‘Bisan ang Dila sang mga Ang-ang Magahambal’
PANGHAPON sadto nga sesyon sang pinasahi nga adlaw nga asambleya sang mga Saksi ni Jehova sa Czechoslovakia (karon Republika sang Czech), kag ginatos ang nagtipon agod makabaton sing instruksion gikan sa Biblia. Nagatindog ako sa likod sang plataporma nga nagarepaso sang akon bahin. Indi yadto ang panguna nga bahin. Duha ka pamatan-on nga Saksi ang magasugid sang ila eksperiensia kag ako lamang ang tsirman para sa bahin. Sadto nga aga nagbatyag ako sing nasulod nga kahuol, kag sini nga tion naglala pa ini. Literal ako nga nagbatyag nga naparalisar, nabalaka sing tuman, kag indi makahambal.
Mahimo ginahunahuna mo nga halos ang tanan ginakulbaan sa amo sina nga sahi sang kahimtangan. Apang indi lamang ini nerbios. Tuguti ako sa pagpaathag kon ngaa.
Ang Akon Problema sa Paghambal
Sa edad nga 12 anyos, nahulog ako kag nasamad ang akon ulo, liog, kag taludtod. Pagkatapos sadto, kon kaisa nagaang-ang ako ukon ginabudlayan sa pagporma sing mga tinaga, ilabi na sing mga tinaga nga nagasugod sa mga letra nga p, k, t, d, kag m. Kon kaisa indi gid gani ako makahambal.
Wala ko ini ginaproblema sing tuman sadto; daw isa lang ini ka kabudlayan. Apang sa pagligad sang mga tinuig, natubuan ako sing daku nga kahadlok sa bisan anong sahi sang paghambal sa publiko. Isa ka bes nalipong ako samtang nagahatag sing isa ka report sa eskwelahan. Kag kon kaisa kon nagapamalaklon ako, kon mamangkot ang mga tindera kon ano ang akon luyag, indi ako makasabat sa ila. Samtang nagatindog ako nga nagapanikasog nga makahambal, nagakaugot sila: “Dasiga. Indi ako makahulat sing madugay. Nagahulat ang iban nga kostumer.” Subong resulta, indi ko mabakal ang mga butang nga ginakinahanglan ko.
Ang mga tuig sang akon pag-eskwela tuman gid kabudlay. Kon nagahatag ako sing dayag nga mga report, ginakadlawan sang akon mga masigkabumulutho ang akon pag-ang-ang. Apang, nakagradwar ako sa hayskul kag sang 1979 nag-eskwela ako sa isa ka unibersidad sa Prague, Czechoslovakia. Bangod naluyagan ko ang atletika, nagkuha ako sing kurso subong manunudlo sa gym. Apang paano ko malab-ot ang akon tulumuron? Walay sapayan sang mga pagduhaduha, nagpadayon ako.
Pagpangayo sing Bulig
Kinahanglan gid nga malandas ko ang akon kasablagan sa paghambal. Gani sa tapos makagradwar sa unibersidad, determinado ako nga makatigayon sing personal nga bulig. Nangita ako sing isa ka klinika sa Prague nga espesyalista sa pagbulong sang mga problema sa paghambal. Sa una nga pagpakonsulta, ang isa ka nars nagsiling: “Pinasahi gid ang imo neurosis!” Nasaklaw ako sa paghunahuna nga ginkabig niya ako nga neurotiko, walay sapayan nga nagaugyon ang mga eksperto nga ang pag-ang-ang indi isa ka neurosis. Narealisar ko sang ulihi nga nagaatubang ako sang isa ka pinasahi nga hangkat: Isa ako ka pamatan-on nga lalaki nga nagaedad sing 24, kag ang tanan iban nga mga pasyente mga kabataan.
Wala madugay ang tanan nga tinawo sa ospital, lakip ang sikologo, nagbuylog sa pagbulig sa akon. Gintilawan nila ang tanan. Isa ka bes, gindumilian nila ako sa pagpakighambal kay bisan sin-o sa sulod sang lima ka semana. Sa isa pa ka tion, gintugutan nila ako sa paghambal sing pahutik lamang kag sing t-u-m-a-n ka hinay. Walay sapayan nga nakabulig ini nga paagi, bangod sini ginbansagan ako nga Manuglumay sang Man-ug bangod madamo ang nagakatulugan sa tion sang akon pagreport.
Pagkilala sa mga Saksi ni Jehova
Isa ka adlaw sang tig-ilinit sang 1984, samtang nagalakatlakat ako sa sentro sang siudad, ginpalapitan ako sang duha ka pamatan-on nga lalaki. Indi ang ila hitsura ang nagpadayaw sa akon kundi ang ila ginsiling. Nagsiling sila nga ang Dios may isa ka panguluhan, isa ka Ginharian, nga magatapos sa tanan nga problema sang katawhan. Ginhatagan nila ako sang ila numero sang telepono, kag gintawgan ko sila sang ulihi.
Sadto nga tion ang mga Saksi ni Jehova wala ginakilala subong isa ka legal nga relihiosong organisasyon sa Czechoslovakia. Apang, wala magdugay nagtubo sing daku ang akon interes amo nga nagsugod ako sa pagtambong sa ila mga miting. Mabatyagan ko gid ang gugma kag pag-ulikid sang mga Saksi sa isa kag isa.
Ang Dalan Padulong sa Pagsalig
Ang bulig para sa akon problema sa paghambal nag-abot sa porma sang ginatawag Teokratikong Eskwelahan sa Pagministro, isa ka eskwelahan nga ginahiwat kada semana sa tagsa ka kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova. Ginpalig-on ako nga magpalista, kag amo sini ang ginhimo ko. Pasad sa mga panugda nga ginahatag sa isa sang mga libro sang eskwelahan, ang Theocratic Ministry School Guidebook, nagpanghikot ako sa mga kinaiya sa paghambal subong sang fluency, pronunciation, sense stress, kag modulation.a
Ang akon una nga pamulongpulong subong estudyante, nga isa ka pagbasa sang Biblia, isa gid ka kapaslawan. Ginkulbaan ako katama kag ginbudlayan ako sa pagpauli. Nakapasalamat ako sa makaparepresko nga epekto sang pagpaligo sing mainit!
Pagkatapos sadtong unang pamulongpulong, maluluy-on nga ginhatagan ako sing personal nga igtalupangod sang manugtatap sa eskwelahan. Wala lamang niya ako ginhatagan sing positibo nga mga laygay kundi gindayaw niya ako. Naghatag ini sa akon sing kaisog nga magpadayon sa pagtinguha. Wala madugay sang ulihi, sang 1987, nangin isa ako ka bawtismado nga Saksi. Pila ka bulan sang ulihi, nagsaylo ako halin sa Prague sa malinong gamay nga banwa sang Žďár nad Sázavou. Mainit ako nga gin-abiabi sang diutay nga grupo sang mga Saksi. Ginbaton man nila ang akon nagaang-ang gihapon nga paghambal, kag nagpadaku ini sang akon pagtahod sa kaugalingon.
Sang ulihi, nagdumala ako sa isa ka diutay nga grupo sang pagtuon sa Biblia, kag nian naghatag ako sang akon una nga pamulongpulong publiko sa Biblia. Sang ulihi, pagkatapos sang pagbag-o sang panguluhan sa Czechoslovakia, nagpamulongpulong ako sa mga kaingod nga kongregasyon. Sa dikinaandan nga mga palibot nagalukmat ang akon problema sa paghambal. Apang wala ako mag-ampo.
Pag-atubang sa Pinasahi nga mga Hangkat
Isa ka adlaw gin-agda ako sang isa ka Cristianong gulang sa iya ginatrabahuan. Sia nagsiling: “Petr, may maayo ako nga balita sa imo! Luyag namon nga makigbahin ka sa nagahilapit nga sirkito nga asambleya.” Daw malipong ako kag kinahanglan nga magpungko. Sa kasubo sang akon abyan, ginbalibaran ko ang tanyag.
Gintublag ako sadtong pagbalibad. Indi ko ini malipatan. Sa tion sang mga miting kon sambiton ang tuhoy sa pagsalig sa Dios, ginahul-an ako sa pagdumdom sadto nga pagbalibad. Si Gideon, nga paagi sa panuytoy sang Dios nakig-away sa hangaway sang mga Midianhon upod ang 300 lamang ka lalaki, ginsambit kon kaisa sa mga miting. (Hukom 7:1-25) Yari ang isa ka lalaki nga matuod nga nagsalig sa iya Dios, si Jehova! Ginsunod ko bala ang halimbawa ni Gideon sang ginbalibaran ko yadto nga asaynment? Sa pagkamatuod, indi ko masiling nga ginhimo ko. Nahuya ako.
Apang, wala mag-untat sa pagbulig sa akon ang akon Cristianong mga kautoran. Ginhatagan nila ako sing isa pa ka kahigayunan. Gin-agda ako nga makigbahin sa programa sang pinasahi nga adlaw nga asambleya. Sini nga tion nagpasugot ako. Bisan pa nagpasalamat ako para sa sini nga pribilehiyo, sing prangka, ang paghunahuna sa paghambal sa isa ka tilipunan nga puno sang tawo nagapakugmat sa akon. Dapat gid ako manikasog sa pagpauswag sang akon pagsalig kay Jehova. Apang paano?
Paagi sa maid-id nga pagbinagbinag sa pagtuo kag pagsalig sang iban nga mga Saksi sa iya. Nagpalig-on ini sa akon. Bisan ang sulat sang anom ka tuig nga si Verunka, ang bata nga babayi sang akon abyan, nangin isa ka maayo nga halimbawa sa akon. Sia nagsulat: “Sa Septiembre, magaeskwela na ako. Ambot kon ano ang matabo sa akon tuhoy sa pungsudnon nga ambahanon. Nagapati ako nga si Jehova magapakig-away para sa akon, subong sang ginhimo niya para sa Israel.”
Ti, pila lamang ini sa mga hitabo nga nagadul-ong sa panghapon nga sesyon sang pinasahi nga adlaw nga asambleya nga ginsambit ko sa panugod. Nangamuyo ako sing hanuot. Wala na ako nagakabalaka sing tuman tuhoy sa pagkatalunsay sang akon paghambal bangod pagadayawon ko ang daku nga ngalan sang Dios sa atubangan sining madamo nga tumalambong.
Nian nagtindog ako sa atubangan sang mikropono, nga nagaatubang sa ginatos ka tawo. Nian, narealisar nga ang mensahe mas importante sangsa mensahero, nagginhawa ako sing madalom kag nagsugod. Pagkatapos, ginbinagbinag ko ang mga butang. Ginkulbaan bala ako? Pat-od gid, kag nag-ang-ang pa gani ako sa pila ka tion. Apang, kon wala ang pagsakdag sang Dios indi ko gid masarangan ang paghambal.
Sang ulihi ginbinagbinag ko ang ginsiling anay sang isa ka Cristiano nga utod nga lalaki: “Malipay ka nga may problema ikaw nga pag-ang-ang.” Sang ginhambal niya ini, natingala gid ako. Paano niya nasiling yadto nga butang? Sa pagbinagbinag, nahangpan ko na karon kon ano ang buot niya silingon. Ang akon problema sa paghambal nakabulig sa akon sa pagsalig sa Dios sangsa akon kaugalingon.
Pila ka tuig na ang nagligad kutob sang hapon sadtong pinasahi nga adlaw nga asambleya. Sa sulod sining mga tinuig ginhatagan pa ako sing iban nga pribilehiyo sa paghambal sa madamo nga tumalambong. Gintangdo ako subong isa ka Cristianong gulang sa Žďár nad Sázavou kag subong man isa ka payunir, subong amo ang pagtawag sa bug-os tion nga mga ministro sang mga Saksi ni Jehova. Handurawa! Nagahinguyang ako sing kapin sa isa ka gatos ka oras kada bulan nga nagahambal sa iban tuhoy sa Ginharian sang Dios, walay labot sa tion nga akon ginhinguyang kada semana sa pagtudlo sa amon Cristianong mga miting. Kag sa karon nagaalagad ako subong manugtatap sa sirkito, nagapamulongpulong sa lainlain nga kongregasyon kada semana.
Ang akon tagipusuon nagatumbo gid sa pagpasalamat sa tagsa ka tion nga mabasahan ko ining partikular nga tagna sa tulun-an sang Isaias sa Biblia: “Bisan ang dila sang mga ang-ang maabtik nga magahambal sing maathag nga mga butang.” (Isaias 32:4; Exodo 4:12) Sa pagkamatuod si Jehova nangin kaupod gid nakon, nagabulig sa akon sa ‘paghambal sing maathag nga mga butang’ sa iya kadungganan, kadayawan, kag himaya. Kontento gid ako kag malipayon sa pagdayaw sa aton labing maluluy-on nga Dios.—Panugiron ni Petr Kunc.
[Footnote]
a Ginbalhag sang Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.