To Ka Boi To Ma’a

1-2. (a) Daaŋɔ san paara tɔ, beni n sɔi ti to wan ta’an yeti to ka boi to ma’a? (b) To wan sɔsɛ la bem zaseŋɔ wa poan?

DAAŊƆ san paara tɔ, la ta’an ni ana to wuu to boi la to ma’a goo poan ka tara ŋmɛregerɛ zɛ’an. Ge to ka boi to ma’a. To saazuo Sɔ la n nɔŋɛ to la nyɛti daaŋɔ se’a woo n paari to la mɛ. A pu’ulum biŋe ti a wan soŋɛ tɔ. Yehowa yele a yamesi ti: ‘N wan soŋɛ ya.’—Isa. 41:10.

² Zaseŋɔ wa poan, to wan sɔsɛ baŋɛ Yehowa n soŋeri to se’em. (1) A pa’ali to mɛ. (2) A bo’ori to la yelese’a n pakɛ tɔ. (3) A te’ele to mɛ. (4) A buɣeli la to suure. Yehowa basɛ ti to tara suure lua ti, la ka pakɛ la yeledaaŋɔ se’a n paari tɔ, a kan malum tamɛ to yele. A kan malum zaɣesɛ tɔ. Bala la, to ka boi to ma’a.

YEHOWA PA’ALI TO MƐ

3-4. Yehowa pa’ali to la wani? (Yooma 48:14)

³ Kaalɛ Yooma 48:14. Yehowa mi ti to kan ta’an bisa tomea ge la nari ti eŋa pa’ala tɔ. A pa’ali a yamesi la wani zina beere wa? Sore deyima dela Baabule la poan. (Ym. 119:105) Yehowa ni doose la A Yelesum la poan soŋɛ tɔ ti to ni kɔ’ɛ to puti’irɛ soŋa tum tuunɛ ge tiregera tɔɣesa en. To san nana sɛla ti a pa’ala tɔ Baabule la poan la, to wan tara pupeelum nananawa ge me tara puti’irɛ ti to wan ta vɔna wuusa beere sa’am.a Makerɛ, a pa’ali tɔ ti to da ugera yɛla, to tara yelemɛŋɛrɛ sɛla woo poan ge me nɔŋɛ nɛreba la to suure za’a. (Ym. 37:8; Heb. 13:18; 1 Pe. 1:22) To san ita bala, to wan dɛna dɔɣereba n tari makesonɛ, dɛna siresonkɔ bii pɔɣesonkɔ ge me dɛna zɔsonkɔ.

⁴ Leyɛ’ɛsa, Yehowa basɛ ti ba gulesɛ A Yelesum la poan nɛresɛba ti yeledaaŋɔ tabelɛ paɛ ba, ti basɛba me bɔŋa ana wuu tomam la. (1 Ko. 10:13; Yam. 5:17) To san kaala nɛrebana wa yɛla ge me tara yelese’a n boi bim la tuna tuuma, to wan nyɛ nyuurɔ sugumnɔɔrɛ buyi. Yia la, to wan baŋɛ ti la daɣɛ tomam ma’a ti yele ana paara tɔ ge la paɛ nɛreba zo’e zo’e mɛ ti ba nyaŋɛ ŋmibe.—Arom 15:4.

5. Bani ti Yehowa dɔla ba poan pa’ala tɔ?

⁵ Yehowa doli la to mabiisi la poan pa’ala tɔ.b Makerɛ, kaarɛ bisegadoma n eeri kaara tansuga la kpemeseri la to giila. Ba yetɔɣum la ni basɛ ti to sakerɛ n kpe’em ge me soŋera tɔ ti to kelum tara nɔyinɛ la taaba. (Tm. 15:40–16:5) Keendoma la me tiregeri mɛ soŋera tomam ayima ayima woo ti to ana tapilapi la Yehowa. (1 Pe. 5:​2, 3) Dɔɣereba pa’ali la ba kɔma ti ba tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra Yehowa ge me soŋera ba ti ba ta’an ni kɔ’ɛ ba puti’irɛ eŋɛ sɛla n ani soŋa. (Mag. 22:6) Mabipɔɣesi sɛba n de bunkureba la me tari la makesonɛ soŋera pɔɣesa’ara la, ka’ana ba ge me kpɛmesa ba giila.—Titus 2:​3-5.

6. La nari ti to eŋɛ la bem ta’an nyɛ nyuurɔ Yehowa pa’alegɔ la poan?

⁶ Yehowa bo to la yelese’a n pakɛ tɔ ti to ta’an maasum tomea kɔ’ɛ to puti’irɛ soŋa. To wan eŋɛ la bem pa’alɛ ti to puurɛ pee ya la sɛla ti a dekɛ bo to la? Magaha 3:​5, 6 yeti: “Dɔla Na’ayenɛ la ho suunre zan’an, ge da dɔla ho mɛŋa mi’ilom.” To san ita bala, “a wan tɛɛn [to] sore woo tontɔɔ,” bala pa’alɛ ti a wan soŋɛ tɔ ti to gu tomea yɛla poan ge me tara pupeelum. Bisɛ lan de yelesonɛ se’em la Yehowa n mi to soŋa soŋa ge me bɔ’ɔra tomam ayima ayima woo ka’aŋɔ ti la pa’alɛ ti A tari la nɔŋerɛ bɔ’ɔra tɔ!—Ym. 32:8.

YEHOWA BO’ORI TO LA YELESE’A N PAKƐ TƆ

7. Sarɔtuni poan ti Yehowa soŋera tɔ? (Filipi 4:19)

⁷ Kaalɛ Filipi 4:19. Yehowa n pa’ali to vo’osum poan yɛla la, A le kã’ara bɔ’ɔra tɔ mɛ ti to ta’an nyɛta dia, lɔɣɔrɔ la ga’aregɔ zɛ’an. (Mt. 6:33; 2 Tes. 3:12) La boi bim ti dia yele pakɛ to mɛ ge Yehowa ka boti to ba’ɛ fabela inganɛ lɔɣɔrɔ yele. Beni n sɔi? Sɛla n sɔi la to Sɔ la kan malum tamɛ yelese’a n pakɛ a yamesi la. (Mt. 6:8; Heb. 13:5) To dekɛ tomea delum en ge tara sakerɛ ti sɛla ti Yehowa yele la, a wan sirum eŋɛ bo to.

8. Yehowa yuun soŋɛ David la wani?

⁸ Ti’isɛ bisɛ Yehowa n yuun soŋɛ David se’em. Sansɛka ti Saul yuun ɛɛra David ti a zɔta suɣera la, la yuun kpe’em bo en mɛ ge Yehowa yuun soŋɛ David la a nɛreba la mɛ ge bo ba yelese’a n pakɛ ba. David n yuun ti’isɛ taɣesɛ Yehowa n yuun soŋɛ en se’em la, a yeti: “Mam n de bia tara tara ta korogɛ wa, mam ka tabelɛ nyɛ te Na’ayenɛ bahɛ tontɔɔdoma wa, bii ba kɔma ɛɛra soha dia.” (Ym. 37:25) Wuu David la, ho me nyɛ Yehowa n soŋeri hon la ho mabiisi se’em biɣi biɣi poan.

9. Zina beere wa, bem ti Yehowa ita bɔ’ɔra a yamesi yeledi’ire saŋa? (Bisɛ fɔɔra la.)

⁹ Yehowa le soŋera a yamesi mɛ yeledi’ire san paɛ ba. Sansɛka ti kom yuun paɛ yuun kɔbesɛka n deŋɛ nɛŋa Kristakɔma n boi Yerusalem la, mabiisi n yuun boi tisi sise’esi la yuun tari la bo’olum ta soŋɛ ba. (Tm. 11:​27-30; Arom 15:​25, 26) Zina beere wa, Naayinɛ nɛreba me kɔ’ɔn bɔ’ɔra la yɛri yɛri. Yeledi’ire san sige, Yehowa ni kalum la a nɛreba suure ti ba dekɛ sɛla n pakɛ n de wuu dia, ko’om, tiim, la lɔɣɔyɛɛtɔ ta bo sɛba ti la paɛ ba la. Sɛba n tuni mɛa tuuma la n ni malum maalɛ yɛa la Na’am Pu’usegɔ Deto se’a n sa’am la. Yehowa yamesi ni eŋɛ la kalam dekɛ Baabule la buɣelɛ sɛba nɛreba n ki la suure ge me kpemese sɛba yɛa n lui la giila.c

10-11. Hon zamesɛ la bem Borys yele la poan?

¹⁰ Yehowa le bɔ’ɔra la yɛri yɛri soŋera sɛba n nan ka pu’useri n la. To me tɔɣeseri la Yehowa ge bisa ton wan eŋɛ se’em ta’an ita som bɔ’ɔra sɛba n ka pu’useri en la. (Ga. 6:10) To san ita bala, la wan basɛ ti ba mina to soŋa ge me zamesɛ baŋɛ Yehowa. To geele Borys n de sukuu bisegadaana n boi Ukraine yele la bisɛ. La boi bim ti Borys daɣɛ Yehowa Sɛɛradaana ge a iti la som bɔ’ɔra Yehowa Sɛɛradoma kɔma. A me bo’ori to gilema mɛ la ton sakɛ bo yelese’a. Borys n yuun maasum ti a yese a gingilega la ti zaberɛ bɔna bim keŋɛ zɛ’an ti zaberɛ ka bɔna la, to mabiisi n yuun soŋɛ en. Pooren, a yuun keŋɛ Krista kum tiirɛ la mɛ. Borys n yuun ti’iseri mabiisi la n eŋɛ sɛla bo n la, a yeti: “Sɛɛradoma la bisɛ mam la soŋa. Mam pu’usɛ Yehowa Sɛɛradoma zo’e zo’e.”

¹¹ Tomam me ta’an tɔɣesa to saazuo Sɔ la, tara nɔŋerɛ bɔ’ɔra nɛresɛba n daɣɛ to mabiisi la. (Lu. 6:​31, 36) To tari puti’irɛ ti ton tari nɔŋerɛ bɔ’ɔra ba la wan kalum ba suure ti ba bɔta ti ba zamesɛ Yehowa yɛla ta’an pu’usa en. (1 Pe. 2:12) Ba san puɣum ka loe ti ba pu’usa Yehowa, to wan kelum tara pupeelum sɛla n sɔi la Baabule la yeti, “se’emdaana n bo’ore nɛreba tare popeelom zo’e zo’e.”—Tm. 20:35.

YEHOWA TE’ELI TO MƐ

12. Yehowa pu’ulum biŋe ti a wan te’ele a nɛreba za’a la wani? (Yooma 91:​1, 2, 14)

¹² Kaalɛ Yooma 91:​1, 2, 14. Yehowa pu’ulum biŋe ti a wan gu’ura a yamesi zina beere wa ti sɛsɛla kan nyaŋɛ sa’am ban tari bɔnsoŋa la en la. A kan malum basɛ ti Sitaana sa’am yelemɛŋɛrɛ pu’usegɔ. (Yon 17:15) “Namehegɔ” kãtɛ la me san ta pɔsɛ, to tari puti’irɛ ti Yehowa wan soŋɛ tɔ ti to sakerɛ kpe’em ge me faaɛ tɔ basɛ.—Lil. 7:​9, 14.

13. Sarɔɔ kuni poan ti Yehowa tɛ’ɛla tomam ayima ayima woo?

¹³ Yehowa te’ele tomam ayima ayima woo la wani? Yehowa tari la Baabule pa’ala tɔ ti to mina som la be’em. (Heb. 5:14) To san tara naresum yɛla la n boi Baabule la poan tuna tuuma, to wan ta’an kɔ’ɛ to puti’irɛ soŋa tum tuunɛ ti to puurɛ pee ge me tara imma’asum. (Ym. 91:4) Leyɛ’ɛsa, Yehowa tari la tansugere la soŋera to ti to kelum tara sakerɛ bɔ’ɔra en. (Isa. 32:​1, 2) To san laɣum naɛ la to mabiisi bɔna zamesegɔ poan, kena na’am mɔɔlegɔ, laɣum dɛ’ɛna ge tara Baabule naresum yɛla tuna tuuma la wan kpɛmese to giila ti to ta’an zaɣesɛ putɛbe’ero.—Mag. 13:20.

14. (a) Beni n sɔi ti Naayinɛ ka gu’ura to yeletooro woo poan? (b) Yooma 9:10 basɛ ti to tara suure lua la bem poan? (Bisɛ tiŋanɔɔrɛ yelesum la.)

¹⁴ Diimi sa la, Yehowa yuun ni makɛ te’ele a nɛreba la mɛ ti daaŋɔ ka paara ba. Ge daɣɛ saŋa woo ti a yuun ita bala. Baabule la yeti ‘yeledi’ima’ ta’an paɛ nɛra woo. (Pa. 9:11) Leyɛ’ɛsa, Yehowa bo la yɔ’ɔ ti yaarɛ paara a yamesi basɛba hali sɛba ta’an ni ta ki ti la eŋɛ pa’alɛ ti Sitaana dela pumpɔrema. (Yob 2:​4-6; Mt. 23:34) Yele ana taaba me ta’an paɛ tomam me zina beere wa. La boi bim ti daanse’ere Yehowa kan yese yeledaaŋɔ la basɛ ge to tari suure lua ti Yehowa kan malum basɛ sɛba n nɔŋɛ en la.d—Ym. 9:10.

YEHOWA BUƔELI LA TO SUURE

15. Zusega, Naayinɛ yelesum, la to mabiisi la buɣeli to suure la wani? (2 Korint 1:​3, 4)

¹⁵ Kaalɛ 2 Korint 1:​3, 4. Saŋa ase’a, to suure ta’an sa’am ti to tara putɛyiila la yelese’a n paari to la. Daanse’ere yeledaaŋɔ se’a n paari ho nananawa la zuo, ho ta’an ti’isa ti ho boi la ho ma’a. Hon ti’isɛ ti nɛra boi mina lan ani ho se’em? Yehowa mi lan ani ho se’em. A ka yeen mina la lan wuni to se’em ge a “soŋore tɔ to daanɔ woo poan.” Wani wani? To san zusɛ Yehowa, a wan bo to “Yenɛ sunma’ahom la n gaŋɛ la asaala bɔkerɛ.” (Flp. 4:​6, 7) To san kaala Naayinɛ Yelesum la, la wan buɣelɛ to suure. Yehowa Yelesum la pa’ali tɔ eŋa n nɔŋɛ to se’em ge le pa’ala tɔ ton wan eŋɛ se’em tara yɛm la beere sa’am puti’irɛ. To san kena tansugere zamesegɔ, to ni wuna la subuɣegɔ yɛla doose la ton zameseri yelese’a Baabule la poan, la ton wuni yelese’a mabiisi la zɛ’an la.

16. Hon zamesɛ la bem Nathan la Priscilla yele la poan?

¹⁶ To nyɛti Yehowa n doli Baabule la poan buɣela to suure se’em mɛ, to san geela Nathan la Priscilla n ze’ele United States yele wa. Yuun se’a n tole la, ba yuun kɔ’ɛ ba puti’irɛ ti ba keŋɛ zɛ’an n eeri soŋerɛ ta soŋɛ. Nathan yeti, “To yuun tari sakerɛ ti Yehowa wan soŋɛ ti sɛla woo keŋɛ soŋa.” Ban yuun paɛ zɛ’an la poan la, bã’asi n yuun nyɔkɛ ba ge ti ba ka tara laɣehɔ. Ba yuun le kɔ’ɛ ba puti’irɛ mɛ ti ba lebe kule. Ge ban yuun paɛ yire la, nɔŋɔ yuun kelum tara ba mɛ. Nathan yeti: “Mam yuun ka bɔkɛ sɛla n sɔi ti Naayinɛ yuun ka soŋɛ tɔ wuu tomam n yuun ti’isɛ ni se’em la. Mam yuun pɔsɛ ti’isa ti daanse’ere mam tum la sɛla n ka nari.” Pooren, Nathan la Priscilla yuun baŋɛ ti Yehowa yuun ka basɛ ba. Nathan le yeti, “Sankaŋa la, Baabule la yuun ani wuu zɔ n bo’ori to ka’aŋɔ ge me pa’ala tɔ. Ton yuun ti’isɛ Yehowa n soŋeri to se’em ge daɣɛ to yeledaaŋɔ la, yuun soŋɛ to mɛ ti to tara puti’irɛ ti Yehowa wan kelum soŋera tɔ.”

17. Helga yuun nyɛ subuɣelegɔ la wani? (Bisɛ foote la.)

¹⁷ Yehowa le dɔla la to mabiisi poan soŋera tɔ. Wani wani? To bisɛ ya Helga n ze’ele Hungary yele la bisɛ. Yuuma zo’e zo’e n wana ti yeledaaŋɔ to’ore to’ore paɛ en ti la basɛ ti putɛyiila tara en ti a ti’isa ti eŋa ka tari vuurɛ. Ge a san ti’isa yelese’a n yuun paɛ en la, a ni baŋɛ ti Yehowa yuun doli la mabiisi la n boi tansugere la poan buɣela a suure. A yeti: “Se’em ma’a ti tuuma yeledaaŋɔ, la mam biseri n bia la n de bã’ara, la yelese’a n paari mam la ni basɛ ti mam giila n kɔ’ɔsɛ la, Yehowa yuun ni kɔ’ɔn soŋɛ mam mɛ. Yuuma 30 n wana ti Yehowa kɔ’ɔn soŋera mam wuu eŋa n pu’ulum biŋe se’em la. A ni kɔ’ɔn dɔla la nɛreba poan ti ba tɔɣera kpɛmesa mam giila. Ba ni tɛɣesɛ mam mɛ, gulesɛ sɛla kaatɛ poan bii yele sɛla pɛ̃ɣɛ mam.”

18. To wan eŋɛ la wani ta’an buɣelɛ nɛreba suure?

¹⁸ Tomam me tari yɔ’ɔ mɛ ti to tɔɣesa Naayinɛ ge buɣela nɛreba suure. To wan eŋɛ la wani ta’an eŋɛ bala? To wan ta’an ma’ɛ tomea kɛlesa ba, tɔɣera mama bɔ’ɔra ba ge me ni soŋɛ ba la yelese’a n pakɛ ba. (Mag. 3:27) To kɔ’ɔn tiregera mɛ ti to buɣelɛ sɛba suure n sa’am la, hali la sɛba n ka pu’useri Naayinɛ. Susa’aŋɔ, bã’asi bii putɛyiila san paɛ to yikpɛ’ɛsi, to ni keŋɛ ta kaɛ ba bisɛ mɛ, kelese ba ge me ni dekɛ Baabule yelesum kpemese ba giila. To san tɔɣesa Yehowa, “se’em n soŋore nɛreba yelese’ere woo poan” la, la wan soŋɛ to mabiisi la ge soŋɛ sɛba n ka pu’useri Naayinɛ la ti ba me bɔta ti ba zamesɛ baŋɛ Naayinɛ.—Mt. 5:16.

YEHOWA WAN KƆ’ƆN SOŊERA TƆ

19. Yehowa iti la bem bɔ’ɔra tɔ ge to wan nyaŋɛ tɔɣesa en la wani?

¹⁹ Yehowa fabeli sɛba n nɔŋɛ en la yele mɛ. A ni ka zaɣesɛ tɔ, yeledaaŋɔ san paɛ tɔ. Wuu dɔɣera n nɔŋɛ a bia ge fabela a yele se’em la, Yehowa me fabeli a yamesi yele mɛ. A pa’ali to mɛ, bɔ’ɔra tɔ yelese’a n pakɛ tɔ, gu’ura tɔ ge me buɣela to suure. To tɔɣeseri la to saazuo Sɔ la, to san soŋera ge kpɛmesa sɛba ti yeledaaŋɔ paara ba la giila. La boi bim ti yeledaaŋɔ ta’an paɛ tɔ ge to tari suure lua ti Yehowa boi mɛ la tɔ. A pu’ulum biŋe ti: “Da zɔta dabeem. Mam boe mɛ la hɔ.” (Isa. 41:10) Wana basɛ ti to tara suure lua ti to ka boi to ma’a!