Ñañemoag̃uíkena Ñandejárare

Ñandejára oñemoag̃uíta nderehe

1 CRÓNICAS 28:9

NDÉPA reikuaa Ñandejárape? Rembohovái hag̃ua ko porandu tekotevẽ rehecha raẽ mbaʼépa heʼise upéva. Jaikuaa añete hag̃ua Ñandejárape tekotevẽ jaikuaa porã hape ha hembipota. Upéicharõmante ñañemoag̃uíta hese iñamígo teéicha ha jajapóta opa mbaʼe haʼe oipotaháicha. Péro, añetehápe piko ikatu jaiko iñamígo teéramo? Ha oiméramo upéicha, mbaʼéichapa jajapokuaa upéva? Ñambohovái hag̃ua koʼã porandu jahechami mbaʼe konséhopa omeʼẽvaʼekue rréi David itaʼýra Salomónpe, upéva jatopa 1 Crónicas 28:9-pe.

Jahechamína mbaʼépa oikóraʼe. Upérõ ojapóma 40 áño rupi David oisãmbyhy hague Israel ha tuicha oñakãrapuʼã upe tetã. Ha koʼág̃a itaʼýra Salomón oisãmbyhyvaʼerã hendaguépe, péro haʼe imitãiterei gueteri (1 Crónicas 29:1). Mbaʼe mbaʼépa heʼi chupe itúva omano mboyve?

David ningo heta áñorema oservivaʼekue Ñandejárape, upévare heʼi itaʼýrape: ‘Che raʼy Salomón, eikuaákena nde ru Járape’. David ndeʼíri itaʼýrape oikuaantevaʼerãha mávapa Ñandejára térã mbaʼéichapa héra. Jaikuaaháicha Salomón omombaʼeguasúma voi Jehovápe ha oiméne katuete oikuaa porã mbaʼépa heʼi Ñandejáragui umi Escrituras Hebreas, ojehaipa potaitémava upe tiémpope. Peteĩ karai iñarandúva heʼi pe ñeʼẽ evréogui ojetradusíva “eikuaa” heʼise “jaikuaa porãitereiha peteĩ tapichápe, jaikuaaháicha ñande rogayguápe”. Upéicharõ David oipotavaʼekue itaʼýra oñemoag̃ui Ñandejárare ha oiko iñamígo teéramo, haʼe ojapo haguéicha.

Salomón ohechaukavaʼerã hekovére ha umi mbaʼe odesidívare omombaʼeha Jehovápe ha oñemoag̃uiha hese. David heʼi avei itaʼýrape: “Ejapo [Ñandejára] heʼíva nde pyʼaite guive”.a Péicha ohechauka Salomónpe oikuaa raẽ vaʼerãha Ñandejárape ha upe rire ae omokyreʼỹ oservi hag̃ua Chupe. Jaikuaa porãramo Jehovápe katuete ñamombaʼeguasuséta chupe. Péro ndovaléi ñandepyʼamokõi ni ‘ñanderovamokõi’ jajapóvo upéva (Salmo 12:2; 119:113). Upéicha rupi David ojerure asy vaʼekue itaʼýrape oservi hag̃ua Ñandejárape kyreʼỹme ha ipyʼaite guive.

Mbaʼérepa David oipota itaʼýra omombaʼeguasu Jehovápe ipyʼaite guive ha tovamokõiʼỹre? Haʼe voi omyesakã heʼívo: “[Ñandejára] oikuaa opa mbaʼe jarekóva ñande pyʼápe ha nokañýi chugui mbaʼeve”. Salomón ndahaʼéi ku oservivaʼerã Jehovápe ombovyʼaséguinte itúvape, síno ohayhúgui Ñandejárape ipyʼaite guive. Ha jaikuaaháicha, Haʼe oguerohory umichaguápe.

Ojapópa Salomón itúva ojapo haguéicha ha oñemoag̃ui Jehováre iñamígo teéicha? Upéva haʼéma odesidivaʼerãkuri. David heʼi itaʼýrape: ‘Rehekáramo Ñandejárape, Haʼe oñemoag̃uíta nderehe; rejéiramo chugui katu nderejáta opa árare’. Péicha jahechakuaa Salomón tekotevẽ hague oñehaʼãmbaite oñemoag̃uiséramo Ñandejárare.b

Pe konsého David omeʼẽvaʼekue itaʼýrape ohechauka porã Jehová oipotaha ñañemoag̃ui hese ha jaiko iñamígo teéramo. Péro upearã tekotevẽ ñande jaheka ha jaikuaa porã chupe jaipyguarávo umi mbaʼe oĩva Iñeʼẽme. Upéva ñanemokyreʼỹta jaservi hag̃ua Jehovápe ñande pyʼaite guive. Haʼe ningo oipota upéicha oñemombaʼeguasu chupe, ha upéva ñande jajapontevaʼerã voi (Mateo 22:37).

[Nóta]

Ñañemoag̃uíkena Ñandejárare

Oñehaʼã oĩ porã jey Jehovándi

“ÑANDEJÁRA nacheperdonaichéne.” Péicha heʼi peteĩ kuimbaʼe oservivaʼekue Ñandejárape imichĩete guive, péro upéi oho tape vaíre. Ha oñehaʼãramo jepe okambia heta mbaʼépe, haʼe heʼi Ñandejára noperdonamoʼãiha voi chupe. Upéi ko kuimbaʼe olee rréi Manasés rembiasakue ha tuichaiterei ipyʼaguapy. Upéva oĩ 2 Crónicas 33:1-17-pe, ha katuete ndéve avei nembopyʼaguapýta oiméramo reñeñandu ko kuimbaʼe oñeñandu haguéicha.

Manasés oikuaavaʼekue Ñandejárape michĩete guive. Itúva Ezequías ningo peteĩ rréi ipyʼaporãva oisãmbyhýva Judá. Peteĩ milágro rupive Ñandejára ombopukuvevaʼekue Ezequías rekove 15 áño, ha pe 3 añohápe onase Manasés (2 Reyes 20:1-11). Katuete Ezequías opensáneraʼe pe mitã haʼeha peteĩ jopói oúva Ñandejáragui. Upévare oñehaʼãmbaiténeraʼe omboʼe itaʼýrape ohayhu ha iñeʼẽrendu hag̃ua Jehovápe. Péro oñehekomboʼe porãramo jepe, Manasés nohaʼangái itúvape.

Haʼe orekórõ guare 12 áño omano itúva. Ha upe guive Manasés ‘ojapo ivaíva Ñandejára renondépe’ (versíkulo 1 ha 2, ÑÑB). Oime puku Manasés ijúnta vai raʼe? La Biblia ndeʼíri ñandéve. Péro omombeʼu umi mbaʼe vaieta ojapóva: omombaʼeguasu umi ñandejára guaʼúpe, ojapo chupekuéra altár ha upépe ohapy ifamília, oiko ojapo paje ha omoĩ Ñandejára témplope peteĩ taʼanga vaikue ñanembojeguarúva. Heta vése Jehová omondo iprofetakuéra oñemoñeʼẽ hag̃ua chupe jahecha nokambiáipa, péro haʼe nopenái hesekuéra. Hiʼarigua Ñandejára imbaʼeporã rupínte haʼe onasevaʼekue (versíkulo 3-10).

Amo ipahápe Jehová oheja umi Babiloniaygua ogueraha chupe préso Babilóniape. Upépe Manasés ojepyʼamongeta umi mbaʼe ojapovaʼekuére. Ohechakuaáneraʼe umi taʼanga ndovaleiha mbaʼeverã ha avei imanduʼáne umi mbaʼe itúva heʼivaʼekuére chupe. Mbaʼépa ojapo upémarõ? La Biblia heʼi ‘haʼe oñemboʼe ha oñemomirĩete hague Ñandejára renondépe’ ha oñehaʼã oĩ porã jey hendive (versíkulo 12 ha 13, ÑÑB). Péro operdonánepa Jehová peteĩ peichaite peve iñañávape?

Ohechávo Manasés oñembyasy añeteha Jehová operdona chupe. Upémarõ “ohendu iñemboʼe ha ogueru jevy [chupe] Jerusalénpe oisãmbyhy hag̃ua hetãme” (versíkulo 13). Ohechauka hag̃ua oñembyasyha, Manasés oñehaʼãmbaite omyatyrõ umi mbaʼe vai ojapovaʼekue, upearã ohundipa umi altár ha umi ñandejára guaʼu. Avei omokyreʼỹ umi héntepe oservi hag̃ua Jehovápe (versíkulo 15-17).

Upéicharõ, repensáramo Ñandejára naneperdonamoʼãiha, nemanduʼáke Manasés rehe. Jehová ohaika ko káso la Bíbliape ikatu hag̃uáicha ñanekyreʼỹ ha jahechakuaa haʼe ‘oheja reitaha ñandéve ñane rembiapo vaikue’ (Salmo 86:5; Romanos 15:4). Ñandejára nomañái umi mbaʼe vai jajapovaʼekuére, ohecha guei ñande pyʼapy. Ñañembyasýramo ñande pyʼaite guive, jajerure chupe tañaneperdona ha ñañehaʼã ñanderekoporã, ikatúta ñañemoĩ porã jey hendive, Manasés ojapo haguéicha (Isaías 1:18; 55:6, 7).

Ñañemoag̃uíkena Ñandejárare

Ñanemitã jeyha ára

JAIKUAAHÁICHA umi ijedáva oñepyrũma ikangy, hasypa, ichaʼĩ, nohenduporãvéi ha ndohechaporãvéima. Upévare avavénte nañandetujaséi. Ndépa rehasareína koʼã mbaʼe? Oiméramo upéicha, nemanduʼávo nemitãrõ guare, ikatu reñeporandu: Mbaʼére piko chetuja térã cheg̃uaig̃ui? Mbaʼérepa Ñandejára ñandeapo péicha? Nembopyʼaguapýta reikuaávo Ñandejára nañandeapói hague ñandetuja hag̃ua. Haʼe ñanderayhuetereígui opromete voi nañandetujamoʼãveimaha. Oikónepa upéva? Jahechamína mbaʼépa heʼi Job 33:24, 25.

Job ningo peteĩ kuimbaʼe hekopotĩva oikovaʼekue yma ha Jehová ohayhueterei chupe. Haʼe oikuaaʼỹre mbaʼeve, Satanás heʼi hese oserviha Ñandejárape ovendesígui chupe. Péro Ñandejára ojerovia Job iñeʼẽrendutaha chupe ha oikuaa porã Haʼe ikatutaha omyatyrõ opa mbaʼe vai oikóva hese. Upévare oheja Satanás oipyʼaraʼã chupe: oguenohẽmbaite hese kuru vai ‘ipy pyte guive iñakã mbyte peve’ (Job 2:7, ÑÑB). Hete ojagarrapa yso ha kuru vai, ha ipire katu oñepyrũ ipara hũmba ha upéi okukuipa chugui (Job 7:5; 30:17, 30). Hetaiterei anga oiméne ohasa asy rakaʼe, upéicharamo jepe akóinte iñeʼẽrendu Jehovápe. Haʼe voi heʼi: ‘Amano meve cheñeʼẽrendúta’ (Job 27:5, ÑÑB).

Oimoʼãgui omanotaha, Job tuichaiterei ojavy opensa rupi ijehénte. Upe rire heʼíma voi ‘hekopotĩetereiha ha omboja Ñandejárare iñañaha’ (Job 32:2). Elihú rupive, Jehová okorrehi Job opensáva, péro opromete avei chupe nomanomoʼãiha ‘ojuhúma rupi hekove repykue’. Upémarõ heʼive chupe ‘hete hesãi jeytaha ha oiko jeytaha imitãrõ guaréicha’ (Job 33:24, 25). Oiméne Job tuichaite ipyʼaguapy oikuaávo ndojukamoʼãiha chupe upe mbaʼasy vaiete. Avei oñembyasýramo, Ñandejára oguerohorýta umi sakrifísio ojapóva ha oipeʼáta umi mbaʼe ombohasa asýva chupe.a

Job iñumildevaʼekue, upéicha rupi oheja ojekorrehi chupe ha oñembyasy ojavy haguére (Job 42:6). Jehová oguerohory pe sakrifísio Job ojapovaʼekue oñeperdona hag̃ua chupe ipekádo, upéva oipytyvõta chupe okuera hag̃ua. Ipahápe Jehová ‘ohovasa Jóbpe, ha heta hetave mbaʼe porã omeʼẽ chupe’ (Job 42:12-17). Mbaʼéichapa Jehová ojapo upéva? Omonguera Jóbpe imbaʼasýgui ha ‘hete hesãi jey ha oiko jey imitãrõ guaréicha’. Aje piko iporãite upéva!

Upéicharamo jepe, umi mbaʼe porã oguerúva pe sakrifísio Job ojapovaʼekue ndahaʼéi opa ára g̃uarã, haʼe osegi rupi iñimperfékto ha upe rire omano. Péro oĩ peteĩ sakrifísio tuichave mbaʼéva Job ojapovaʼekuégui ha ikatútava enterovépe ñanepytyvõ. Upéva hína pe sakrifísio Jesús ojapovaʼekue, Jehová ñanderayhuetereígui ombouvaʼekue chupe (Mateo 20:28; Juan 3:16). Umi ojeroviávape Jesús sakrifísio rehe Jehová ohejáta oiko ko yvy ape ári opa árare, upépe nañandetujamoʼãvéima. Mbaʼépa tekotevẽ avei jajapo ‘ñande rete hesãi jey ha jaiko jey hag̃ua ñanemitãrõ guaréicha’? Hiʼãite oréve reikuaami mbaʼépa omboʼe la Biblia ko mbaʼére.

[Nóta]

Ñañemoag̃uíkena Ñandejárare

Ñandejára “oikuaa porã yvynteha voi ñande”

PETEĨ kristiána imanduʼávo hembiapo vaikuére heʼi: “Naimoʼãikuri Jehová cheperdonataha, apensa voi aikove aja pukukue añeñandu vaitaha ajavy haguére”. Añetehápe, umi mbaʼe vai jajapovaʼekue sapyʼánte ñanemyangekói, haʼete peteĩ mbaʼe pohýi jaraháva ñande apére. Péro la Biblia ikatu ombopyʼaguapy umi oñembyasývape hembiapo vaikuére. Jahechamína David ohaivaʼekue Salmo 103:8-14-pe.

David oikuaa mbaʼeichaitépa “Ñandejára imbaʼeporã” ha ndoikoiha ‘ohekýi mante’ ñandéve jajavy hague (versíkulo 8 guive 10 peve). Jehová ohechakuaáramo ñañembyasyha, imbaʼeporã ñanendive ha ñaneperdonambaite. David ñanepytyvõ mbohapy ehémplo rupive ñantende hag̃ua mbaʼeichaitépa Jehová imbaʼeporã yvyporakuérandi.

“Yvága oĩ mombyryháicha yvýgui, upeichaite tuicha imborayhu umi hese ojeroviávare.” (Versíkulo 11.) Ñamañáramo pyharekue pe yvágare, jahechakuaa umi mbyja mombyryeterei oĩha ko yvýgui. David oiporu ko ehémplo ohechauka hag̃ua Ñandejára oporohayhuha ha upévare oiporiahuverekoitereiha ‘umi ojeroviávape hese’. Heʼiháicha peteĩ mboʼehára iñarandúva, haʼe imbaʼeporã umi “hekomirĩva omombaʼéramo ijautorida ipyʼaite guive”.

“Kuarahyresẽ mombyryháicha kuarahyreikégui, upéicha omomombyry ñandehegui ñane rembiapo vaikue.” (Versíkulo 12.) Ñapensamíntena mbaʼeichaitépa mombyry ojuehegui éste ha poniénte. Upéicha David ohechauka Ñandejára ñaneperdoñávo, mombyryeterei omoĩha ñandehegui ñane rembiapo vaikue.

‘Túva oiporiahuverekoháicha taʼyrakuérape, upéicha avei Ñandejára oiporiahuvereko umi chupe omombaʼévape.’ (Versíkulo 13.) Umi mbaʼe ohasavaʼekuére, David oikuaa porã peteĩ túva ohayhúva ifamíliape imbaʼerechakuaaha hendivekuéra, koʼýte ojepyʼapy jave hikuái. Péicha David ontendeka porã opavavépe ñande Ru yvagapegua ñandeporiahuverekoha, koʼýte ohechávo ‘ñandepyʼapy ha ñandejopy asyha’ umi mbaʼe vai jajapovaʼekue (Salmo 51:17, NM).

Omombeʼu rire koʼã ehémplo, David heʼi mbaʼérepa Jehová oiporiahuvereko yvypóra imperféktope: “Haʼe oikuaa porã mbaʼéguipa ñandeaporakaʼe, oikuaa porã yvynteha voi ñande” (versíkulo 14). Ñande Apohare ndahesaráiri yvýgui guarenteha ñande, ñanekangy ha heta mbaʼe ndaikatuiha jajapo. Oikuaa avei ñande pekadór rupi ndahasyieteha jajavy hag̃ua, upévare ñañembyasýma guive haʼe ‘oheja rei ñane rembiapo vaikue’ (Salmo 86:5).

Opokópa nderehe koʼã mbaʼe David ohaivaʼekue? Ajépa Jehová imbaʼeporãite. Pe kristiána ñanemanduʼa hague oñepyrũvo ko artíkulo, ikyreʼỹeterei opytávo oikuaa rire Ñandejára ikatuha ñaneperdona ha heʼi: “Koʼág̃a agueroviáma ikatuha añemoag̃ui Jehová rehe ha haʼete chéve tuicha chevevýiva”.a Ajépa iporãitevaʼerã reñehaʼãramo reikuaave mbaʼeichaitépa Ñandejára ñandeporiahuvereko ha mbaʼépa rejapovaʼerã neperdona hag̃ua. Ikatu nde avei tuicha reñeñandu porãve upe rire.

[Nóta]

[Komentário oĩva páhina 13-pe]

“Koʼág̃a agueroviáma ikatuha añemoag̃ui Jehová rehe ha haʼete chéve tuicha chevevýiva”