Lívro número 52 1 Tesalonicenses

Ohai: Pablo

Moõpa ojehai: Corinto

Arakaʼépa ojehaipa: áño 50 rupi Jesús ou rire

ÁÑO 50 rupi, apóstol Pablo oho táva Tesalónicape ha omoñepyrũ peteĩ kongregasión. Upéva oiko ojapórõ guare segundo viáhe omosarambi hag̃ua marandu porã. Upe áñope oĩ aja Coríntope, Silvano (oñehenóiva Silas Hechos kuatiañeʼẽme) ha Timotéondi, Pablo ohai peteĩ kárta omokyreʼỹ hag̃ua umi Tesalonicayguápe. Haʼe omombaretese iñermanokuéra jerovia ha oiméne ohaíraʼe chupekuéra opakuévo áño 50. Umi kuatiañeʼẽ Pablo ohaivaʼekue apytépe ojeʼe ko kárta raẽvete ojehaihague. Ikatu voi ko kárta térã Mateo kuatiañeʼẽ omoñepyrũ Griégo Kuatiañeʼẽ.

² Hetaiterei mbaʼe ohechauka ko kárta oĩvaʼerãha Ñandejára Ñeʼẽme. Pór ehémplo, Pablo voi heʼi haʼe ohaihague, ha umi mbaʼe omombeʼúva ndojoavýi la Biblia heʼívare (1 Tes. 1:1; 2:18). Ko kárta oĩ umi dokuménto ymaguarépe orekóva umi lívro oĩva Ñandejára Ñeʼẽme. Koʼãva apytépe Fragmento Muratoriano. Heta karai ymaguare ohaíva lívro oñeʼẽ ko kuatiañeʼẽre, pór ehémplo Ireneo (síglo 2-peguare). Oĩ pe papiro Chester Beatty núm. 2-pe (P⁴⁶) áño 200-peguare. Avei Primera ha Segunda a los Tesalonicenses oĩ ambue dokuméntope síglo 3-peguare (P³⁰) oĩva koʼág̃a Gante, Bélgicape.a

³ Jaikuaa hag̃ua mbaʼérepa Pablo ojepyʼapy umi kristiáno Tesalonicayguáre jahecha raẽ vaʼerã mbaʼépa ohasáraʼe hikuái. Oñepyrũ guive ko kongregasión oĩ opersegi ha oñemoĩva hesekuéra. Hechos kapítulo 17-pe Lucas omombeʼu Pablo ha Silas og̃uahẽhague Tesalónicape ‘hudiokuéra oñembyatyhápe ohendu Ñandejára Ñeʼẽ’. Pablo opredika upépe tres sábado aja ha ohechauka chupekuéra mbaʼépa heʼi Ñandejára Ñeʼẽ. Oiméne hiʼareve upépe, upévare ikatu ombaʼapo iprofesiónpe ha omoñepyrũ pe kongregasión (Hech. 17:1; 1 Tes. 2:9; 1:​6, 7).

⁴ Hechos 17:​4-7-pe omombeʼu mbaʼépa oiko Pablo opredikahaguére Tesalónicape. Umi hudío ojepichaiterei oho porãitereígui chupe ha ombyaty umi heko reívape ojapo hag̃ua sarambi upe távape. Ondyry hikuái Jasón rógare ha oguerotyryry chupe ha ambue kristianokuérape upe tavaygua ruvichakuéra renondépe. Ha heʼi hikuái: “Koʼã kuimbaʼe, oporomyangekoivaʼekue yvy jerekuévo, ou koʼápe avei, ha Jasón omog̃uahẽ chupekuéra hógape. Opa haʼekuéra opuʼãhína Romaygua ruvicha guasúre, heʼívo oĩha ambue mburuvicha guasu, aipo Jesús”. Jasón ha iñirũnguéragui ojepoi jey opaga rire fiánsa. Ani hag̃ua ojejapo ivaíva ermanokuérare, térã Pablo ha Silas rehe, oñemondo chupekuéra pyhare Beréape. Péro opytáma peteĩ kongregasión Tesalónicape.

⁵ Umi hudío oho Pablo rapykuéri Beréape ha ojokosemoʼã hembiapo. Upémaramo haʼe oho Aténaspe opytáva Gréciape. Péro oikuaase mbaʼéichapa oho iñermanokuéra Tesalonicaygua ohasa asývape. Mokõi jey oñembosakoʼi oho hag̃ua hendapekuéra péro ‘Satanás ojoko chupe’ (1 Tes. 2:​17, 18). Haʼe ojepyʼapy pe kongregasión pyahúre oikuaágui ojejopy vaiha chupekuéra. Upévare omondo jey Timotéope omokyreʼỹ hag̃ua chupekuéra. Timoteo ou jeývo ogueru marandu oporomokyreʼỹva ha Pablo ovyʼaiterei ohendúvo ndohejaiha hikuái ijerovia. Umi ermáno oikóva Macedonia ha Acáyape omombaʼe avei ojapóva hikuái (1:​6-8; 3:​1-7). Pablo oagradese Jehovápe oipytyvõhaguére chupekuéra oaguanta hag̃ua, péro ohechakuaa oñakãrapuʼã hag̃ua hikuái tekotevẽtaha oñemoñeʼẽ chupekuéra. Upévare oĩ aja Coríntope, Timoteo ha Silvánondi, haʼe ohai ko kárta umi Tesalonicayguápe.

MBAʼÉICHAPA ÑANEPYTYVÕ

¹³ Ko kártape Pablo ohechauka ohayhu ha ojepyʼapyha iñermanokuérare. Haʼe ha iñirũnguéra omog̃uahẽvaʼekue chupekuéra Ñandejára marandu porã ha omeʼẽse voi hekove jepe hesekuéra. Iporãitétapa umi ansiáno oñehaʼãramo péicha ohayhu iñermanokuérape. Upéva omokyreʼỹta opavavépe ojoayhu hag̃ua. Pablo heʼi: “Ñandejára tomongakuaave pe mborayhu añetegua perekóva oñondive, ha avei opa pende rapichakuéra ndive, pejoayhúvo pe mborayhu peẽme rohechaukahaguéicha!”. Péicha ojoayhúgui Ñandejára siervokuéra oñeñandu porãiterei. Ko mborayhu ‘omombarete chupekuéra ipyʼapy imarangatu hag̃ua ha ani avave oñeʼẽ vai hesekuéra Ñandejára renondépe, oĩha ára peve Jesucristo, opavave imarangatúva ndive’. Upévare haʼekuéra ndojeheʼái ko múndo añáre, heko potĩ guei ha ombovyʼa Ñandejárape (3:​12, 13, JMP; 2:8; 4:​1-8).

¹⁴ Ko kárta ohechauka avei mbaʼéichapa kongregasiónpe umi ermáno oñemoñeʼẽvaʼerã ojupe mborayhúpe. Jepe umi ermáno Tesalonicaygua ikyreʼỹ predikasiónpe ha ojerovia Jehováre, oĩ umi mbaʼe tekotevẽva ojapo porãve. Oñepyrũvo oñemoñeʼẽ chupekuéra, Pablo oguerohory raẽ umi mbaʼe porã ojapóva hikuái. Pór ehémplo, oñemoñeʼẽvo teko kyʼáre, haʼe oguerohory chupekuéra oñehaʼãhaguére ombovyʼa Ñandejárape ha heʼi ‘tojapo japove upéicha’ [BNP]. Avei taipuʼaka hetére marangatu ha tekokuaápe. Upéi oguerohory rire chupekuéra ojoayhuhaguére, ojerure ko mborayhu ‘tuichaichave hag̃ua ára koʼẽre’, ha toñehaʼã hembiapópe umi okapegua oreko hag̃ua chupekuéra mbaʼéramo. Pablo ñeʼẽkuaápe heʼi chupekuéra ‘ojapo hag̃ua iporãva ojuehe voi ha opa yvypórare’ (4:​1-7, 9-12; 5:15).

¹⁵ Pablo cuatro vése heʼi Jesucristo ‘oĩtaha’. Umi kristiáno Tesalonicaygua oikuaaseve ko mbaʼe. Katuete Pablo opredikárõ guare chupekuéra oñeʼẽ meme Ñandejára Rréinore Jesucristo poguýpe. Upévare ojeʼevaʼekue hese ha iñirũnguérare: “Opa haʼekuéra opuʼãhína Romaygua ruvicha guasúre, heʼívo oĩha ambue mburuvicha guasu, aipo Jesús” (Hechos 17:7; 1 Tes. 2:19; 3:13; 4:15; 5:23). Umi kristiáno ojeroviavaʼekue Ñandejára Rréinore ha ohaʼarõ ‘yvágagui Jesús, Ñandejára Raʼýpe, upe Ñandejára omopuʼã jevy vaʼekue omanóva apytégui’ osalva hag̃ua chupekuéra pe pochy guasu ouvaʼerãgui. Ñande jajeroviáva avei Ñandejára Rréinore ñamombaʼevaʼerã ko kuatiañeʼẽ. Ñañehaʼãkena ñambotuichave ñane mborayhu, ñamombarete ñande pyʼapy ha ñande reko marangatu. Upéicha jaikóta Ñandejára oipotaháicha oiko umi ‘ohenóiva irréino tee ha iglóriape’ (1 Tes. 1:​8, 10, BNP; 3:​12, 13; 2:​12, BNP).

[Nóta]