Pehekomboʼékena pene famíliape hekopotĩ hag̃ua

Loida,a peteĩ sy Mexicogua, heʼi: “Koléhiope ningo ojerreparti jepi kondón, upéicha rupi heta mitãrusu oimoʼã oĩ porãha oñeno peteĩ kuñándi oiporúma guive koʼã mbaʼe”.

Nobuko, peteĩ sy Japongua, omombeʼu: “Aporandúrõ guare che membýpe mbaʼépa ojapóta opytáramo haʼeño ichíkandi, haʼe heʼi: ‘Ndaikuaái’”.

Oiméne pene família oñepyrũrõ guare oguata peñangareko porã hese pono ojehu chupe mbaʼeve. Oiméne petapa umi enchúfe ani hag̃ua opoʼẽ ikuápe, peñongatu umi mbaʼe hakuáva térã ambue mbaʼe ikatúva operhudika chupe.

Péro koʼág̃a haʼe tuichavéma ohóvo ha hetave mbaʼe ijetuʼúva oñepresenta chupe, upévare hasyvéma peñangareko porã hag̃ua hese. Ikatu voi peñeporandu: “Oiméne piko ohecha oikóvo taʼanga tieʼỹ?”, “Noiméi piko onohẽ ijupe fóto tieʼỹ ha omondo hapichakuéra selulárpe?” ha ivaiveha katu “Oime piko oñenohína ichíko térã ichíkandi?”.

Reikovaʼerãpa ijapére? Heta sy ha túva oiko ifamília apére ára ha pyhare oimoʼãgui péicha oñangareko porãvetaha hesekuéra. Péro upe rire ohechakuaa peteĩ tesapirĩme ombotavyha chupekuéra ha ojapoha ñemiháme umi mbaʼe ndovaléiva.

Peikóramo pekontrola opa mbaʼe ojapóva pene família napeipytyvõmoʼãi chupekuéra ojapo hag̃ua iporãva. Ni Jehová ndojapói upéicha iñeʼẽrendu hag̃ua chupe isiervokuéra (Deu. 30:19). Upéicharõ, mbaʼépa ikatu pejapo pene família odesidi porã hag̃ua ha akóinte hekopotĩ? (Pro. 27:11.)

Iñimportanteterei ningo peñemongeta hendivekuéra umi mbaʼére imitã reheve voi, ha ikariaʼy térã ikuñataĩvo katu koʼytevéntema pejapovaʼerã upéva (Pro. 22:6). Penemanduʼákena peẽ tuvakuéra peñemoñeʼẽvaʼerãha chupekuéra umi mbaʼére. Peteĩ mitakuña Gran Bretañagua hérava Alicia omombeʼu: “Oĩ opensáva roñemongetaseveha séysore ore amigokuéra ndive, péro añetehápe ningo heta roime roñeʼẽséva umi mbaʼére ore tuvakuéra ndive, roikuaágui orepytyvõvetaha ha ikatuha rojerovia hesekuéra”.

Tekotevẽ pehekomboʼe chupe. Oiméramo tuicháma pene família, oikuaámane moõguipa ou umi mitã. Péro ndahaʼéi upévante oikuaavaʼerã, tekotevẽ avei ‘ohechakuaa mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai ojapo’ (Heb. 5:14). Oñehekomboʼevaʼerã umi mitãrusu ha mitãkuñáme hekopotĩ hag̃ua ha oñepytyvõvaʼerã chupekuéra odesidi porã hag̃ua. Péro, mbaʼéichapa ikatu peẽ tuvakuéra peipytyvõ pene famíliape ojapo hag̃ua umi mbaʼe?

Ñepyrurã peẽ voi peñeporanduvaʼerã mbaʼépa pepensa umi hekovaívare. Oiméne peikuaa porã ivaiha oñeno oñondive peteĩ kuimbaʼe ha kuña omenda mboyve (1 Tes. 4:3). Ha pene família oikuaa porãne upéva napendegustaiha, ikatu voi heʼi de memória umi téysto vívliko oñeʼẽva umi mbaʼére. Upévare peporandúramo chupekuéra iporãpa peteĩ kuña oñeno kuimbaʼéndi omenda mboyve, katuete heʼíta peẽme ivaiha.

Péro upévante oikuaárõ noipytyvõmoʼãi chupekuéra. Peteĩ lívro hérava Sex Smart, heʼi heta mitãrusu ha mitakuña orrepetinteha itúva térã isy heʼíva, péro haʼekuéra “ndoikuaái mbaʼépa añetehápe ojapóta”. Ha heʼive: “Oñepresenta jave chupekuéra peteĩ situasión tekotevẽhápe pyaʼe odesidi, ojecha vai hikuái”. Upévare iñimportánte pene familiakuéra omombaʼe pe tekopotĩ. Mbaʼéichapa ikatu peẽ peipytyvõ chupekuéra?

Pemombeʼu mbaʼépa pepensa. Oĩ porãpa peteĩ mitãkuña ha peteĩ mitãkuimbaʼe oñeno oñondive omenda mboyve? Pemombeʼu pene famíliape mbaʼépa pepensa upe mbaʼére, ikatu hag̃uáicha ontende ha hesakã porã chupekuéra. Peteĩ lívro heʼi voi: “Tuvakuéra pyʼỹi heʼíramo ifamíliape ivaietereiha peteĩ mitãrusu ha mitãkuña oñeno oñondive omenda mboyve, haʼekuéra ohaʼarõve ojapo hag̃ua upéva” (Beyond the Big Talk).

Jahecháma haguéicha pene família oikuaárõ jepe peẽme napendegustaiha peteĩ mbaʼe, ndeʼiséi chupe ndogustamoʼãiha avei. Péro umi mbaʼe pepensáva ikatu oipytyvõ chupe oikuaa hag̃ua mbaʼépa odesidivaʼerã ha omomýita chupe hekopotĩ hag̃ua. Avei umi estúdio ohechauka heta kuñataĩ ha kariaʼy amo ipahápe ojapoha ituvakuéra heʼíva, jepeve nohenduséikuri imitãvépe.

Mbaʼéichapa peipytyvõkuaa pene famíliape? Ikatu peiporu peteĩ notísia pemombeʼu hag̃ua umi mbaʼe pepensáva. Pór ehémplo, pehendúramo notisiérope peteĩ kuimbaʼe orairõ hague peteĩ kuñáme térã ohugapa hague hese, ikatu peje: “Ajéiko ivaiete ojapóva koʼãichagua kuimbaʼe! Ndaikatúi ohecha kuña, oñenosẽntema voi hendivekuéra. Mbaʼépa oimevaʼerã omomýi chupekuéra ojapo hag̃ua koʼã mbaʼe, ndépa mbaʼe repensa?”.

Pemombeʼupaite chupekuéra. Oĩ porã ningo añete pemombeʼu pene famíliape ipeligrosoha pe sexo (1 Cor. 6:18; Sant. 1:14, 15). Péro la Biblia ohechauka ñande Apohare omeʼẽ hague upéva yvypórape jopóiramo, ndeʼíri haʼeha Satanás ñuhã (Pro. 5:18, 19; Cant. de Cant. 1:2). Upévare peñemongetakuévo pene família ndive séxore pejéramo ivaietereiha upéva, haʼekuéra ikatu opensa vai hese ha ndohechái Ñandejára ohechaháicha. Corrina, peteĩ mitãkuña Franciagua, heʼi voi: “Che tuvakuéra ningo oiko oikónte ha heʼi jeýma chéve naiporãiha pe sexo, upévare che apensa vaíma avei”.

Upéicharõ, peñemongeta jave pene famíliandi séxore peñehaʼãkena pemombeʼupaite umi mbaʼe siertoguáva, ani peñomi chuguikuéra mbaʼeve. Peteĩ sy Mexicogua hérava Nadia heʼi: “Che amboʼe che membykuérape ndaivairiha kuña ha kuimbaʼe oñeno oñondive, omendáma guive. Haʼe voi chupekuéra upéva haʼeha peteĩ jopói Ñandejára omeʼẽva umi omendávape. Aipota ontende porã hikuái oiporúramo hekopete ko jopói ovyʼataha, péro oiporu vaíramo katu operhudikataha chupekuéra”.

Upéicharõ, ág̃a peñemongeta jey vove pene famíliandi séxore, pemohuʼãnguetévo ikatu peje peteĩ mbaʼe iporãva upéva rehe. Ani pekyhyje peje hag̃ua upe mbaʼe Ñandejára omeʼẽha yvyporakuérape ovyʼa hag̃ua, ha haʼekuéra oikuaataha upéva ág̃a omenda vove. Avei iporãta pehechaukáramo pejeroviaha hesekuéra ojejokokuaa ha ohaʼarõkuaataha la Biblia heʼiháicha.

Peipytyvõ chupekuéra ohechakuaa hag̃ua mbaʼépa ikatu oiko. Jadesidi porã hag̃ua ndahaʼéi jaikuaantevaʼerã mbaʼépa oĩ porã ha mbaʼépa oĩ vai, síno tekotevẽ jaiporavokuaa. Upéicharõ jahecháta mbaʼépa ou porãvéta ñandéve térã nahániri. Peteĩ kristiána Australiagua hérava Emma heʼi: “Chemitãite guive aikuaa mbaʼépa Ñandejára oguerohory, péro ndagueroviapái iporãvetaha chéve g̃uarã. Umi mbaʼe vai yma ajapóva ohechauka chéve aikuaa porã vaʼerãha mbaʼérepa tekotevẽ ajapo Ñandejára heʼíva ha mbaʼépa oikóta ndajapóirõ”.

La Biblia ningo ñanemboʼe mbaʼépa Ñandejára oipota jajapo ha avei omombeʼu mbaʼépa oikóta ñanderehe ndajajapóiramo. Pór ehémplo, Proverbios 5:8, 9 [ÑÑB] ndahaʼéi heʼínteva umi mitãrusu ha mitãkuñáme ndovaleiha hekovai, síno avei omombeʼu mbaʼérepa: ‘Ani hag̃ua remeʼẽ avavépe ne rerakuã porã’. Ha upeichaite ningo, umi kuimbaʼe ha kuña oñenóva oñondive omenda mboyve herakuã vai ha avei ohechauka ndojehayhuiha. Avei ikatu hasy, oñembyasyeterei ojapo haguére upe mbaʼe vai térã opyta vai Jehová ha umi hekopotĩva renondépe. Pene família opensáramo koʼã mbaʼére ikyreʼỹvéta iñeʼẽrendu hag̃ua Ñandejárape ha ojapóta opa mbaʼe heʼíva Iñeʼẽme.

Mbaʼépa pejapokuaa peipytyvõ hag̃ua pene famíliape? Ikatu peiporu umi ehémplo ohechaukátava chupekuéra mbaʼérepa iñimportánte omombaʼe ha ojapo Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva. Ikatu peje chupe: “Jaikuaaháicha pe tata jaiporu porãramo ideprovécho, péro jaiporu vaíramo ikatu jahapypa peteĩ kaʼaguy. Upéva ikatu ñambojoja pe séxore, mbaʼépa oikóta ndajajapóiramo Ñandejára heʼíva?”. Upéi pelee chupe Proverbios 5:3-14, ikatu hag̃uáicha ojepyʼamongeta umi mbaʼe vai ikatúvare ohasa oñenóramo ambuéndi omenda mboyve.

Ñambyasýramo jepe ijetuʼu jajapo hag̃ua iporãva. Takao, peteĩ mitãrusu Japongua oguerekóva 18 áño, omombeʼu: “Aikuaa porã ningo mbaʼépa ajapovaʼerã, péro ijetuʼu chéve ajejoko hag̃ua”. Pene família oñeñandúramo péicha peje chupe apóstol Pablo, peteĩ kristiáno ijerovia mbaretéva, heʼi hague: ‘Ajaposéramo jepe iporãva, ivaívamante ajuhu che raperãme’ (Rom. 7:21).

Avei ko mbaʼe oipytyvõta umi mitãrusu ha mitãkuñáme oikuaa hag̃ua mbaʼépa ojapose. Ojapótapa hete rembipota ha oiko ko múndope ojeikoháicha, térãpa oñehaʼãta iñakãguapy ha ojejokokuaa Ñandejára oipotaháicha. Oikuaáramo mbaʼérepa hekoporãvaʼerã odesidi porãvéta mbaʼépa ojapóta.

[Nóta]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 6]

La Biblia tuicha

penepytyvõta

Peteĩ lívro omombeʼúva mbaʼéichapa ikatu oñemongakuaa umi mitãrusu ha mitãkuñáme heʼi: “La Biblia omombeʼu mbaʼérepa ñanderekoporãvaʼerã; koʼã konsého ideprovechoiterei koʼag̃aite peve ha ndaijojahái. Heta mitãrusu ha mitãkuña ndojapói rupi la Biblia heʼíva ou ndovyʼavéi, ojagarra chupekuéra sída térã ambue mbaʼasy vai, ỹrõ umi kuña hyeguasu. Upévare umi kuña ha kuimbaʼe ohaʼarõva omenda raẽ oñeno hag̃ua oñondive ohechakuaa la Biblia heʼíva iporãveha opavavépe g̃uarã” (Parenting Teens With Love and Logic).

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 6]

Jajepyʼamongeta hag̃ua

▪ Ojekuaápa che famíliare hekopotĩha?

▪ Añemongeta jave che famíliandi séxore, haʼépa chupekuéra upéva haʼeha Satanás ñuhã térãpa amomanduʼa chupekuéra Ñandejára omeʼẽ hague upéva yvypórape jopóiramo?