúva Suízagui, peteĩ karai ha hembireko oúva Alemániagui, umíva mokõivéva doktór ha ogueraha avei peteĩ oipytyvõvaʼerã chupekuéra.

Upe pyharépe voi añepyrũma ambaʼapo. Oĩ 18 pasiénte umíva apytépe oĩ avei ndahaʼéiva testígo de Jehová ha oñemoñenomba chupekuéra kochõ ári yvýpe. Umi testigos de Jehová enterovére oñatende porã ha avavetépe ndokovrái mbaʼeve.

Upe pyharépe omano peteĩ karai orekóva 80 áño, ha hembireko che amíga ha che romoirũ chupe. Upe riremi ahendu peteĩ mitãkuña hasẽva, chugui anga oñekytĩkuri peteĩ ijyva. Haʼe héra Ketly ha ojegueraha guive chupe Salónpe oñangareko hese peteĩ testígo de Jehová omboʼéva chupe la Biblia, upépe haimete káda día haʼe ikoʼẽmba hendive.

Pyaʼe porã aha Ketly rendápe jahechápa namombytuʼúi chupe pe mbaʼe oñandúva. Péro haʼe ndahaʼéi ijerída hasýgui chupe hasẽva, opytavaietereínte umi mbaʼe vai ohasavaʼekuére. Haʼe omombeʼu chéve oñepyrũrõ guare pe yvyryrýi oĩ hague peteĩ iñamíga rógape. Ndoikuaáigui mbaʼépa upe oikóva, oñakãrama hikuái ojojyváre ha oho oĩhápe peteĩ ventána guasu omaña hag̃ua. Upeichaháguinte hoʼa hiʼarikuéra peteĩ pare ha upépe opyta hikuái. Ketly osapukái iñamígape péro nombohováiri chupe. Upépe ohechakuaa omano hague. Ketly opyta 4 óra pe iñamíga omanovaʼekue ykére oñeguenohẽ peve chupekuéra umi kakotekuéra apytégui. Ha Ketly oñelastima vaieterei rupi oñekytĩmante chugui ijyva.

Upéicha rupi ndaikatuvéi oke porã, osapymírõ g̃uarã imanduʼa jeýma pe oikovaʼekuére. Hesay hováre omombeʼu chéve mbaʼéichapa oñeñandu: “Aikuaa porã ningo mbaʼépa heʼi la Biblia umi yvyryrýi ha ára paháre, aikuaa jarekoha esperánsa iporãitereíva ha aagradesevaʼerãha namanói haguére. Péro eñemoĩmíntena che lugárpe: opa mbaʼe oho porãmba hína ndéve ha upeichahágui oiko nderehe péicha”. Ndaikuaái mbaʼépa haʼéta chupe, upémarõ aañua hatã chupe ha cherasẽ hendive opyta peve oke.

Káda día oñemondo peteĩ doktór ha mokõi enferméra ambue hendápe oñatende hag̃ua umi tapicha hasývare. Chéve otoka aha peteĩ doktór francés ha mokõi enferméra Estados Unidosgua ndive. Roho peteĩ áutope ha dos órape rog̃uahẽ Puerto Príncipegui Petit-Goâvepe. Rog̃uahẽ pyhareve amo 9:30 rupi, rojagarra umi mbaʼe roikotevẽtava ha roike Salón del Réino-pe, upépe oguapypáma umi hénte oreraʼarõ.

Ensegída roñepyrũma rombaʼapo. Chemanduʼa hakueterei upe árape ha umi hasýva ohaʼarõva túrno haʼete ndopamoʼãiva voi. Kaʼaru la 3 peve ndoropytuʼúi, upe árape roñatende 105 hasývare ha romoĩ 114 vakúna. Chekaneʼõiterei apytávo péro avyʼa ikatu haguére aipytyvõ hetaite che rapichápe.

Umi dos semána aime aja Haití-pe haimete káda pyhare otoka chéve doce óra pukukue añatende umi hasývare, nambaʼapóiva gueteri peichaite peve. Upéicharamo jepe avyʼa aime haguére upépe, ha aipytyvõ umi tapicha oikotevẽvape oñeñatende hese ha oñembopyʼaguapymi chupekuéra.

Añetehápe heta mbaʼe ikatu ñaaprende umi héntegui. Pór ehémplo Eliser peteĩ mitãrusu orekóva 15 año ha ojepeʼavaʼekue chugui peteĩ hetyma, ahecha jepi oñongatuʼimi hembiʼu iñamígo Jimmy-pe g̃uarã. Haʼe omombeʼu chéve pe iñamígo oúva jepi oñangareko hese pyharekue ouha sapyʼánte hoʼuʼỹre mbaʼeve. Upéva chemboʼe ñanemboriahu ha ñanderasykatumíramo jepe ikatuha ñandepojera.

Enterove umi oúva oipytyvõ ohechauka ohayhu ha ojepyʼapyetereiha hapichakuérare. Peteĩ che irũ nahesãimbaivaʼekue ha ótro katu ilómo rasyeterei, upéicharõ jepe omotenonde hikuái umi hapicha oikotevẽvape ha oñangareko hesekuéra. Ahechávo mbaʼéichapa haʼekuéra oñehaʼã chemokyreʼỹeterei avei asegi hag̃ua. Sapyʼánte ningo noroaguantavéima, orekaneʼõiterei, ndorokeporãvéi ha oguapyeterei orerehe umi mbaʼe rohecháva. Péro roñehaʼã enterove roñopytyvõ, roñomombarete ha roho hese tenonde gotyo. Arakaʼeve ndacheresaraimoʼãi umi día ahasavaʼekuégui che ermanokuéra ndive Haití-pe, ahecha mbaʼéichapa ojoayhu ha ojesakrifika hikuái ojuehehápe. Aje piko iporãite ñaime ko organisasiónpe!

Asẽ mboyve Haitígui, mokõi mitãkuña oñekytĩvaʼekue chuguikuéra ijyva iderechapegua oñehaʼãmbaite ohai chéve hikuái peteĩ kárta oagradese hag̃ua. Ha heʼi chéve hikuái aviónpe ajupi rirénte alee hag̃ua. Aleérõ guare heta cherasẽ, ndaikatúi ajejoko, opokoiterei cherehe umi mbaʼe heʼíva hikuái.

Koʼag̃aite peve añekomunika gueteri che amigokuéra ndive oĩva Haití-pe. Ndareíriko ojeʼe pe amígo iporãvéva jatopaha jahasa asyve jave. Ndaipóri mbaʼeve ni avave oremomombyryvaʼerã ojuehegui. Ndaijojahái chéve g̃uarã ko mbaʼe ahasavaʼekue ha arakaʼeve ndacheresaraimoʼãi.

Kárta oúva Méxicogui

“Jehová piko orerayhu avei ore indíhenape?”

MELESIO ningo peteĩ indíhena Oʼdam, haʼe oguejými umi sérrogui oheka hag̃ua traváho peteĩ puévlope. Upéicha jave, haʼe oho umi testígo de Jehová rreunionhápe ha upégui ogueraha lívro ha rrevísta oñeʼẽva la Bíbliare omeʼẽ hag̃ua hapichakuérape. Haʼe ningo ojerurémi oréve roho hag̃ua rovisita ha romboʼe chupekuéra la Biblia.

Umi Oʼdam (térã tepehuanos) oiko Méxicope nórte gotyo, Sierra Madre Occidentálpe. Upégui 240 kilometrohápe opyta testígo de Jehová kongregasión hiʼag̃uivéva. Peteĩ árape rodesidi roho oikohápe hikuái.

Rokonsegi peteĩ kamionéta, óga kárpa, frasáda, tembiʼu ha kombustívle tres diarã. Rosẽ táva Durángogui las cuatro koʼẽ mboyve. Ocho óra pukukue rojupi pe sérrore peteĩ tape yvy reihárupi. Opávo upe tape roñepyrũma roike umi Oʼdam oikohápe. Ore renonderãme oĩ peteĩ varránka pypuku ha ambue sérro.

Roheja ore kamionéta peteĩ “rranchoʼípe” (peteĩ puevloʼi) ha roñepyrũ roguata ore kosakuéra reheve ha tres órape roguejypa pe varránka. Upépe romopuʼã ore róga kárpa ha roho roheka jepeʼa rojatapy hag̃ua, upéicha umi mymbakuéra noñemoag̃uimoʼãi orerehe. Ha ani hag̃ua ogue ore rata upe pyhare pukukue peteĩteĩ rojapo guárdia káda tres óra.

Koʼẽ rire roñepyrũ rojupi ambue sérrore, péro hetaiterei tape oĩ ha manterei rokañy. Ore apytépe oĩ peteĩ oñeʼẽʼimíva umi Oʼdam idióma, upéicha rupi ropredika pe marandu porã umi óga rotopahárupi rohokuévo. Heta tapicha heʼi oréve Los Arenálespe, pe táva rohohápe, oĩha heʼíva ijehe testígo de Jehová ha ojapoha hikuái umi rreunión. Ndorogueroviapáiramo jepe, rovyʼa rohendúvo upéva.

Rog̃uahẽvo Los Arenálespe, ore py ijapiruʼapáma hetaiterei roguata haguére. Upe távape oĩ óga ojejapóva adóvegui ha itécho katu eternichagua. Ndaipóri eskuéla ni elektrisida ha umi oikóva upérupi imboriahueterei, hoʼu tortílla avati ha ambue mbaʼe. Ndaipóri ni peteĩ táva hiʼag̃uímiva chuguikuéra. Amo ipahápe rotopa sapyʼa Melesio rehe, haʼe ningo ovyʼaiterei orerechávo ha heʼi oréve rog̃uahẽmi hag̃ua hógape. Haʼe omombeʼu oréve ára ha ára ojerureha Jehovápe tomboumi umi Testígope omboʼe hag̃ua la Biblia ifamiliakuérape ha ambue tapicha oikóva upe távape. Heʼi avei oréve ndoikuaaiha mbaʼéichapa ombohováita umi porandu ojapóva chupe hikuái.

Umi Oʼdam ojapo paje, oporopohãno ha oñeʼẽ umi espíritu ndive (chamanismo). Avei oiporu hikuái kanguekue ha águila raguekue kurundúramo. Omombaʼeguasu ára pochy, tata ha ambue mbaʼe, okyhyje avei hikuái umi chamángui (paje apoha), umíva ningo oiporu koʼã mbaʼe omongyhyje hag̃ua chupekuéra. Melesio omombeʼu oréve oikuaa hague Jehová haʼeha Ñandejára añeteguáva ha upévare ohundipa umi mbaʼe omombaʼeguasuvaʼekue. Ivesinokuéra heʼi chupe umi ñandejára haʼekuéra omombaʼeguasúva ojukataha chupe, péro ndoikóimaramo hese mbaʼeve, ohechakuaa hikuái Jehová ipuʼakaveha umi ñandejára guaʼúgui. Upe rire oñepyrũ oho hikuái Melesio ostudiahápe la Biblia ifamiliakuérandi. Haʼekuéra ningo oiporu umi puvlikasión ojapóva testígo de Jehová.

Melesio heʼi porã chupekuéra ohapy raẽ vaʼerãha umi kurundu ha taʼanga orekóva. Upe rire heta oĩ ndokyhyjevéimava ha ndogueroviavéimava umi superstición, sapyʼaitérõ g̃uarã ochenta rasáma umi ohóva upe atyhápe. Rovyʼaiterei roikuaávo ijatyha jepi hikuái, upémaramo rojeprepara rojapo hag̃ua upe kaʼarúpe peteĩ rreunión. Upearã heta oĩ ohóva kavaju ári oavisa hag̃ua umi oúvape jepi Melesio rógape ostudia hag̃ua. Upe rreunión ojejapóramo jepe semána mbytépe rei ha ojeavisáramo jepe upe árapentema ou hikuái veinticinco, yvýrupi ha vúrro ári.

Rojerure chupekuéra oporandu hag̃ua umi mbaʼe oikuaaséva la Bíbliagui ha Melesio otradusi oréve. Haʼekuéra ningo ipyʼaporã ha oporandu koʼã mbaʼe: “Jehová piko orerayhu avei ore indíhenape?”, “Orerendúpa roñemboʼe jave chupe ore idiómape?”, ha “Ou vove Armagedón, imanduʼátapa orerehe Jehová roikóramo jepe mombyryvehápe?”. Rovyʼaiterei ikatu haguére rohechauka chupekuéra la Biblia rupive Jehová ohayhuha entéro ipyʼaporãvape mamo oikohápe ha tahaʼe haʼéva pe idióma oñeʼẽva. Opávo pe aty, ojerure asy oréve oñemboumínte hag̃ua omboʼevevaʼerã chupekuéra la Biblia.

Pe rreunión opa rire, koʼã ore angirũ pyahukuéra ndive roʼu umi tembiʼu roguerahavaʼekue. Upe riremínte pytũma ha upe lugár yvatépe hoʼysãiterei, upévare heʼi oréve hikuái ropyta hag̃ua peteĩ koty oñemopuʼãvape ha roke upépe. Upe koʼẽme oregueraha hikuái ore kamionéta oĩháme ambue tape rupi rog̃uahẽ pyaʼeve hag̃ua. Kaneʼõngue reheve roho jey Durángope, péro heta rovyʼa.

Oréve g̃uarã tuichaiterei mbaʼe ikatu haguére roikuaa chupekuéra. Ndorekóiramo jepe hikuái iñidiómape umi puvlikasión oñeʼẽva la Bíbliare, enterovévante oikuaaseterei Ñandejára añeteguápe ha omombaʼeguasuse chupe. Upe ára guive oho jeýma upépe seis Testígo ovisita hag̃ua chupekuéra ha opyta upépe tres semána. Haʼekuéra oipytyvõ heta tapichápe, amo 45 rupi oikuaa hag̃ua Jehovápe, ha oserviségui chupe koʼág̃a oho meme hikuái rreunionhápe.

Opa mboyve ko kárta, amombeʼuse peẽme ambue mbaʼe oikovaʼekue. Los Arenálespe peteĩ almasénte oĩ ovendémiva petỹ, péro koʼág̃a novendevéima. Mbaʼérepa? Oĩ rupi hetaiterei ostudiáva la Biblia ha haimete ndaiporivéima opitáva. Upéicha avei, umi tapicha oikóva oñondive omendaʼỹre koʼág̃a omendáma.

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 24]

Melesio, hembireko, umi cuatro itajýra ha isuégra

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 25]

Los Arenálespe ojejapo estúdio ha rreunión

[Roagradese oĩva páhina 25-pe]

Servicio Postal Méxicano, Correos de México

Kárta oúva Madagascárgui

Músikaicha ipu rory asy

CHE ména ha che rojeprepara roviaha hag̃ua; roñemondo roservi hag̃ua misionéroramo peteĩ íslape, hérava Madagascar. Rojedespedívo ore hénte ha ore amigokuéragui rojejokopaite ani hag̃ua ore rasẽ, upéicharamo jepe ore resay pororopa. Péro roñembopyʼaguasu ha rojerovia Jehová oreporutaha roipytyvõ porãvetahápe.

Akóinte oremanduʼa roho ypýrõ guare ore kongregasión pyahúpe, Madagascárpe. Pe ermáno omoakãva Ñemañaha ñehesaʼỹijo haʼete voi omotenondéva peteĩ orkésta. Che ména ha che saʼieterei gueteri rontende upe idióma, ha mbeguekatúpe hesakã porãve ohóvo oréve umi mbaʼe ojeʼéva rreunionhápe. Opáichavo, rohendúvo chupekuéra haʼete umi músika pu rory asy.

Peteĩ rreuniónpe, pe omoakãva oporandu peteĩ mbaʼe ndaipóriva pe párrafope, ha antendemi mbaʼépa heʼise. Aimoʼãʼỹre ningo asẽ ambohovái hatã. Umi oĩva che jerére cherendupa, ha apukasetereígui ajopy che juru ajejoko hag̃ua. Atĩeterei apytávo, péro avyʼa avei antende haguére pe ojeʼéva.

Asẽ jave apredika, nañeñandúi jepiveguáicha, síno peteĩ mitãicha oikotevẽva ojeʼe chupe mbaʼépa heʼíta. Ermanokuéra chepytyvõ aprepara hag̃ua umi presentasión mbykymíva peteĩ téysto reheve ikatu hag̃uáicha apredika.

Peteĩ jey roĩ aja predikasiónpe, peteĩ mitãʼi osapukái: “Vazaha, vazaha!”. Malgáche ñeʼẽme upéva heʼise “ambue tetãygua”. Upémarõ roho pyaʼe porã ani hag̃ua umi ótro mitã oñembyaty avei ha oreguerosapukái. Amo ipahápe ambue mitãʼi osẽ heʼi hapichakuérape: “Haʼéngo ndahaʼéi tetã ambuegua! Oñeʼẽ ningo avei ñandéicha!”. Péro pyaʼeterei oñeʼẽ hikuái ha nantendéi chupekuéra, upémarõ pe ermána chemoirũva omombeʼu chéve mbaʼépa heʼise, ha upéva chemboavyʼaiterei. Péicha mbeguekatúpe añeñandu ahávo che rogapeguáicha Madagascárpe.

Pyʼỹinte, añeñandu jave cheaño, peteĩ mitãkuñaʼi ou chejagarra che pógui ha opukavy chéve. Ndaikatúiramo jepe añemongeta hendive, haʼete ku horýva cherechávo. Umi mitãkuña ha mitãrusu oĩva kongregasiónpe heta chepytyvõ, haʼekuéra peteĩ jopói oúva Jehovágui. Pór ehémplo, Hasina haʼete voi ontendepáva pe haʼéva. Sapyʼánte, kongregasiónpe umi ermáno nachentendéiramo, haʼe oñembojáma che ykére ha heʼi chupekuéra mbaʼépa hína pe haʼeséva.

Che ména ha che roservíkuri peteĩ kongregasión ojedividi potaitévape oñemoñepyrũ hag̃ua ambue kongregasión. Ha oikóvo upéva, heta oĩ ohejáva iñestudiánte ótro ermánope opyta rupi ambue kongregasión territóriope. Peteĩ ermána ojerure chéve amboʼemi hag̃ua iñestudiántepe, péro che amanóta akyhyje, ha haʼe naimeiha gueteri amboʼe hag̃uáicha avavépe. Péro haʼe imbaʼerechakuaaiterei ha heʼi chéve Jehová katuete chepytyvõtaha ajapo porã hag̃ua. Hova rory asy omaña cherehe ha antendemi hag̃uáicha heʼi chéve koʼẽrõite syryrýpema amboʼetaha amboʼeseháicha. Upéva tuichaiterei chemokyreʼỹ.

Upe guive pe estudiánte tuicha oñakãrapuʼã. Peteĩ árape, aime aja che hardínpe, ahendu oñeñeʼẽha chéve, ha nimboraʼe che estudiánte. Haʼe ohohína ikonkuvínondi omenda hag̃ua. Pe karai oñepyrũ avei ostudia la Biblia ha oñehaʼã hikuái oñemoĩ porã Jehová renondépe ikatu hag̃uáicha ojevautisa. Upéva chembovyʼaiterei, jepe aikuaa haʼeha Jehová pe oipytyvõva umi héntepe oservi hag̃ua chupe, ndahaʼéi ñandénte.

Hetaiterei mbaʼéma roaprende koʼápe! Rohechagaʼúramo jepe ore amígo ha ore hentekuérape, roñandu roimerõguáicha oñondive, oremanduʼa rupi hesekuéra umi ermánope. Haʼekuéra oporandu avei oréve mbaʼéichapa oĩ hikuái. Hiʼãiténte oréve og̃uahẽma pe ára ikatutahápe ore hentekuéra ojotopa ore amigokuéra koʼapegua ndive.

Koʼág̃a peve ahendu jave umi hénte oñeʼẽ, haʼete chéve “músika pu”, péro antendemiéma umi mbaʼe ojeʼéva. Avyʼaitéta ág̃a ikatu vove añeʼẽ haʼekuéraicha, apuraheirõguáicha hendivekuéra, aiko rangue añeʼẽ mimínte ku trompétaicha ipúva sapyʼapyʼa. Jesús heʼivaʼekue: ‘Ani pejepyʼapy koʼẽrõ g̃uarãre, koʼẽrõko oĩta voi hína ambue jepyʼapy’ (Mateo 6:34, NM). Upévare rojedesidi ára ha ára roaprendeve rohóvo. Ha che añehaʼãta apensa, ahendu ha ameʼẽmbaite chejehegui ikatu hag̃uáicha ambaʼapo kyreʼỹ che ermanokuéra ndive. Koʼã ermáno Madagascargua ningo ipasiénsia cherehe ha mborayhúpe chepytyvõ.

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 25]

Apredikahápe Hasina ndive