Pagpugong sa Pagbalik sang Malain nga mga Buhat
“NAGDAUG AKO! Ang pagpakig-away natapos sa katapusan!”
YADTO nga mga pulong nagapabutyag sang kadalag-an nga naeksperiensiahan sang isa ka tawo nga nagpakig-away batok sa isa ka indi maayo nga buhat kag nakadaug sini.
Apang, daw ano ka makaulugot para sa sina nga tawo kon magbalik ina nga buhat! Daw ano ka makapaluya ang matukiban nga ang malain nga buhat, nga pagdumdom mo nagligad na sing dayon, nagbalik sing hinali kag gamhanan!
Ayhan naeksperiensiahan mo ang pagbalik sang isa ka malain nga buhat nga luyag gid nimo landason. Kon amo sina, mahimo nga magasugod ka sa pagduhaduha sa imo ikasarang sa pagbiya sing dayon sa wala maluyagi nga buhat. Kag ang wala maluyagi nga mga buhat mahimo nga madamo: sobra nga pagkaon, “pagkagiyan” sa mga matam-is nga kalan-on, sobra nga pag-inom, pahinali nga pagbakal, pirme nga pagkaatrasado, pagsugal, pagpanigarilyo, kag madamo pa sang iban nga mga buhat.
“Ngaa Nagbalik Ako sa Daan nga Buhat sang Matapos na ang Pinakagrabe?”
Daw subong bala nga sa tion nga malampasan mo ang nahauna nga mga bahin sang kabudlay bangod sang pagsikway sa malain nga buhat, ang paglikaw sa sini mangin mahapos. Apang, ginapakita sang nanuhaytuhay nga pagtuon nga indi amo sini ang masami nga nagakatabo.
Sa libro nga Selfwatching, nagpaathag ang mga awtor nga sanday R. Hodgson kag P. Miller: “Ang paglukmat mahimo gid nga matabo sa nahauna nga tatlo ka bulan sa tapos sang pagpabulong. Sa kamatuoran, ginapakita sang isa ka pagtuon nga mga 66 por siento sang mga nagasigarilyo, alkoholiko kag mga giyan sa droga ang nagbalik sa ila daan nga buhat sa sulod sang 90 ka adlaw nga sila una nga namat-od nga magbag-o. Apang, sila nga nakalandas sang ila pagkagiyan sa sulod sang nahauna nga tatlo ukon anom ka bulan may ekselente nga kahigayunan nga mapadayon ina nga pagkontrol.”
Ngaa ang paglukmat sang malain nga mga buhat isa ka peligro sa sulod sang mga binulan—ukon kon kaisa mga tinuig—sa tapos sang nahauna nga tion sang pagbugto sini? Ang isa ka rason amo nga ang pila ka pag-ipit sa kabuhi mahimo maglutaw liwat, kag ang malain nga mga buhat amo ang nagahatag sing temporaryo nga paumpaw sang una. Gani bisan pa sa pamatyag mo nalandas mo na ang isa ka malain nga buhat, kon ikaw mapaidalom sa kahuol—subong sang ginatuga sang pagpigado, balatian, nanuhaytuhay nga kabang-awan—bantayi ang paglukmat! Kon natak-an ka ukon ginamingaw, indi makibot kon ang imo daan nga buhat magatinguha sa pagbalik.
Ang iban pa nga mga kabangdanan sang paglukmat mahimo nga amo ang sosyal nga mga pag-ipit, pagpakig-away sa mga tawo, negatibo nga mga emosyon, kag ang mga kahimtangan nga sa diin mabaskog ang pagsulay.
Kon Paano Mapunggan ang Paglukmat
Bisan sa tapos sang una nga panahon sang madinalag-on nga paglandas sa isa ka wala maluyagi nga buhat, kinahanglanon nga gamiton mo gihapon ang mga estratehiya nga nakabulig sa imo sa pagbugto sang buhat. Ining mga estratehiya mahimo gamiton sing dalayon, ukon sa pila ka kaso mahimo nga tuman na nga himuon ini sa tion kag tion, subong sang kon may kahuol ukon mabaskog nga pagsulay.
Halimbawa, mahimo nga naglista ka sing rekord agod mabantayan mo ang imo pag-uswag, subong sang adlaw-adlaw ukon semanal nga rekord samtang nagatinguha ka sa pagpaniwang. Mabuligon ini sa pagbugto sang isa ka buhat kag indi dapat biyaan bisan pa sa pagdumdom mo nagligad na ang katalagman.
Mahimo may yara ka man pila ka paagi sang pagpadya sa imo kaugalingon sa kada tion nga mapamatukan mo sing madinalag-on ang buhat nga ginatinguhaan mo nga landason. Ang isa ka bag-o nga sistema sang pagpadya mahimo nga makabulig sa pagpugong sang paglukmat. Ukon sa pagbugto sang isa ka buhat, nagpabulig ka bala sa imo abyan? Tuguti sia sa pagbulig sa imo nga makapalos gikan sa imo nagligad nga malain nga buhat.
Ano pa ang iban nga mga estratehiya nga makabulig sa imo nga pamatukan ang paglukmat, labi na sa tion sang mga pag-ipit?
Magpamatok Paagi sa Paggamit sing mga Tal-us
Si Dr. R. Stuart, sikolohiko nga direktor sang Weight Watchers International, Inc., nagarekomendar sang masunod para sa ila nga nagatinguha sa pagniwang: “Hupti nga masako ang imo hunahuna paagi sa madamo nga mga hilikuton. Epektibo ang mga trabaho sa kamot, kag amo man ang mga kalingawan. Kon mahimo, ihanda na ang mga suplay kag ang duog nga ulubrahan, agod nga maumpisahan mo sa gilayon ang imo pagtrabaho.” Ayhan makabulig sa imo ina nga teknik.
Huo, tal-usi ang imo daan nga malain nga buhat sing maayo nga hilikuton. Dumduma, ina nga buhat mahimo nga naghatag sa imo sing pila ka paumpaw sang ang kabuhi nangin mahuol, gani pilia ang mga tal-us nga makahatag sini man nga katuyuan. Mahimo ka magbasa, mag-ehersisyo, magtokar sing musikal nga instrumento, magpintura, ukon magduaw sa mga abyan. Magsugod karon paagi sa paglista sang posible nga tal-us nga mga hilikuton. Ipadaku ang mga hilikuton nga luyag mo padayunon. Himua ining bag-o nga mga hilikuton sing sulitsulit subong sang ginhimo mo anay sa imo daan nga buhat. Pahapuson sini ang imo pagliso sa sini kon ikaw nagabatyag sing kahuol. Sa kamatuoran, ining tal-us nga mga hilikuton aktuwal nga mangin mga buhat—maayong mga buhat!
Ang Pagkaimportante sang Pag-away sa Pagluya sang Buot
Sanglit mahimo nga mabaskog ang pagsulay nga magbalik ka sa imo malain nga mga buhat labi na kon ikaw ginaipit, mahimo mo pasibuon ang pila ka kahimtangan sa imo kabuhi agod buhinan ang kahuol? Bisan pa indi malikawan ang pila ka problema, matun-an mo ang pagkontrol sang imo emosyon agod nga indi ka madaug sang pagluya sang buot.
Ang gahom sang pagluya sang buot masami nga ginapakanubo. Ang isa ka hulubaton sang Biblia nagasiling: “Ang espiritu sang tawo magasakdag sang iya kaluyahon; apang ang espiritu nga buong, sin-o bala ang makabatas?” (Hulubaton 18:14) Daw ano ka matuod! Sa masami indi ang problema kundi ang resulta nga pagluya sang buot ang nagapaluya sa aton.
Amo naman sini ang siling sang isa ka hulubaton sang Biblia: “Ginpakita mo bala ang imo kaugalingon nga maluya sa adlaw sang kapiutan? Ang imo kusog mangin diutay.” (Hulubaton 24:10) Ang wala ginakontrol nga negatibo nga emosyon magapaluya sa imo. Himuon ka sini nga madali madaug sang paglukmat, ayhan magaipit sa imo sa pagbalik sa isa ka malain nga buhat subong paumpaw. Daw ano ka importante, nian, nga awayon ang pagluya sang buot!
Apang ano kon, walay sapayan sang imo pagpanikasog, masapwan mo ang imo kaugalingon nga nagabalik sa malain nga buhat?
Temporaryo nga Pagbalik sang Malain nga Buhat Kontra sa Bug-os nga Paglukmat
Daw ano kahapos maghunahuna: ‘Napaslawan ako, gani maayo pa nga mauntat na lang ako.’ Awaya ina nga panimuot. Ang pagdumili sa temporaryo nga pagbalik, ukon sa pila pa gani ka pagbalik sa malain nga buhat, magakahulugan sing pagkalutos para sa imo.
Binagbinaga ining ilustrasyon: Kon nagasaka ka sa hagdan kag nahulog ka sing isa ukon duha ka halintang bangod nasandad ka, magarason ka bala, ‘Mabalik na lang ako sa puno sang hagdan kag magsaka liwat’? Sa pagkamatuod indi! Ti, ngaa, abi nga gamiton mo ining sayop nga pangatarungan sa pag-away sang maayo nga mga buhat?
Ang pagbatyag nga nakasala masami nga nagasunod sa tapos magbalik ang isa ka malain nga buhat. Mahimo nga pasobrahan mo ini nga balatyagon paagi sa paghinakop nga walawala gid ikaw, nga ikaw maluya kag indi takus sa bisan anong butang nga maayo. Indi pagtuguti ang imo kaugalingon nga magpabilin sa sini. Ginakuha sini ang imo kusog nga kinahanglan mo sa pagpadayon liwat sang imo pagpakig-away. Kag dumduma ini: Ang labing daku nga tawo nga naglakat sa sini nga duta, nga si Jesucristo, nagkari agod tubuson ang mga makasasala, indi ang himpit nga mga tawo. Gani wala sing isa sa aton ang himpit nga magahimo sang mga butang sa sini nga tion.
Ang isa pa ka punto nga binagbinagon amo nga ang pagbatyag nga nakasala mahimo nga isa ka mahapos nga balibad agod tugutan kita sa pagsulit sang amo gihapon nga butang. Sa ila libro nga You Can’t Afford the Luxury of a Negative Thought, sanday P. McWilliams kag J. Roger nagpaathag sining posible nga resulta: “Ang pagbatyag nga nakasala . . . nagatugot sa aton sa paghimo sini liwat. Kon ‘nabayaran na [naton] ang bili’ sang aton ‘krimen,’ hilway na kita sa paghimo sini liwat tubtob handa kita sa pagbayad sang bili. Ang bili? Dugang pa nga pagbatyag nga nakasala.
Indi mo dapat pagtugutan ang temporaryo nga paglukmat nga mangin bug-os nga paglukmat. Dumduma nga, sa katapusan, ang importante amo nga nalandas mo ang buhat, indi ang kon bala pila ka paglukmat ang naeksperiensiahan mo sa dalanon.
Sa sini nga bahin maalamon nga mamat-od ka na kon ano nga estratehiya ang gamiton mo kon masapwan mo ang kaugalingon nga nagabalik sa imo daan nga buhat. Ina nga plano magasangkap sa imo sa pag-away sang paglukmat sa una nga paglutaw sini.
Posible—Kag Takus Ini!
Kon amo, ang pagpakig-away batok sa isa ka malain nga buhat, nagalampas pa sa pagbatas sang una nga tion sang masakit nga resulta sang pagbugto sa isa ka malain nga buhat. Nagadalahig ini sing pagbatas sa mga pagluya sang buot nga wala nagabalik sa malain nga buhat sing dayon .
Mabudlay? Huo, apang posible gid. Ang estratehiya nga nakabulig sa imo sa pagbugto sang buhat sa nahauna nga tion, kon padayunon ini, magabulig sa imo sa pagpugong ukon sa paglandas sang mga paglukmat. Ang labing daku nga kaayuhan? Pagtahod sa kaugalingon—isa ka mapuslanon nga resulta. Kag mahimo gid nga tahuron ka sing kapin sang mga nakakilala sa imo.
[Piktyur sa pahina 14]
Ang pagkahulog sing pila ka halintang wala nagakinahanglan nga magsugod ka liwat sa umpisa
[Piktyur sa pahina 15]
Ang peligro sang paglukmat sang malain nga mga buhat ginabuhinan sang pagpabilin nga masako sa makawiwili nga mga hilikuton