34 EZEQUÍAS
“Haʼe oñakarama hatã vaʼekue Jehováre”
JUDÁ oreko vaʼekue heta rréi, péro ndahetaguasúi vaʼekue la ohayhúva Jehovápe ipyʼaite guive Ezequíaicha. Haʼe ivuenoiterei vaʼekue, itúa haʼéramo jepe peteĩva umi rréi iñañavéva oĩ vaʼekue. Itúa hérava Acaz osakrifika vaʼekue itaʼyrakuéra jepe umi dios guaʼúpe g̃uarã (2 Rey. 16:2-4; 2 Crón. 28:1-3). ¡Ijetuʼueténe raʼe Ezequíandi imitãme! Upéicharõ jepe, Ezequías idiferentete vaʼekue itúagui. Acaz omano rire, Ezequías oñepyrũ ogoverna orekópe 25 áño ha oñepyrũre voi oñehaʼãma osolusiona umi mbaʼe vai ojejapóva oikóvo.
Ezequías ohecha toñemyatyrõ pe témplo ojeho jey hag̃ua upépe. Oipeʼapa upégui umi dios guaʼu raʼanga ha omokyreʼỹ jey umi saserdóte ha levítape. Haʼe oorganisa avei ojejapo hag̃ua peteĩ fiésta guasu Jehovápe g̃uarã, ha oinvitaka avei umi oikóvape pe rréino de 10 trívupe, oho vaíva hese upe tiémpope. Algúno oñembohory kuri umi ohóvare oinvita chupekuéra, péro oĩ avei oaseptáva pe invitasión ha ou pe fiestahápe. Umi mbaʼe Ezequías ojapo vaʼekue ombopyʼaguasu umi héntepe ohundipa hag̃ua umi taʼanga ha póste sagrádo oreko vaʼekue, tahaʼe Judápe térã pe rréino de 10 trívupe. Upe tiémpope Ezequías ohundi avei pe mbói raʼanga de kóvre Moisés ojapo vaʼekue, pórke umi hénte oadoráma hína kuri ko taʼanga.
Heta áñore Ezequías ohecha la situasión ivaipaitemaha pe ijerére. Haʼete umi torménta vai oñemoag̃uíva oúvo hesekuéra. Are guivéma Jehová oavisa pe rréino de 10 trívupe iñenemigokuéra outaha ohundipa chupekuéra. Ha upeichaite oiko kuri. Ezequías oñepyrũmíre ogoverna, umi asirio oataka kuri Israélpe. Peteĩ yvytu atãicha haʼekuéra sarambi ojapo umi israelítagui ha orahapa lénto chupekuéra Asíriape. Ha koʼág̃a, ¿oútapa oataka hikuái Judapeháma? Umi hénte upepegua hembiapo vaieterei vaʼekue umi Israelpeguáicha avei, noiméirõ hembiapo vaive voi. Umi proféta rupive, Jehová oavisa vaʼekue Judápe okastigataha chupekuéra. Ha la Jehová heʼírõ, katuete oñekumpli vaʼerã. Upe tiémpope g̃uarã, Asiria ojagarrapáma hína kuri ohóvo Judá jerére, ha koʼág̃a og̃uahẽmbaitéma oúvo Judápe.
Tiémpo riremi, pe rréi Senaquerib isalvahetéva oñepyrũ oike Judápe ha ojagarra ohóvo umi siuda oĩva Ezequías poguýpe. Upe tiémpo ijetuʼuetévape Ezequías oumi avei hasyete ha haʼete voi la omanótava, hiʼarive neʼĩra ni itaʼýra. Upéva naiporãiete kuri, pórke haʼe omanóramo ifamília mboyve, ndaiporimoʼãi la rréi ogovernáva hendaguépe oúva David familiarégui. Ezequías ojeroviaiterei rupi, ojerure Jehovápe okueramínte hag̃ua ha Jehová ohendu chupe. Haʼe opermiti Ezequíaspe osegi oikove 15 áño mas. ¡Ajépa ohayhuete chupe Jehová! Koʼág̃a Ezequías okuera pe mbaʼasýgui péro osegi ojapeligra umi asirio káusare.
Ezequías oñehaʼãmbaite kuri okonvense hag̃ua Senaqueríbpe ani hag̃ua oataka Jerusalén. Upearã omondo chupe hetaiterei óro ha pláta. Senaquerib ojagarra la Ezequías omondóva chupe péro nokambiái la ijidéa ha osegi oatakase Jerusalén. Upe aja avei Ezequías osegi omombarete Jerusalén. Ojapoka ótro murálla ha peteĩ kanál omog̃uahẽ hag̃ua y pe siudápe, sapyʼa rei oñemongorárõ g̃uarã chupekuéra. Péro ndahaʼéi pe siudánte la Ezequías omombarete vaʼekue. Haʼe omombarete avei umi héntepe heʼívo chupekuéra Jehová imbareteveha oimeraẽ ótro ehérsitogui.
Ezequías omombarete umi Jerusalenguápe, oĩrõ guare oamenasa, oapoʼi ha omongyhyjéva chupekuéra
Senaquerib amás día ojopyve umi Judaguápe. Haʼe omondo Jerusalénpe peteĩ ofisiál omanda guasúvape, ikatu hag̃uáicha omokangy ha oapoʼi umi héntepe. Pe rabsaqué omondóva rréi Senaquerib oho oñeʼẽ vaipaite chupekuéra irréire ha Ijára Jehováre. Upéicharõ jepe, Ezequías noñentregái ha osegi omokyreʼỹ umi héntepe. Upéi Senaquerib omondo Ezequíaspe unos kuánto kárta ikatu hag̃uáicha omongyhyje chupe. Ezequías ojagarra koʼã kárta ha oraha oipyso Jehová témplope, péicha haʼete ohejáva Jehová pópe pe provléma. Jehová orresponde Ezequíaspe ha omondo voi chupe peteĩ mensáhe iporãitereíva proféta Isaías rupive. Jehová heʼika chupe pe rréi de Asiria ndoikemoʼãiha Jerusalénpe ha isoldadokuéra ni peteĩ flécha ndopoimoʼãiha upépe.
Upe pyharépe voi Jehová omondóma hiʼánhelpe pe kampaménto asíriope. Sapyʼaitérõ g̃uarã ko ánhel ojuka 185.000 soldádo. ¿Mbaʼépa oiméne opensa raʼe Senaquerib opuʼãvo al día sigiénte ha ohecha isoldadokuéra omanombaiteha? Tuichaitereíngo oñemotĩ. Upémarõ osẽ oho jey Asíriape. Tiémpo rire, haʼe oñesũ aja hína idiós Nisroc témplope, itaʼyrakuéra voi ojuka chupe.
Impresionánte la Jehová osalva lája Ezequíaspe ha ipuévlope. Koʼág̃a Ezequías hesãi ha ndoapeligravéima chupe mbaʼeve. Tiémpo rire katu oúma itaʼýra avei. Ñambyasýramo jepe upéi Ezequías ou kuri oñemombaʼeguasu, péro Jehová okorrehi chupe ha haʼe oñemomirĩete jey. Péicha Ezequíasgui oiko peteĩva umi rréi ogoverna porãve vaʼekue Jehová puévlope. Haʼe oheja ñandéve peteĩ ehémplo iporãitereíva, ohechauka haguére ipyʼaguasuha ojejopy vaipaitérõ guare chupe.
¿Moõpa oñeñeʼẽ hese la Bíbliape?
¿Mbaʼépa ere chupe?
¿Mbaʼérepa jaʼekuaa Ezequías ipyʼaguasu hague?
Einvestigamína
1. ¿Mbaʼépa otopa raʼe umi arkeólogo ohechaukáva siertoha umi mbaʼe la Biblia heʼíva Ezequíasre? (w11 1/5 15 párr. 1-3-wcgr). A
Zev Radovan/Alamy Stock Photo
Taʼanga A: Peteĩ séllo ojejapóva ñaiʼũgui, áño 800-pe guare a.C. Heʼi hese: “Ezequías mbaʼe, Acaz [raʼy], rréi de Judá”
2. Isaías oñeʼẽ vaʼekue ‘peteĩ mbói iponsóñava ha ipyaʼetereívare’. ¿Mbaʼéichapa upe profesía oñekumpli Ezequíasre? (Is. 14:28, 29; ip-1 190, 191 párr. 4-6-wcgr).
3. ¿Mbaʼépa otopa vaʼekue umi arkeólogo Nínivepe? ¿Mbaʼépa ohechauka ñandéve umi mbaʼe Senaquerib heʼi ha ndeʼíri vaʼekue? (g 12/10 27 párr. 3-5-wcgr). B
© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source
Taʼanga B: Pe prísma de Taylor omombeʼu umi gérra ogana vaʼekue rréi Senaquerib
4. Áño 2003-pe, unos kuánto sientífiko oinvestiga añetehápepa pe kanál de Ezequías ojejapo Ezequías tiémpope. ¿Mbaʼépa opilla hikuái? (w09 1/5 27 párr. 3-5-wcgr).
Ejepyʼamongetamína ndejehe
¿Mbaʼéichapa Ezequías ehémplo ikatu omokyreʼỹ peteĩ ermánope oiméramo isy térã itúa ndoservíri Jehovápe? C
Taʼanga C
Asiria oatakasérõ guare Jerusalén, ¿mbaʼépa la oipyʼapyve vaʼekue Ezequíaspe? (2 Rey. 19:15-19). ¿Mbaʼéichapa ikatu jasegi iñehémplo koʼág̃arupi?
¿Mbaʼéichapa ikatu ndepyʼaguasu Ezequías ipyʼaguasu haguéicha?
Ejepyʼamongetamína Jehováre
Alee rire ko rreláto, ¿mbaʼépa aaprendeve Jehovágui?
Alee rire ko rreláto, ¿mbaʼépa aaprendeve Jehová rembipotágui ha pe téma prinsipál orekóvagui la Biblia?
¿Mbaʼépa aporandúne Ezequíaspe Jehová omoingove jey vove chupe?
Reikuaave hag̃ua
Ehechamína ko vidéope umi mbaʼe oñemombeʼúva 2 Reyes 19:14-36-pe.
¿Mbaʼéichapa pe profesía oĩva Miqueas 5:5-pe oñekumpli Ezequías tiémpope ha ko ñane tiémpope?
¿Mávapa ñane tiémpope umi siete ovecharerekua ha ocho mburuvicha? (w13 15/11 18-20 párr. 9-18).